Ang Bibliya o Tradisyon?—Gumonhap Alang sa Sinserong mga Katoliko

ANG Bibliya sa mausbawong mabatonan diha sa Katolikong mga nasod sa katuigang dili pa dugay. Pananglitan, sa Espanya ang mas daghang hubad sa Balaang Kasulatan sa Castilian gipatik latas sa milabayng 50 ka tuig kay sa nag-unang 500 ka tuig. Sa susama, ang Pranses nga mga Katoliko karon nagbatog ubay-ubayng inuyonan-sa-iglesyang Bibliya nga gihubad gikan sa orihinal nga mga pinulongan. Ang nagasultig-Ingles Katolikong mga eskolar nakapatungha usab ug pila ka bag-ong hubad sa Bibliya.

Busa karong adlawa ang Katolikong buot mobasag Bibliya makahimo niana. Apan kinahanglang mobasa siya sa usa ka bersiyong inaprobahan, nga gitagan-an ug mga katin-awan. Nganong ginahimo sa Iglesya katolika ang maong kondisyon? Kay ginaangkon niini ang laing tinubdan sa balaang pinadayag—ang tradisyon—ug ang maong mga katin-awan gihukom nga kinahanglanon sa pagpahiuyon sa usa ngadto sa lain. Karon hain sa duha ka tinubdan—ang Bibliya o tradisyon—ang giisip sa iglesya nga labing hinungdanon?

Gitugot Apan Dili Kinahanglanon

Ang librong A Catholic Commentary on Holy Scripture nangutana: “Ang Pagbasag Bibliya Kinahanglan ba sa Kaluwasan?” Sa pagtubag kini nagapahayag: “Walay unibersohanong pagtulon-an, bisan balaan o apostolikanhon, nga ang tanang matinuohon—tanang lalaki, babaye ug bata—angay magbasang personal sa Bibliya.”

Busa, samtang ang Iglesya Katolika karon motugot nga ang iyang mga membro mobasa sa Balaang Kasulatan, nga mohatag pag bug-os nga indulhensiya “kon ang pagbasa magpadayon sa labing menos katunga sa oras,” kini wala mag-isip nga ang maong pagbasag Bibliya bililhon kaayo. Sa pagpatin-aw ngano, ang Pranses Katolikong Dictionnaire de la Bible nagaingon: “Ang tradisyon mao ang labing normal nga agianan nga pinaagi niana ang tanang pagtulon-an sa pagtuo makaabot sa katawhan. Ang paggamit sa Bag-og Testamento nga Kasulatan miabot sa ulahi. Kana wala maundi sa tibuok pondo sa pagtuo, ug ang paggamit niana dili kinahanglanon.”

Tradisyon Gituohang Labaw sa Bibliya

Busa, ang Bibliya dili kinahanglanong balasahon alang sa mga Katoliko. Ug bisan kon sila mobasa niini, kinahanglang kini mokuha sa ikaduhang dapit, luyo sa tradisyon. Ginaangkon sa Iglesya Katolika nga ang unang mga Kristohanon nagdepende sa binaba nga tradisyon una makadawat sa sinulat nga Pulong ug nga, sumala niana, ang Kasulatan kinahanglang sabton sa kahayag sa tradisyon sumala sa pagpreserbar sa iglesya.

Sa pagpamatuod niining hunahunaa, ang usa ka librong gilaraw sa pagtabang sa nagasultig-Pranses nga mga Katoliko sa pagbasa sa Bibliya nagaingon: “Ang balaang pinadayag, bisan ang gipahayag sa Kasulatan, gitugyan ngadto sa matinuohong pundok, sa Iglesya nga buhi; kini nagapatungha sa hinungdanong suliran bahin sa relasyon sa Bibliya, Tradisyon ug sa Iglesya. . . . Kining gidugang nga kahayag [diha sa Kasulatan], nga gikahatag na, miduyog ug mikompleto sa bahandi sa Tradisyon. . . . Busa, ang Kasulatan bug-os nagadepende sa Tradisyon.”—Initiation Biblique, mga panid 963, 971. Italiko iya sa awtor.

Unsa ka dako ang pagsalig sa sinserong Katoliko sa Bibliya inigbasa niya sa usa ka librong gisulat sa usa ka Katolikong propesor sa Sagrada Scritura: “Ang Tradisyon molabaw, mosakop, moduyog ug molapaw sa Kasulatan”?a O unsay iyang hunahuna kon siya mopunit sa A Catholic Dictionary ug makabasa: “Ang Iglesya . . . nagalig-on nga ang tibuok Kasulatan mao ang pulong sa Diyos, apan sa samang panahon kini nagtuo nga adunay wala-masulat nga pulong sa Diyos nga labaw sa Kasulatan”?

Gumonhap Alang sa mga Katolikong Nagabasag Bibliya

Sulod sa mga siglo ang kasarangang Katoliko nagdawat sa doktrina sa iglesya nga walay pulupangutana tungod kay ang mga ginsakpan walay sukdanan sa pagsukod sa kamatuoran sa mga doktrina sa iglesya. Nakat-onan sa daghang Katoliko nga sinag-ulo ang ilang pagtuo diha sa mga klase sa katekismo. Kon ilang hangyoon ang katekista o ilang pari sa pagsaysay sa maong lisod-sabtong mga doktrina sama sa Trinidad o sa Imaculada Concepcion ni Maria, lagmit nga ilang madungog ingong tubag: “Kana balaang misteryo.”

Apan ang Ikaduhang Konsilyo Batikano nag-usab sa kahimtang. Naagoman sa Iglesya Romana Katolika ang aggiornamento, o pagsagnunot sa panahon, nga mibukas sa dalan alang sa walay-ingong mga pagsusi sa kasingkasing taliwala sa mga Katoliko. Ang Batikano II mihatag sa signal sa pagpatik sa dugang “sibo ug hustong mga hubad” sa Bibliya, ug kana nagmando sa Katolikong mga obispo “nga ihatag sa mga matinuohan nga gisalig kanila ang nahiangayng instruksiyon sa hustong paggamit sa balaang mga basahon.” Busa, ang kasagarang mga Katoliko pagkakaron makabatog mga Bibliya, makabasa kanila, ug makatandi sa ilang nabasa ngadto sa gitudlo kanila.

Ugaling, kining dakong kausaban wala mahitabo nga wala mamugna ang mga suliran. Nadiskobrehan sa daghang Katoliko sa unang panahon sa ilang kinabuhi nga ang kadaghanang doktrina sa Bibliya dili hikaplagan sa Bibliya. Apil sa maong mga pagtulon-an mao ang pagdebosyon kang Maria, mga pag-ampo ngadto sa “mga santos,” pagsimba sa mga relikiya, mga indulhensiya, purgatoryo, ug ang limbo.

Mahitungod sa naulahi, ang A Catholic Dictionary nagaangkon: “Sa kinaiyanhon giayran ang pagtuo nga kadtong wala makasala pagasakiton sa impiyerno, ug kanang sulirana miagak sa mga teologo sa pagsagop sa nagkalainlaing teoriya ingong lutsanan.” Ang limbo usa nianang teoriyaha.b

Ugaling, ang Bibliya nagaingong ang mga patay natulog diha sa lubnganan, nga nagapaabot ug pagkabanhaw. (Ecclesiastes 9:5, 10; Juan 5:28, 29) Sanglit walay dili-mamatay nga kalag, walay pagsakit sa impiyerno. Busa dili kinahanglang mugnaon ang teoriya sa limbo aron makagawas sa teolohikanhong suliran! Kini usa ra ka panig-ingnan sa gumonhap nga naagoman karon sa daghang Katolikong nagabasag Bibliya. Hain man ang ilang tuohan, minugna-sa-tawong mga tradisyon o ang Bibliya?

Gumonhap Alang sa Iglesya Katolika

Apan ang suliran lalom pa kaayo kay niana. Ang usa ka pari lagmit molikay sa gihisgotan sa-ibabaw nga gumonhap alang sa tinagsatagsa ka Katoliko pinaagi sa pag-ingon: ‘Walay problema. Ang pinadayag diha sa Bibliya gikompleto sa tradisyon. Tuohi ang tradisyon sa Iglesya.’ Bisan pa niana, ang kahimtang dili ingon ka yano.

Ang Heswitang propesor si Paul Henry, sa Catholic Institute sa Paris, misulat: “Ang Kasulatan malagdaon [nagatukod sa awtoritatibong sukdanan] alang sa kinabuhi, pagsimba, mga moral, ug teolohikanhong doktrina sa Iglesya. Malagdaon, dili sa diwa nga ang tanang gibutyag o gitinguha sa Diyos nahisulat sa Kasulatan, kondili tungod kay walay nahimo o natudlo sa Iglesya ang mahimong supak sa Kasulatan.”

Daotan na ang pag-angkong ang tradisyon nagakompleto sa Balaang Kasulatan. Kini mismo supak sa mabasa sa mga Katoliko diha sa ilang mga Bibliya sa 1 Corinto 4:6. Apan ang pagtudlog mga doktrina—sama sa impiyernong-kalayo, purgatoryo, ug limbo—nga dili lamang kay dili hikaplagan sa Bibliya kondili tin-aw usab nga “supak sa Kasulatan” nagabutang sa Iglesya Katolika sa gumonhap.—Ezekiel 18:4, 20; Roma 6:23.

Itandi ang Tradisyon sa Bibliya

Sa Ikaduhang Konsilyo Batikano, ang Iglesya Katolika dayag nag-awhag sa “tanang Kristohanong matinuohon” nga mohimo sa “kanunayng pagbasa sa balaang Kasulatan.” Dugang pa, ang A Catholic Dictionary nagaingon: “Ang Katoliko bug-os may katarongan sa pagtuo uban ang hingpit nga pagsalig nga ang Iglesya dili makatudlo sa bisan unsang doktrina nga supak sa Kasulatan.” Among gidapit ang sinserong mga Katoliko sa pagpamati sa pagdasig sa ilang iglesya sa pagbasa sa Bibliya ug sa pagtan-aw sa ilang kaugalingon kon may Katolikong doktrina nga “supak sa Kasulatan.”

Kini labi pang hinungdanon kon buot nilang pamatian ang awhag nga gihimo sa Ikatulong Asembliya Heneral sa Katolikong Pederasyon sa Kalibotan Alang sa Biblikanhong Apostolada—nga ang mga Katoliko angay mahimong mga magtutudlo sa Bibliya. Ang maong awhag ug ang mga ipasabot niana pagahisgotan sa sunod artikulo.

[Footnotes]

Ang limbo gibatbat ingong “usa ka rehiyong duol sa impiyerno, ang puy-anan tapos sa pagkamatay sa dili-bawtismadong mga bata ug sa mga tawong matarong nga nagkinabuhi sa wala pa si Jesus.”

[Blurb sa panid 5]

Aduna bay “wala-masulat nga pulong sa Diyos nga labaw sa Kasulatan”?

[Blurb sa panid 6]

Tinuod ba nga “walay nabimo o natudlo sa Iglesya ang mahimong supak sa Kasulatan”?

[Letrato sa panid 6]

Ang Ikaduhang Konsilyo Batikano nag-usab sa kahimtang

[Credit Line]

UPI/Bettmann Newsphotos