Mga Batan-on Nangutana . . .

Sa Unsang Paagi Makatabang Ako sa mga Edaran sa Pagsabot Kanako?

“ANG pamilyar naandang kaaway sa daghang mga ginikanan—ang ‘kal-ang sa kaliwat’—dili tinuod nga kababagan tali sa mga ginikanan ug sa mga tin-edyer.” Matud pa sa mga awtor sa librong The Private Life of the American Teen-ager. Kon dili “kal-ang sa kaliwatan” ang babag, nan unsang kal-anga ang ilang nakita? “Ang tinuod nga suliran mao kanang mahitabo sa tanang tawhanong relasyon—ang kapakyasan sa pagsulti, sa pagpamati ug sa pagsulay sa pagsabot sa laing punto de bista.”

Mao kini ang suliran ni Inge, usa ka batan-ong babayeng Aleman ug sa iyang inahan. “Sukad pa sa sinugdan, gisalikway ko ang akong ginikanan ug nagtukod akog babag sa among tunga,” siya miadmiter. Karon lahi na siya. “Naningkamot ako sa pagbutang sa akong kaugalingon sa iyang lugar,” siya miingon, “aron masuta kon unsay ilang hunahuna.” Nganong may kausaban sa tinamdan? Tungod kay naamgohan karon ni Inge nga ang labing maayong paagi aron ang mga batan-on makatabang sa mga edaran sa pagsabot kanila mao ang ilang pagsabot sa mga edaran. Apan tingali mahibulong ka kon unsaon kini sa paghimo.

Pakigsulti!

Ang komunikasyon mao ang yawi sa pagsinabtanay tungod kay kon wala kana dili ka masayod kon unsay hunahuna sa uban. Labing hinungdanon, dili nimo mahibaloan kon nganong mao kanay ilang paghunahuna. Apan ang komunikasyon maoy two-way nga dalan. Ang artikulo sa Alemang magasin nga nag-ulohang “Usahay ang Kulang Lamang Mao ang Diyutayng Pagsabot” nag-ingon nga ang “mga batan-on kinahanglang makigsultig dugang sa ilang mga ginikanan.” Sa samang higayon, kini nagtambag sa mga ginikanan sa “pagsinati pag dugang sa ilang mga anak.”

Ang pagpakigsulti sa imong mga ginikanan nagkahulogan sa pagpasa sa imong mga hunahuna ngadto kanila sa prangka ug bukas nga paagi. Kinahanglang espisipiko ka sa imong hunahuna o pagbati, nga dili angayng magpakitag pagkawalay batasan o dili mataktika. Pinaagi sa pagbangon ug mga pangutana, dili sa mahagitong paagi, kondili sa tinuod nga kaikag, molampos ka sa pagpakigsulti kanila. Nakahunahuna ka na ba, pananglitan, sa pagpangutana kanila—o sa ubang mga edaran—kon unsay ilang ikasugyot nga makatabang kanimo sa pagpili ug maayong mga higala o mapuslanong mga tumong sa kinabuhi? “Ang tambag diha sa kasingkasing sa tawo ingon sa halalom nga tubig,” miingon ang Proverbio 20:5, “apan ang usa ka tawo nga may salabotan magatimba niini.” Tingali matingala ka sa imong makat-onan gikan sa ubang tawo—oo, bisan sa mga edaran. Apan, una sa tanan, kinahanglang makigsulti ka.

Pasagding ang eksperyensiya ni Amy ang makapatin-aw. Siya miasoy: “Dili gayod ako makalimot dihang sa nag-edad akog kinse, akong gisultihan ang akong inahan nga wala ako magtuo ug Diyos. Tingali nasakitan kaayo siya niadto tungod kay relihiyoso kaayo siya nga pagkatawo. Apan imbes hukman ako, iyang gipangutana ako kon ngano ug nagsultihay kami bahin niana sulod sa usa ka oras.” Bisan ug dili gihapon usa ka Kristohanon, si Amy karon miadmiter: “Sukad niadtong panahona nausab ug diyutay ang akong mga panglantaw, apan nakadayeg kaayo ako kaniya nga wala siya moinit ug nasuko. Tingali nasayod siya nga mausab ra ako.”

‘Maayo,’ tingali moingon ka, ‘kon ingon niana ka masinabtanon ang akong ginikanan, wala gayoy problema.’ Apan, hinumdomi, nga ang mga edaran may mga limitasyon usab. Si Larry, usa ka nabalakang amahan, prangkang miadmiter: “Malisod kaayo alang kanako sa pagpakita sa akong mga anak ug gugma ug pagsabot nga angay ko untang ipakita, tungod kay wala ko gayod kana maagii sa nagdako ako. Dili gayod ako mahibalo kon unsaon sa paghimo niana.”

Busa kon tinuod kini diha sa imong pamilya, paningkamot aron mas masayonan ang imong mga ginikanan. Ikaw ang manguna. Pakitai sila ug gugma ug pagsabot, ug sa kadaghanang kahimtang sila sa ulahi magpakitag dugang gugma ug pagsabot kanimo. Tungod kay ang gugma mananakod. Ang Bibliya nag-ingon mahitungod sa Diyos: “Kita nahigugma, tungod kay siya ang unang nahigugma kanato.”—1 Juan 4:19.

Si Karen, 17, nakakat-on nga tinuod kini. Siya miingon: “Wala ako magtuo nga hatagan sa mga batan-on ang ilang ginikanan ug maayong higayon. Lisod nga mahimong ginikanan ug usahay kinahanglang motabang sab kita.” Nagkahulogan kinig paningkamot sa pakigkomunikar, nga usahay malisod nga buhaton. “Nagkinahanglan akog pailob,” siya miadmiter. Apan alang kaniya nabalosan kini; mahimo usab kini kanimo.

Pamati ug Pagtuon!

Importante ang pagpakigsulti, ilabina ang pagpamati. Ang Kristohanong disipulo nga si Santiago nagtambag sa matag usa nga “maabtik sa pagpamati, mahinay sa pagsulti.” (Santiago 1:19) Siyempre, ang “pagpamati,” nagkahulogan ug labaw pa kay sa pagpamati sa mga pulong; kini nagkahulogan sa pagsabot sa mga hunahuna.

Busa kon gusto mong ipakigbahin ang imong mga pagbati ug mga opinyon diha sa mga edaran, himoa kini, dili aron makiglalis kondili sa katuyoan sa pagpamati ug pagkat-on. Dihang magkalahi ang mga opinyon, pangutan-a ang imong kaugalingon kon ngano. ‘Ang tawo bang akong gipakigsultihan may mga kasinatian nga wala nako maagii? Kon mao, unsa? Ang iya bang palibot, edukasyon, kun naagian lahi sa akoa? Unsang bahina?’ Makatabang kini kanimo nga mahimong mas maikagon sa pagpamati sa uban.

Gawas pa, angay nga ingon niana ang kinabuhi—padayon ang pagkakat-on. Nalangkit niini ang kanunayng pagpasibo sa mga hunahuna, opinyon, ug mga ideya, maingon man sa pagbaton ug bukas nga hunahuna. Kon ikaw midangat na sa panuigong 20, nasayod kang tinuod kini, ug hayan mouyon ka nga ang uban nimong mga hunahuna sa tin-edyer ka pa nausab na karon nga nagkatigulang ka. Nakita nga ang tawong dili gayod mag-usab tingali “patay” na ug wala lamang makamatikod niana. Busa ayaw “pagkamatay” sa dili pa nimo panahon.

Pauswaga ang Imong Kaugalingon!

“Himoa ang imong kaugalingon nga panigingnan,” mitambag ang tigulang sa usa ka batan-ong higala halos 2,000 ka tuig kanhi, “sa sinultihan, sa paggawi, sa gugma, sa pagtuo, sa kaputli.” Kining edaran, Kristohanong apostol Pablo, interesado sa kaayohan ni Timoteo. Pinaagi sa maayong panig-ingnan ug sa paglikay “sa mga kailibgon sa pagkabatan-on,” si Timoteo nahimong usa ka tawo nga daling nasabtan ug nadawat sa uban.—1 Timoteo 4:12; 2 Timoteo 2:22.

Kitang tanan—batan-on ug tigulang—makakat-on gikan niini. Kon nagtinguha kita nga madawat ug masabtan, dili kita mamugos sa pagbaton niana pinaagi sa “dawata ako sumala sa akong pagkamao.” Andam kita sa paghimog positibong mga kausaban sa personalidad ug batasan aron ang tawo magatinguha sa pagdawat kanato.

Busa kon adunay pipila ka bahin sa imong kinabuhi nga mao kanunay ang tuboran sa dili pagsinabtanay uban sa mga edaran—sa imong pamiste o pamostura, sa imong pagpilig mga higala o kalingawan—magmainandamon sa pagtagad sa mga sugyot sa paghimog kausaban gikan sa mga tawong edaran ug mas eksperyensiyado kay kanimo. Makatabang kini kanimo sa “pagsagubang sa malisod nga mga kahimtang” ug himoon ka niining usa ka tawo nga maglisod ang mga edaran sa dili pagpamahal ug pagdayeg.

Pagkaplag Tinuod nga Pagsabot

Magmasasaligon nga adunay mga edarang nagatagad. Pangutan-a lang si Robert, batan-on nga gikan sa Federal Republic of Germany. Diha sa usa ka sulat ngadto sa Watchtower Society, nga gisulat dihang tin-edyer pa siya, siya miingon: “Nagdako ako nga naglisod sa pagbuhat sa tanang butang. Dugay kaayo akong makahuman sa akong homwork. Wala akoy maayong konsentrasyon. Wala akoy mga higala ug walay pagsalig sa akong mga ginikanan. Masupilon ako ug magubtanon. Kas-a misulay ako sa paghikog. Dayon nasinati ko ang mga Saksi ni Jehova. Pagkadako nga panalangin! Nakakat-on ako sa matinud-anong pagsusi sa akong kaugalingon ug sa uban. Akong nadiskobrehan ang labing matahom nga butang—gugma.”

Sa imong pagpangitag gugma ug pagsabot, tingali makaagi kag mga kapakyasan. Apan ayaw paghunong. Padayona kana, ug makakaplag kag tinuod nga mga higala, oo, bisan sa mga edaran, ilabina sa sulod sa Kristohanong kongregasyon. Imong makita sila nga sama sa natagong mga bahandi nga, bisan ug dili makita sa sinugdan, mas mosidlak pa dihang maukban sila.

Ug sumala sa nadiskobrehan ni Robert, ang pagkakat-on mahitungod kang Jehova nga Diyos ug sa pagpaningkamot sa pagpatunhay sa suod nga relasyon kaniya maoy alang sa imong tinuod nga kaayohan. Dihang dili masabtan sa mga tawo, ikaw libreng “makatugyan sa imong palas-anon kang Jehova” diha sa pag-ampo. Siya maoy usa ka higala nga makasabot kanunay. Dili sama sa mga tawo nga tingali imong nailhan, dili gayod siya okupado kaayo nga dili makapamati sa imong mga suliran, bisan unsa pa ka gamay silang tan-awon. Dili gayod siya mohatag kanimo ug nabahing pagtagad. Dili gayod siya mosakgaw kanimo uban sa hataas nga sermon. Labaw sa tanan, siya motubag. Ang iyang makapalipayng saad mao nga “siya mosapnay kanimo.”—Salmo 55:22.

[Letrato sa panid 18, 19]

Andam sa Pagpakigsulti . . . ug abtik sa pagpaminaw