Jeova Mo Kraes Oli Nambawan Man Blong Toktok Long Narafala
“Hae God Jeova hem i no save mekem wan samting nating, sipos hem i no talemaot tingting blong hem fastaem long ol man blong wok blong hem, hemia ol profet blong hem.”—EMOS 3:7.
1. ?Ol man oli yusum wanem rod tede blong toktok long ol narafala?
TEDE sam man oli winim plante mane from we oli mekem bisnes blong toktok long plante man. Oltaem oli wokem ol buk ol nyuspepa mo ol magasin. Mo tu oli wokem ol program blong radyo, ol drama mo ol sinima. Hemia sam rod blong toktok wetem ol man. I sem mak tu long telefon mo long olgeta leta we ol man oli raetem mo sanem. Hemia sam rod tu we man i yusum blong toktok wetem ol man.
2. Givim sam eksampel long ol nyufala rod we ol man oli wokem blong toktok wetem plante moa man.
2 Ol man blong save oli wokem plante nyufala rod blong ol man oli save toktok wetem plante moa man. Bifo oli yusum ol kopa waea nomo long telefon. Be naoia oli wokem ol smosmol waea (fiber-optic) we i save karem plante ten taosen toktok long telefon long wantaem nomo. Antap long skae oli putum ol satelaet we i stap raonem wol blong yumi. Ol satelaet ya i blong tekem mesej blong telefon, radyo mo televisin i kam, nao i save givimaot i go long ol narafala ples farawe. !Wan satelaet olsem hem i save tekem 30,000 toktok long telefon wantaem!
3. ?Wanem samting i save kamaot taem ol man oli no toktok tugeta?
3 Nating se i gat plante nyufala rod blong toktok long narafala, be tede ol man oli no toktok gud tugeta, nao i gat plante trabol oli kamaot from. Taswe naoia ol man oli stap talem se: “Naoia fasin blong toktok tugeta i stap godaon.” ?Oli minim wanem? Ol man blong givim advaes long mared oli talem se bigfala problem long mared, hemia se ol hasban mo waef oli no stap toktok gud tugeta. Fasin blong toktok gud tugeta i impoten tumas. Long stat blong 1990, wan plen i kasem trabol. ?From wanem? From we kontrol taoa i no toktok gud wetem paelot blong plen ya. Ale, plen ya i foldaon mo 73 man oli lusum laef blong olgeta. Long wan nyuspepa oli talemaot samting ya olsem: “!Oli No Toktok Gud Tugeta, Nao Plante Man i Ded From!”
4. (a) ?Wanem mining blong tok ya “toktok long narafala”? (b) ?Ol Kristin oli toktok long ol man blong mekem wanem?
4 ?Fasin blong toktok long narafala i minim wanem long ol Kristin? Wan diksonari i eksplenem se man we i “toktok long narafala” i “talemaot tingting no filing we narafala man i kasem save long hem.” Narafala diksonari i talem se “hemia wan fasin blong talemaot gud ol tingting, blong man i save mekem olgeta i wok.” Makem gud se man we i harem ol tok ya i mas “mekem olgeta i wok.” Toktok blong Kristin man i mas gat paoa blong kasem hat blong ol man wetem trutok blong Baebol. Ol Kristin oli hop se bambae ol man we oli lesin oli save mekem tok ya i wok long laef blong olgeta. Ol Kristin oli no tingbaot olgeta nomo mo oli laekem ol narafala, taswe oli traem toktok gud long olgeta olsemia.
Jeova i Toktok Wetem Ol Man
5. ?Wanem wan long ol faswan fasin we Jeova i yusum blong ‘talemaot’ sam samting long ol man?
5 Jeova God i Nambawan Man blong Toktok long narafala, i bitim evriwan. Hem i wokem yumi blong yumi tekem fasin blong hem, yumi olsem hem. Taswe hem i save toktok wetem yumi, mo yumi save tokbaot hem long ol narafala man tu. I stat long taem we Jeova i wokem fas man kam kasem naoia, hem i stap tokbaot hem wan long olgeta. Taem ol man oli luk ol samting we God i wokem finis, hemia i olsem we God i stap toktok wetem olgeta blong soemaot ol fasin blong hem. Taswe man blong raetem Sam i talem se: “Skae i stap talemaot bigfala paoa blong God, mo ol samting ya long hem oli stap soemaot ol gudfala wok we God i mekem. Oltaem nomo, dei i stap talemaot ol samting ya i go long narafala dei, mo naet i stap talemaot ol samting we hem i save i go long narafala naet.” (Ol Sam 19:1, 2) Mo Rom 1:20 i soemaot long yumi se “yumi no save luk ol fasin [blong God] stret long ae blong yumi,” be “hem i bin mekem ol fasin ya blong hem oli klia, blong yumi luk. Yumi save faenemaot long ol samting blong wol ya, we hem i bin mekem.” !‘Ol fasin ya oli klia’ from we God i save gud olsem wanem blong talemaot tingting blong hem long ol man!
6. ?Jeova i talem wanem long tufala fas man we hem i wokem long garen blong Iden?
6 Ol man we oli no bilif long God mo Baebol, oli ting se God i no save talem long yumi from wanem yumi laef, ol man nomo oli mas traem faenemaot. Mo ol man ya oli wantem blong yumi bilif long olgeta. Be Tok blong God i soemaot klia long yumi se God i toktok wetem man longtaem bifo finis. Long fas man mo woman we God i wokem, hem i talem tok ya long tufala, se: “Yutufala i mas gat pikinini, mo yutufala i mas kam plante blong fulumap wol. Mo yufala i mas mekem wol ya i stap aninit long han blong yufala. Mo yufala i mas bos long . . . olgeta laef anamol.” God i givim raet tu long tufala blong kakae long ol frut blong ol tri blong garen—be wan nomo we tufala i no gat raet blong kakae. Nao, taem Adam mo Iv tufala i no obei long hem, hem i tokbaot fas profet tok long saed blong Mesaea, blong givim hop long olgeta man, i se: “Bambae mi mi mekem we yu [Snek] mo woman ya, yutufala i enemi blong yutufala, mo laen blong yu mo laen blong hem, tufala i enemi blong tufala. Hem bambae i smasem hed blong yu mo yu bambae yu smasem bak blong leg blong hem.”—Jenesis 1:28, NW; 2:16, 17; 3:15, NW.
7. ?Buk blong Jenesis i soemaot we Jeova i toktok olsem wanem wetem ol man blong hem bifo?
7 Taem pikinini blong Adam, Ken i gat nogud tingting blong kilim man, Jeova God i toktok wetem hem, i talem wan tok we i kolosap olsem: ‘!Lukaot! !Yu yu stap go long trabol!’ Be Ken i no wantem harem tok blong hem, ale hem i gohed, i kilim brata blong hem. (Jenesis 4:6-8) Biaen, wol i kam fulap long raf fasin mo fasin nogud. Nao Jeova i toktok wetem stret man ya Noa long ol plan blong hem blong klinimaot ol rabis fasin long wol ya. (Jenesis 6:13 kasem 7:5) Afta, taem Bigfala Wora i ron finis, Noa mo famle blong hem oli kamaot long bigfala sip. Nao Jeova i talemaot ol plan blong hem bakegen. Hem i talem se oli mas tinghae long laef mo blad olsem ol tabu samting. Mo tu hem i mekem wan promes se bambae hem i no save mekem Bigfala Wora i kam bakegen blong spolem wol ya wetem olgeta samting we oli laef long hem. Mo hem i givim saen blong promes ya, hemia renbo. Sam handred yia biaen Jeova i toktok bakegen long Ebraham. Hem i talemaot plan blong hem se olgeta famle long wol bambae oli save harem gud from laen we i kamaot long Ebraham. (Jenesis 9:1-17; 12:1-3; 22:11, 12, 16-18) Mo taem God hem i wantem finisim rabis fasin blong Sodom mo Gomora, hem i tokbaot samting ya long Ebraham, i se: “Ol samting ya we bambae mi mi mekem, bambae mi no haedem olgeta long fes blong [Ebraham].”—Jenesis 18:17.
8. ?Wanem fo defren rod we Jeova i yusum blong toktok wetem ol man blong hem long wol ya?
8 Jeova i yusum ol profet blong hem blong talemaot tingting blong hem long ol man Isrel. Moses i faswan profet ya we hem i yusum. (Hibrus 1:1) Samtaem hem i toktok stret long olgeta, olsem we hem i mekem long Moses, i se: “Yu mas raetemdaon ol toktok ya.” (Eksodas 34:27) Be plante taem moa, Jeova i toktok wetem ol man blong hem long ol vison, olsem we hem i mekem wetem Ebraham bifo.a Mo Jeova i yusum ol drim tu blong toktok wetem ol man, i no long ol man blong hem nomo, be hem i save givim drim tu long olgeta we oli stap kolosap long ol man blong wok blong hem. Wantaem Jeova i mekem tu presin man we oli stap wetem Josef oli gat drim, nao Josef i talemaot mining blong drim blong tufala. Mo bakegen Jeova i yusum Fero mo Nebukadnesa blong lukluk ol drim, nao biaen tufala man blong hem Josef mo Daniel oli talemaot ol mining long olgeta. (Jenesis 40:8 kasem 41:32; Daniel, japta 2 mo 4) Antap long ol samting ya, plante taem bakegen Jeova i yusum ol enjel blong toktok wetem ol man blong hem.—Eksodas 3:2; Jajes 6:11; Matyu 1:20; Luk 1:26.
9. ?Jeova i gat wanem gudfala fasin we i pulum hem blong toktok wetem ol man blong hem, ol man Isrel? ?Olsem wanem yumi save?
9 Ol toktok we Jeova i stap talemaot tru long ol profet blong hem i soemaot lav blong hem long ol man Isrel we oli man blong hem. Taswe hem i yusum Esikel blong talem long olgeta, se: “Mi mi no harem gud taem nogud man i ded. No gat. Be mi mi harem gud taem wan man nogud i tanem baksaed long rabis rod blong hem mo i kambak, blong hem i save stap laef. Yufala i kambak, yufala i kambak, mo yufala i livim ol rabis rod ya blong yufala. ?E, ol man Isrel, blong wanem yufala i wantem ded?” (Esikel 33:11) Jeova i gat longfala tingting mo hem i no kros kwik wetem ol man blong hem bifo. Hem i traem toktok gud wetem olgeta. Yumi save luk samting ya long 2 Kronikel 36:15, 16, se: “Jeova, we i God blong ol bubu blong olgeta, hem i sanem ol man blong karem tok blong hem long olgeta. Hem i sanem bakegen, bakegen, from we hem i sore long ol man blong hem we oli stap. Be olgeta . . . oli ting se ol tok blong hem oli nating nomo, mo oli jikim ol profet blong hem . . . gogo i no moa gat rod blong oli kamgud bakegen.”
10. ?Olsem wanem Jeova i toktok wetem ol man blong hem tede? ?Mo wanem samting hem i save talemaot long ol man?
10 Tede, yumi gat Tok blong God Baebol i stap. From samting ya, yumi save kasem moa save long Jeova, mo ol plan blong hem, mo tu ol samting we hem i wantem blong yumi mekem. (2 Timote 3:16, 17) From we Jeova i Nambawan Man blong Toktok long ol narafala, taswe hem i talem se: “Hae God Jeova hem i no save mekem wan samting nating, sipos hem i no talemaot tingting blong hem fastaem long ol man blong wok blong hem, hemia ol profet blong hem.” (Emos 3:7) Ol samting we hem i wantem mekem, hem i stap talemaot olgeta fastaem long ol man blong wok blong hem.
Pikinini Blong God i Toktok Wetem Ol Man
11. ?Hu i nambawan man blong talemaot tok blong Jeova long man? ?Mo from wanem nem ya “Tok” hem i stret long hem?
11 Nambawan man we Jeova i yusum blong tokbaot ol plan blong hem long ol man hemia, Tok no Logos. Jisas Kraes nao i olsem Tok no Logos. ?From wanem oli givim nem long Jisas olsem Tok no Logos? From we hem i Bigfala Man blong Karem Tok blong Jeova. ?Mo wanem ya wan man blong karem tok? Man blong karem tok, ol toktok we hem i stap talem oli no blong hem. Taswe Logos hem i man we i karem tok blong Jeova mo i talemaot long ol man long wol. Wok ya i impoten tumas, taswe oli kolem hem Tok.—Jon 1:1, 2, 14, NW.
12. (a) ?Jisas i kam long wol ya blong wanem? (b) ?Wanem samting i soemaot we Jisas i mekemgud wok ya?
12 Jisas i talemaot long Ponjes Paelat se hem i kam long wol blong talemaot trutok long man: “Mi mi bon, mi kam long wol ya blong wan samting nomo, blong mi talemaot ol tok blong leftemap trutok.” (Jon 18:37) Mo Baebol i talemaot olsem wanem hem i mekem wok ya. I no gat man we i stap prij olsem hem samtaem. Ol tok blong hem taem hem i stap prij antap long wan hil oli soemaot klia samting ya. !Long taem ya, hem i toktok gud long ol man! “Taem Jisas i finisim ol tok ya ol man oli sapraes long tok blong hem.” (Matyu 7:28) Long wan taem bakegen, yumi ridim: “Nao olgeta man ya we oli plante tumas, oli harem tok blong hem, mo oli glad tumas long hem.” (Mak 12:37) Ol Farisi oli sanem ol soldia blong go holemtaet Jisas. Be taem oli kambak oli no tekem hem wetem olgeta. ?From wanem? Olgeta oli ansa long ol Farisi se: “!I no gat man samtaem we i stap tok olsem man ya!”—Jon 7:46.
Kraes i Sanem Ol Disaepol Oli Go Toktok Wetem Ol Man
13. ?Wanem i soemaot we Kraes hem i no glad blong hem nomo i mekem wok blong talemaot tok?
13 Jisas i no glad blong hem nomo i mekem wok ya. Taswe hem i sanem 12 disaepol blong hem, mo biaen bakegen 70 man, blong go talemaot tok blong gud nyus blong Kingdom long ol narafala. (Luk 9:1; 10:1) Bifo we hem i go antap long heven, hem i sanem ol disaepol blong hem blong mekem wan spesel wok. ?Wanem spesel wok ya? Yumi save ridim Matyu 28:19, 20. Jisas i stap talem long ol man blong hem blong oli kam man blong toktok, mo blong tijim ol narafala man tu blong oli kam man blong toktok.
14. ?Taem ol Kristin blong bifo oli toktok long ol man, oli mekem gudfala wok?
14 ?Toktok blong ol disaepol i gat paoa? !Yes! Taem oli prij long Pentekos long 33 K.T.,b i gat 3,000 man we oli kam joen wetem Kristin kongregesen we i jes stat. Smoltaem biaen, namba blong ol man i go antap long 5,000. (Ol Wok 2:41; 4:4) !From samting ya ol man Jyu oli kros long ol disaepol from we oli stap goraon mo fulumap Jerusalem wetem tijing blong olgeta! !Mo biaen bakegen oli kros, oli talem se wok blong prij blong ol Kristin i mekem trabol long olgeta ples long wol!—Ol Wok 5:28; 17:6.
15. ?Jeova i yusum hu long taem blong yumi blong toktok wetem ol man?
15 ?Olsem wanem long taem blong yumi? Long Matyu 24:3, 45-47, Jisas i talem se hem i putumap wan “slef we i stret mo waes,” hemia sam Kristin we tabu speret i makemaot olgeta. Long taem blong yumi tede, Jisas i kambak finis, i stap. Mo ol Kristin ya oli mas lukaot gud long olgeta samting blong Jisas long wol ya. Tede Hed-Kampani blong ol Wetnes blong Jeova i mekem wok long nem blong slef we i stret mo waes. Sam Kristin nomo we tabu speret i makemaot oli stap insaed long Hed-Kampani ya. Mo Hed-Kampani i yusum Watch Tower Bible and Tract Society blong talemaot ol tok blong hem. Slef ya we i stret mo waes, hemia rod we Jeova i yusum blong toktok wetem ol man. Nao slef ya tu i givhan long yumi blong yumi kam gudfala man blong toktok long ol narafala. Long faswan Wajtaoa we oli wokem (Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence) oli raetem ol tok ya: “Sipos yu gat wan fren no wan man we i stap kolosap long yu, mo yu ting se hem i save intres [long magasin ya], no ol tok ya oli save givhan long hem, yu save soem long hem. Long rod ya yu stap tekem jans blong talemaot Tok blong God mo yu mekem i gud long ol narafala man.”
16. ?Blong kasem gud olgeta samting we God i talem long yumi, i naf we yumi jes ridim Baebol nomo?
16 Ating wan man i wantem kasem stret save ya long rod blong laef. Blong kasem save ya, i no naf blong hem i gat Baebol mo i stap ridim nomo. Traem tingbaot man Itiopia. Hem i stap ridim tok profet blong Aesea, be i no kasem save long hem. Ale Filip wan aposol blong Jisas, i mas eksplenem tok profet ya long man Itiopia fastaem, nao biaen hem i save baptaes olsem man blong Kraes. (Ol Wok 8:27-38) I no naf we yumi ridim Baebol yumi wanwan nomo. Olsem aposol Pol i soemaot long Efesas 4:11-13, se Kraes i no givim long yumi ol aposol no ol profet nomo, we God i pulum olgeta blong raetem sam tok blong Baebol. Hem i givim sam man moa. “Long sam narafala man, hem i givim paoa blong oli talemaot gud nyus blong Kraes. Mo long sam narafala man bakegen, hem i givim paoa blong oli [olsem man blong lukaot long sipsip, NW] mo tija insaed long [kongregesen, NW]. Kraes i mekem olsem blong bambae ol man blong hem oli rere blong mekem ol wok blong hem, blong bambae olgeta ya we oli olsem bodi blong hem, oli strong moa.”
17. ?Wanem samting i makem ol man we Jeova i yusum tede blong talemaot plan blong hem long olgeta man?
17 ?Olsem wanem yumi save makemaot olgeta we Jeova God mo Jisas Kraes tufala i yusum blong givhan long ol man blong oli kam strong Kristin? Wan long ol mak ya we Jisas i tokbaot, se ol man ya oli laeklaekem olgeta. (Jon 13:34, 35) Narafala mak bakegen: Olgeta oli no haf blong wol, olsem we Jisas hem i no haf blong wol ya. (Jon 15:19; 17:16) Narafala mak bakegen, ol man ya oli luksave Tok blong God olsem trutok ya, olsem we Jisas i mekem. (Matyu 22:29; Jon 17:17) Mo tu oli mekem nem blong God i tabu olsem we Jisas i mekem. (Matyu 6:9; Jon 17:6) Narafala mak bakegen se ol man blong Jisas oli folem eksampel blong hem, oli talemaot gud nyus blong Kingdom blong God. (Matyu 4:17; 24:14) Tede i gat wan kampani nomo we i kasem ol mak ya. Hemia olgeta man blong toktok long ol narafala, we oli stap long olgeta ples long wol. Ol man oli save gud olgeta olsem Kristin Wetnes blong Jeova.
18. ?Wanem tri ples we ol Kristin oli mas toktok gud long ol man we i stap long hem?
18 Man we i gat wok blong toktok long ol narafala i mas givhan long olgeta. ?Be ol Kristin oli mas toktok blong givhan long hu? I gat tri defren kaen ples we ol Kristin oli mas toktok gud long ol man we i stap long hem: insaed long famle, insaed long kongregesen, mo long wok blong prij. Long nekis stadi yumi save tokbaot ol poen ya.
[Ol futnot]
a Lukluk Jenesis 15:1; 46:2; Namba 8:4; 2 Samuel 7:17; 2 Kronikel 9:29; Aesea 1:1; Esikel 11:24; Daniel 2:19; Obadaea 1; Neham 1:1; Ol Wok 16:9; Revelesen 9:17.
b K.T. i min se Kristin Taem.
?Yu Yu Ansa Olsem Wanem?
◻ ?Taem ol man oli no toktok gud tugeta, wanem samting i save kamaot?
◻ ?Hu tufala we i nambawan man blong toktok long narafala?
◻ ?Wanem olgeta rod we Jeova God i yusum blong toktok wetem ol man?
◻ ?From wanem Jisas hem i nambawan man blong toktok?
◻ ?Wanem samting i soemaot we ol Kristin blong bifo oli gat gudhan blong toktok long ol man?
[Tok Blong Pija Long Pej 12]
Jisas i olsem Papa blong hem. Taem hem i toktok hem i gat sore