GONDO 40
Simama u timisela kufana ni Pedro
“Mkoma khukha hawa kwangu, nguko ani ni muonhi.”—LUKA 5:8.
NDANDO 38 Txizimu txi na kutsanisa
ATI HI NO TI GONDAa
1. Ka txidiwukiso txa sihaka, Pedro a angulisile kutxani?
PEDRO a dotile wusiku wotshe asi mani sihaka. Jesu a mgete ti ti nga m’xamatisa ngutu, ene a wombile tiya: “Txungela ngalava yi txiya hagari ka digova, mi na beta tikoka tano mi koka sihaka.” (Luka 5:4) Pedro a txi kanakana to a na mana sihaka, kambe a mahile ti va nga m’gela. Tikoka tawe ti to khata ku vharuka ngu mtalo wa sihaka si va nga si mana. Mbimo yi va nga ti tumbula to tile i di txidiwukiso, Pedro ni va va ngadi nayo va “tate ngutu ngu ku thava.” Pedro a to womba tiya: “Mkoma khukha hawa kwangu nguku ani ni muonhi.” (Luka 5:6-9) Ti nga maha Pedro a di ti pfite a si faneleki kuva ni Jesu.
2. Ti nga hi vhuna ngu nzila muni kugonda ngu txikombiso txa Pedro?
2 Pedro a txi womba ditshuri, ene i ti “muonhi.” Mibhalo yi womba ti to Pedro a txi maha mwendo kuwomba timhaka ti ngu msana a nga txi tisola. Ina makhambi mamwani wa tipfa kufana ni Pedro? Ina ku ni mhaka yi u fanelako ku yi tshukwatisa? Mwendo i kale u txi lwisana ni ku tandeka ka to kari? I di toneto u nga va ni kuthemba ngu kugonda ngu txikombiso txa Pedro. Ngu nzila muni? Wona ti ti londisako: Matimu ya kutandeka ka Pedro ma di thavisilwe ka Bhiblia. Hambiketo ma patilwe kasi ku me va tigondo kwathu. (2 Tim. 3:16, 17) Kugonda ngu wamwamna wuwa a nga ti ni tiphazamo ni matipfelo o fana ni yathu ta hi vhuna kuwona to Jehovha kha emeli ku hi va vo pelela. Ene a lava ti to hi timisela, hi simama hi zama hambi ku hi ku ni ku tandeka.
3. Ngu kutxani ti txi lava ku hi timisela?
3 Ngu kutxani i di ta lisima kwathu kutimisela? Hi txi zama kutshukwatisa ka mhaka yo kari, ngu magwito hi na sikota. Ngu txikombiso: Mtxhayi a nga teka malembe o tala a txi gondela kuthumisa vhiyola, se ka mbimo yoneyo ti nga maha e txhaya to mbi pfala, kambe a txi simama e gondela a nga tshukwatisa. Hambi msana ka ku a txi txhaya kwati a nga maha tiphazamo, kambe kha godholi, wa simama e gondela kasi ku tshukwatisa. Hambi msana kova hi di xute kutandeka kwathu ka to kari, hi nga maha tiphazamo. Kambe ha simama hi thumela ka tona kasi ku tshukwatisa. Hotshethu ha womba mwendo kumaha ati ngu msana hi ti solako, kambe ngaku hi si tumeleli ku hi godhola Jehovha a nga hi vhuna ku hi simama hi kula. (1 Pedro 5:10) He wone txikombiso txa Pedro txo timisela. Wunene wu Jesu a nga m’kombisa hambiku a ngati ni tiphazamo wu nga hi kuzeta ku hi simama hi thumela Jehovha ngu kuthembeka.
SIKARATO SI PEDRO A NGA MANANA NASO NI MAKATEKWA
Ngako u to kova ka wukhalo wa Pedro, u ndina angulisa kutxani? (Wona paragrafu 4)
4. Ngu kuya ngu Luka 5:5-10, Pedro a txi tiwona ngu nzila muni, ni ku Jesu a mtsanisile ngu nzila muni?
4 Bhiblia kha yi wombi ti to ngu kutxani Pedro a di wombile to: “ni muonhi,” mwendo ngu tihi tiphazamo ti a nga txi ti alakanya. (Lera Luka 5:5-10.) Ti nga maha ene a ti mahile sionho sa hombe. Jesu a ti kupfisisa kuthava ku Pedro a ngadi nako ko tipfa a si faneleki. Kambe Jesu a txi tiziva ti to Pedro a ndina simama a di thembekile. Ngu toneto ti nga maha Jesu a gela Pedro to: “u nga thavi.” Nzila yi Jesu a nga txi mthemba ngu yona Pedro yi txitxile wutomi wakwe. Ngu msana Pedro ni Andreya va lekile mabhindu awe o dota sihaka ve maha valondeteli va Mesiya. Ngu ku maha txisungo txonetxo va mani makatekwa o tala.—Marku 1:16-18.
5. Ngu yahi makatekwa ya Pedro a nga mamana ngu kuva a di xute mipimiso yo biha ni kutumela txirambo txa Jesu?
5 Ngu kuva mlondeteli wa Kristu, Pedro a vile ni siperiyensiya so tala so tsakisa. A woni Jesu a txi hanyisa valwati, a txi hinga madhimoni ni kuwusa vakufa.b (Mat. 8:14-17; Marku 5:37, 41, 42) Ka muwoniso, Pedro a woni Jesu kota Mfumeli wa Mfumo wa Txizimu ni ku eto ti m’gwesile ngutu. (Marku 9:1-8; 2 Pedro 1:16-18) Pedro a sa tiwona tiya totshe i si nga ku a nga londisa Jesu. Pedro a tsakile ngutu aku a nga mbi tumelela ku mipimiso yo biha yi mtsivela ku e mana otshe makatekwa yale!
6. Ina Pedro a tekete kuxula kutandeka kwakwe? Txhamusela.
6 Hambiku Pedro a nga tiwona totshe tile, a simamile e lwisana ni ku tandeka kwakwe. Wona sikombiso so kari. Mbimo yi Jesu a nga txhamusela nzila yi a ndi nofa ngu yona kasi ku hetisisa wuprofeti wa mu ka Bhiblia, Pedro a mu kawukile. (Marku 8:31-33) Pedro ni valondeteli vamwani va ti zumba ngu ku phikizana ngu ti to i mani a ndi nova wa hombe. (Marku 9:33, 34) Ka wusiku wo gwita Jesu a sise kufa, Pedro a wite nzeve ya dijaha do kari. (Joh. 18:10) Ka wusiku wona wule Pedro a tetwe ngu dizowa e lamba mngana wakwe Jesu ngu makhambi mararu. (Marku 14:66-72) Msana keto Pedro a dite ngutu.—Mat. 26:75.
7. Ngu wuhi mkhanjo wu Pedro a nga va nawo msana kova Jesu a di wusilwe?
7 Jesu kha m’tsukula Pedro. Msana kova Jesu a di wusilwe a ningile mkhanjo Pedro wo e kombisa lirando li a ngadi nalo ngu ngene. Jesu a rambile Pedro to ngu ku tiveka hahatshi e dyisa tinvuta takwe. (Joh. 21:15-17) Pedro a ti tiemisete kumaha toneto. Ene a ti tiho Jerusalema ngu ditshiku da pentekoste kumweko ni va va nga va vo khata kusawulwa ngu moya wo sawuleka.
8. Ngu yihi phazamo yi Pedro a nga yi maha khe Antiyokiya?
8 Hambi msana kova Pedro a di sawutwe ngu moya wo sawuleka, a wonisanile ni ku tandeka kwakwe. Ngu dilembe da 36 E.C., Txizimu txi rumile Pedro ti to e ya manana ni Korneliyo awu i ngati si nga Mjudha, koneho Korneliyo a to sawulwa ngu moya wo sawuleka. Eto ti txi tiveka hakubasani ti to “Txizimu kha txi khedhi m’thu” ni ku ava i ngati si nga Majudha va ndina maha txienge txa Makristu a ditshuri. (Mith. 10:34, 44, 45) Se kukhukhela ka koneho Pedro a to khata kudya ni va i ngati si nga Majudha i ku ti a nga si khali kumaha. (Vag. 2:12) Hambiketo, Makristu mamwani ya i nga ti Majudha ma ti nga di ma tipfa ti sa fanela kudya ni va i nga ti si nga Majudha. Mbimo yi Makristu ya i nga ti Majudha ma nga ti ni mawonelo onewo ma nga hoka Antiyokiya, Pedro a lekile kudya ni Makristu ya i nga ti si nga Majudha, ngu ku thava Makristu ya i nga ti Majudha. Mbimo yi Paulo a nga wona Pedro a txi maha toneto a to m’kawuka masoni ka votshe. (Vag. 2:13, 14) Hambiku Pedro a nga maha phazamo yiya a simamile e timisela. Nji txani txi nga mvhuna?
NJI TXANI TXI NGA VHUNA PEDRO KU E TIMISELA?
9. Johani 6:68, 69 yi kombisa ngu nzila muni kuthembeka ka Pedro?
9 Pedro a di thembekile, kha tumelela txilo ku txi mmaha e leka kulondeta Jesu. Ene a kombisile kuthembeka kwakwe mbimo yi Jesu a nga womba ti valondeteli vamwani va nga mba ti pfisisa. (Lera Johani 6:68, 69.) Jesu a sise txhamusela ti a nga tiwomba, va vangi va to leka ku mlondisa. Kambe Pedro a simamile a di thembekile ngu kuwomba ti to Jesu a ni “mapswi ya wutomi wo mbi guma.”
Ti ku kuzeta ngu nzila muni kuva Jesu a di m’thembile Pedro? (Wona paragrafu 10)
10. Jesu a kombisile ngu nzila muni ti to wa mthemba Pedro? (Wona mfota.)
10 Jesu kha m’tsukula Pedro. Ka wusiku wo gwita wa wutomi wakwe ha mafuni Jesu a txi tiziva ti to Pedro ni valondeteli vakwe vamwani va ndina mleka. Hambi keto Jesu a txi themba ti to Pedro a ndina wuya ni ku simama e va wo thembeka. (Luka 22:31, 32) Jesu a txi ti pfisisa ti to “moya . . . wa ti lava, aniko mmidi wa rereka.” (Marku 14:38) Hambi msana ko Pedro a di lambile Jesu, ene kha m’tsukula. Ti ti komba nga Pedro mbimo yi a ngati ekha Jesu a humelete kwakwe msana kova a di wusilwe. (Marku 16:7; Luka 24:34; 1 Vak. 15:5) Alakanya nzila yi toneto ti nga mtsanisa ngu yona Pedro, msana kova a di mahile tiphazamo to tala!
11. Jesu a tsanisekisile ngu nzila muni Pedro ti to Jehovha a ndina khatalela silaveko sakwe?
11 Jesu a vhuni Pedro ku e pfisisa ti to Jehovha a ndina khatalela silaveko sakwe. Msana ko Jesu a di wusilwe a mahile txidiwukiso tximwani txa sihaka masoni ka Pedro ni vamwani vapostoli. (Joh. 21:4-6) Ti ha kubasani ti to txidiwukiso txonetxo txi tsanisile Pedro to Jehovha a ndina khatalela silaveko sakwe sa nyama. Ti nga maha Pedro a di khumbute mapswi ya Jesu aya yo: “kukhata lavani Mfumo wa Txizimu.” (Mat. 6:33) Ngu mhaka yeto Pedro a to thangetisa mthumo wo txhumayela hahanze ka mabhindu akwe. Ene a txhumayete ngu txibindi ngu ditshiku da Pentekoste 33 E.C., aha a nga vhuna vathu vo tala ku ve tumela mahungu a manene a Mfumo. (Mith. 2:14, 37-41) Msana keto, ene a vhuni va Samariya ku ve gonda ni kulondisa Kristu. (Mith. 8:14-17; 10:44-48) Jehovha a thumisile Pedro ngu nzila yo xamatisa ku e vhuna vathu va tixaka totshe ku ve va Makristu a ditshuri.
HI GONDA TXANI?
12. Txikombiso txa Pedro txi nga hi vhunisa kutxani ngaku hi txi lwisana ni kutandeka kona ku ka kumweko?
12 Jehovha a nga hi vhuna kutimisela. Hi nga mbimo yotshe ti hehukako kutimisela ngutu-ngutu u txi lwisana ni kutandeka koneko ka kumweko ngu mbimo yo lapha. Mbimo yimwani kutandeka kwathu ku nga woneka ku di ka hombe ngutu kupinda ku Pedro a nga wonisana nako. Kambe Jehovha a nga hi ninga mtamo wo hi si godholi. (Mas. 94:17-19) Ngu txikombiso, mwanathu mmwani a khatile kumaha ta mataho ni vathu va limbewu limwelo kudingana malembe o tala a si se ziva ditshuri. Ngu msana a lekile mikhuva yoneyo yo biha, e txitxa wutomi wakwe e hanya ngu ti Bhiblia yi ti gondisako. Mbimo yimwani yi txi thuka yi m’tela minavelo yoneyo. Nji txani txi nga mvhuna? Ene a womba tiya: “Jehovha wa hi tsanisa ngu kuthumisa moya wakwe wo sawuleka . . . , Ni gondile to ta koteka ku ni simama ni di ka nzila ya ditshuri . . . Hambiku ni nga mbi pelela Jehovha wa ni thumisa ni ku wa simama e ni tsanisa.”
Horst Henschel a khatile mthumo wa mbimo yotshe ngu 1 ka Janeiro wa 1950. U alakanya ti to a ti layile aku a nga thumela Jehovha wutomi wakwe wotshe? (Wona paragrafu 13, 15)d
13. Hi nga etetelisa kutxani txikombiso txa Pedro a txi txi nga bhalwa ka Mithumo 4:13, 29, 31? (Wona mfota.)
13 Ngu ha hi nga tiwona ngu kona, Pedro a mahile tiphazamo to tala ngu kuthava vathu. Kambe aku a nga ti kombela ka Jehovha ku e mninga mtamo, Pedro a sikoti kuva ni txibindi. (Lera Mithumo 4:13, 29, 31.) Nathu hi nga xula dizowa. Wona ti ti nga humelela mwanathu wa txiwamna wu i nga ti jovhem a dhanwako ku i Horst, a nga hanya ka timbimo ta yimbi ya wumbidi ya mafu khe Alemanha. Ka makhambi o tala a wite ka txiduko txo womba to: “Vhivha Hitler!” Hahanze ko m’kawuka, vaveleki vakwe va to khongela nayo ve kombela Jehovha e mninga txibindi. Ngu kuthemba Jehovha ni vaveleki vakwe, Horst a mani txibindi e leka kuwomba to vhivha Hitler. Ngu ku tsimbila ka mbimo a wombile tiya: “Jehovha a na mbi gwita a di ni lekile.”c
14. Madhota ma nga va vhunisa kutxani a va va ku ni dikhodho?
14 Jehovha ni Jesu kha va nge thuki va hi tsukula. Msana ko Pedro a di lambile Jesu ti lavile e maha txisungo txa lisima txo a na simama e londeta Jesu mwendo a na tsukula. Jesu a ti kombete Jehovha ti to likholo la Pedro li si holi. Ngu msana, Jesu a gete Pedro ngu mkombelo wu a nga ti m’mahete ni ku m’tsanisekisa ti to a ndina sikota kutsanisa vamwani. (Luka 22:31, 32) Alakanya ngu nzila yi a nga tsana ngu yona Pedro ngu kukhumbula mapswi a Jesu. Ngako ti txi lava hi maha sisungo sa lisima, Jehovha a nga thumisa madhota ku me hi tsanisa hi simama hi di thembekile. (Vaef. 4:8, 11) Paulo awu i ku kale a txi thuma kota didhota wa zama kutsanisa vamwani. Ene wa vhuna vale va tipfako nga va tandeka ku ve alakanyisisa ngu nzila yi Jehovha a nga va ndindeta ngu yona ditshurini. Ni ku va tsanisekisa ti to lirando lo thembeka la Jehovha kha li na mbi mtumelela ti to e va tsukula. Ene a womba tiya: “Ni woni vo tala ava va ngadi ni dikhodho ve timisela ngu kuvhunwa ngu Jehovha.”
15. Txikombiso txa Pedro ni txa Horst, txi kombisa ngu nzila muni ti to a ti ti ku mu ka Matewu 6:33 ditshuri?
15 Nga ha Jehovha a nga khatalela ngu kona silaveko sa nyama sa Pedro ni sa vapostoli vamwani, ene a na khatalela silaveko sathu ngaku hi txi thangetisa Mfumo wa Txizimu. (Mat. 6:33) Msana ka yimbi ya wumbidi ya mafu, Horst, wu hi nga bhula ngu ngene a ve nyaphandule. Ene i ti txisiwana ngu toneto a kanakanile ti to a ndina sikota ku va nyaphandule wa mbimo yotshe. Nji txani a txi a ndi no txi maha? Ene a duketile kuwona to Jehovha ina a ndina m’khatalela ngu ku e heta divhiki dotshe a di ka mthumo wa thembwe ka divhiki do sawuleka. Ngu magwito ka divhiki, a xamate nguku m’thu wu a nga si mzive a ningetile m’vhilope wa male muwoneleli wa txigava kasi ku e m’ningeta. Male yoneyo yi txi dingana ku e thuma kona nyaphandule kudingana mitxima yo kari. Horst a woni txivhuno txonetxo kota txitsanisekiso txa ti to Jehovha a ndina m’vhuna. Wutomi wakwe wotshe a txi thangetisa Mfumo wa Txizimu.—Mal. 3:10.
16. Ngu kutxani i di ta lisima kugonda ngu txikombiso txa Pedro ni ti a nga ti bhala ka mapasi akwe a mambidi?
16 Pedro a tsakile ngutu ngu kuva Jesu a sa mleka nga ha a nga ti kombete ngu kona makhatoni. Jesu a simamile a trenara Pedro kasi ku e va mpostoli wo thembeka ni txikombiso txa txinene ka Makristu. Ni ku hi nga gonda to tala ka trenamento yoneyo yi nga bhalwa mu ka Bhiblia. Pedro a thumisile trenamento yoneyo ka mapasi yakwe ya mambidi a nga bhalela mabanza a Makristu o khata kasi ku va vhuna. Ka gondo yi yi londiselako hi na wona sialakanyiso sa mapasi yoneyo ni nzila yi hi nga si thumisako ngu yona nyamsi.
NDANDO 126 Wonelelani, mi zumba mi di tsani mi va ni mtamo
a Gondo yiya yi mahetwe kutsanisa ava va wonisanako ni kutandeka aku va nga ku xulako, ni kutimisela kota malanda o thembeka a Jehovha.
b Mibhalo yo tala yi ku ka gondo yiya yi thavisilwe ka dibhuku da Marku. Ti ti komba a di bhate ngu ti a nga tipfa ngu Pedro, i ku wu a nga wona totshe timhaka tiya.
c Wona matimu ya Horst Henschel ka msungo mhaka wu wu ku, “Motivado pela Lealdade de minha família a Deus,” ka Khenjemuka!, wa 22 ka Fevereiro wa 1998.
d TXHAMUSELO YA MFOTA: Ngu ha hi ti wonako ngu kona ka mfota, vaveleki va Horst Henschel va mahile mkombelo nayo ni kutsanisa txikongomelo txakwe txa ku simama a di thembekile.