Themba Jehovha, nga ha Samsoni a nga maha ngu kona

1-2. Ngu kutxani i di ta lisima kugonda ngu didungula da Samsoni?

U ALAKANYA txani mbimo yi u pfako ditina di di ku Samsoni? Ti nga maha u txi alakanya ngu wamwamna wa mitamo. Eto ditshuri. Kambe Samsoni mahile txisungo atxi ngu magwito txi nga m’tisela sikarato so tala. Hambiketo, Jehovha a vekile mapimo ka likholo la Samsoni, toneto ti mahile ti to Jehovha e bhala didungula da Samsoni mu ka Bhiblia kasi ku athu hi wuyelwa.

² Jehovha a thumisile Samsoni kasi kuhetisisa timhaka to xamatisa, ti to e vhuna Vaisrayeli i ku vathu va a nga va sawula. Ku di pindile malembe a mangi Samsoni a di fite, Jehovha a susumetile mpostoli Paulo ku e pata ditina da Samsoni ka mxaxamelo wa vathu va likholo la hombe ngutu. (Vaheb. 11:32-34) Txikombiso txa Samsoni txi nga hi kuzeta. Ene a txi themba Jehovha, hambi a di ka siemo so karata. Ka gondo yiya, hi na wona to hi nga gonda txani ngu Samsoni ni ku txikombiso txakwe txi nga hi kuzeta ngu nzila muni.

SAMSONI A TXI THEMBA JEHOVHA

3. Ngu txihi txiavelo txi Jehovha a nga ninga Samsoni?

³ Mbimo yi Samsoni a nga velekwa Vaisrayeli va txi fumwa ngu Vafilista ava va nga txi va xanisa ngutu. (Val. 13:1) Mafumelo awe o karata ma ti dyiseta ngutu Vaisrayeli. Jehovha a sawute Samsoni kasi ku e “khata kutxhatxhisa va ka Israyeli, manzani ka Vafilista.” (Val. 13:5) Etxo i ti txiavelo txo karata! Kasi ku Samsoni e hetisisa txiavelo txonetxo ti txi lava e themba ngutu Jehovha.

4. Jehovha a m’vhunisile kutxani Samsoni ku e ti khulula ka Vafilista? (Valamuli 15:14-16)

⁴ Wona txikombiso txa nzila yi Samsoni a nga txi themba ngu yona Jehovha ni nzila yi Txizimu txi nga ti mseketela ngu yona. Ka dikhambi dimwani, masotxhwa a Vafilista, ma tile Leki ka Judha kasi ku ta ñola Samsoni. Vavamna va Judha va txi thava, ha ko za ve maha txisungo txo ningela Samsoni ka Vafilista. Vathu va ka kwawe vapune va m’sungile ngu majoke a maphya ve mningela ka Vafilista. (Val. 15:9-13) Hambiketo “moya wa MKOMA wo to ta kwakwe ngu mtamo” Samsoni a to ti khulula ka majoke ale. Msana keto “a to mana lixaya lo nakana la mbongola,” e li teka a ya daya ngu lona 1000 wa Vafilista!—Lera Valamuli 15:14-16.

5. Samsoni a kombisile ngu nzila muni to a txi m’themba Jehovha ngu ku va a di thumisile lixaya la mbongola?

⁵ Ngu kutxani Samsoni a di thumisile lixaya la mbongola? Hi nga womba to, edo i ti ditxhari do mba toloveleka! Kha ti kanakanisi to Samsoni a ti ti ziva to hi nga ngu ditxhari a ndi no xula Vafilista, kambe a ndi na xula ngu kuvhunwa ngu Jehovha. Se, wamwamna wuwa wa likholo a thumisile txi a nga txi mana kasi kuhetisisa kuranda ka Jehovha. Samsoni a xute votshe vavamna vale ngu kuthemba Jehovha.

6. Hi gonda txani ka txikombiso txa Samsoni ti txi ya ko hetisisa siavelo sathu?

⁶ Nanathu Jehovha a nga hi ninga mtamo wu hi wu lavako kasi ku hi hetisisa txiavelo txihi ni txihi txi a nga hi ningako, hambi txi txi woneka nga txa karata ngutu. Txizimu txi nga maha toneto ngu nzila yi yi nga hi xamatisako. Vana ni kuthemba ka ti to Jehovha, wu a nga ninga mtamo Samsoni, nawe a na kuvhuna kasi ku u maha kuranda kwakwe ngako u txi simama u m’themba.—Mav. 16:3.

7. Ngu txihi txikombiso txi junyatisako ti to nda lisima ku hi lavetela mkongomiso wa Jehovha?

⁷ Vanathu vo tala ava va patekako ka maprojeto o aka a sengeletano va kombisa kuthemba Jehovha. Masiku msana, vanathu ngu mtolovelo ngu vona va nga ti maha maprojeto ni kuaka Tinyumba ta Mfumo ni timwani tinyumba. Hambiketo kukula ka sengeletano ya Jehovha, kumaha ti to ku va ni kutxitxa. Vanathu va va thangelako va kombete mkongomiso wa Jehovha ka mamahelo a maphya o fana ni kuxava tinyumba ni ku ti wuseta. Robert, awu ka malembe o gwitisa a nga thuma ka maprojeto athu o aka ya hamafuni kotshe, a womba tiya: “Makhatoni, vavangi kha ta va hehukela ku ti pfananisa ni mathumelo awa a maphya.” Ene a tshumela a txi: “Ti txi hambana ngutu ni ti hi nga txi ta hi txi ti maha malembe msana. Kambe vanathu va ti ti emisete ku ti pfananisa ni txiemo, ni ku ti wonekile to Jehovha a txi katekisa kutxitxa koneko.” Atxiya txikombiso tximwetxo basi atxi txi kombisako to Jehovha wa kongomisa vathu vakwe kasi ku ve hetisisa kuranda kwakwe. Ndinene ku mbimo yotshe, hi ti wotisa tiya: ‘Ina na lava mkongomiso wa Jehovha ni kusimama ni ti pfananisa ni txiemo ka mthumo wu ni m’maheleko wona?’

SAMSONI A TXI LONDOLA KWATI TXIVHUNO TXA JEHOVHA

8. Nji txani txi Samsoni a nga txi maha ka dikhambi di a nga ti ni ditora da hombe ngutu?

⁸ Ti nga maha u di lerile ngu makhambi ya Samsoni a nga maha timhaka to xamalisa ngutu. Adi ekha, a lwite ni ngonyamo e yi daya. Ngu msana a date 30 wa vavamna va txidhoropana txa Filista khe Asikaloni. (Val. 14:5, 6, 19) Samsoni a txi ti ziva to a si na ku sikota kumaha totshe tiya i singa ngu kuvhunwa ngu Jehovha. Eto ti wonekile mbimo yi a nga pfa ditora da hombe ngutu msana ko a di date 1000 wa Vafilista. A mahile txani? Makhaloni yo ti mahela mizamo yakwe apune kasi ku e mana mati o sela, ene a kombete txivhuno ka Jehovha.—Val. 15:18.

9. Nji txani txi Jehovha a nga maha mbimo yi Samsoni a nga kombela txivhuno? (Valamuli 15:19)

⁹ Jehovha a xamute mkombelo wa Samsoni ngu kumaha txidiwukiso txo bhanda dirigwi di huma mati. Mbimo yi Samsoni a nga sela mati aleya, “se moya wakwe wu to wuya, a txi tshumela e hanya.” (Lera Valamuli 15:19.) Ti ti komba ku, ku di pindile malembe o tala, wukhalo wule wo huma mati wu ti nga di ho mbimo yi mprofeti Samuwele a nga huhutelwa kubhala dibhuku da Valamuli. Wukhalo wule wo huma mati ti nga maha i di vile txialakanyiso ka Vaisrayeli ava va nga wu wona, txa ti to va nga themba to Jehovha a nga va vhuna ngako va di ni txilaveko.

10. Hi nga maha txani kasi ku hi mana txivhuno txa Jehovha? (Wona mfota.)

¹⁰ Ngu toneto ti lava hi themba txivhuno txa Jehovha ti singa ni mhaka ni wusikoti wu hi ku nawo ni ti hi nga ti mahako. Ti lava hi ti veka hahatshi hi tumela to hi ngo sikota kumaha ti Jehovha a hi kombelako ngako hi txi veka themba yathu kwakwe dwe. Kufana ni Samsoni awu a nga mana mtamo ngu ku va a di sete mati aya a nga ningwa ngu Jehovha, hi na tsaniswa ngu didhawa da moya ngako hi txi londola otshe malulamiselo ya sakudya sa moya aya Jehovha a hi ningako.—Mat. 11:28.

11. Hi nga maha txani kasi kukombisa themba yathu ka Jehovha, Ni ku ngu tihi ti mwanathu Aleksey wa khe Rússia ni msikati wakwe va nga ti maha?

¹¹ Wona txikombiso txa mwanathu Aleksey, wa khe Russia awu a wonisanako ni kuxaniswa ka hombe. Nji txani atxi txi nga m’vhuna ku e simama e tsanisela txiemo txiya txo karata? Ene ni msikati wakwe va ti ni txiemiso txa txinene txa gondo ya Bhiblia ni mithumo yimwani ya moya, yotshe mbimo. Ene a womba tiya: “Na zama kutsimbitisana ni txiemiso txa gondo ya mina nipune, ni kulera Bhiblia ditshiku ni ditshiku. Ani ni msikati wangu mbimo yi hi wukako hi gonda m’bhalo wa ditshiku ni ku ngu wumwewo hi maha mkombelo ka Jehovha.” Hi gonda txani ka txikombiso txiya? Makhaloni yo hi ti themba hipune hi fanete kuthemba Jehovha. Hi nga mahisa kutxani toneto? Ngu kuaka themba yathu ngu txiemiso txa txinene txa gondo yathu hipune ni mithumo yimwani ya moya. Se, Jehovha a na hi ninga txivhuno txi txi lavekako kasi ku hi simama hi m’thumela. Txizimu txi tsanisile Samsoni, ngu toneto txi nga hi tsanisa nanathu.

SAMSONI KHA REREKA

12. Ngu txihi txisungo txo biha atxi Samsoni a nga txi maha, ni ku txi ti hambanisile kutxani ni sisungo simwani si a nga si maha msana khe?

¹² Samsoni i ti m’thu wo mba hetiseka kufana ni nathu, ngu toneto, mbimo yimwani a ti maha sisungo sa walo. Ngu kukongoma, txisungo tximwani a nga txi maha txi m’tisete wuyelo yo karata ngutu. Ku di pindile mbimonyana, Samsoni a txi thuma kota mlamuli, ene “a to randana ni mmweyo wamsikati wa mkovani ka Soreke, ditina dakwe i ti Dhalila.” (Val. 16:4) Msananyana kheya, Samsoni a ti tekile wamsikati wa m’filista, kambe toneto “ti txi ta ngu ka MKOMA,” a nga txi “lava nzila ya kutsayisa Vafilista.” Ku di pindile mbimonyana, Samsoni a to ya zumba ka wamsikati wa digelegele ka txidhoropana txa Filista khe Gaza. Mbimo yoneyo Txizimu txi ningile mtamo Samsoni wo gwanda matimba a didhoropa, toneto ti mahile to di si vhikeleki. (Val. 14:1-4; 16:1-3) I di ta Dhalila ti ti hambani, nguko, ti nga maha ene i ti Muisrayeli.

13. I ngu nzila muni Dhalila a nga beta Samsoni txibeheni?

¹³ Kasi ku e kota kuningela Samsoni ka Vafilista Dhalila va m’ningile male ya yingi ngutu. Ina a txo mthemba, ni ku mranda ngutu ha ko za a si ti woni ati Dhalila a nga txi lava ku ti maha? Dhalila a txi zumbela ku m’wotisela to ngu kutxani Samsoni a nga ti ni mtamo ngutu. Ngu magwito Samsoni a m’txhatxhete txihunja. Txo mba tsakisa, phazamo ya Samsoni yi mahile ti to e luzekelwa ngu mtamo wakwe e tshumela e luzekelwa ngu kutsakelwa ngu Jehovha ngu mbimonyana.—Val. 16:16-20.

14. Ngu yihi wuyelo Samsoni a nga yi mana ngu kuthemba Dhalila?

¹⁴ Samsoni a wonisani ni wuyelo yo panda ngutu ngu ku va a di thembile Dhalila makhaloni ko themba Jehovha. Vafilista va m’ñote ve tshumela ve m’dola maso. Ene a ti khotetwe Gaza, amu vathu va kona a nga ti va xute msana khe, se va txi m’veka hahatshi ve m’thumisa ko gaya tindoho. Va tshumete ve m’txhipisa mbimo yi va nga tshangana kasi kumaha miphaxo yawe. Va mahete Dhagoni txizimu txawe txa makuhu mphaxo wa hombe, va txi themba ti to Dhagoni ngene a nga ningela Samsoni manzani kwawe. Vona va ti ya teka Samsoni mkorani ve m’tisa ka fexta ‘kasi ku ta Sakana masoni kwawe’ va txi m’poyilela.—Val. 16:21-25.

15. Samsoni a mahile txani kasi kukombisa ti to a ti nga di a txi m’themba Jehovha? (Valamuli 16:28-30) (Wona mfota wa kapa.)

¹⁵ Samsoni a mahile phazamo ya hombe, kambe kha rereka. Ene a lavile mkhanjo wo hetisisa txiavelo txi a nga ti ningilwe ngu Txizimu, txo lwa ni Vafilista. (Lera Valamuli 16:28-30.) Samsoni a dite ka Jehovha, a txi khene: “Ni leke ni ti photela ka Vafilista.” Txizimu txi xamute mkombelo wa Samsoni txi tshumela txi maha txidiwukiso txo wuseta mtamo wakwe. Kota wuyelo, Samsoni a xute Vafilista kupinda otshe makhambi mamwani.

16. Hi gonda txani ka phazamo ya Samsoni?

¹⁶ Hambi ku Samsoni a nga va ni wuyelo yo panda ngu mhaka ya phazamo yakwe, kha leka kuzama kumaha kudhunda ka Jehovha. Hambi i di ti to ha maha tiphazamo ati ti no lava hi kawukwa mwendo hi luza malungelo, kha ha fanela ku godhola. Khumbula ti to, Jehovha a ti emisete ku hi divalela. (Mas. 103:8-10) Ti singa ni mhaka ni tiphazamo tathu, kufana ni Samsoni hi nga simama hi va va lisima masoni ka Jehovha.

17-18. Txikombiso txa Michael txi kutsanisa ngu nzila muni? (Wona mfota.)

¹⁷ Wona txikombiso txa mwanathu wa jovhem awu a dhanwako ku i Michael. Ene a ti zumba a di ñolekile ngu mithumo ya moya, a txi thuma kota m’vhuneteli wa madhota ni nyaphandule wa mbimo yotshe. Hambiketo, txo mba tsakisa, ene a mahile phazamo ayi yi nga maha to e luza malungelo akwe dibanzani. Ene a womba tiya: “Ni ti zumba ni di ñolekile ngu kuthumela Jehovha. Se, ni sa ti emela ni ti pfite nga ni na ku swa ni maha txilo ka mthumo wa Jehovha. Ni si khali kupimisa to Jehovha a nga ni leka, kambe ni ti wotisile to ina wuxaka wangu ni Jehovha wu na simamisa ti wu nga ti ngu tona kale, ni ku ina ni nga di ni txi na m’thumela ngutu dibanzani nga ti ni nga ti m’thumelisa tona.”

¹⁸ Txo tsakisa, Michael kha rereka. Ene a tshumela a womba tiya: “Ni vekile mapimo ko lulamisa wuxaka wangu ni Jehovha ngu ku mu tulela mbilu yangu ngu mkombelo mbimo yotshe, kugonda, ni kualakanyisisa.” Ngu kutsimbila ka mbimo, Michael a tshumete e ma mana malungelo akwe dibanzani. Konku a thuma kota didhota ni nyaphandule wa mbimo yotshe. Ene a womba tiya: “Kutsaniswa ni kuseketelwa aku ni nga kumana ngutu ngutu ka madhota, ku ni vhuni kuwona to Jehovha a nga di a txi ni dhunda. Ni nga tshumela ni m’thumela kambe dibanzani ni di ni livhalo lo tenga. Txiperiyensiya txiya txi ni gondisile ti to Jehovha wa divalela mmwani ni mmwani awu a ti solako ngu ditshuri.” Hi nga tsaniseka ti to Jehovha a na hi thumisa ni ku hi katekisa ti singa ni mhaka ni ti to hi mahile tiphazamo. To lava hi maha totshe ti hi nga ti kotako kasi kululamisa tinzila tathu ni kusimama hi m’themba.—Mas. 86:5; Mav. 28:13.

19. Txikombiso txa Samsoni txi ku tsanisile ngu nzila muni?

¹⁹ Ka gondo yiya hi wusetile simahakalo so kari so xamatisa sa wutomi wa Samsoni. Ene a sa hetiseka; hambiketo, kha rereka ka mizamo yakwe yo thumela Jehovha, hambi msana ko va a di vile ni phazamo mayelano ni Dhalila. Jehovha kha nga m’tsukula. Txizimu txi tshumete txi thumisa Samsoni ngu nzila ya hombe ngutu. Jehovha a txi simama e m’wona kota wamwamna wa likholo lo woneka, e tshumela e m’pata ka mxaxamelo wa vathu va likholo awu wu manekako ka dibhuku da Vahebheru ndima 11. Ta tsanisa kuziva ti to hi thumela Tate wathu wa nzumani awu a ku ni lirando ni kuzumba a di ti emisete ku hi tsanisa, ngutu-ngutu mbimo yi hi ku ni dikhodho! Kufana ni Samsoni, hi nga dila ka Jehovha hi txi: “Mkoma Txizimu na kukombela ti to u ni alakanya, u txi ni ninga mtamo konkuwa.”—Val. 16:28.