Wajtaoa LAEBRI LONG INTENET
Wajtaoa
LAEBRI LONG INTENET
Bislama
  • BAEBOL
  • OL BUK
  • OL MITING
  • g92 Eprel pp. 26-27
  • Sam Nyus Blong Wol

I no gat video yet long haf ya.

Sori, i gat problem taem i stap lodem video ya.

  • Sam Nyus Blong Wol
  • Wekap!—1992
  • Ol Sabtaetol
  • Sem Samting
  • Ol Lida Blong Skul Mo Nogud Fasin Blong Seks
  • Ol Pikinini Oli Laekem Televisin
  • Sam Kaen Anamol Blong Plantesen
  • Singsing Blong Wan Pijin We i Ded Finis
  • Fasin Blong Fosem Woman Long Saot Afrika
  • Kredit Kad Wan Trik
  • Ol Baket Blong Kilim Man
  • Ol Man Oli Plante Tumas
  • Trabol i Kamaot From Stael
  • Slef Long Taem Blong Yumi
  • AIDS Long Brasil
  • Ol Nesen Long Wol Oli Laekem Fasin Blong Faet
  • Sam Nyus Blong Wol
    Wekap!—1995
  • AIDS i Stap Kasem Fulap Ples Long Afrika
    Wekap!—2003
  • ?From Wanem Ol Man Afrika Oli Stap Harem Nogud Tumas?
    Wekap!—1992
  • “Sik We i Bigwan Moa Long Ol Narafala Sik Long Histri Blong Man”
    Wekap!—2003
Wekap!—1992
g92 Eprel pp. 26-27

Sam Nyus Blong Wol

Ol Lida Blong Skul Mo Nogud Fasin Blong Seks

Nasonal Televisin blong Ostrelya i talemaot i no longtaem wan nyus we stampa tok blong hem se “Oli Tanem Baksaed Fulwan Long Stret Fasin.” Program ya i soemaot se 15% blong ol lida blong skul long Ostrelya oli mekem nogud long saed blong seks, oli mekem olsem stat long ol pikinini gogo oli repem ol woman we oli stap kam long skul blong olgeta. Sam haoa biaen long program ya blong televisin, fulap man oli telefon i go long ol ples we oli mekemrere blong harem ol komplen blong olgeta we ol lida blong skul oli bin mekem nogud long olgeta long saed blong seks. Plante man we oli telefon i go oli talem se oli haedem ekspiryens blong olgeta i stap plante yia finis. !Wan woman i talem se hemia fastaem blong hem blong talemaot trabol we wan lida blong skul i mekem long hem fote yia finis, taem hem i pikinini nomo! Wan narafala woman i talem olsem se taem lida blong skul blong hem i mekem nogud wetem hem long saed blong seks taem hem i pikinini yet, lida blong skul ya i talem se sipos gel ya i talemaot bambae hem i go long helfaea. Ol man we oli stap toktok from ol kaen grup blong jyos, oli no agri long namba blong olgeta we i kasem 15%, be oli talem se krangke fasin long saed blong seks blong ol lida blong skul i wan bigfala trabol long ol skul.

Ol Pikinini Oli Laekem Televisin

Plante pikinini oli harem se fasin blong ridim buk i hadwok tumas. Hemia nao risal blong wan stadi we wan magasin blong Jemani Eltern i mekem long 1,960 studen we oli gat 8 go kasem 15 yia. Bighaf blong olgeta oli laekem blong lukluk televisin. Ripot we i kamaot long stadi ya, nyuspepa ya Schweinfurter Tagblatt i soemaot se i gat 64% blong olgeta we oli laekem tumas blong luk televisin mo i talem se wan samting we ol pikinini oli laekem blong ridim moa hemia ol buk we i tokbaot program blong televisin. Wan yangfala blong 14 yia i talem se fasin blong lukluk televisin i wan samting we man i bon wetem be fasin blong rid i wan samting we ol man oli mas lanem.

Sam Kaen Anamol Blong Plantesen

Nyuspepa ya blong Paris Le Figaro i talem se plante kaen long ol anamol we man i stap lukaot long ol plantesin oli stap lus. Stat long yia 1900, stret haf blong ol kaen anamol blong Yurop namba blong olgeta i stap godaon, mo ating samwe long 33% we i stap yet i no longtaem bambae oli lus. Long ol plantesin long taem blong yumi oli wok moa long saed blong ol kaen buluk, sipsip, mo hos we oli save karem plante pikinini kwiktaem mo we oli save winim bigfala mane from. Sem rod ya oli yusum long ol pua kantri we oli stap kam antap tu. From samting ya taem oli letem moa long ol kaen blong buluk, pig, mo faol oli stap ded, ol ples we i stap saplae ol kakae naoia i stap dipen long sam kaen anamol nomo. Ol man blong sayens oli fraet naoia se fasin ya we namba blong ol kaen blong anamol i stap godaon i save mekem se i gat wan nyufala sik we i save finisim ol anamol we ol man oli stap fidim long wol.

Singsing Blong Wan Pijin We i Ded Finis

Singsing blong huia, wan pijin blong Nyu Selan, oli mekem bakegen i no longtaem wetem wan kompyuta mo wan mesin blong mekem ol defren saon. Yumi sapraes long samting ya, taem yumi tingbaot se long 1907 olgeta pijin ya, huia oli ded finis. Magasin ya The Times blong London i talem se David Hindley i faenem ol kaset blong Henare Hemana, wan man Maori we i stap mekem voes blong huia. Long 1954 taem oli tepem ol singsing ya, Hemana i gat 80 yia blong hem, be hem i save wesil “long plante defren singsing blong huia” we hem i tingbaot. Biaen oli faenem sam narafala kaset blong ol singsing blong pijin ya, we oli sem mak long olgeta we Hemana i mekem finis. Ating laswan singsing blong pijin ya huia i kamaot 85 yia finis, be Hindley i yusum ol kaset ya mo save we hem i kasem long ol buk blong mekem singsing blong pijin ya bakegen.

Fasin Blong Fosem Woman Long Saot Afrika

Nyuspepa ya Sunday Star Review blong Joanesbeg, Saot Afrika, i talem se: “Saot Afrika i fulap long raf fasin, i bitim ol narafala ples long wol.” Wan raf fasin we i mekem plante man oli wari long olgeta ples long wol, hemia fasin blong fosem woman. Evri yia long Saot Afrika ripot i soemaot se i gat 23,000 woman we ol man oli repem olgeta. Be oli ting se “taem ol man oli fosem 36 woman i gat wan nomo long ol woman ya we i ripotem.” Bighaf blong ol man we oli fosem woman, hemia ol man we oli savegud ol woman ya, olsem ol hasban, ol famle blong man blong haos, no ol fren. Sunday Star Review i soemaot se: Wan stadi we Lloyd Vogelman blong Yunivesiti blong Witworasran i mekem long saed blong raf fasin i soemaot se bambae oli fosem stret haf blong ol woman Saot Afrika long laef taem blong olgeta.”

Kredit Kad Wan Trik

Kanadian Bank Asosiesen (CBA) i ripotem se long tufala yia we i pas namba blong ol man we oli yusum kredit kad blong stilim mane i dabol, mo hem i stap kam antap. Paul Facciol, we i jeaman blong sabkomiti blong CBA kredit kad i talem se ‘bighaf blong ol mane i lus from we ol man oli lusum kredit kad blong olgeta no ol man oli stilim.’ The Globe and Mail i talem se: “Las yia tufala bigfala kampani ya, Visa mo Mastercard, oli lusum bitim 46 milyan dola (4,346,080,000 VT) from ol kredit kad we ol man oli stilim, oli mekem kopi blong kad blong narafala man, mo oli yusum kad we oli jenisim sam samting long hem. Hemia 14 taem antap long 3.3 milyan dola (31,178,400,000 VT) we ol man oli stilim taem oli rabem bank.”

Ol Baket Blong Kilim Man

Don Barkas long Faea Dipatmen blong Kalifonia, long taon ya Santa Barbara long Amerika i talem se: “Kolosap evri wik wan pikinini i draon taem i foldaon long wan bigfala baket we i gat wora no wan narafala kaen wora insaed long hem.” Hemia store blong The California Fire Service we i stap tokbaot ol baket blong 20 lita we oli yusum blong mekem plante samting insaed long haos. I klia nomo se wan pikinini we i stap lan blong wokbaot i save holem saed blong baket ya blong stanap, i save pusum han i go insaed blong pleplei, nao hem i save foldaon i go insaed. 20 lita blong wora we i stap insaed, no we i fulap smol nomo wetem enikaen wora i hevi moa bitim wan pikinini we i gat 8 go kasem 12 manis. Store ya i soemaot se long ol seven yia we i pas, bitim 200 smol pikinini long Amerika oli draon long wora afta we oli foldaon i go long ol baket we i gat wora long hem.

Ol Man Oli Plante Tumas

Yunaeted Nesen Populesen Fan i talemaot i no longtaem ripot blong hem long saed blong namba blong olgeta man long wol we i stap kam antap. The New York Times i soemaot se, “oli ting se wol ya i save kasem 97 milyan nyu man evri yia gogo kasem yia 2000 mo 90 milyan man long ol yia we oli ron biaen go kasem yia 2025.” Oli ting se 97% blong ol man ya bambae oli stap long ol pua kantri we oli stap kam antap. Namba blong olgeta man we oli stap kam antap olsem i mekem wan trabol long fasin blong laef blong man. Times i soemaot se: “Ripot i givim woning se namba blong ol man we i stap kam antap bambae i mekem se plante man oli save kam pua mo oli hanggri, ol man bambae oli muf i go long taon mo long ol kantri we oli rij mo bambae i gat trabol long olgeta ples long wol we oli stap givim kakae, wora mo ol narafala samting blong laef.” Namba blong olgeta man long wol naoia i kasem 5.5 bilyan mo i save go antap long samting olsem 10 bilyan long yia 2050.

Trabol i Kamaot From Stael

Barbara Schreier we i woman blong raetem store long fasin blong putum klos i talem se: “Longtaem finis i kam ol stael blong klos oli mekem man i kasem kil.” ?Hem i minim wanem? In Health magasin, i talem ripot blong wan Nasonal Sefti Kaonsel se long wan yia nomo long Amerika “102,397 man oli kasem kil from fasin blong olgeta blong werem klos mo 43,868 oli save fasem, katem, no stikim olgeta wetem ol gol jen, sas ston no iaring blong olgeta nomo.” Taem oli karem ol hevi basket, samting ya i mekem trabol long ol masel long solda mo nek blong olgeta. Namba ya antap i soemaot nomo ol man we oli pas long dokta.

Slef Long Taem Blong Yumi

Ol man i ting se fasin blong slef i finis long ol yia we oli ron biaen long 1800. Nating se i olsem, wan stadi we magasin ya Newsweek i mekem i no longtaem i soemaot se: “Ol man we oli wok olsem slef namba blong olgeta i kasem plante milyan.” Ogenaesesen ya blong Engglan, Anti Slef Intenasnal i soemaot se bitim 100 milyan man oli harem nogud olsem slef long olgeta ples long wol. Ol man ya oli kam olsem ol tul blong wok mo oli fosem olgeta blong wok long ol ples olsem Karibean, Medel Is, Afrika, mo Esia. Newsweek i talem se: “Plante man oli kilim olgeta blong fosem olgeta blong obei.” Sam man oli bonem olgeta wetem ol aean we oli hot. Long sam ples i gat sam man we oli mekem bisnes blong salem ol slef we oli stilim, antap moa oli salem ol yangfala woman tu. Long wan kantri “stret praes” blong wan gel i samting olsem sikis buluk.

AIDS Long Brasil

Dokta Luís Alberto Pelegrino Ferreira, wan man Brasil we i stap stadi long ol vaeras, i talemaot i no longtaem se long taon blong Santa Katarina, 42% blong olgeta man we oli kasem AIDS, yia blong olgeta i stap bitwin 20 mo 29. Hem i soemaot se bigfala namba blong ol yangfala man mo woman we oli gat AIDS “i pulum yumi blong bilif se ol man ya oli bin kasem AIDS taem oli gat 15 kasem 19 yia.” I tru, fasin blong mekem nogud long saed blong seks taem oli yangfala nomo, hem i bigfala samting we i mekem nogud risal ya i kamaot. Be long evri ples long wol ol man oli agri se blad transfyusen tu i save pasem vaeras ya HIV i go long plante man. Nyuspepa ya O Estado de S. Paulo i talem se sikis memba blong famle we oli gat sik ya ‘emofilia’ evriwan oli kasem HIV vaeras tru long blad transfyusen.

Ol Nesen Long Wol Oli Laekem Fasin Blong Faet

Tok ya “Nyufala Fasin Blong Wol” oli yusum i no longtaem long olgeta ples long wol blong tokbaot jenis long saed blong politik long wol. Oltaem tok ya i gat wan gudfala mining we hem i joenem nyufala fasin blong politik wetem jans blong wol blong kasem pis. Be, aninit long stampa tok ya “Nyufala Fasin Blong Wol,” magasin ya Asiaweek i raetemdaon bitim 100 nem blong ol nesen, we oli soemaot tru se wol ya i olsem wanem. Hem i putum nem blong ol nesen ya folem namba blong ol ami blong olgeta. Long stat blong lis ya i gat Jaena, wetem wan ami blong 2,300,000. India mo Not Koria tufala i biaen long hem, wanwan long tufala i gat samting olsem 1,000,000 soldia. Samwe long 30 kantri oli tok flas from we namba long ami blong olgeta i bitim 100,000 man. Laswan long lis ya hemia Berkina Faso we i gat 7,000 man long ami. !Taem yumi ademap ol ami we Asiaweek i talem namba i kasem bitim 15,000,000 soldia!

    Ol buk long Bislama (1987-2026)
    Logaot
    Login
    • Bislama
    • Serem
    • Setemap Olsem Yu Wantem
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Rul
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Serem