Nganong Gitugotan sa Diyos ang Pag-antos?
“Tagsaon ang mga tawo sa pagkahimong daotan, tungod kay tagsaon sila sa pagkahibalo sa ilang ginahimo ug sa paghimog kinabubut-ong mga pagpili.”—Arnold Toynbee, manalaysay, Mankind and Mother Earth.
KITANG tanan nagahimog kinabubut-ong mga pagpili. Atong ginabuhat kini sa adlaw-adlaw. Nalangkit ang kadaghanan natong mga desisyon sa gagmayng mga butang sa adlaw-adlaw nga kinabuhi—kon unsay kan-on, kon unsay imnon, kon unsay isul-ob, kon asa moadto. Apan ang ubang mga desisyon may makadaot nga sangpotanan nga makaapektar sa atong tibuok nga kinabuhi—o makapamubo gani sa atong kinabuhi.
Kon morekomendar ang doktor ug operasyon, ang panginahanglan sa paghimog pagpili motungha dayon. Takos ba kini sa kapeligrohan? Unsa ka eksperyensiyado ug kasaligan ang siruhano? Makapataas o makapamubo ba kini sa akong kinabuhi? Kinahanglang himoon ang seryosong desisyon.
Balik sa nangaging kasaysayan, nahimo ang kinabubut-ong pagpili nga nakaapekto sa katawhan sukad niadto. Ug kadtong mga desisyona may direktang kalangkitan sa atong pangutana, Nganong gitugotan sa Diyos ang pag-antos?
Tawo—‘Tagsaon sa Pagkahimong Daotan’?
Ang asoy sa Bibliya sa unang kasaysayan nagpakita nga ang tawo dili mao ang unang intelihenting linalang nga may libreng kabubut-on ug katakos sa pagpili. Ni siya, sa pagkatinuod, ang una o “tagsaon sa pagkahimong daotan.” Ang usa ka mas labaw nga porma sa kinabuhi naglungtad na—“mga sama sa diyos,” mga espirituhanong linalang, nga gitawag usab nga mga manulonda.—Salmo 8:5.
Ang usa niining “mga sama sa diyos,” nga milyonmilyon kanila, nakakitag higayon nga mahimong tinuod nga diyos-magmamando alang sa unang lalaki ug babaye, imbes si Jehova nga ilang Maglalalang. Migamit sa iyang libreng kabubut-on, mituyo gayod siya sa pagpamakak sa babaye aron sa paghaylo kaniya ug, pinaagi kaniya, misupil ang iyang bana sa Diyos. Siya mipasumbingay nga bakakon ang Diyos ug malimbongon. Iyang gisultihan siya nga ang pagkinaugalingon sa paghunahuna ug paglihok dili motultol sa kamatayon, sumala sa gipamulong sa Diyos, kondili mipatuo: “Mahimo kamo nga sama sa Diyos, nga manghibalo sa maayo ug sa daotan.”—Genesis 3:1-5.
Pinaagi niining buhata, kining samag-diyos nga usa misugod ug pag-alsa batok sa pagmando sa Diyos—usa ka pag-alsa nga nagpakakita ang milyonmilyong mga manulonda. Niining paagiha ang paghupot kon kinsa ang tinuod nga magmamando nahimong unibersal nga isyu. Kanang misupil nga manulonda nahimong kaaway sa Diyos, diin sa Hebreohanon gihubad kining “Satanas.” Pinaagi sa pagkuwestiyon sa pagkamaminatud-on sa Diyos, nahimo usab si Satanas nga unang tigbutangbutang, diin sa Grego gihubad kining “Yawa.” Kining unang pag-alsa maoy nakaingon sa sunodsunod nga mga hitabo nga mitultol sa mga pag-antos sa katawhan. ‘Sa unsang paagi?’ tingali mangutana ka.
“Ila Kanang Kaugalingong Sayop”
Ang unang lalaki ug babaye nakabaton sa ilang atubangan ug palaabutong hingpit walay kataposang kinabuhi diha sa usa ka paraisong yuta nga kahimtang diin sila, uban sa ilang mga anak, sa ulahi mokaylap ngadto sa tanang suok sa yuta. Apan depende kanang palaabutona sa ilang pagkamaunongon sa Diyos. Ang pagsupil nakapasulod diha sa larawan ug bag-o genetikanhong elemento—pagkadili-hingpit ug kamatayon—nga napasa ngadto sa umaabot nga mga kaliwatan. Unsay nahitabo?—Genesis 2:15-17.
Tin-awng gibatbat ni apostol Pablo ang situwasyon, pinaagi sa pag-ingon nga “tungod sa paglapas nga nahimo sa usa ka tawo [Adan] daghan ang nahimong mga makasasala” ug ang “kamatayon mihari pinaagi sa maong tawo.” (Roma 5:17-19) Pinaagi sa pagsalikway sa pagkasoberano sa Diyos, giagak ni Adan ug Eva ang katawhan ngadto sa dalan sa pag-antos, sakit, ug kamatayon. Maingon nga nakapamulong si Moises bahin sa Israel, sa ingon mahimong ikapamulong usab kini sa katawhan sa kinatibukan: “Milihok sila nga malaglagon sa ilang kaugalingon; dili sila iyang mga anak, ila kanang kaugalingong sayop. Usa ka kaliwatan nga hiwi ug baliko!”—Deuteronomio 32:5.
Ingong resulta, mipili ang tawo nga mahibulag gikan sa Diyos ug mitalikod gikan sa iyang pagkamagmamando. Apan kinsay ilang gidangpan? Nasayod o wala, sila nagpasakop sa pagkasoberano sa “diyos niining sistema sa mga butang [nga] nagbuta sa mga hunahuna sa mga dili magtutuo.” (2 Corinto 4:4) Nahimo silang paon sa mga kamot sa Yawa, “ang amahan sa bakak.” (Juan 8:44) Ilang gihimo kini pinaagi sa pagpilig hinimog-tawo nga politikal ug relihiyosong mga magmamando nga miresultag pagdumot, kadaot, ug pag-antos. Dili ikatingala nga ang Bibliya nag-ingon nga si Satanas nga Yawa “nagpahisalaag [naglimbong, Living Bible] sa tibuok ginapuy-ang yuta.”—Pinadayag 12:9.
Nganong Gitugotan ang Pag-antos?
Nganong wala man santaa ni Jehova ang pag-alsa pinaagi sa paglaglag kang Satanas balik didto sa Eden? Sanglit Makagagahom, siempre may gahom siya sa pagbuhat niana. Apan, wala hagita ni Satanas ang gahom sa Diyos, kondili, ang iyang paagi sa pagdumala niana. Pinaagi sa pagsupak batok sa gipamulong nga sugo sa Diyos, si Satanas sa ingon nangangkon nga ang paagi sa Diyos sa pagmando sayop ug dili gayod makahatag kaayohan sa iyang mga linalang. Mihagit usab siya nga ilalom sa pagsulay ang mga tawo dili magpabiling maunongon sa Diyos. (Job, kapitulo 1 ug 2) Sa unsang paagi matubag ug mahusay ang hagit?
Mahimong atong ikatandi ang paagi sa Diyos sa pag-atiman sa balikong katawhan sa usikan, kun waldasan, nga anak sa usa sa mga sambingay ni Jesus. Naghinugilon si Jesus bahin sa usa ka tawo nga adunay duha ka anak, ang manghod nangayo sa iyang bahin sa panulondon bisan ug buhi pa ang iyang amahan. Gusto niyang magkinaugalingon, sa pagbiya sa balay ug sa pagpamatuod nga mabuhi ra siya nga mag-inusara. Mahimong maaksiyonan dayon kini sa amahan pinaagi sa pagdumili sa hangyo sa anak ug sirad-an siya sa lawak aron dili makalakaw. Apan magsilbi ba kanang paagiha? Dili, tungod kay mahimong magpabilin ang anak bisan ug supak sa iyang kabubut-on. Dugang pa, gipugngan niana ang iyang libreng pagpili. Busa unsay gihimo sa amahan?
Si Jesus misaysay: “Gibahin sa amahan ang katigayonan kanila. Wala dangtig pila ka adlaw, gihipos sa kamanghurang anak ang tanan niyang kabtangan ug mipanaw ngadto sa usa ka halayong yuta ug didto iyang giwaldaswaldas ang iyang salapi pinaagi sa pagkinabuhi nga mapatuyangon.” Sa nagkadaotdaot na ang kahimtang, kining Hudiyohanong anak mitrabaho ingong tiglawog ug baboy. Adunay pagkaon alang sa baboy, apan walay pagkaon para kaniya. Si Jesus mipadayon: “Dayon sa nakaamgo, siya miingon, ‘Pagkadaghan gayod sa sinuholan sa akong amahan nga may mga pagkaon nga nanghingapin, samtang ako dinhi himalatyon sa gutom!’” Busa, unsay iyang gihimo? Siya mihukom sa pagpauli sa balay nga naghinulsol ug nagpakiluoy sa iyang amahan.—Lucas 15:11-32, The Jerusalem Bible.
Karon, unsay nakapaamgo niadtong batan-ong lalaki? Ang panahon ug kasinatian. Wala maghimog hinanaling aksiyon ang amahan apan gihatagag higayon ang anak sa pagkakita sa kabuangan sa iyang mga dalan. Tinuod, nag-antos ang batan-on sa iyang kasinatian, apan nakapaamgo kini kaniya.
Gihatag na ang Sumbanan
Kaamgid sa anak diha sa sambingay, ang atong unang mga ginikanan mipili sa dalan sa pagkaindependente gikan sa Diyos. Siyempre, dili sama sa usikang anak, si Adan ug Eva wala gayod mibalik sa ilang Amahan, apan tungod sa ilang maalsahong kurso, naagak ang katawhan sa isyu nga mahusay lamang atubangan sa mga mata sa intelihenting kalalangan, makita ug dili makita, pinaagi sa pagpalabay sa panahon. Karon, tapos sa 6,000 ka tuig sa pagkaindependente gikan sa Diyos ug sa iyang pagmando, unsay napamatud-an? Sumala sa pagkapahayag ni propetang Jeremias niana: “Ako nasayod, O Jehova, nga ang dalan sa tawo wala diha sa iyang kaugalingon. Kini wala sa tawo nga molakaw aron sa pagtultol sa iyang mga lakang.” (Jeremias 10:23) Ang kasaysayan sa tawo nagpakita nga ang “tawo nagamando sa tawo sa iyang kadaot.” Sama sa usikang anak, daghan niadtong nakakat-on bahin niini mibalik sa ilang langitnong Amahan alang sa pagtultol, nga nagpamatuod kang Satanas nga bakakon siya sa iyang pangangkon nga iyang mapalayo ang tanan gikan sa pag-alagad sa Diyos.—Ecclesiastes 8:9.
Si Jehova sa dili madugay molihok batok sa dili-mahinulsolong Satanas ug niadtong nagapaluyo sa iyang independenteng dalan, ug busa magatapos sa pag-alsa ug sa tanang mga epekto niini. Milapas na ang igong panahon sa paglig-on sa sumbanan alang sa tanang umaabot nga katuigan. Pinaagi niini nga sumbanan dili na tugotan pa ni Jehova ang bisan unsang umaabot nga pag-alsa, kon sa makitang gingharian o sa dili makitang gingharian. Ang panahon ug eksperyensiya nagpakita nga dili makahimo si Satanas ni ang tawo, nga bulag gikan sa Diyos, sa pagmando sa matarong nga paagi.—Pinadayag 16:14-16; 20:1-3.
Tinuod, sa pagkakaron lahutayon pa sa katawhan ang dakong pag-antos ug usahay ang wala sa panahong kamatayon. Apan nagsaad usab si Jehova nga sulbaron kini. Sa unsang paagi? Sumala sa gipamulong ni apostol Pablo: “Ako nagalaom sa Diyos . . . nga adunay pagkabanhaw sa matarong ug sa dili matarong.” (Buhat 24:15) Ang pagkabanhaw sa patay nga may higayon nga makabaton ug hingpit nga kinabuhi sa yuta maoy usa ka dakong buhat sa kaluoy. Dayon ang matag usa makapakitag apresasyon sa gasa sa tinuod nga kinabuhi.
Ubos sa kahikayan sa “bag-ong langit ug bag-ong yuta,” ang kanhing mga pag-antos sa anam-anam kalimtan, nga pulihan sa mga panalangin sa mabungahon, malipayon, ug walay kataposang kinabuhi. Sumala sa gipamulong sa Bibliya: “Ang unang mga butang dili na gayod pagahinumdoman, ni motungha pa sa kasingkasing.” (Isaias 65:17; 2 Pedro 3:13; Pinadayag 21:1-4) Apan sa unsang paagi makaseguro kita nga posible kini? Unsang kausaban ang makahimo sa walay kataposang kalinaw nga usa ka kamatuoran?
[Blurb sa panid 9]
Ang tawo dili mao ang unang intelihenting linalang sa Digos nga may libreng kabubut-on ug katakos sa pagpili
[Blurb sa panid 9]
Ang pagsupil nakapasulod ug usa ka bag-ong elemento diha sa larawan
[Letrato sa panid 10]
Samtang ang panahon ug kasinatian maoy nakapaamgo sa anak sa iyang pagdepende sa iyang amahan, sa ingon daghan usab karon ang nakaamgo sa ilang panginahanglang Diyos