Jiowa A Emmwen Ngeni Ling Chommong Noun
“Mi fich ngeni i [Kot], ren an emmweni noun kewe mi chommong ngeni ling, pwe epwe aunusochulo ren riaffou ewe Samol mi epwe amanaua ir.”—IPRU 2:10.
1. Pwata sia tongeni achifoua pwe otaen Jiowa fan iten aramas epwe pwonuta?
JIOWA a forata fonufan pwe epwe manioun eu familien aramas mi unusoch, iwe, repwe pwapwaesini manau esemuch won. (Eklesiastis 1:4; Aisea 45:12, 18) Mi enlet pwe semelapach Atam a tipis me a emwirimwir ngeni noun kewe tipis me malo. Nge otaen Kot ngeni aramas epwe pwonuta ren ewe Mwirimwir mi Pwonetiu, Jises Kraist. (Keneses 3:15; 22:18; Rom 5:12-21; Kalesia 3:16) An tong ngeni chon fonufan a amokutu Jiowa pwe epwe fangolo “Noun we alaemon, pwe iteiten aramas meinisin mi luku i esap poutmwaallilo, nge epwe kuna manau esemuch.” (Jon 3:16) Iwe, tong a amokutu Jises pwe epwe “fangolo manauan pwe epwe penmanauen aramas mi chommong. (Mattu 20:28) Ena “moon kepich mi ukukoch” a monisefalli ekkewe pwung me apilukuluk a tiwelo seni Atam, me a atufichi manau esemuch.—1 Timoti 2:5, 6; Jon 17:3.
2. Ifa ussun ewe Ranin Omusomusen Tipis mi fis fan eu iteiten ier lon Israel a liosueta met an Jises asor fan iten ewe moon kepich epwe tufichin fori?
2 Ewe Ranin Omusomusen Tipis a liosueta met ewe moon kepich Jises a awora epwe tufichin apwonueta. Lon ena ran, ewe samol fel lapalap lon Israel a akkom asoresini emon atemwanin kowu fan iten tipis me a uwoulong ewe chcha ren Pworun ewe Pwon lon ewe Leeni mi Unusen Pin lon ewe imwen fel mangaku, iwe lo, lo, lon ewe imwen fel. A fori ena fan iten pwisin i, chon le imwan, me ewe einangen Lifai. Pwal ussun chok, Jises Kraist a mwei ngeni Kot aucheaan chchaan we akkom fan iten omusomusen tipisin “pwiin kewe” lon pekin ngun.” (Ipru 2:12; 10:19-22; Lifitikos 16:6, 11-14) Lon ewe Ranin Omusomusen Tipis, ewe samol fel lapalap a pwal asoresini emon kuch fan iten tipis me a uwoulong chchaan lon ewe Leeni mi Unusen Pin, nge ina ewe minen omusomus ren tipisin ekkewe 12 einangen Israel, nge esap ir einangen samol fel. Pwal ussun chok, ewe Samol Fel Lapalap Jises Kraist epwe aea aucheaan chchaan we fan iten chon fonufan mi pwarata lukuluk, iwe, epwe amoielo ar kewe tipis.—Lifitikos 16:15.
Chokewe mi Lingelo
3. Me ren Ipru 2:9, 10, met Kot a fen foffori ren ukukun 1900 ier?
3 Ren 1,900 ier, Kot a fen foffori och mettoch mi amwarar ren “pwiin” Jises kewe. Iei makkeien Paul ussun ena: “Nge sia kuna Jises, atewe Kot a asapwilatiu fan ekkewe chonlang ekis fansoun, pwe a pwal amwara ngeni ling o itoch pokiten riaffoun malo, pwe epwe malo fan asengesin aramas meinisin ren ewe chenin Kot. Mettoch meinisin mi nom fan asengesin Kot, o mettoch meinisin mi nom ren i; iwe, mi fich ngeni i, ren an emmweni noun kewe mi chommong ngeni ling, pwe epwe aunusochulo ren riaffou ewe Samol mi epwe amanaua ir.” (Ipru 2:9, 10) Ewe Samol Lapalap fan iten ewe angangen amanau, i Jises Kraist, iwe, a aunusaochu an alleasochis ren ekkewe riaffou a kuna lupwen i emon mwan mi manau won fonufan. (Ipru 5:7-10) Jises a akkom le wiliiti emon noun Kot lon pekin ngun.
4. Inet me ifa ussun Jises a upsefal fan iten an epwe wiliiti Noun Kot lon pekin ngun?
4 Jiowa a aea an ngun mi fel, are manaman, ren an epwe nouni Jises pwe epwe wiliiti Noun lon pekin ngun, iwe, epwap lingelo lon lang ren. Lupwen Jises a nom ren Jon Papatais, a papatais ren an unusen kokolo fan konik pwe epwe liosueta an mwei ngeni Kot manauan. Iei alon makkeien Luk Poraus Allim: “Lupwen aramas meinisin ra papatais, Jises a pwal papatais, me atun an iotek, lang a suuk, me ngun mi fel lon nikinikin emon lisom a feitiu won me eu mongungu a fosetiu seni lang: ‘En Nei at mi achengicheng rei, ua unusen pwapwa reom.’” (Luk 3:21, 22) Jon a kuna ewe ngun mi fel mi feitiu won Jises me a rong an Jiowa apasa pwe i Noun mi achengicheng me a unusen pwapwa ren. Lon ena fansoun me pwal ren ewe ngun mi fel, Jiowa a nouni Jises pwe epwe akkom lein ‘ekkewe chommong noun epwe emmwen ngeni ling.’
5. Io kewe ra akkom le kuna feioch seni an Jises asor, me ir fitemon??
5 “Pwiin” Jises kewe ra fen akkom le kuna feioch seni an asor. (Ipru 2:12-18) Lon eu langepwi, ewe aposel Jon a kuner, nge a ussun ita ra fen lingelo won Chuukun Saion lon lang fitifengen me ewe Lam, ewe Samol Jises Kraist mi fen manausefal. Jon a pwal affata ika ir fitemon ren an apasa pwe “Iwe, ua nennengeni, o nengeni, ewe Lam a ukkuta won ewe chuuk Saion, o ipuku faik me ruanu ngerou aramas ra eti i. Iwe, itan, o pwal iten Seman we, a mak won chamwer. . . . Ikkeei ir mi amomoto seni lein aramas ussun chok mwenuwa ngeni Kot me ewe Lam; o esor emon mi kuna och kapas chofona seni lon auer, pun ese wor ar tikitikippwul.” (Pwarata 14:1-5) Iwe, ‘ekkewe chommong nau mi lingelo’ lon lang ra tori 144,001 chok, weween, Jises me pwiin kewe lon pekin ngun.
“Uputiu Seni Kot”
6, 7. Io kewe ra “up seni Kot,” me ifa weween ena mettoch ngenir?
6 Ir kewe Jiowa a nounir ra “uputiu seni Kot.” Iei makkeien Jon ussur: “Are emon a up seni Kot, esap fori tipis; pun an manamanen nounou a nonnom lon i, o esap tongeni fori tipis, pun a up seni Kot.” (1 Jon 3:9) Ena “manamanen nounou,” ina an Kot ngun mi fel. Ena ngun mi fel a angangfengen me an kapas, iwe, a “aupusefalli” ekkewe 144,000 pwe repwe eani ewe apilukulukun ar repwe manau lon lang.—1 Piter 1:3-5, 23.
7 Jises Noun Kot won fonufan seni uputiuan, ussun chok ewe mwan mi unusoch Atam, pwal i “noun Kot.” (Luk 1:35; 3:38) Iwe nge, mwirin an Jises papatais, a watte lamoten an Jiowa apasa pwe “En Nei mi achengicheng rei; Ua unusen pwapwa reom.” (Mark 1:11) Ren ena kapas fitifengen me feitiuen ewe ngun mi fel, a ffat pwe Kot a nouni Jises pwe epwe wiliiti Noun lon pekin ngun. Lon kapas awewe, lon ena atun Jises a “upsefal,” nge a fiti ewe pwuung fan iten an epwe angeisefalli manauen emon Noun Kot lon lang lon nikinikin ngun. Pwiin kewe lon pekin ngun, ekkewe 144,000, ra “upsefal” ussun i. (Jon 3:1-8; pi Ewe Leenien Mas, November 15, 1992, pekin 3-6.) Pwal ussun chok Jises, ra kepit me ren Kot me repwe wisen esilefeili poraus allim.—Aisea 61:1, 2; Luk 4:16-21; 1 Jon 2:20.
Pisekin Annet pwe Kot a Nounir
8. Met a anneta pwe a upsefal ren ewe ngun (a) Jises (b) noun kewe chon kaeo mi akkom?
8 A wor pisekin annet pwe Jises a wiliiti noun Kot lon pekin ngun. Jon Papatais a kuna ewe ngun an a feitiu won Jises me a rong an Kot apasa pwe ewe Messaia mi keran kepit a fen wiliiti Noun lon pekin ngun. Nge ifa ussun noun Jises kewe chon kaeo repwe silei pwe ra upsefal ren ewe ngun mi fel? Iwe, lon ewe ranin an feita lang, Jises a apasa pwe “Jon a papataisi aramas ren konik, nge mwirin ekkoch chok ran, ami oupwe papataiselo ren ngun mi fel.” (Fofor 1:5) Noun Jises kewe chon kaeo ra “papatais ren ngun mi fel” lon ewe ranin Pentecos 33 C.E. Lupwen a feitiu ena ngun mi fel, a pwal fiti ‘och mongungu seni lang ussun chok ungungun asapwal lapalap’ me a wor “chonmongo ussun chok ngetengeten ekkei” won emon me emon ekkewe chon kaeo. A kon amwarar an ekkewe chon kaeo tufichin “kakkapas lon sokkun kapas mi sokkofesen, ussun chok ewe ngun a afosser.” Iwe, a wor pisekin annet aramas mi tongeni kuna me rong pwe ewe al ngeni ling lon lang fan iten ir kewe Kot a nounir a fen suuk ngeni chon tapwelo mwirin Kraist.—Fofor 2:1-4, 14-21; Sowel 2:28, 29.
9. Met a anneta pwe chon Sameria, Kornilios, me pwal fitemon lon ewe aewin senturi ra upsefal ren ewe ngun?
9 Mwirin, Filip, ewe chon uwei poraus allim, a afalafal lon Sameria. Ikaamwo chon Sameria ra etiwa an afalafal me ra papatais, nge esor pisekin annet pwe Kot a fen nounir pwe repwe wiliiti noun. Lupwen ekkewe aposel Piter me Jemes ra iotek me isetiu pour won ekkena chon luku, “ra angei ewe ngun mi fel” lon och lapalap mi pwalo ngeni chon katol. (Fofor 8:4-25) Ena mettoch a anneta pwe ekkena chon luku lon Sameria ra fen upsefal ren ewe ngun pwe repwe wiliiti noun Kot. Pwal ussun chok, lon 36 C.E., Kornilios me pwal fitemon Jentail ra luku ekkewe poraus enlet seni Kot. Piter me chienan kewe chon Jus mi luku “ra chok mairu pokiten liffangen ewe ngun mi fel a pwal niinitiu won ekkewe Jentail. Pun ra rong ar kapas lon ekkoch sokkun kapas, o ar mwareiti Kot.” (Fofor 10:44-48) Chommong chon Kraist lon ewe aewin senturi ra angei “liffangen ewe ngun,” awewe chok ren ar fos lon kapas mi sokkofesen. (1 Korint 14:12, 32) A nom ren chokana pisekin annet mi ffatoch pwe ra fen upsefal ren ewe ngun. Iwe nge, lo, lo, ifa ussun chon Kraist repwe silei ika ra fen upsefal ren ewe ngun are rese upsefal?
An ewe Ngun Angangen Pwarata
10, 11. Me ren Rom 8:15-17, ifa ussun kopwe awewei pwe ewe ngun mi fel a wisen pwarata fan iten chienen Kraist kewe chon alemwir?
10 A nom ren meinisin ekkewe 144,000 chon Kraist mi kepit pisekin annet mi lukuchar pwe an Kot ngun mi fel a nom rer. Iei makkeien Paul ussun ena: “Oua angei eu ngunun chon mumu, iwe, ren ena ngun, sia tongeni apasa, ‘Appa, Semach!’ Ewe ngun a pwisin eti ngunuch le pwarata pwe kich noun Kot. O are kich noun, iwe, sia pwal chon alemwir, chon alemwirin Kot, chienen Kraist le alemwir, are sia eti i le riaffou, pwe sipwe pwal eti i lon an ling.” (Rom 8:15-17) Chon Kraist mi kepit ra meefi pwe ra semeni Semer we lon lang, pwe ir wesewesen noun. (Kalesia 4:6, 7) A wesewesen ffat ngenir pwe Kot a aupusefallir pwe repwe wiliiti noun lon pekin ngun, iwe, repwe chienen Kraist chon alemwir lon ewe Muun lang. A mmen ffatoch angangen an Jiowa ngun mi fel fan iten ena kokkot.
11 Fan ewe emmwen seni an Kot ngun mi fel, ngunun are ekiekin chon kepit a kan amokutur pwe repwe awena ngeni pwisin manauer met ewe Kapasen Kot a apasa ussun ewe apilukulukun manau lon lang. Awewe chok, lupwen repwe alleani met Paipel a apasa ussun noun Jiowa kewe lon pekin ngun, ra muttir meefata seni letiper pwe ekkena kapas a weneitir. (1 Jon 3:2) Ra silei pwe ra fen “papataiselong lon Kraist Jises” me pwal lon an malo. (Rom 6:3) A ppwosolo ar luku pwe ir noun Kot lon pekin ngun, iwe, repwe malo me manausefallita ngeni ling lon lang, ussun Jises.
12. Met an Kot ngun mi fel a ffotukalong lon chon Kraist mi kepit?
12 Emon esap tongeni amaarata an mochen pwe epwe upsefal fan iten an epwe wiliiti noun Kot lon pekin ngun. Ir mi upsefal ren ewe ngun rese mochen feita lang pokiten ar riaffou ren mettoch mi ngau won fonufan. (Hiop 14:1) Nge, an Jiowa ngun mi fel a fen ffotukalong lon ir mi wesewesen kepit ekkewe sokkun apilukuluk me mochen ese kan nom ren lusun chon fonufan. Chokana mi upsefal ra silei pwe a mmen murinno an aramas angei manau mi unusoch, iwe, repwe kuna manau esemuch lon paratis won fonufan, nge epwe nom rer ar famili me chiechier kewe. Iwe nge, esap ina akkaewin mochenin letiper. Ren chokewe mi kepit, a kon pochokkul mochenir kewe me ar kewe apilukuluk fan iten manau lon lang pwe ra tongeni tipemecheresin likitalo mettoch meinisin mi auchea ngenir me won fonufan.—2 Piter 1:13, 14.
13. Me ren 2 Korint 5:1-5, met Paul a ‘fokkun mochen,’ me ena mettoch a pwarata met ussun chokewe mi upsefal ren ewe ngun?
13 A kon pochokkul ewe apilukulukun manau lon lang Kot a ngeni chokewe, ina minne, meefier a ussun meefien Paul, nge iei makkeian: “Pun sia silei, are imwach imw mangaku fonufan epwe talo, mi wor imwach seni Kot, eu imw mi sap auta ren poun aramas, o esap muchulo, eu imw won lang. Iwe, iei sia ngungu, pun sia fokkun mochen pwilitalong imwach won lang, pwe ren ach pwilitalong sisap pwal chuen selelo. Pun lupwen sia nonnom lon imwach imw mangaku, sia lolilen pwal ngungu; sise mochen pwilitawu, nge sia mochen pwal pwilitalong, pwe manau epwe oromalo minne epwe malo. I mi fen ammolnakicheta ngeni ekkeei mettoch, iei i Kot, o a pwal ngenikich ewe ngun ussun chok aewin feioch.” (2 Korint 5:1-5) Paul a ‘fokkun mochen’ manausefallita lon lang pwe epwe emon ngun mi esap tongeni malo. A nounou ei kapas “imw mangaku” lupwen a kapas ussun inisin aramas, nge a sokko seni wesewesen eu imw pwe ina e apwangapwang me ese nomottam. Ikaamwo ra manau won fonufan lon inisin futuk mi tongeni malo, nge chon Kraist mi eani ewe ngun pwe ina eu minen alukuluk fan iten ewe manau lon lang epwe feito, ra apilukuluk ngeni eu “imwach seni Kot,” weween, eu inisin ngun esap tongeni ngauolo are malo. (1 Korint 15:50-53) Ussun Paul, repwe tongeni apasa fan tiniken pwe “Sia apilukuluk allim, o sia pwal mochen pwe sipwe towu seni inisich [inisin aramas] o nonnom ren ewe Samol [lon lang].”—2 Korint 5:8.
Ra Kapachelong lon Ruu Pwon mi Sokkolo Aucheaar
14. Lupwen a poputani Achechemenien an Malo, menni pwon Jises a akkom fos ussun, me ifa aucheaan ngeni chon Israel lon pekin ngun?
14 Chon Kraist mi upsefal ren ewe ngun ra wesewesen luku pwe ir mi kapachelong lon ruu pwon mi sokkolo aucheaar. Jises a kapas ussun eu leir lupwen a aea pilaua ese lefen me wain pwe epwe poputani Achechemenien an malo, nge iei alon ussun ewe kapen wain: “Iei ewe kap upwe ninalo fan asengesimi, iei ewe pwon mi fo ren chchaai.” (Luk 22:20; 1 Korint 11:25) Io kewe ra kapachelong lon ewe pwon sefo? Jiowa Kot me chon ewe Israel lon pekin ngun, weween, chokewe Jiowa epwe alingerelo lon lang. (Jeremaia 31:31-34; Kalesia 6:15, 16; Ipru 12:22-24) Ewe pwon sefo a wor manamanan pokiten chchaan Jises mi niniilo, iwe, a angei seni muu meinisin eu mwichen aramas fan asengesin iten Jiowa me a awilalo ekkena chon Kraist mi upsefal ren ewe ngun, iwe, ra wiliiti “mwirimwirin” Eperiam. (Kalesia 3:26-29; Fofor 15:14) Ren ewe pwon sefo, meinisin chon Israel lon pekin ngun repwe lingelo ren ar manausefallita ngeni manau lon lang, nge resap tongeni malosefal. Pokiten ina “eu pwon esemuch,” feiochun epwe nom tori feilfeilo chok. Epwap pwalo lon mwach kkan ika ena pwon epwe lamot ngeni pwal ekkoch kokkot lon ewe Engerou Ier me pwal mwirin.—Ipru 13:20.
15. Me ren Luk 22:28-30, noun Jises kewe chon kaeo mi kepit ra kapachelong lon pwal menni pwon, me inet a fis ena?
15 Ekkewe “chommong noun” Jiowa epwe ‘emmwen ngeni ling’ ra pwal kapachelong lon ewe pwon fan iten eu Muu lon lang. Iei alon Jises ussun ena pwon lefiler me noun kewe chon kaeo: “Ami oua fen nonnom rei lon ai kewe riaffou. Iwe, ua fori eu pwon lefilach, ussun Semei a fen fori eu pwon lefilem ren eu muu, pwe oupwe mommongo o ukkun ren ai chepel lon muui. O oupwe pwal mottiu won ekkewe leenien mot pwe oupwe apwungu ekkewe engol me ruu einangen Israel.” (Luk 22:28-30) A poputa ewe pwon fan iten ewe Muu lupwen noun Jises kewe chon kaeo ra kepit ren ngun mi fel lon Pentecos 33 C.E. Ena pwon epwe angangolo lefilen Kraist me chienan kewe king tori feilfeilo chok. (Pwarata 22:5) Iwe, chon Kraist mi upsefal ren ewe ngun ra wesewesen silei pwe ra kapachelong lon ewe pwon sefo me ewe pwon fan iten ewe Muu. Ina minne, lupwen epwe fis ewe Faafen Ach Samol, ekkewe chok ekkoch lusun chon kepit mi chuen manau won fonufan repwe aea ewe pilaua mi liosueta inisin Jises esor tipisin, me repwe un ewe wain mi liosueta chchaan we mi niniilo lon malo, nge a pwal amanamana ewe pwon sefo.—1 Korint 11:23-26; Pi Ewe Leenien Mas, February 1, 1989, pekin 17-20.
Ra Kokko, Filita, me Tuppwol
16, 17. (a) Ren ar repwe ‘lingelo,’ met epwe enletin nom ren meinisin ekkewe 144,000? (b) Io ekkewe “engol king,” me met meefier are fofforur ngeni lusun “pwiin” Kraist kewe won fonufan?
16 An Jises asor fan iten ewe penmanau a akkom atufichi kokkoon 144,000 ngeni manau lon lang me ar filita ren an Kot aupusefallir ren ewe ngun mi fel. Pwungun pwe ren ar repwe ‘lingelo,’ repwe ‘achocho pwe repwe alukuchara ar kokko o fiffilita,’ me repwe tuppwol tori malo. (2 Piter 1:10; Efisus 1:3-7; Pwarata 2:10) Ekkewe ekkoch chon kepit mi chuen nom won fonufan ra kan akamwochu ar tuppwol, ikaamwo “ekkewe engol king” mi liosueta muun fonufan meinisin ra u ngenir. Emon chonlang a apasa pwe “Chokana repwe maun ngeni ewe Lam, nge ewe Lam epwe pworacho ngeni ir, pun i Samolun ekkewe Samol o Kingen ekkewe king. Iwe, chon eti i mi kokko me filita me tuppwol repwe pwal fori ina ussun.”—Pwarata 17:12-14.
17 Chon nemenem won fonufan resap tongeni fori och mettoch ngeni Jises, ewe “Kingen ekkewe king,” pun a nonnom lang. Nge ra pwarata ar oputa lusun “pwiin kewe” mi chuen nom won fonufan. (Pwarata 12:17) Ena oput epwe ukutiu lon an Kot maun itan Armaketon, lupwen “Kingen ekkewe king” me “pwiin kewe,” weween, “ir mi kokko me filita me tuppwol,” repwe pworacho. (Pwarata 16:14, 16) Nge mwen ena maun, chon Kraist mi upsefal ren ewe ngun ra achocho le angang. Met ra kan foffori iei, mwen ar repwe lingelo fan an Jiowa emmwen?
Ifa Ussun Kopwe Polueni?
◻ Io kewe Kot a ‘emmwen ngeni ling lon lang’?
◻ Ifa weween an aramas “up seni Kot”?
◻ Ifa ussun ‘ewe ngun a wisen pwarata’ fan iten ekkoch chon Kraist?
◻ Ikkefa ekkewe pwon chokewe mi upsefal ren ewe ngun ra kapachelong lon?
[Sasing lón pekin taropwe 23]
Lon Pentecos 33 C.E., a kawor pisekin annet pwe a fen suuk ewe al mi emmwen ngeni ling lon lang