Tila 12

Konyɛba min bɛ i ma

1, 2. a) Mun na i ka ɲɛnamaya kɛcogo ye koba ye i fɛ? b) Koba don jɔnni wɛrɛ fɛ, mun na?

I KA ɲɛnamaya kɛcogo jɔyɔrɔ dalilu ka bon kosɛbɛ. A kɔ bɛ se ka kɛ hɛrɛ wala bɔnɛ ye i ma. Sɛbɛ la, ale de b’i ka siniɲɛsigi taa fan latigɛ: wala i bɛ tɛmɛn ni bi diɲɛ ye, wala i bɛ kisi, ka don Ala ka diɲɛ kura tilennen kɔnɔ, ka ɲɛnamaya kɛ yen fɔ abada.—1 Yuhana 2:17; 2 Piɛre 3:13.

² Nka i kelen ko tɛ. I ka ɲɛnamaya kɛcogo nɔ bɛ se mɔgɔ wɛrɛw fana ma. Misali fɛ, i taama cogo bɛ se ka i bangebagaw kunnawolo, a bɛ se fana ka u kunnasiri. Bibulu ko: “Denkɛ hakilima, a filɛ min b’a fa nisɔndiya, wa denkɛ hakilintan ye a ba ka dusukasi fɛn ye.” (Ntalenw 10:1). Nin ko dalilu ka bon n’o bɛɛ ye: i ka ɲɛnamaya kɛcogo nɔ bɛ se Jehowa Ala ma. O bɛ se k’a nisɔndiya, o bɛ se fana k’a ɲɛnasisi. Mun na? Sabu, koɲɛba dɔ de bɛ, min bɛ i ma.

YALA MƆGƆW NA KANTIGIYA MARA NI ALA YE WA?

3. Sitanɛ ye laɲinikan jumɛn fɔ Jehowa ma?

³ A filɛ o ye, ɲininkali min lawulila Sitanɛ fɛ, Sendonbaga. O kɛra, tuma min na, a ye Hadama ni Hawa bila ka Ala ka sariya cɛn, ka tugu ale kɔ, ka muruti Ala ma (Jenɛse 3:1-6). Sitanɛ y’a miiri ko, ale jo b’a la ka nin laɲinikan fɔ Jehowa ma ko: ‘Mɔgɔw bɛ baara kɛ i ye nata dɔrɔn de kosɔn. E k’a to ne ma bani, ne na u bɛɛ kunnatiɲɛ i ma.’ Tiɲɛ don, nin kumaw tɛ sɔrɔ ten, tigitigi Bibulu kɔnɔ, nka a jɛlen bɛ ko Sitanɛ ye o kuma ɲɔgɔn si de fɔ Ala ma. O de bɛ ye ka bɔ Job ka kitabu kɔnɔ.

4, 5. a) Jɔnni tun ye Job ye? b) Ko jumɛn kɛra sankolow la Job tile la?

⁴ Job bangera san kɛmɛ caman murutili tɛmɛnnen kɔ, Edɛn nakɔ kɔnɔ. Ala ka baaraden tilennen kantigima tun don. Nka yala Job ka kantigiya tun ye fɛnba ye Ala ni Sitanɛ bolo wa? Ɔwɔ, Bibulu ka fɔ la. A bɛ kalan yen, ko don dɔ, Sitanɛ taara a jɔ Jehowa ɲɛkɔrɔ, sankolo kɛnɛw kan. A mafilɛ u ka kuma kun kɛra min ye:

⁵ “O la, don dɔ kɛra, Ala lakika denkɛw donna walasa ka u jɔ Jehowa nyɛkɔrɔ, wa hali Sitanɛ yɛrɛ donna u cɛma. O tuma, Jehowa ko Sitanɛ ma: ‘I bɔra min?’ Sitanɛ ye Jehowa jaabi ko: ‘Ka taa ka segin kɛ dugukolo kan, ka n’yaalayaala.’ O kɔ, Jehowa ko Sitanɛ ma: ‘Yala i dusukun dara ne ka baaraden Job kan wa, ko a bɔɲɔgɔnko mɔgɔ tɛ dugukolo kan, mɔgɔ jalakintan, mɔgɔ tilennen, min bɛ siran Ala ɲɛ ka i mabɔ kojugu la?’ ”—Job 1:6-8.

6. Bibulu ka fɔ la, sɔsɔli jumɛn tun bɛ Job tile la?

⁶ Mun na Jehowa y’a fɔ Sitanɛ ye ko Job ye mɔgɔ tilennen ye? Katuguni Job ka kantigiya ni Jehowa ye, o tun lagosira. An ka Jehowa ka ɲininkalikan sɛgɛsɛgɛ: “I bɔra min?” ani Sitanɛ ka jaabi: “Ka taa ka segin kɛ dugukolo kan, ka n’yaalayaala.” O b’a jira ko Jehowa tun ye Sitanɛ labila a k’a yɛrɛ sago kɛ yɔrɔ sɔrɔ, n’o ye ka mɔgɔw kunnatiɲɛ Ala ma. Nka Sitanɛ ye Jehowa jaabi ni mun ye, Job ka kantigiya ko la?

7, 8. a) Sitanɛ ka fɔ la, mun na Job tun bɛ Ala bato? b) Jehowa ye mun kɛ walasa ka o koɲɛ ɲɛnabɔ?

⁷ “Sitanɛ ye Jehowa jaabi k’a fɔ ko: ‘Yala Job siranna Ala ɲɛ gansan kama wa? Yala e ma sinsan jɔ k’a lamini, k’a ka so lamini, ani fɛn o fɛn y’a ta ye lamini na, ka o bɛɛ lamini wa? A bolo ka baara, i ye o yiriwa, wa a ka bagankulu yɛrɛkɛlen bɛ dugukolo kan. Nka, walasa ka yɛlɛma, i bolo mɔɔnɔbɔ, n’b’i deli, fɛn o fɛn y’a ta ye, maga o bɛɛ la, i k’a filɛ n’a m’i danga i yɛrɛ ɲɛ na.’ ”—Job 1:9-11.

⁸ Job ka kantigiya ni Ala ye, Sitanɛ tun bɛ o lagosi yɔrɔ ɲini. A ko: ‘i ye fɛn minnu di a ma, Job bɛ baara kɛ i ye ka da o de kan, a tɛ o kɛ i kanu kosɔn.’ A ye kɔrɔmatigɛli kɛ fana, ko Jehowa ye tilenbaliya baara kɛ ni a ka sebaayaba ye. A ko a ma: ‘I ye a lakana tuma bɛɛ’. O la sa, walasa ka o koɲɛ ɲɛnabɔ, Jehowa y’a jaabi ko: “A filɛ, fɛn o fɛn y’a ta ye, o bɛɛ bɛ i tɛgɛ. Nka kana i bolo mɔɔnɔbɔ a kama!”—Job 1:12.

9. Sitanɛ ye Job gosi cogo di, o kɔ kɛra mun ye?

⁹ O yɔrɔnin bɛɛ la, Sitanɛ ye bɔnɛ kɛ ka Job kun fa. A y’a ka bagankuluw gosi: baganw fagara wala u sonyɛla. O kɔ, a y’a den tan faga. Job bɔnɛra, bɛrɛ t’a jɛ, a ka fɛnw bɛɛ la, o bɛɛ n’a ta, a tora a ka kantigiya kan ni Jehowa ye. A ma Ala danga (Job 1:2, 13-22). Nka Sitanɛ ma dan o ma.

10. Mun b’a jira ko Sitanɛ ma dan o ma?

¹⁰ Sitanɛ y’a yɛrɛ jira kokura ni mɛlɛkɛ tɔw ye Jehowa nyɛkɔrɔ, o fana y’a ɲininka n’a sɔrɔ a ye Job ka kantigiya kɔlɔsi. A ko: “Hali bi a jijalen bɛ a ka dafalenya fɛ.” Sitanɛ ko: “Wolo sara ye wolo ye, wa, fɛn o fɛn bɛ mɔgɔ bolo, a na o di a ni kosɔn. Walasa ka yɛlɛma, i bolo mɔɔnɔbɔ, n’b’i deli, ka se fɔ a kolo ani a farisogo ma, i k’a filɛ n’a m’i danga i yɛrɛ ɲɛ na.”—Job 2:1-5.

11. a) Sitanɛ ye tɔɔrɔ wɛrɛw jumɛn da Job kan? b) O koɲɛ labanna cogo di?

¹¹ Jehowa ye Sitanɛ labila a ka se sɔrɔ Job kan, nka a ko a ma: ‘I kana a faga.’ (Job 2:6). O tuma na, Sitanɛ ye banajuguba bila Job la. Tɔɔrɔw barika bonya kosɔn, o y’a ɲini ka sa (Job 2:7; 14:13, 14). A tɔgɔla muso y’a kɛlɛ, k’a fɔ ko: “Ala danga i ka sa!” (Job 2:9). Job ma sɔn o ka kuma ma. A ko: “Fɔ ka ne sa, ne tɛna n’ka dafalenya bila!” (Job 27:5). Job tora kantigi ye ni Ala ye. O cogoya la, a jirala ko Sitanɛ filila a kɛlen k’a fɔ ko Job tun tɛ baara kɛ Ala ye kanu kosɔn fɔ nata. A jirala fana ko Sitanɛ tɛ se ka mɔgɔw bɛɛ kunnatiɲɛ Ala ma.

12. a) Job ye Sitanɛ ka laɲinikan jaabi di Ala ma cogo di? b) Yesu ka kantigiya ni Ala ye, o bɛ mun jira?

¹² Yala Job ka kantigiya diyara Jehowa ye wa? Hatɛ! Ala ka Kuma ko: “Hakili sɔrɔ, n’denkɛ, i ka n’dusukun nisɔndiya, walasa n’ka se ka n’dakɔrɔbɔbaga jaabi.” (Ntalenw 27:11). Sitanɛ de bɛ Jehowa dakɔrɔbɔ. A ka dafalenya fɛ, Job ye Ala dusukun nisɔndiya. A ye Sitanɛ kuncɛba ka laɲinikan jaabi di Ala ma, laɲinikan min ko hadamaden si tɛna baara kɛ Ala ye kɔrɔbɔli tɔɔrɔ kɔnɔ. Mɔgɔ caman y’a jira o cogo la ko Sitanɛ ma tiɲɛ fɔ. U bɛɛ la belebeleba kɛra mɔgɔ dafalen Yesu ye. Kɔrɔbɔli tɔɔrɔw fɛn o fɛn y’a sɔrɔ, a tora kantigi ye ni Ala ye o bɛɛ la. O b’a jira ko mɔgɔ dafalen Hadama, ni a tun sɔnna a ma, a tun na se ka o ɲɔgɔn kɛ, wa Ala ma tilenbaliya kɛ, a kɛlen k’a wajibiya ko mɔgɔ ka kantigiya dafalen mara ni ale ye.

E BƐ FAN JUMƐN FƐ?

13. a) Cogo di, nin koɲɛ tugulen bɛ i ka ɲɛnamaya kɛcogo la? b) Cogo di an bɛ se ka Ala nisɔndiya wala k’a nyɛnasisi?

¹³ I ka ɲɛnamaya kɛcogo bɛ di? O ye ko ye, min dalilu ka bon. I bɔra a kalama o, i ma bɔ a kalama o, i taama cogo b’a jira n’i bɛ Ala fan fɛ, wala n’i bɛ Sitanɛ fan fɛ. Jehowa b’a mago don i la; a b’a fɛ i ka baara kɛ ale ye, ka ɲɛnamaya kɛ fɔ abada alijinɛ kɔnɔ dugukolo kan (Yuhana 3:16). Israɛlkaw murutili ye Ala nyɛnasisi (Zaburu 78:40, 41). I ka ɲɛnamaya kɛcogo bɛ Ala nisɔndiya wa? Wala o b’a nyɛnasisi? A kɔni jɛlen bɛ ko walasa ka Ala nisɔndiya, fɔ an ka fɔlɔ k’a ka sariyaw kalan, ka tila k’u sira taama.

14. a) Min ye cɛko ni musoko ta fan ye, an ka kan ka sariyaw jumɛn kanminɛ walasa ka Ala nisɔndiya? b) Mun na o sariyaw cɛnni ye kojugu ye min bɛ Ala kɛlɛ?

¹⁴ Ala ka sariya minnu bɛ cɛnimusoya kow, furu ani denbaya kow kunna, Sitanɛ kuntilennabaw dɔ la kelen ye ka mɔgɔw bila ka o sariyaw cɛn. O sariyaw ko cɛko ni musoko dagalen tɛ mɔgɔ furukɛbaliw ni ɲɔgɔn cɛ, wala o kana kɛ ni mɔgɔ wɛrɛ ye, min tɛ i furucɛ wala i furumuso ye (1 Tesalonikekaw 4:3-8; Heburuw 13:4). Tuma caman na, o sariyaw cɛnni kɔ kɛra wololi mangow ani kɔnɔcɛnw ye. Ka fara o kan, jatɔw caman bɛ cɛnimusoyabanaw sɔrɔ minnu bɛ se ka finyɛ bila u den wolotaw la. Ka musoko wala cɛko kɛ ni mɔgɔ ye, min tɛ i furucɛ wala i furumuso ye, o ye Ala kota ye, kojugu don min bɛ Ala kɛlɛ. Job ko: “N’a sɔrɔ ne dusukun jarabira muso dɔ la, n’a sɔrɔ ne ye n’bɛlɛn n’mɔgɔɲɔgɔn ka so da la, (...) n’na kojuguba kɛ o ye, kojugu don, min ka kan ka ɲɛnabɔ kiritigɛyɔrɔ la.”—Job 31:1, 9, 11, Bible de Jérusalem.

15. a) Jatɔ ko ka di jɔn ye? b) Mun na o ye hakilimaya ye ka Ala ka sariyaw kanminɛ?

¹⁵ O tɛ bala mɔgɔ la, k’a ye ko diɲɛ min mara bɛ Sitanɛ fɛ, o bɛ cɛko ni musoko filɛ ko kɛta ye mɔgɔ furukɛbaliw ni ɲɔgɔn cɛ. O ye Sitanɛ dungɔ ye. Walasa ka Ala nisɔndiya, fɔ ka ‘boli jatɔya nyɛ’. (1 Korɛntekaw 6:18.) Tiɲɛ don, o tɛ ko nɔgɔn ye tuma bɛɛ, ka kɛ kantigi ye ni Ala ye, Job ka ko ye a seere ye. O bɛɛ n’a ta, o ye hakilimaya ye ka Ala ka sariyaw kanminɛ. N’i y’o kɛ, i na hɛrɛ sɔrɔ kabini sisan, nka, o bɛɛ nyɛ, i n’a jira ko i jɔyɔrɔ ye Ala fanfɛla ye, k’a nisɔndiya. A na ɲɛnamaya banbali di i ma hɛrɛ la dugukolo kan, o kɔsegin ye.

16. a) Job ladiyara cogo di a ka kantigiya kosɔn? b) Sitanɛ ye tɔɔrɔ minnu da Job kan, i n’a fɔ a den tan fagali, mun bɛ se ka fɔ o ko la?

¹⁶ Ɔwɔ, Sitanɛ sera ka Job ka fɛnw bɛɛ bɔ a bolo, k’a den tan faga. O kɛra bɔnɛ belebeleba ye Job ma, sɔsɔli t’o la. Nka fɛn o fɛn tun y’a ta ye, sani Sitanɛ ka bila k’a kɔrɔbɔ, Ala y’a ladiya a ka dafalenya kosɔn, ka olu bɛɛ ɲɔgɔn sigiyɔrɔma fila di a ma. Job ye den tan wɛrɛ sɔrɔ fana (Job 42:10-17). Wa an ka da a la ko Job den tan fɔlɔ minnu fagara Sitanɛ fɛ, olu bɛna niyɔrɔ sɔrɔ suw ka lakununni la. Tiɲɛ la, Sitanɛ mana se ka juguya fɛn o fɛn kɛ, Jehowa, an Fa kanubaanci na o bɛɛ ɲɛnabɔ a tuma na.

17. Mun na i ka ɲɛnamaya kɛcogo ye koba ye tiɲɛ na?

¹⁷ O cogo la, i kana nyinɛ k’a dɔn ko i ka ɲɛnamaya kɛcogo dalilu ka bon tiɲɛ la. Jehowa Ala ani Sitanɛ bɛ u ɲɛmada o fɛ, katuguni ɲininkali ko min bɛ senna, i sen bɛ o la, n’o ye ko: mɔgɔw na kantigiya mara wa, wala u tɛna a mara ni Ala ye?

[Picture on page 106]

Sitanɛ ka laɲinikan min ko mɔgɔ si tɛna se ka to kantigi ye ni Jehowa ye kɔrɔbɔli senfɛ, Job ye o jaabi.

[Picture on page 110]

Ka cɛnimusoya kɛ ni mɔgɔ wɛrɛ ye, n’i furucɛ wala n’i furumuso tɛ o ye kojugu ye min bɛ Ala kɛlɛ.

[Picture on page 111]

Job ka dafalenya kosɔn, Jehowa y’a ladiya k’a bolofɛn fɔlɔw bɛɛ ɲɔgɔn sigiyɔrɔma fila segin a ma.