NLÔ AJÔ 39
Ôsimesane Yéhôva a lat a metyi
Metyi me ne nya mfii. Teke môt éziñ a ne nyiñ nge a nji bi metyi. Mbôle Zambe a nga té bia, nnye a yiane bia kate avale bi ne kôme belane metyi. Jé a nga jô a lat a metyi? Ye bi ne me nyu nge ke futi me nyule jangan été a zene fe? Aval avé bi ne nyoñe mbamba mintyi’an a lat a metyi?
1. Aval avé Yéhôva a yene metyi?
Yéhôva a nga kate bebo bisaé bé ya melu mvuse na: “Ényiñe ya minsône mise, metyi ya été a ényiñe ya été bi ne jôme jia.” (Lévitique 17:14) E mise me Yéhôva, ényiñ é ne metyi été. Ényiñ é ne édima das da so be Zambe, ajô te metyi fe me ne étyi mise mé.
2. Zambe a kamane bia na bi belane metyi aval avé?
Yéhôva a nga jô bebo bisaé bé na be bo teke di metyi. (Lañe’e Metata’a 9:4 a Lévitique 17:10.) A nga beta ba’alan abendé ete éyoñ tin ékôan é nga kate beyé’é na: “Mi sa’ale . . . metyi.”—Lañe’e Mame minlôman 15:28, 29.
Jé ja tinane na e sa’ale metyi? Nge dokita a jô na ô tyi meyok, wo ye ve ngule na ô bo teke me beta nyu. Ve ye wé di bidi bi bili meyok, nge ke na wé nyoñe me a zene ya bendôndo? Momo. Avale te da da, éyoñ Zambe a jô bia na bi sa’ale metyi, nalé a tinane na bia yiane ki nyu me nge ke di tit é ne mbimbi, to’o bidi bi bili metyi.
Jé ke bi ne jô a lat a avale bedokita be wô’ô belane metyi na be saé bôt? Mam méziñ be wô’ô bo ma tyame metiñe me Zambe, aval ane e ve môte metyi a zene ya ndôndo nge ke ve nye beta mengabe ya metyi ane beglobule rouge, beglobule blanc, beplaquette a plasma. Bedokita be ne fe bo mam mefe ma tyam ki atiñ éziñe ya Kalate Zambe. Éve’an é ne na, mebiañ méziñ me bili fo’o ve bone mengabe ya metyi. Biyoñ bivo’o ki, bedokita be wô’ô kômbô saé môt a zene ya metyi mé émien. Éyoñe Kalate Zambe a kôme ki kate mam bia yiane bo, môt ase ya be bia a yiane nyoñ ntyi’ane wé.a—Begalate 6:5.
TUKA’A FAK
Yene’ aval avé ô ne nyoñ mbamba mintyi’an a lat a avale wé saéban.
3. Nyoñe’e mintyi’an mia ve Yéhôva nlem avak éyoñ wo kômbô saéban
Aval avé ô ne nyoñe mintyi’an mia lu’an a nkômbane Zambe éyoñ wo kômbô saéban? Futi’i VIDÉO, mvuse ya valé, yene’ amu jé é ne mfi na bi tôñe mame zangbwal ma tôé valé.
Sili’i Yéhôva fek.—Jacques 1:5.
Jeñe’e miñye’elane ya Kalate Zambe mia fombô été ô tele, a aval ô ne tôñe mie.—Minkana 13:16.
Jeñe’e fatane mebiañ é ne tyi’ibi ya yené si ô too.
Jeñe’e na ô yem mebiañ ô vo’o nyoñ.
Nyoñe’e mintyi’an mia bo na mone môte ya nleme wé a bo teke wo ve bijô.—Mame minlôman 24:16.b
Te kañese na môt éziñ a kate wo ntyi’an wo yiane nyoñ, to’o a ne nyo ngal, nyo nnôm, mvendé ya akônda, nge ke môt a ye’ele wo Bible.—Beromain 14:12.
Tili’i ntyi’an wo te nyoñ.
4. Bengaa be Yéhôva ba jeñe na be saéban avale da yian
Bi ne tôñ memvinda me Zambe a lat a metyi a kui na bi saéban to’o bia nyoñe ki metyi. Futi’i VIDÉO.
Lañe’e Tite 3:2, mvuse ya valé, yala’ane nsili wu:
Amu jé bia yiane laan a bedokita a ésemé, évôvoé été?
Kristen é vo’o kañese |
Kristen ébien ja yiane tyi’i nge ja nyoñ |
|---|---|
A. Plasma |
Bone mengabe ya plasma |
B. Beglobule blanc |
Bone mengabe ya beglobule blanc |
C. Beplaquette |
Bone mengabe ya beplaquette |
D. Beglobule rouge |
Bone mengabe ya beglobule rouge |
5. Nyoñe’e ntyi’an a lat a bone mengabe ya metyi
Metyi me bili beta mengabe menyin: beglobule rouge, beglobule blanc, beplaquette, a plasma. Mengabe mete me bili fe bone mengap.c Be wô’ô belane bone mengabe mete asu na be kôme mebiañ méziñ, nge ke asu na be saé akon éziñ.
A zene ya mone môte ya nleme wé, Kristen ése ja yiane nyoñ ntyi’ane wé, nge jé nyoñe bone mengabe ya metyi nge momo. Bekristene béziñ be ne bene mebiañ mese me bili bone mengabe ya metyi, ba bevo’o ki be ne kañese.
Éyoñ ô nyoñeya ntyi’ane wôé, fase’e nsili wu:
Aval avé me ne timine dokita amu jé ma ben nge ke kañese bone mengabe ya metyi?
BÔTE BÉZIÑ BA JÔ NA: “Jé é ne abé nge ma kañese na be ve ma metyi?”
Wo simesan aya?
ÔBALEBAS
Yéhôva a yi na bi yeme belane metyi amu me ne étyi mise mé.
Ô ne yalan aya?
Amu jé metyi me ne étyi mise me Yéhôva?
Aval avé bia yeme na éyoñ Zambe a nga jô na bi sa’ale metyi, a mbe a kobô’ô fe ajô metyi ba ve môt a zene ya ndôndo?
Aval avé ô ne nyoñ mbamba mintyi’an a lat a metyi éyoñ wo kômbô saéban?
MAM MEFE ME NE VOLÔ WO
Mam mevé mefe wo yiane yem ôsusua na wo tyi’i nge ba yiane belane metyi môé asu na be saé wo?
“Questions des Lecteurs” (Nkume mmombô a bete ya Ngon awômô é too melu 15, mbu 2000)
Jé wo yiane taté bo ôsusua na wo tyi’i nge wé kañese bone mengabe ya metyi?
“Questions des lecteurs” (Nkume mmombô a bete ya Ngone samane é too melu 15, mbu 2004)
Jé é nga bo na dokita éziñ a yene na memvinda me Yéhôva a lat a metyi me ne mvo’é?
Yene’ aval avé émo’o bobejañ ba su’u bobejañ a besita ba ke menda me biañ ja wulu.
a Fombô’ô nlô ajô 35, “Aval avé ô ne nyoñe mbamba mintyi’an?”
b Fombô’ô ñye’elane 5, “Nyoñe’e ntyi’an a lat a bone mengabe ya metyi,” a Ayemé 3, “Ye wo ye kañese na be saé wo a metyi?”.
c Bedokita béziñ ba yene beta mengabe ya metyi ane bone mengap. Ajô te, e ne sili na ô kate dokita wôé ntyi’an ô nga nyoñ na wo ye ke kañese metyi mebien, beglobule rouge, beglobule blanc, beplaquette, a plasma.