Tila 11

Mun na Ala ye juguya to a ka kɛ?

1. a) Mun bɛ senna bi? b) Dɔw bɛ kɔrɔfɔli kuma jumɛn fɔ?

DIƝƐ fan bɛɛ, mɔgɔfaga, ɲɔgɔnkoniya ani hakilicɛn kow bɛ. Tuma caman na, mɔgɔ jalakintan de bɛ tɔɲɔ. Dɔw bɛ Ala jalaki, k’a fɔ ko: “Ni Ala bɛ, mun na a bɛ juguya to senna?”

2. a) Jɔnni de bɛ kojugu kɛ? b) Mɔgɔw bɛ se cogo di k’u yɛrɛ tanga tɔɔrɔw ma?

² Nka jɔnni de bɛ kojugu kɛ? Mɔgɔw de bɛ kojugu kɛ, Ala tɛ. Ala bɛ kojuguw haramu. Sɛbɛ la, ni mɔgɔw tun ye Ala ka sariyaw kanminɛ, u tun na u yɛrɛ tanga tɔɔrɔ caman ma. Ala ko an ka ɲɔgɔn kanu. Mɔgɔfaga, sonyali, jatɔya, wasabaliya, dɔlɔtɔya, o n’a ɲɔgɔnna walejuguw minnu ye tɔɔrɔw diliw ye, a ko nin si kana kɛ (Romɛkaw 13:9; Efesekaw 5:3, 18). Ala ye kunkolosɛmɛ ni farikolo dafalen di Hadama ni Hawa ma, k’a se kɛ u ye fana, u ka se ka ɲɛnamaya diya bɔ. A tun ŋaniya tɛ tɔɔrɔko ka mɔgɔ fila inw ni u denw sɔrɔ.

3. a) Jɔnni ye juguya jubɔ? b) Mun b’a jira ko Hadama ni Hawa tun bɛ se ka u fasa ja Sendonbaga ka kɔrɔbɔlikow nyɛ?

³ Sitanɛ Sendonbaga de ye juguya jubɔ. Nka, Hadama ani Hawa fana ka kan ka jalaki. Sendonbaga y’u kɔrɔbɔ tuma min na, u tun bɛ se ka u fasa ja a nyɛ. Iko mɔgɔ dafalen Yesu y’a kɛ cogo min na, u tun bɛ se k’a fɔ Sitanɛ ma: “Taa ka bɔ yan!” (Matiyu 4:10). Nka, u m’o kɛ. O la sa, u kɛra dafabaliw ye. U denw, n’o ye an bɛɛ ko ye, bɛɛ ye o dafabaliya cɛnta. Bana, dusukasi ani saya bɔra o la (Romɛkaw 5:12). Nka, mun na Ala ye tɔɔrɔ to senna?

4. Mun b’an dɛmɛ k’a faamu, kun min y’a to Ala ye juguya to a ka kɛ waati tɛmɛnta kɔnɔ?

⁴ A dɔ rɔ, mɔgɔ dɔ n’a fɔ ko, ka juguya to a ka kɛ nin cogo la, san kɛmɛ caman kɔnɔ, ko lapasayɔrɔ si tɛ se ka sɔrɔ o kokɛcogo la. Nka, yala o ye mɔgɔ hakilima ka miiri ye wa? Yala bangebaga kanubaganciw tɛna a to opɛrasiɔn gɛlɛn dɔ ka kɛ u den na, walasa a ka bana ka kɛnɛya wa? Hatɛ, wa u na se ka u den dɛmɛ a ka kɛnɛya fisaman diya bɔ kɔsafɛ, u kɛtɔ k’a to o tɔɔrɔ tɛmɛnta k’a sɔrɔ. Ala ye juguya to a ka kɛ, koɲumanw jumɛn bɔra o kɔnɔ?

KONYƐBA MIN KA KAN KA NYƐNABƆ

5. a) Sitanɛ ye Ala sɔsɔ cogo di? b) Sitanɛ ye mun fɔ Hawa ye?

⁵ Edɛn nakɔtu kɔnɔ, murutili min kɛra Ala kama, o ye koɲɛba dɔ lawuli. A bɛnnen bɛ an ka o sɛgɛsɛgɛ walasa k’a faamu, kun min y’a to Ala ye kojugu to a ka kɛ. Jehowa y’a fɔ Hadama ye ko a kana nakɔ kɔnɔ jiri dɔ la kelen den dun. Ni a tun ye o dɔ dun, mun tun na kɛ? Ala ko: “I na sa, o siga tɛ.” (Jenɛse 2:17). Nka Sitanɛ ko abada. A fɔra se kana kɛ jiri min ma, a ye Hadama muso, Hawa shu ka o dun. A ko: “Aw tɛna sa, o siga tɛ ”. Ka tila k’a fɔ ko: “Katuguni Ala b’a dɔn ko, don yɛrɛ min na aw mana o dɔ dun, tigitigi aw nyɛw na yɛlɛ, wa tigitigi fana, aw na kɛ iko Ala, ka ɲuman ani juguman dɔn.”—Jenɛse 3:1-5.

6. a) Mun na Hawa ye Ala kanbila? b) A fɔra ko se kana kɛ jiri min ma, o jiriden dunni kɔrɔ tun ye mun ye?

⁶ Hawa ye Ala kanbila. Mun na? Katuguni a dara Sitanɛ la. A y’a bisigi ko a bɛna nafa sɔrɔ Ala kanbilali la. A kɛra a kɔnɔ ko abada, Hadama ni ale tɛna koɲɛfɔ kɛ Ala ye, ani fana ko u tɛna u kolon a ka sariyaw ye tun. Min ye “ɲuman” ani “juguman” ye, u na se ka o latigɛ u yɛrɛ ye. Hadama tugura Hawa kɔ, a fɔra se kana kɛ jiriden min ma, a fana y’o dun. Bible de Jérusalem bɛ nin ɲɛfɔli kɛ (sɛbɛnni fura ɲɛ duguma) mɔgɔ ka jurumu fɔlɔ kɛlen, ka Ala kɛlɛ, ko: “O ye ka se ka ɲuman ni juguman latigɛ i yɛrɛ ye, ka tila k’i taama cogo bɛn o ma, a ɲinini ka taama i nidungɔ sira fɛ. (...) Jurumu fɔlɔfɔlɔ kɛra binnkanni kɛlɛ ye Ala ka masabaya kama.” O ye k’a fɔ, k’o kɛra binnkanni kɛlɛ ye dalilu kama, dalilu min ye Ala ta ye, ka kɛ mɔgɔ ka kuntigiba ye.

7. a) Mɔgɔ ka kanbilali ye koɲɛ dɔ jumɛn lawuli? b) Ɲininkaliw jumɛn tugulen bɛ o koɲɛ kuma na, n’a bɛnnen bɛ ka olu jaabi?

⁷ O cogo la, a fɔra ko se kana kɛ jiriden min ma, u kɛtɔ k’o dun, Hadama ni Hawa y’u yɛrɛ sama ka bɔ Ala ka kuntigiya jukɔrɔ. U yɛrɛmahɔrɔnyalen kɔ, u ye “ɲuman” ni “juguman” ko latigɛ u yɛrɛ ye. O la sa, koɲɛba wala ɲininkaliba dɔ lawulila: “Yala a dagalen bɛ Ala ka kɛ hadamadenw bɛɛ kuntigiba ye wa? O ye k’a fɔ, yala Ala de ka kan ka ɲuman ni juguman latigɛ mɔgɔ ye wa? Yala ale de ka kan ka sira ɲuman ni sira jugu pereperelatigɛ wa? Wala mɔgɔw bɛ se k’u yɛrɛ mara a ɲɛma? Sitanɛ kɛlen u kuntigi yebali ye, yala u bɛ se k’u yɛrɛ mara ka nyɛ, k’u kɔ donnen to Ala la wa? Wala kuntigiya tilennen min bɛna hɛrɛ banbali kɛ dugukolo kan, o sigili tɛ ɲɛ Ala ka nyɛmɔgɔya kɔ? A filɛ o ye, ɲininkali minnu lawulila o binnkanni kɛlɛ o kɔnɔ Ala ka masabaya kama, dalilu min bɛ Ala fɛ ka kɛ mɔgɔw bɛɛ kuntigiba ye, n’a sɔrɔ o dagalen bɛ.

8. Mun na Jehowa ma murutilenw si latunu o yɔrɔnin bɛɛ la?

⁸ Tiɲɛ don, Jehowa tun bɛ se ka murutilen saba si ban yɔrɔnin kelen. Siga t’o la, a fanga ka bon n’u ta ye. Nka, ka u si ban, yala o tun ye a sɔsɔli jaabi cogo bɛɛ la fisaman ye wa? O tun tɛna se ka nin ɲininkali jaabi di, ko: Yala mɔgɔw bɛ se ka u yɛrɛ mara ka nyɛ, ka u kɔ donnen to Ala la wa? O la sa, Jehowa ye waati dɔ dantigɛ, o koɲɛba ɲɛnabɔli kama.

KONYƐBA LAWULILEN NYƐNABƆLI

9, 10. Mɔgɔw ye jijaliwale minnu kɛ walasa ka u yɛrɛ mara Ala kɔ, o bɛɛ ye mun jira?

⁹ Waati tɛmɛnnen ye mun jira ɲininkali lawulilen ko la? Yala Tariki san 6 000 y’a jira ko mɔgɔw sera ka u yɛrɛ mara ka nyɛ, Ala ka nyɛmɔgɔya kɔ wa? Yala mɔgɔw ye kuntigiya ɲumanw sigi bɛɛ ka hɛrɛ kama wa? Wala Tariki bɛ kira Jeremi ka nin kumaw tiɲɛtigiya seereya ko: “Mɔgɔ min bɛ taama, a sen dayɔrɔ ko ɲɛnabɔli tɛ a ta ye.”—Jeremi 10:23.

¹⁰ San kɛmɛw senfɛ, mɔgɔw ye kuntigiya sifaya caman kɔrɔbɔ, nka u si ma ɲɛsuma ni hɛrɛ lakika lana. Dɔw n’a fɔ ko nyɛtaa caman dun kɛra sa. Nka, yala mɔgɔ bɛ se ka nyɛtaa ko kuma fɔ ni kala ani binyɛ falenna bɔnbu atomiki la, ayiwa, ni bɛɛ sirannenba bɛ diɲɛ bɛɛ kɛlɛba wɛrɛ nyɛ? O ye nyɛtaa sifaya jumɛn ye, ni mɔgɔw bɛ se ka taa taama kalo kan, nka u dɛsɛlen bɛ ka sigi ɲɔgɔn kan hɛrɛ la dugukolo kan. O bɛ mun ɲɛ u ye ka sow jɔ ni fɛn ɲuman sifaya bɛɛ ye, minnu bɛ mɔgɔ lafiya, k’a sɔrɔ denbayaw minnu b’u kɔnɔ, olu bɛ ɲɔgɔn farafara sa? Bɔlɔnkɔnɔkɛlɛw ni balawuw, fagaliw ni nafolomafɛncɛnw ka a sabu kɛ hakɛmakow barika bonya ye, yala olu bɛ waso kun bɔ wa? Ayi dɛrɛ! Wa kuntigiya minnu ko olu ta bɛ se ka ɲɛ Ala kɔ, u ka tɔnɔ sɔrɔlenw y’o de ye.—Ntalenw 19:3.

11. A jɛlen bɛ ko mɔgɔw mago bɛ mun na?

¹¹ O kɔni jɛlen bɛ sa. Mɔgɔw ye jijaliwale minnu kɛ ka u yɛrɛ mara, ka u faralen to ka bɔ Ala la, o bɛɛ kɛra maɲumako dɛsɛ ye. U ye hadamadenw bɛɛ don bɔnɛ la. “Mɔgɔ bɛ fanga sigi mɔgɔ kan ni a tɔɲɔni ye”, Eklesiaste ko ten (8:9). Tiɲɛ yɛrɛ la, mɔgɔw tɛ se ka u yɛrɛ mara ni Ala ka nyɛmɔgɔya tɛ. Ala ye mɔgɔ da ni dumuni ani minni ko ye cogo min na, o cogo kelen na, mɔgɔ dara ni Ala ka sariya kanminɛli ko fana ye. Ni mɔgɔ ma Ala ka sariya jate fɛn ye, i ka d’a la, a na gɛlɛya dɔn, iko minni ani dumuni dabilali tɛ bɛn a ma cogo min na.—Ntalenw 3:5, 6.

MUN NA NIN WAATIJAN BƐƐ?

12. Mun na Ala ye nin waati bɛɛ bila ka tɛmɛn sani a ka o koɲɛba ɲɛnabɔ?

¹² “Nka, dɔ n’a fɔ ko mun na Ala ye nin waati bɛɛ labila, san 6 000 ɲɔgɔn sani ka o koɲɛba ɲɛnabɔ? Yala o tun tɛ se ka ɲɛnabɔ joona wa?” Ayi. Ni Ala tun ye a ko ɲɛnabɔ lawale la, a tun na fɔ ko a ma a to mɔgɔw ka fanga si filɛ. Nka nin cogo la, mɔgɔw ye waati caman sɔrɔ walasa ka kuntigiya sigi senkan, min na se ka mɔgɔw wasa ni magomafɛnw ye, ka fɛnw dila ka bɔ dɔnnikow la, minnu na se ka ɲɛsuma lase bɛɛ ma. U ye kuntigiya sifaya bɛɛ lajɛ, ɲɛtaaw minnu kɛra dɔnnikow hukumu kɔnɔ, olu kɛra kobaw ye. U ye atomikisɛ mara, u taara kalo la. Nka, yala o ko kɛlenw ye a to kow ɲɛnabɔ cogo kura sigira senkan, ka hɛrɛ lase mɔgɔw ma wa?

13. a) Mɔgɔw ka dɔnnikow ɲɛtaaw kɛra cogo o cogo, kow cogoya bɛ di bi? b) O bɛ mun jira?

¹³ An ni o yɔrɔ ka jan! Abada, mɔgɔ ma deli ka kɔnɔnafili ye iko bi. Kojugu, fɛnmanɔgɔli, kɛlɛw, du cilenw cayara ka se yɔrɔ ma, fɔ mɔgɔkalannenbaw ka fɔ la, hadamaden ka diɲɛsigi ko bɛɛ de bɛ ɲini ka cɛn. Ɔwɔ, san 6 000 ɲɔgɔn tɛmɛnnen kɔ, u ka yɛrɛmahɔrɔnya kɔnɔ, mɔgɔw yɛlɛnna cogo o cogo dɔnnikow kuncɛ caman kunna, o bɛɛ n’a ta, u bɛ ɲini k’u yɛrɛ silatunun. A jɛlen bɛ ko mɔgɔw tɛ se k’u yɛrɛ mara ni Ala tɛ! Yala mɔgɔ bɛ se ka Ala kɔrɔfɔ ko a ma waati jan bila walasa o koɲɛba ko ka ɲɛnabɔ wa? Ayi.

14. Konyɛba min lawulila Sitanɛ fɛ, mun na a fɔra ko an k’an gɛlɛya ka o mafilɛ?

¹⁴ Mɔgɔ minnu maralen bɛ Sitanɛ fɛ, Ala tun jo b’a la k’a to u ka juguya kɛ nin waati jan kɔnɔ. A ka murutili fɛ, Sitanɛ ye koɲɛ dɔ wɛrɛ lawuli, min ɲɛnabɔli ko fana bɛ waati dantigɛlen dɔ makɔnɔ. O koɲɛ sɛgɛsɛgɛli bɛna an lafaamu kokura mun na Ala ye juguya to a ka kɛ. I ka kan ka i janto kosɛbɛ o baro la, katuguni, i kunko b’a la.

[Picture on page 100]

Denba dɔ na a to opɛrasiɔn gɛlɛn dɔ ka kɛ a den na, ka da kun kan. Ala fana y’a to mɔgɔw ka tɔɔrɔ waati tɛmɛnta kɔnɔ, ka da kun sɛbɛw kan.

[Picture on page 101]

A fɔra ko se kana kɛ jiriden min ma, u kɛlen k’o dun, Hadama ni Hawa ye u yɛrɛ sama ka bɔ Ala ka fanga jukɔrɔ. U y’a kɛ ɲuman ni juguman latigɛli ye u yɛrɛ ye.

[Picture on page 103]

Mɔgɔ dara ni dumuni ani minni ko ye, nka Ala k’a bila sira kan, a dara ni o ko fana ye.