Mekemgud Tufala Wok Ya—Wok Blong Papa Mo Wok Blong Elda
‘Sipos wan man i no save lukaotgud long famle blong hem, ?weswe bambae i save lukaotgud long kongregesen blong God?’—1 TIMOTE 3:5.
1, 2. (a) ?Long faswan handred yia, olsem wanem ol elda we oli no mared mo olgeta we oli mared be oli no gat pikinini, oli givhan long ol brata mo sista blong olgeta? (b) ?Akwila mo Prisila tufala i soem wanem eksampel long plante hasban mo waef tede?
OL ELDA long Kristin kongregesen long taem bifo, maet samfala oli no mared, samfala oli mared be oli no gat pikinini, mo samfala oli mared mo oli gat pikinini. I klia se sam long ol Kristin ya, oli naf blong folem advaes ya blong livim mared, we aposol Pol i givim long faswan leta blong Korin, japta 7. Jisas i bin talem se: “Sam man oli no save mared from we oli livim mared blong mekem ol wok blong God, we hem i king blong olgeta.” (Matyu 19:12) Ol man ya we oli no mared, olsem Pol mo maet samfala we oli kampani wetem hem long ol trep blong hem, oli fri nomo blong wokbaot i go long ol narafala ples blong givhan long ol brata mo sista blong olgeta.
2 Baebol i no talem sipos Banabas, Mak, Saelas, Luk, Timote, mo Taetas oli mared no no gat. Sipos oli mared, i klia se oli no gat tumas wok insaed long famle. Taswe, oli save go talemaot gud nyus long plante ples farawe. (Ol Wok 13:2; 15:39-41; 2 Korin 8:16, 17; 2 Timote 4:9-11; Taetas 1:5) Maet woman blong olgeta i folem olgeta, olsem Pita mo “ol narafala aposol,” we ating oli tekem woman blong olgeta i go wetem olgeta taem oli go long ol defren ples. (1 Korin 9:5) Akwila mo Prisila, tufala i eksampel blong wan hasban mo waef we oli rere blong go stap long ol narafala ples. Tufala i aot long Korin, tufala i biaen long Pol i go long Efesas. Biaen, tufala i muf i go long Rom, mo biaen bakegen, tufala i gobak long Efesas. Baebol i no talem sipos tufala i gat pikinini no no gat. Hadwok blong tufala blong givhan long ol brata mo sista blong tufala, i mekem se ‘ol kongregesen long ol ples blong ol hiten man’ oli talem bigfala tangkyu long tufala. (Rom 16:3-5; Ol Wok 18:2, 18; 2 Timote 4:19) Tede tu, i gat plante hasban mo waef we oli save givhan long ol narafala kongregesen, olsem Akwila mo Prisila. Maet oli mas muf i go long wan ples we i nidim moa man blong wok.
Elda We i Gat Pikinini
3. ?Wanem i soem se plante elda long faswan handred yia oli mared mo oli gat pikinini?
3 I luk olsem se long faswan handred yia K.T., bighaf blong ol Kristin elda oli mared mo oli gat pikinini. Taem Pol i eksplenem ol fasin we wan Kristin man i mas gat taem ‘hem i stap traehad blong kam wan elda,’ hem i talem se hem i mas “wan man we i save lukaotgud long famle blong hem, mo i mas wan man we i save mekem ol pikinini blong hem oli harem tok blong hem.”—1 Timote 3:1, 4.
4. ?Ol elda we oli mared mo oli gat pikinini oli mas mekem wanem?
4 Olsem yumi luk finis, i no wan rul se wan elda i mas gat pikinini, no i mas mared. Be sipos Kristin man ya i mared mo i wantem kam wan elda no wan man blong givhan, hem i mas hed blong woman blong hem long stret fasin mo wetem lav, mo i mas soem se hem i save mekem ol pikinini blong hem oli obei long hem. (1 Korin 11:3; 1 Timote 3:12, 13) Sipos wan brata i no save lidimgud famle blong hem, hem i save lusum spesel wok we hem i gat insaed long kongregesen. ?From wanem? Pol i eksplenem se: ‘?Sipos hem i no save lukaotgud long famle blong hem, weswe bambae i save lukaotgud long kongregesen blong God?’ (1 Timote 3:5) Sipos stret famle blong hem oli no wantem obei long hem olsem hed blong famle, ating ol narafala tu oli no wantem obei long hem.
“Ol Pikinini Blong Hem Oli Mas Bilif long God”
5, 6. (a) ?Pol i talem long Taetas se ol pikinini blong ol elda oli mas olsem wanem? (b) ?Ol elda we oli gat pikinini oli mas mekem wanem?
5 Taem Pol i stap talem long Taetas blong putumap ol elda long ol kongregesen long Krit, hem i talem ol rul ya se: “Man we i elda i mas man we laef blong hem i stret gud, i no gat poen long hem. Hem i mas gat wan woman blong hem nomo, mo ol pikinini blong hem oli mas bilif long God. Bambae i nogud sipos i gat tok long ol pikinini ya, se oli stap mekem stronghed, no oli stap mekem nogud. Man we i [elda], hem i gat nem blong God i stap long hem, nao laef blong hem i mas stret gud, we i no gat poen long hem.” ?Be, Pol i minim wanem taem hem i talem se “ol pikinini blong hem oli mas bilif long God”?—Taetas 1:6, 7.
6 Tok ya ‘ol pikinini we oli bilif long God’ i minim ol yangfala we oli givim laef blong olgeta finis long Jeova mo oli baptaes finis. Sipos no, i save minim ol yangfala we oli rere blong givim laef blong olgeta long Jeova mo tekem baptaes, i no longtaem. Ol memba blong wan kongregesen oli wantem luk we ol pikinini blong ol elda oli gat gudfala fasin mo fasin obei. I mas kliagud se wan elda i stap traem bes blong hem blong mekem bilif blong ol pikinini blong hem i kam strong moa. King Solomon i raetem se: “Tijim pikinini boe blong yu long rod ya we i stret blong hem. Taem bambae hem i kam olfala, be hem i no save lego rod ya samtaem.” (Proveb 22:6) ?Be olsem wanem long yangfala we i kasem ol tijing olsem, be i no wantem mekem wok blong Jeova, mo maet i mekem wan bigfala rong tu?
7. (a) ?From wanem i klia se i no oltaem we ol pikinini bambae oli folem tok we Proveb 22:6 i talem? (b) ?Sipos pikinini blong wan elda i no wantem mekem wok blong Jeova, from wanem samting ya nomo i no minim se elda ya bambae i lusum wok blong hem long kongregesen?
7 I klia se proveb ya antap i no stap talem se evri pikinini bambae i folem rod ya. Tok ya i no tekemaot raet blong man blong jusum prapa rod blong hem. (Dutronome 30:15, 16, 19) Taem wan boe no wan gel i kasem yia we hem i naf blong mekem prapa disisen blong hem, hem wan i mas jusum sipos hem i wantem givim laef blong hem long Jeova mo tekem baptaes. Sipos i klia se papa blong hem we i wan elda, i bin givim olgeta help, advaes, mo fasin stretem, we hem i nidim long saed blong speret, be yangfala ya i no wantem mekem wok blong Jeova, papa ya bambae i no lusum wok blong hem olsem elda. Be, sipos wan elda i gat plante pikinini lelebet we oli stap yet long haos blong hem, nao ol pikinini ya, wan afta narawan, oli kam sik long saed blong speret mo oli mekem rong, maet i tru se elda ya i no moa stap “lukaotgud long famle blong hem.” (1 Timote 3:4) Bigfala poen se, wan elda i mas soemaot klia se hem i stap traem bes blong hem blong mekem ‘ol pikinini blong hem oli gat bilif, we oli no mekem stronghed, no mekem nogud.’a
Hemia We ‘Woman Blong Hem i No Bilif’
8. ?Wan elda i mas mekem wanem fasin long woman blong hem we i no bilif?
8 Long saed blong ol Kristin man we oli mared long ol woman we oli no bilif, Pol i raetem se: “Sipos wan long yufala i gat woman blong hem we i no bilif, be woman ya i agri blong stap gud wetem hem, man ya i no save mekem divos long woman ya. Woman ya we i no bilif i olsem wan stret woman long fes blong God, from we man blong hem i Kristin. Sipos i no olsem, bambae ol pikinini blong yufala oli olsem ol pikinini blong ol hiten man nomo. Be naoia, ol pikinini ya oli tabu, oli blong God. ?Sipos yu yu man olsem, olsem wanem yu ting se yu no save sevem woman blong yu?” (1 Korin 7:12-14, 16) Long ples ya, tok ya ‘woman we i no bilif’ i no minim wan woman we i no gat skul nating, be i minim wan woman we i no givim laef blong hem i go long Jeova finis. Long taem bifo, maet hem i wan woman Jyu, no wan woman we i bilif long ol god blong ol hiten man. Tede, maet wan elda i mared long wan woman we i gat defren skul, i no bilif se God i intres long yumi, no maet i no bilif nating se God i stap. Sipos woman ya i agri blong stap gud wetem hem, elda ya i no save livim hem from we hem i gat narafala bilif. Hem i ‘mas stap wetem woman ya, mo hem i mas gat save. Hem i mas givim ona long hem from we hem i woman, hem i no strong olsem man.’ Hem i mas mekem ol fasin ya wetem hop se bambae hem i sevem woman ya.—1 Pita 3:7; Kolosi 3:19.
9. ?Long ol kantri we loa i givim raet long hasban mo waef tugeta blong tijim ol pikinini blong tufala long saed blong wanwan jyos blong tufala, wan elda i mas mekem wanem, mo samting ya bambae i mekem se hem i lusum wok blong hem olsem wan elda no no gat?
9 Sipos wan elda i gat pikinini, hem i mas soem se hem i wan gudfala hed blong famle, olsem hasban mo papa, taem hem ‘i stap stretem olgeta, mo trenem tingting blong olgeta olsem we Jeova i wantem.’ (Efesas 6:4) Long plante kantri, loa i givim raet long hasban mo waef tugeta blong tijim ol pikinini blong tufala long saed blong wanwan jyos blong tufala. Long ol ples olsem, maet waef i wantem folem raet we hem i gat blong tijim ol bilif mo fasin blong skul blong hem long ol pikinini. Maet hem i wantem tekem olgeta oli go long jyos blong hem tu.b I tru, ol pikinini oli mas folem tingting blong olgeta we oli bin trenem from ol tok blong Baebol, blong no joen long ol seremoni blong gyaman jyos. Papa, olsem hed blong famle, bambae i folem raet we hem i gat, blong stadi Baebol wetem ol pikinini blong hem, mo blong tekem olgeta oli go long ol miting long Haos Kingdom, long evri jans we hem i gat. Taem ol pikinini oli kasem yia we oli naf blong mekem prapa disisen blong olgeta, bambae olgeta wanwan oli save jusum rod we oli wantem folem. (Josua 24:15) Sipos ol narafala elda mo ol memba blong kongregesen oli luk se elda ya i stap mekem olgeta samting we loa blong kantri i letem hem blong mekem, blong tijimgud ol pikinini blong hem blong folem rod blong trutok, bambae oli no tekemaot hem long wok blong elda.
‘Man Olsem i Mas Lukaotgud Long Famle Blong Hem’
10. ?Sipos wan elda i gat famle, wanem faswan wok blong hem?
10 Nating sipos waef blong wan elda we i gat pikinini i bilif, i no isi yet blong hem i seraotem taem blong hem long stret fasin, blong kea long woman blong hem, ol pikinini blong hem, mo ol wok long kongregesen. Baebol i talem klia se i wok blong ol Kristin papa blong keagud long woman mo ol pikinini blong olgeta. Pol i raetem se: “Man we i no wantem lukaot long olgeta famle blong hem, mo antap long hem, we i no save lukaot long olgeta we oli stap long haos blong hem, hem i soemaot we hem i no moa holem fasin blong bilif. Hem i stap longwe moa long God, i winim man we i no bilif nating.” (1 Timote 5:8) Long sem leta ya blong Pol, hem i talem se ol man we oli mared, we oli soem finis se oli gudfala hasban mo papa, olgeta ya nomo oli save kam elda.—1 Timote 3:1-5.
11. (a) ?Long wanem rod wan elda i mas “lukaotgud long olgeta famle blong hem”? (b) ?Olsem wanem samting ya i save givhan long wan elda blong mekem ol wok blong hem insaed long kongregesen?
11 Wan elda i mas “lukaotgud” long famle blong hem long saed blong bodi, be tu long saed blong speret mo filing. Waes King Solomon i raetem se: “Mekemrere wok blong yu afsaed long haos, mo mekem i rere long yu wan long ples blong wokem garen. Biaen bambae yu yu mas bildimap famle blong yu tu.” (Proveb 24:27) Taswe, wan elda i mas givim ol samting we waef mo ol pikinini blong hem oli nidim long saed blong bodi, filing, mo spel. Be antap long hemia, hem i mas givhan long olgeta blong kam strong moa long saed blong speret. Samting ya i tekem taem—taem we hem i no save spenem long ol bisnes blong kongregesen. Be hemia taem we i save karem bigfala pei insaed long famle, long saed blong glad we oli kasem mo fasin blong olgeta blong gru long saed blong speret. Biaen, sipos famle blong elda ya i strong gud long saed blong speret, maet hem i no moa nidim blong spenem plante taem blong stretem ol problem blong famle. Olsem nao, hem i gat moa taem blong kea long ol bisnes blong kongregesen. Eksampel blong hem, olsem wan gudfala hasban mo gudfala papa, bambae i givhan bigwan long kongregesen long saed blong speret.—1 Pita 5:1-3.
12. ?Ol papa we oli elda oli mas soem gudfala eksampel long wanem samting long famle?
12 Blong lukaotgud long famle, wan elda i mas putumap taem blong stadi Baebol wetem famle blong hem. I impoten tumas we ol elda oli soem gudfala eksampel long saed ya, from we ol famle we oli strong long saed blong speret oli mekem se kongregesen tu i strong long saed blong speret. Wan elda i no mas spenem olgeta taem blong hem long ol wok blong hem long kongregesen, mekem se hem i no gat taem blong stadi Baebol wetem woman mo ol pikinini blong hem. Sipos samting ya i hapen long wan elda, hem i mas jekemap program blong hem bakegen. Maet hem i mas jenisim no katem taem we hem i stap spenem long ol narafala bisnes, mo maet hem i mas talem ‘no’ sam samtaem long sam spesel wok we oli wantem givim long hem.
Skelemgud Ol Wok Blong Lidim Ol Narafala
13, 14. ?“Slef ya we i stret mo waes” i givim wanem advaes long ol elda we oli gat famle?
13 Advaes ya blong skelemgud ol wok insaed long famle mo insaed long kongregesen i no wan nyufala advaes. Plante yia finis “slef ya we i stret mo waes” i stap givim advaes long ol elda long saed ya. (Matyu 24:45, NW) Bitim 37 yia bifo, Wajtaoa blong Septemba 15, 1959, pej 553 mo 554 (Engglis), i givim advaes ya se: “Bigfala samting se, yumi mas skelemgud ol samting we oli tekem taem blong yumi. Taem yu stap skelem olgeta, yu mas tingting plante long wok blong yu insaed long prapa famle blong yu. Jeova God i no wantem we wan man i spenem olgeta taem blong hem long ol wok blong kongregesen, blong givhan long ol brata mo sista blong hem mo ol man raonabaot blong kasem laef, be i no givhan long prapa famle blong hem blong kasem laef. Faswan wok blong wan man i blong lukaot long woman mo ol pikinini blong hem.”
14 Wajtaoa blong Novemba 1, 1986, pej 22 (Engglis mo Franis), i givim advaes ya, se: “Taem yu prij wanples wetem famle blong yu, samting ya bambae i mekem se yufala i joengud moa. Be, blong lukaot long ol spesel nid blong ol pikinini blong yu, yu mas glad blong spenem fri taem blong yu wetem olgeta, mo soem dip filing long olgeta. Taswe, yu mas skelemgud ol samting blong faenemaot hamas taem yu save spenem long wok blong kongregesen, mo long semtaem, lukaotgud ‘long famle blong yu’ long saed blong speret, filing mo bodi. Fastaem, [wan Kristin] i mas ‘lanem blong mekem ol wok we i givim ona long God insaed long prapa famle blong hem.’ (1 Timote 5:4, 8)”
15. ?From wanem wan elda we i mared mo i gat pikinini i nidim waes mo fasin luksave?
15 Wan proveb blong Baebol i talem se: “Fasin waes i save mekem wan famle i kam strong moa. Mo fasin luksave i save mekem famle i stanap strong.” (Proveb 24:3) Yes, wan elda i rili nidim waes mo fasin luksave, blong mekem ol tiokratik wok blong hem, mo long sem taem, mekem famle blong hem i strong. Baebol i soem se i no long wan ples nomo we hem i gat wok blong lidim ol narafala. Hem i gat wok insaed long famle blong hem mo ol wok long kongregesen tu. Hem i nidim fasin luksave blong skelemgud ol wok ya. (Filipae 1:9, 10) Hem i nidim waes blong jusumaot ol samting we oli moa impoten. (Proveb 2:10, 11) Be, nating se wan elda i gat strong tingting blong lukaotgud long ol wok blong hem long kongregesen, hem i mas luksave se faswan wok we God i givim long hem olsem wan hasban mo papa, i blong lukaotgud long famle blong hem mo givhan long olgeta blong kasem laef.
Ol Gudfala Papa We Oli Ol Gudfala Elda Tu
16. ?Olsem wanem wan elda we i gat pikinini i save givhan moa long ol narafala?
16 Wan elda we ol pikinini blong hem oli gat gudfala fasin, i save givhan bigwan long ol narafala. Sipos hem i lanem finis blong lukaotgud long famle blong hem, hem i savegud rod blong halpem ol narafala famle long kongregesen. Hem i kasem save moa long ol problem blong olgeta, mo i save givim advaes we hem i bin folem blong givhan long prapa famle blong hem. Yumi glad tumas se, plante taosen elda raonabaot long wol oli stap mekem wan nambawan wok olsem ol hasban, ol papa, mo ol elda.
17. (a) ?Wan man we i wan papa mo wan elda tu i no mas fogetem wanem samting? (b) ?Olsem wanem ol narafala memba blong kongregesen oli save soem se oli kasem save long filing blong ol elda?
17 Blong mekem wok blong elda, wan man we i gat wan waef mo ol pikinini, i mas wan Kristin we i bigman long saed blong speret. Man olsem i mas naf blong lukaot long famle blong hem, mo long semtaem, stretem ol bisnes long laef blong hem, blong mekem se hem i save spenem taem blong kea long olgeta long kongregesen. Hem i no mas fogetem se wok blong hem blong lukaot long ol sipsip blong God, i stat fastaem long haos blong hem. Ol memba blong kongregesen bambae oli tingbaot se ol elda we oli gat waef mo ol pikinini, oli gat wok blong mekem insaed long famle mo wok long kongregesen tu. Olsem nao, bambae oli no tekem tumas taem blong ol elda ya from ol samting we oli no impoten. Eksampel, maet wan elda i no save stap longtaem afta long ol miting long naet, from we ol pikinini blong hem oli mas go long skul long nekis moning. Ol narafala memba blong kongregesen oli mas kasem save long samting ya mo no mekem i strong tumas long hem.—Filipae 4:5.
Yumi Mas Onagud Long Ol Elda
18, 19. (a) ?Stadi we yumi bin mekem long 1 Korin, japta 7, i givhan long yumi blong kasem save long wanem samting? (b) ?Yumi mas tingbaot ol Kristin man ya olsem wanem?
18 Stadi we yumi mekem long japta 7 blong faswan leta we Pol i raetem long ol Kristin long Korin, i givhan long yumi blong luksave se, plante man we oli no mared, oli stap folem advaes blong Pol, nao oli stap yusum fasin fri blong olgeta blong mekem ol wok blong Kingdom. I gat plante taosen brata tu we oli mared be oli no gat pikinini. Olgeta ya oli stap keagud long waef blong olgeta, mo long sem taem, oli stap mekem gudfala wok olsem ol distrik elda, seket elda, ol elda blong kongregesen, mo ol elda long ol hedkwota blong Watch Tower. Mo i gud tumas we ol woman blong olgeta oli sapotemgud olgeta. Laswan samting se, long kolosap 80,000 kongregesen blong ol man blong Jeova, i gat plante papa we oli stap keagud long ol woman mo ol pikinini blong olgeta. Be antap long hemia, oli tekem taem tu blong givhan long ol brata mo sista blong olgeta, olsem we man blong lukaot long sipsip i stap keagud long ol sipsip blong hem. —Ol Wok 20:28.
19 Aposol Pol i raetem se: ‘Ol elda we oli stap wok strong long wok blong lidim ol man, kongregesen i mas tingbaot blong givim dabol ona long olgeta. Tok ya i stret long olgeta we oli stap hadwok blong prij mo tij.’ (1 Timote 5:17) Yes, ol elda we oli stap lukaotgud long famle blong olgeta mo long kongregesen, oli gat raet blong kasem lav mo respek blong yumi. Yumi mas rili “onagud long ol man olsem.”—Filipae 2:29.
[Ol futnot]
a Lukluk Wajtaoa, Febuwari 1, 1978, pej 31 mo 32 (Engglis).
b Lukluk Wajtaoa, Desemba 1, 1960, pej 735 mo 736 (Engglis).
Rod Blong Tingtingbak
◻ ?Olsem wanem yumi save se plante elda long faswan handred yia K.T. oli gat waef mo ol pikinini?
◻ ?Ol elda we oli mared mo oli gat pikinini, oli mas mekem wanem, mo from wanem?
◻ ?I minim wanem se “ol pikinini blong hem oli mas bilif long God,” be olsem wanem sipos pikinini blong wan elda i no wantem mekem wok blong Jeova?
◻ ?Wan elda i mas “lukaotgud long famle blong hem” long saed blong wanem samting?
[Tok blong pija long pej 23]
Ol famle we oli strong long saed blong speret oli mekem se ol kongregesen oli strong long saed blong speret