Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w98 10/1 p. 20-25
  • Ion Epwe “Kuna Manau”?

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Ion Epwe “Kuna Manau”?
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1998
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • Ewe Oesini a Pwonuta Fan Ruu
  • Ifa Ussun Sipwe Kokkori Iten Jiowa?
  • Eu Paratis lon Pekin Ngun
  • Sopwoloon Eu Otot Minen Lom
  • Eú Maun mi Feito Seni Efeng!
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú (Fán Iten ewe Mwichefel)—2020
  • Eáni Leenien Áppirú Ekkewe Soufós Usun Sowel
    Ach Angangen Afalafala Ewe Mwu—2013
  • Sipwe Pwarata Ren Auach O Sipwe Kuna Manau
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1998
  • Ranin Jiowa A Arapoto
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1998
Pwal Och
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1998
w98 10/1 p. 20-25

Ion Epwe “Kuna Manau”?

“Meinisin mi kokkori iten Jiowa repwe kuna manau.”​—FÖFÖR 2:21.

1. Pwata Pentecos 33 C.E. eu ran mi fokkun lamot lon uruwoon fonufan?

PENTECOS 33 C.E. eu ran mi fokkun lamot lon uruwoon fonufan. Met popun? Pun lon ena ran a poputa eu muu mi fo. Le poputaan, ena muu a mmen kukkun pwe 120 chok noun Jises chon kaeo mi chufengen lon eu ruum asan lon Jerusalem ra choni. Ikenai, a lap ngeni ekkewe muu mi nom lon ena atun ra fen morolo, nge ewe muu mi poputa lon ena ruum asan a chuen nom rech. Ina eu mettoch mi fokkun lamot ngenikich meinisin, pun ina ewe muu mi seikita me ren Kot pwe epwe noun chon pwarata mwen mesen chon fonufan meinisin.

2. Met sokkun mettoch mi amairu a fis lupwen a poputa ewe minefoon muu?

2 Lupwen a poputa ena muu mi fo, mettoch mi lamot ra fis fan iten pwonutaan an Sowel oesini. A mak porausen ekkena mettoch lon Fofor 2:2-4: “Muttir chok a war seni lang och ungung mi ussun ungungun asapwal mi pochokkul, iwe, a auralo unusen ewe imw ra mommot lon. Iwe, ekkei mi keangfesen a pwa ngeniir me ra ainetfetal leir, me ra sotiu won emon me emon, iwe, ir meinisin ra ur ren ngun mi fel me ra poputa le kapas lon fos mi sokkofesen, ussun chok minne ewe ngun a mut ngeniir ar repwe eani.” A ina ussun ekkena 120 mwan me fefin mi tuppwol ra wiliiti eu muu lon pekin ngun, me ir mi akkom le choni minne ewe aposel Paul a eita ngeni mwirin “ewe Israelin Kot.”​—Kalesia 6:16.

3. Menni oesini seni Sowel a pwonuta lon Pentecos 33 C.E.?

3 Chommong aramas ra chuto pwe repwe pi ewe “ungungun asapwal mi pochokkul,” me ewe aposel Piter a awewei ngeniir pwe eu me lein an Sowel kkewe oesini a pwonuta. Menni leir? Iwe, auseling mwo met a apasa: “‘Lon ekkewe ranin le sopwoloon,’ Kot a apasa, ‘Upwe ninatiu ai ngun won sokkun futuk meinisin, me noum kkewe at me nengngin repwe oesini me noum kkewe aluwol repwe kuna langepwi me ekkewe chinnap mwan leimi repwe eani ttan; iwe, pwal mwo nge won nei kkewe kichiniwel mwan me fefin upwe ninatiu ai ngun lon ekkena ran, iwe, repwe oesini. Iwe, upwe awora esissin lon lang asan me esissin won ewe fonufan, chcha me ekkei me otuot; ewe akkar epwe wiliiti rochopwak me ewe maram epwe wiliiti chcha mwen waren ewe ranin Jiowa mi lapalap me lingemwarar. Iwe, meinisin mi kokkori iten Jiowa repwe kuna manau.’” (Fofor 2:17-21) Ekkena kapas Piter a nounou a mak lon Sowel 2:28-32, me pwonutaan a wewe ngeni pwe epwele much ewe fansoun fan iten ewe muun Jus. “Ranin Jiowa we mi lapalap me lingemwarar,” weween, eu fansoun apwung fan iten ewe Israel mi rikilo, a arapoto. Nge ion epwe kuna manau are ngaselo seni feiengau? Me met ena mettoch a liosueta?

Ewe Oesini a Pwonuta Fan Ruu

4, 5. Pokiten minne epwe fis lon fansoun epwe feito, ifa ewe fon Piter a uwawu, me pwata ena fon a weneiti aramas mi manau mwirin an we fansoun?

4 Lon ekkewe ier mwirin 33 C.E., ewe Israelin Kot lon pekin ngun a maarita, nge ese ina ussun ewe muun Israel lon pekin futuk. Lon 66 C.E., Israel lon futuk a maun ngeni Rom. Lon 70 C.E., a lukun morolo Israel, me Jerusalem fitifengen me an imwen fel a unusen karelo. Lon Pentecos 33 C.E., Piter a uwawu fon mi murinno pokiten arapotoon ena fansoun efeiengau. A pwal aloni alon Sowel: “Meinisin mi kokkori iten Jiowa repwe kuna manau.” Iteiten chon Jus meinisin epwe pwisin filata an epwe kori iten Jiowa. A pwal wewe ngeni ar repwe apwonueta pwal och emmwen seni Piter: “Ou aier, me emon me emon leimi epwe papatais fan iten Jises Kraist ren omusomusen ami tipis.” (Fofor 2:38) Ekkewe mi auseling ngeni Piter repwe luku pwe Jises ewe Messaia, nge ina i emonnewe ewe muun Israel a u ngeni.

5 Ena oesini seni Sowel a wesewesen watte an kku manauen chon mosonoson lon ewe aewin senturi. Iwe nge, a kon watte an kku manauer ikenai pun ussun ekkewe mettoch mi fis lon ei aruween senturi ra pwarata, a fen fis oruuen pwonutaan an Sowel oesini. Sipwe pi ifa ussun.

6. Ifa ussun weween ewe Israelin Kot a poputa le ffatolo lupwen a arap ngeni 1914?

6 Mwirin maloon ekkewe aposel, ewe Israelin Kot a pwolulo ren ekkewe petewel mi ngau mi wewe ngeni chon Kraist mi chofona. Iwe nge, lon ewe fansoun sopwoloon, a pwal ffatolo weween ena muu lon pekin ngun. Ina pwonutaan an Jises kapas awewe ussun ekkewe wit me petewel mi ngau. (Mattu 13:24-30, 36-43) Arap ngeni 1914, chon Kraist mi kepit ra poputa le kaimulo seni ewe Christendom mi rikilo seni Kot, iwe, ra likitalo an kkewe afalafal mi chofona me ra afalafal ussun warotoon sopwoloon “ekkewe fansoun mi kefilita fan iten ekkewe muu.” (Luk 21:24) Nge ewe Aewin Maunen Fonufan a efisata mettoch rese mmonleta ren. Fan sossot mi wesewesen chou, chommong ra tinikop, me ekkoch ra rikilo. Lupwen a tori 1918, ussun a fen unusen kaulo ar angangen afalafal.

7. (a) Menni mettoch mi ussun Pentecos 33 C.E. a fis lon 1919? (b) Poputa lon 1919, met a fis ngeni noun Jiowa kkewe chon angang pokiten feitiuen an Kot ngun mi fel?

7 Iwe nge, rese ina ussun fansoun langattam. Poputa lon 1919, Jiowa a ninatiu an ngun mi fel won noun kkewe aramas, iwe, a ussun minne a fis lon Pentecos 33 C.E. Pwungun pwe lon 1919, rese kapas lon fos mi sokkofesen me esor asapwal mi pochokkul. Sia weweiti seni alon Paul lon 1 Korint 13:8 pwe a ukutiu ekkewe manaman seni lom lom. Iwe nge, a ffat lon 1919 pwe an Kot ngun mi fel a nom ren chon Kraist mi tuppwol pun lon eu mwichelap lon Cedar Point, Ohio, U.S.A., ra pochokkuleta me ra poputasefalli ewe angangen afalafala poraus allimen ewe Muu. Lon 1922 ra liwiniti Cedar Point me a chung letiper ren ei kokko: “Esilefeili, esilefeili, esilefeili, porausen ewe King me an we muu.” Ussun minne a fis lon ewe aewin senturi, chon fonufan rese tongeni tunalo minne a fis pokiten angangen an Kot ngun mi fel. Iteiten chon Kraist mi papatais, weween, mwan me fefin, chinnap me sarafo, ra poputa le “oesini,” weween, ra esilefeili “ekkewe mettoch mi amwarar ussun Kot.” (Fofor 2:11) Ussun Piter, ra pesei chon mosonoson pwe repwe “Imulo seni ei tappin aramas mi ppwor, me kuna amanau ren.” (Fofor 2:40) Ifa ussun chon auseling repwe tongeni ffori ena? Ren ar apwonueta alon Sowel lon Sowel 2:32: “Meinisin mi kokkori iten Jiowa repwe kuna manau.”

8. Ifa ussun a sopwosopwolo ekkewe kokkot fan iten ewe Israelin Kot seni 1919?

8 Mwirin ekkena ier mi akkom, a sopwosopwolo ekkewe kokkot fan iten ewe Israelin Kot. A ussun ita nge mechenin chon kepit epwele wes, iwe, poputa mwirin 1930, eu mwich mi lapalap, mwichen chon mosonoson, a fen pwalo, nge ra eani ewe apilukulukun ar repwe kuna manau esemuch won fonufan. (Pwarata 7:3, 9) Ir meinisin ra meefi pwe a mwoch fansoun, pun oruuen pwonutaan Sowel 2:28, 29 a pwarata pwe sia arap ngeni eu ranin Jiowa mi fokkun lapalap me aniuokkus, iwe, epwe kataalo eu otot mi nom won unusen fonufan, nge a kapachelong ekkewe mettoch lon pekin lamalam, muun fonufan, me pekin sopai. Mettoch meinisin ra affata lamoten ach sipwe ‘kokkori iten Jiowa’ fan unusen ach lukuluk pwe epwe amanauakich!

Ifa Ussun Sipwe Kokkori Iten Jiowa?

9. Ikkefa ekkewe mettoch mi kapachelong lon an aramas kokkori iten Jiowa?

9 Met weween ach sipwe kokkori iten Jiowa? Ekkewe wokisin wiliorun Sowel 2:28, 29 epwe alisikich le silei poluan. Ren chok awewe, sap minne Jiowa epwe auseling ngeni meinisin mi kokkori i. Iei alon Jiowa me ren ewe soufos Aisea: “Lupwen ka eitiewu kumwuchum kkana, ua amour mesei sonuk. Inaamwo ika kopwe iotek fan chommong, nge use akkauseling.” Pwata Jiowa ese mochen auseling ngeni pwisin muun we? A pwisin awewei pwe “Poum kkewe a fen urolo ren nni manau.” (Aisea 1:15) Jiowa esap auseling ngeni ir mi nni manau are tittipis. Ina ewe popun Piter a ereni chon Jus lon Pentecos pwe repwe aier. Lon masouen Sowel 2:28, 29, sia kuna pwe Sowel a pwal menlapei aier. Ren chok awewe, iei alon Sowel 2:12, 13: “‘Iwe pwal iei,’ alon Jiowa a apasa, ‘oupwe liwinitiei ren unusen letipemi, me pwal ren echikifel me kechiu me ngungures. Iwe, oupwe kamwei letipemi, nge esap ufemi; me liwiniti Jiowa ami Kot, pun i mi kirokiroch me umoumoch, songommang me a ur ren tong.’” Poputa lon 1919, chon Kraist mi kepit ra tipeeu ngeni ekkena kapas. Ra aier seni ar kkewe ffoffor ese pwung me ra apposa letiper pwe resap rikilo are tinikop fan eu. A ina ussun a suuk ewe aal fan iten feitiuen an Kot ngun mi fel. Meinisin mi mochen kokkori iten Jiowa me kuna an auseling ngeniir repwe ffori ena mettoch.

10. (a) Ifa weween aier mi enlet? (b) Met Jiowa a kan ffori lupwen aramas repwe enletin aier?

10 Chechchemeni pwe aier mi enlet esap wewe ngeni chok an emon apasa “Omusalo ai tipis.” Chon Israel ra kan kamwei ufer pwe repwe pwarata wesewesen meefier leutur. Nge iei alon Jiowa: “Ou kamwei letipemi, nge esap ufemi.” Aier mi enlet a kan popu seni ewe letip, seni leutuch. A pwal wewe ngeni ach sapelo seni ffofforingau, ussun minne sia alleani lon Aisea 55:7: “Ewe mwan mi ngau lelukan epwe likitalo aalan, me ewe mwan mi sorongau an kkewe ekiek; iwe, epwe tufichin liwiniti Jiowa.” A pwal wewe ngeni ach oput tipis, ussun chok Jises. (Ipru 1:9) Iwe mwirin, sipwe luku pwe Jiowa epwe omusakichelo fan iten ewe moon kepich pun Jiowa a “kirokiroch me umoumoch, a songommang me a ur ren tong mi enlet.” Epwe etiwa ach fel ngeni i, ach kkewe asor lon pekin ngun, asorun uwaan atake me asorun minen un. Epwe akkauseling lupwen sipwe kokkori itan we.​—Sowel 2:14.

11. Epwe ita ifa leenien fel mi enlet lon manauach?

11 Lon an we Afalafal won ewe Chuuk, Jises a uwawu pwal eu mettoch sipwe chechchemeni, nge iei alon: “Iwe, oupwe kukkutta akkom ewe muu me an pwung.” (Mattu 6:33) Sisap ekieki pwe ach fel ngeni Kot eu mettoch mi lamot kisikis, weween, ussun ita nge sia ffoffori ena mettoch fan iten chok ach sisap meefi mengiringir. Mi pwung an epwe akkom lon manauach ach angang ngeni Kot. Ina minne, ren an nounou Sowel, Jiowa a pwal uwawu ei kapas: “Ttiki rappwa lon Saion . . . Ou amwichafengenni aramas kkana. Epini eu mwichefel. Ochufengenni ekkewe mwan mi chinnap. Ionfengenni semirit kkana me ir mi okoup. Mwan apupulu epwe towu seni an we ruumwen kukkulong, me fin apupulu epwe towu me lon an we ruumwen pupulu. (Sowel 2:15, 16) Uruurun pwe ruuemon mi keran pupulu repwe ekiekifengennir chok. Pwal mwo nge ren chokkana, ar angang ngeni Jiowa epwe akkom. Esap ita wor och mettoch epwe akkom mwen ach riri ngeni ach Kot, weween, ach kokkori itan we.

12. Ifa ussun ach angang epwe tongeni maarita me ren minne mi pwalo lon porausen ewe Achechchem mi fis lon ewe ier a lo?

12 Sipwe chemeni ena mettoch me ekieki mwo eu poraus mi pwalo ren ewe 1997 Service Year Report fan iten Chon Pwarata Jiowa. Lon ewe ier a lo, kapachelapen chon afalafal fan iten ewe Muu a tori 5,599,931, nge iei wesewesen eu mwich mi lapalap, mwichen chon mwareiti Kot! Chon fiti ewe Achechchem a tori 14,322,226, iwe, ra lap seni ekkewe chon afalafal won ina epwe walu me esopw million. Ena nampa a affata pwe epwe tongeni wesewesen lapalo chon afalafal. Chommong me lein ekkena walu me esopw million ra kan kakkaeo Paipel ren alillisin Chon Pwarata Jiowa pokiten ar efich Paipel are ir noun ekkewe sam me in mi papatais. Chommong leir ra keran aewin fiti eu mwich. Ar fiti ena mwich a atufichi Chon Pwarata Jiowa ar repwe sissileer me awora alillis ngeniir pwe repwe feffeita. Iwe, a wor chokkewe mi kan fiti ewe Achechchem iteiten ier me ekkewe pwal fitu mwich fan ekkoch, nge rese lien feffeita. Pwungun pwe sia fokkun etiwa chokkana fan iten ach kkewe mwich. Nge sia peppeser pwe repwe ekiekifichi an Sowel kkewe oesini me pi met repwe ffori ren an epwe ffat pwe Jiowa epwe auseling ngeniir lupwen repwe kokkori itan we.

13. Ika sia fen kokkori iten Jiowa, ifa wisach ngeni aramas?

13 Ewe aposel Paul a menlapei pwal eu mettoch fan iten an aramas kokkori iten Kot we. Lon noun we taropwe ngeni chon Rom, a aloni alon an Sowel we oesini: “Menisin mi kokkori iten Jiowa repwe kuna manau.” Mwirin, a eis: “Ifa ussun repwe tufichin kokkori i ika resaamwo luku i? Iwe, ifa ussun repwe tufichin luku i ika resaamwo rong ussun? Iwe, ifa ussun repwe tufichin rong ika esor emon epwe afalafaler?” (Rom 10:13, 14) Ewer, mi lamot ngeni ekkewe chommong resaamwo silei Jiowa tori iei ar repwe kokkori itan we. Ir mi fen silei Jiowa repwe wisen alisiir, nge sap minne repwe chok afalafal.

Eu Paratis lon Pekin Ngun

14, 15. Ikkefa ekkewe feioch mi ussun feiochun eu paratis noun Jiowa kkewe aramas ra kan pwapwaesini pokiten ar kokkori itan we lon eu lapalap mi apwapwai i?

14 A ina ussun ekiekin chon kepit me ekkewe pwal fitemon siip, ina popun, Jiowa a ekkefeiochuur. “Jiowa epwe tinikken fan iten fonuan me epwe pwarata umoumoch ngeni noun kkewe aramas.” (Sowel 2:18) Lon 1919, Jiowa a pwarata tinikken me umoumoch fan iten noun kkewe aramas lupwen a auetasefalliir me a atolonger lon nemenen an angang lon pekin ngun. Iei wesewesen eu paratis lon pekin ngun, me Sowel a awewei ena lon ekkeei kapas: “Kosap niuokkus, O ppwul. Kopwe pwapwa me chengel; pun Jiowa epwe wesewesen ffori eu mettoch mi lapalap lon minne a akkota. Oupwe niuokkus, ami kkana monun le masies, pun ekkewe leenien ffolen man lon ewe fonupoon epwe wesewesen wiliiti leeni mi arauarau. Pun ekkewe ira repwe wesewesen uwaaoch. Ewe ira fiik me ewe ira krep repwe kkitiroch. Iwe, ami kkana noun Saion, oupwe pwapwa me chengel ren Jiowa ami Kot; pun i epwe enletin awora ngenikemi pwungun ut mi ukuukoch mwirin ras; iwe, epwe amoratiu won ami kkana aramas utemmong lon fansoun mwirin ras me meseres, ussun chok me lom. Iwe, ekkewe leenien wichiwich umwun wit epwe ur ren wit, me ekkewe minen fforun apura epwe uroureta ren wain minefo me apura.”​—Sowel 2:21-24.

15 A ifa ochchun ena poraus! Epwe kawor ulungat mettoch mi lamot ngeni manauen chon Israel, weween, wit, apura seni olif, me wain, fitifengen me chommong pwin man. Lon ach ei fansoun, ekkena kapasen oesini ra enletin pwonuta lon pekin ngun. Jiowa a akkawora meinisin mongoon ngun mi lamot ngenikich. Sise kan pwapwa ren minne Kot a akkawora? Enlet, ussun Malakai a fen oesini, ach Kot a fen ‘suuki ekkewe asamen lang me a ninatiu woch eu feioch tori an ese chuen wor osupwang.’​—Malakai 3:10.

Sopwoloon Eu Otot Minen Lom

16. (a) Ifa weween feitiuen an Jiowa ngun mi fel ngeni ach ei fansoun? (b) Met epwe fis lon mwach kkan?

16 Mwirin an oesini ussun ewe paratis noun Kot kkewe aramas ra nom lon, Sowel a oesini ussun feitiuen an Jiowa ngun mi fel. Lupwen Piter a aea ena oesini lon Pentecos, a apasa pwe a pwonuta “lon ekkewe ranin le sopwoloon.” (Fofor 2:17) Feitiuen an Kot ngun mi fel lon ena atun a wewe ngeni pwe a poputa ekkewe ranin le sopwoloon ren an chon Jus we otot. Feitiuen an Kot ngun mi fel won ewe Israelin Kot lon ei aruween senturi a wewe ngeni pwe sia manau lon ekkewe ranin le sopwoloon ren ewe otot minen lom won unusen fonufan. Pokiten ena, met epwe fis lon mwach kkan? An Sowel oesini a awewei ngenikich pwe “Upwe awora esissin kkana lon lang me pwal won fonufan, chcha me ekkei me otuot. Ewe akkar epwe wiliiti rochopwak, me ewe maram epwe wiliiti chcha, mwen warotoon ranin Jiowa we mi lapalap me aniuokkus.”​—Sowel 2:30, 31.

17, 18. (a) Menni ranin Jiowa mi aniuokkus a wareiti Jerusalem? (b) Pokiten ranin Jiowa we mi aniuokkus epwe wesewesen war lon mwach kkan, epwe amwokutukich ach sipwe fet?

17 Lon 66 C.E., a poputa le pwonuta ekkena kapasen oesini lon Jutia lupwen ekkewe mettoch mi fis ra feilwenewenelo ngeni sopwoloon ranin Jiowa we mi aniuokkus lon 70 C.E. A ifa niuokkusun ir kkewe rese mwareiti iten Jiowa! Ikenai, ena sokkun mettoch mi aniuokkus epwe fis lon mwach kkan, lupwen Jiowa epwe atai ototen unusen ei fonufan. Iwe nge, mi tufich an aramas su seni. Pwal iei alon ewe oesini: “Epwe wesewesen fis pwe meinisin mi kokkori iten Jiowa repwe kuna manau; pun lon Chuukun Saion me lon Jerusalem epwe wor chon ngaselo, ussun Jiowa a fen apasa, me pwal lein ir mi kuna manau, nge ikkena ir chokkewe Jiowa mi kokkoriir.” (Sowel 2:32) Chon Pwarata Jiowa ra enletin kilisou ren ar silei iten Jiowa, me ra luku ren unusen letiper pwe i epwe selaniir lupwen repwe kokkori i.

18 Iwe nge, met epwe fis lupwen ranin Jiowa we mi lapalap me lingemwarar epwe kku fonufan fan an kkewe minen eriaffou meinisin? Ina ewe mettoch ewe saingoon lesen epwe awewei.

En mi Chechchemeni?

◻ Ineet Jiowa a akkom tinatiu an ngun mi fel won noun kkewe aramas?

◻ Ikkefa ekkewe mettoch aramas repwe ffori ren ar repwe kokkori iten Jiowa?

◻ Ineet ranin Jiowa we mi lapalap me lingemwarar a wareiti ewe Israel lon pekin futuk?

◻ Ifa ussun Jiowa a kan ekkefeiochu ir mi kokkori itan we ikenai?

[Sasing lón pekin taropwe 22]

Eu minefoon muu a poputa lon Pentecos 33 C.E.

[Sasing lón pekin taropwe 24]

Aramas repwe kuna alillis ren ar repwe tufichin kokkori iten Jiowa

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share