Sia Angang Ngeni ewe Kot An ‘Ümöümöch Mi Fokun Somwosomwola’

1. Eli met a cheme ngenikich atun sia ekieki usun emén mi úméúméch?

ATUN sia ekieki usun emén mi úméúméch, eli sia ekieki emén mi kirekiréch, kisáseú, chúngú me tongei aramas. Eli a cheme ngenikich usun án Jesus we kapas áwewe usun ewe re Samaria mi kirekiréch. Ena mwán, i chón ekis nge a “pwari an angangen umoumoch ngeni” emén re Jus mi feiengaw ren chón solá. Ena re Samaria “a fakkun tongei” ena re Jus mi feiengaw, me fán tong a akkóta túmúnún. (Luk. 10:29-37, Testament mi Fö) Ena kapas áwewe a áiti ngenikich usun ewe napanap úméúméch, eú napanap mi echipwér, napanapen ach we Kot. Kot a úméúméch pokiten a tongekich me a úméúméch ngenikich iteiten rán lón chómmóng mettóch.

2. Ifa pwal eú alen án emén epwe pwári úméúméch?

² A pwal wor eú alen án emén pwári úméúméch. Emén mi úméúméch a tongeni filatá an esap liwini ngeni emén chappen an féffér. Jiowa a fókkun úméúméch ngenikich lón ena napanap. Ewe soumakken kélfel a erá: “Esap föri ngenikich ükükün ach tipis.” (Kölf. 103:10) Iwe nge, lón ekkóch atun, Jiowa a tongeni apwúngúchowu emén mi tipis.

3. Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe pélúweniir?

³ Lón ei lesen, sipwe pélúweni ekkeei úlúngát kapas eis: Pwata Jiowa a pwári úméúméch? Mi tufich án emén epwe apwúngúchowu emén nge pwal pwári úméúméch ngeni? Me met a tongeni álisikich le pwári úméúméch? Sipwe ppii ifa usun án Kot we Kapas epwe pélúweni ekkena kapas eis.

POPUN ÁN JIOWA PWÁRI ÚMÉÚMÉCH

4. Pwata Jiowa a pwári úméúméch?

⁴ Jiowa a aúcheani an epwe eáni ewe napanap úméúméch. Ewe aposel Paulus a makkeei pwe “än Kot ümöümöch a fokun somwosomwola.” Paulus a áweweei pwe Kot a úméúméch ren an ngeni néún kewe chón angang mi kepit rese unuséch ewe ápilúkúlúkún manaw lón láng. (Ef. 2:4-7) Nge Jiowa ese chék úméúméch ngeni néún kana chón angang mi kepit. Iei makkeien Tafit, ewe soumakken kélfel: “Ewe Samol mi Lapalap a kirikiröch ngeni aramas meinisin, an tong [are “úméúméch,” NW] a nom won förian meinisin.” (Kölf. 145:9) Pokiten Jiowa a tongei aramas, a pwári úméúméch iteiten a kúna pwe a wor eú popun an epwe féri ena.

5. Ifa usun Jesus a silei usun úméúméchún Jiowa?

⁵ Ese pwal wor me lúkún Jesus a unusen silei úkúkún án Jiowa aúcheani an epwe eáni ewe napanap úméúméch. Jiowa me Jesus ra fen nómfengen lón láng ren langattam fansoun me mwen an feitiw fénúfan. (SalF. 8:30, 31) Jesus a kúna án Seman we pwári úméúméch ngeni aramas tipis fán chómmóng. (Kölf. 78:37-42) Lón án Jesus afalafal, fán chómmóng a fós usun ena napanap mi echipwér, napanapen Seman we.

6. Ifa usun Jesus a álisikich le weweiti úméúméchún Seman we?

⁶ Lón ewe lesen mwen ei, Jesus a eáni eú kapas áwewe usun emén nau mi mwálecheló ren an epwe álisikich le weweiti úkúkún án Jiowa aúcheani le pwári úméúméch. Ena nau, a sú seni imwan we me “fangesoroula nöün we moni ren an föföringau.” (Luk. 15:13) Mwirin, a aier seni an eáni manaw mi limengaw, átekisonatiw pwisin i, me liwiniti imwan we. Met seman we a féri? Ese pwal ttam me mwirin án ena alúwél silei meefien seman we. Jesus a erá: “Lupwen [ewe nau] a chüen toau seni lenian, seman we a küna o a fokun tongei. A sä ngeni, a romi o mitiri.” Ena sam ese emengiringiri néún na, nge a fen úméúméch le omusaaló tipisin, me etiwasefálielóng lón ar we famili. Ena nau mi mwálecheló a fen tipis watte, nge pokiten a aier, iwe seman na a omusaaló. Ewe sam mi úméúméch lón ena kapas áwewe, a liosuetá Jiowa. Jesus a áiti ngenikich pwe Jiowa a mochen omusaaló tipisin chókkewe iir mi enletin aier.​—Luk. 15:17-24.

7. Ifa usun napanapen án Jiowa pwári úméúméch a ánneta pwe a fókkun tipachem?

⁷ Jiowa a pwári úméúméch pwe a fókkun tipachem. Jiowa a kan eáni ekkewe kefil epwe échiti férian kewe. Ewe Paipel a erá: “Ewe tipatchem seni won” a “ur ren umoumoch o uwa mi murinno.” (Jas. 3:17, TF) Jiowa a usun emén sam mi tong, a silei pwe an úméúméch a échiti néún kewe chón angang. (Kölf. 103:13; Ais. 49:15) An úméúméch a awora ngeniir ápilúkúlúk inaamwo ika rese unuséch. Iwe, pokiten Jiowa a fókkun tipachem, a kan pwáppwári úméúméch atun a kúna pwe a wor eú popun an féri ena. Nge Jiowa a pwal silei ineet atun esap pwári úméúméch. Pokiten a tipachem, ese fókkun pwári úméúméch ika an úméúméch epwe penaatá féffér ese pwúng.

8. Fán ekkóch met a lamot an epwe fis, me pwata?

⁸ Met sipwe féri ika emén néún Kot chón angang a filatá le eáni eú manaw mi limengaw? Iei met Paulus a makke ngeni chón ewe mwichefel fán emmwenien Kot: “Ousap chiechi ngeni.” (1 Kor. 5:11) Chókkewe mi féri tipis nge rese aier, ra katowu seni ewe mwichefel. A lamot an epwe fis ena pwe epwe túmúnú chón ewe mwichefel mi tuppwél, me a pwári pinin Jiowa. Nge ekkóch repwe ekieki pwe atun emén a katowu, Kot ese úméúméch ngeni. Nge mi pwúng ena? Sipwe ppii.

KATOWUUN EMÉN A PWÁRI ÚMÉÚMÉCH?

9-10. Me ren Ipru 12:5, 6, pwata sia tongeni erá pwe ewe angangen katowu, ina eú kókkót mi pwári úméúméch? Áweweei.

⁹ Atun sia rong an esilesilewu lón eú mwich pwe emén sia sissilei me tongei “ese chúen emén Chón Pwáraatá Jiowa,” sia fókkun letipechou. Eli sia ekieki ika mi lamot án ewe emén sia tongei katowu. Itá ewe angangen katowu a pwári úméúméch? Ewer. Ika emén mi tipis ese angei apwúng, esap ina eú alen tipachem, me ese pwári úméúméch me tong. (SalF. 13:24) Itá ewe angangen katowu a tongeni álisi emén le siwil me aier? Ewer, a tongeni. Chómmóng pwiich kewe mi ttur lón watteen tipis ra erá pwe ar katowu a álisiir le mirititi úkúkún ngawen minne ra féri, aier, siwili féfférúr me liwiniti Jiowa.​—Álleani Ipru 12:5, 6.

¹⁰ Iei eú kapas áwewe. Emén chón masen siip a esilla pwe emén néún kewe siip a semmwen. A silei pwe ren an epwe echikara seni an na semmwen, a lamot an epwe áimuoló seni ewe mwichen siip. Iwe nge, siip ra kan chék mochen nónnómfengen, nge ika ra imufesen, ra tongeni osukosuk. A itá wewe ngeni pwe ena chón masen siip a kirikiringaw atun a áimuoló ena siip mi semmwen? Aapw, esap ina. A silei pwe ika a mut ngeni ena siip mi semmwen an epwe nóm lein ewe pwiin siip, iwe a tongeni úriir an na semmwen. Nge ren án ena siip mi semmwen káimuló, a túmúnú unusen ewe pwiin siip.​—Apépé ngeni Lifitikos 13:3, 4.

11. (a) Ifa usun emén mi katowu a usun emén siip mi semmwen? (b) Ikkefa ekkewe álillis mi kawor pwe epwe álisi ekkewe mi katowu?

¹¹ Atun emén Chón Kraist a katowu, sia tongeni ekieki pwe a usun ena siip mi semmwen. A semmwen lón pekin ngún. (Jas. 5:14) Án emén samau lón pekin ngún, a usun ekkóch samau mi mwittir tter. Ina popun, a lamot fán ekkóch án emén mi féri tipis epwe katowu seni ewe mwichefel. Ena angangen apwúng, a pwári án Jiowa tongei chókkewe mi tuppwél lón ewe mwichefel, me eli epwe álisi ewe mi tipis le mirititi ngawen minne a féri me aiersefál. Atun a katowu, a tongeni fiti ekkewe mwich, ikewe a tongeni angei kapasen emmwen seni Paipel me apéchékkúlasefáli an lúkú. A tongeni pwisin angang néún puk me katol ewe JW Broadcasting^®. Atun ekkewe mwán mi ásimaw ra kúna pwe a sissiwililó, ra tongeni ngeni kapasen emmwen fán ekkóch pwe repwe álisi le apéchékkúlasefáli an riri ngeni Jiowa pwe epwe tongeni wilisefáliti emén Chón Pwáraatá Jiowa.b

12. Ifa ewe mettóch mi pwári tong me úméúméch ekkewe mwán mi ásimaw ra tongeni féri ngeni emén ese mochen aier?

¹² A lamot ach sipwe chemeni pwe chókkewe chék rese mochen aier, iir repwe katowu. Ekkewe mwán mi ásimaw ra silei pwe a lamot ar repwe fókkun ekiekifichi me mwen ar repwe filatá ika emén epwe katowu. Ra silei pwe Jiowa a eáni apwúng “fän aüküköch.” (Jer. 30:11) Ra tongei chón ewe mwichefel, me rese mochen féri met epwe ta ren ar riri ngeni Jiowa. Iwe nge, fán ekkóch, katowuun emén chón tipis seni ewe mwichefel, ina ewe angang mi pwári tong me úméúméch.

13. Pwata a lamot án emén Chón Kraist lón Korint epwe katowu?

¹³ Ekieki usun met ewe aposel Paulus a féri ngeni emén mi tipis nge ese mochen aier. Emén Chón Kraist lón Korint a koon ren pwúlúwen seman we. A ifa me announ ena féffér! Paulus a silei pwe Jiowa a ereni ekkewe chón Israel lóóm pwe “eman mwän mi lisowu ngeni pwülüen saman a turunufasei saman. Ir me ruoman repwe ninnila.” (Lif. 20:11) Ewer, Paulus ese tongeni ereni chón ewe mwichefel pwe a lamot án ena mwán epwe ninniiló. Nge a ereni ekkewe chón Korint ar repwe atowu. Féfféringawen ena mwán a eingawaló ekkóch chón ewe mwichefel. Ekkóch rese pwal mwo nge chúen ekieki ássáwen féfférún!​—1 Kor. 5:1, 2, 13.

14. Ifa usun Paulus a pwári úméúméch ngeni emén mwán mi katowu lón Korint, me pwata? (2 Korint 2:5-8, 11)

¹⁴ Mwirin och fansoun, Paulus a silei pwe ena mwán a fókkun siwililó. Ena mi féri tipis a enletin aier! Inaamwo ika ena mwán a eitengawa ewe mwichefel, nge Paulus a ereni ekkewe mwán mi ásimaw pwe ese mochen an epwe “pöchökül ngeni.” A ereniir: “Oupwe amusala tipisin ätewe o echipa letipan.” Iei popun an ereniir ena: “Pwe esap tolong lon letipeta mi fokun watte.” Paulus a tongei ena mwán mi aier. Ena aposel ese mochen kúna án ena mwán fókkun letipechou ren met a féri pwe ete úkútiw le kútta omusomusen an tipis.​—Álleani 2 Korint 2:5-8, 11.

15. Ifa usun ekkewe mwán mi ásimaw ra tongeni eáni apwúng mi chou nge pwal eáni úméúméch?

¹⁵ Ekkewe mwán mi ásimaw ra usun Jiowa le mochen pwári úméúméch. Repwe apwúngúchowu ewe mi féri tipis ika mi lamot, nge repwe pwal pwári úméúméch ngeni úkúkún ar tufich. Ika rese fókkun apwúngú ewe mi tipis, iwe rese pwári úméúméch, nge ra fen penaatá minne mi ngaw. Nge itá ekkewe mwán mi ásimaw chék, a lamot ar repwe pwári úméúméch?

MET A TONGENI ÁLISIKICH MEINISIN LE PWÁRI ÚMÉÚMÉCH?

16. Met Än Salomon Fos 21:13 a erá Jiowa epwe féri ngeni chókkewe rese mochen pwári úméúméch?

¹⁶ Meinisin Chón Kraist ra achocho le áppirú úméúméchún Jiowa. Pwata? Eú popun pún Jiowa esap aúseling ngeni chókkewe rese mochen pwári úméúméch ngeni aramas. (Álleani Än Salomon Fos 21:13.) Ese wor emén leich a mochen án Jiowa esap aúselinga ach kewe iótek, ina popun sipwe túmúnú pwe site kirikiringaw ngeni aramas. A lamot ach sipwe chék mómmólnetá le aúseling ngeni “än ekewe chon wöüngau siö,” nge sisap fen aménúngaw seni án emén chienach Chón Kraist riáfféú. Pwal ina chék usun, sia achocho úkúkún ach tufich le apwénúetá ei kapasen emmwen seni ei wokisin, mi erá: “Kot esap eäni tong ngeni eman aramas esap eäni tong, lupwen a apwüngü.” (Jas. 2:13) Ika sia tipetekison le chemeni úkúkún lamoten úméúméch ngenikich, iwe epwe pwal mecheresiló ach sipwe pwári úméúméch. Sia ákkáeúin mochen pwári úméúméch atun emén mi féri tipis a aier me liwiniti ewe mwichefel.

17. Ifa usun King Tafit a pwári úméúméch seni enletin letipan?

¹⁷ Ekkewe pwóróus lón Paipel ra tongeni álisikich le pwári úméúméch me túmúnúkich pwe site eáni kirikiringaw. Áwewe chék ren pwóróusen King Tafit. Fán chómmóng a pwári úméúméch seni enletin letipan. Inaamwo ika Saul a mochen nieló Tafit, nge Tafit a úméúméch ngeni ena king mi kefilitá me ren Kot, me ese fókkun mochen liwini ngeni an féfféringaw me efeiengawa.​—1 Sam. 24:9-12, 18, 19.

18-19. Ikkefa ekkewe ruu atun Tafit ese pwári úméúméch?

¹⁸ Iwe nge, Tafit ese úméúméch fansoun meinisin. Áwewe chék atun Napal, emén mwán mi kirikiringaw a turunufasa Tafit, ese mochen amwéngééniir me chienan kewe mwán, Tafit a fókkun song me a filatá an epwe nieló Napal me meinisin mwánin lón imwan we. Nge Apikael pwúlúwen Napal we, a kirekiréch me mosonottam, me a mwittir uwou ngeni Tafit mwéngé. Ina popun, Tafit ese chúen nieló Napal me meinisin mwánin lón imwan we.​—1 Sam. 25:9-22, 32-35.

¹⁹ Lón pwal eú atun, ewe soufós Natan a apwóróusa ngeni Tafit pwóróusen emén mwán mi pisekisek mi soláái néún emén chón órun siip a fókkun aúcheani. Tafit a fókkun song me a erá: “Mwo manauen ewe Samol mi Lapalap, ewe mwän mi föri ei sokun föför epwe mäla.” (2 Sam. 12:1-6) Tafit a silei ewe Allúkún Moses. Emén mi soláái emén siip epwe ngeni ewe mi solá seni fémén siip. (Eks. 22:1) Nge pwata Tafit a erá pwe máló, ina kapwúngún? Ina eú kapwúng mi fókkun chou. Ren enletin, Natan a apwóróusa ena pwóróus pwe epwe álisi Tafit le weweiti pwe a fen kon ngaw minne a féri! Me Jiowa a fen kon úméúméch ngeni Tafit lap seni án Tafit úméúméch ngeni ewe chón solá siip lón án Natan we kapas áwewe!​—2 Sam. 12:7-13.

20. Met sia tongeni káé seni pwóróusen Tafit?

²⁰ Atun Tafit a fókkun song, a filatá pwe Napal me meinisin mwánin lón imwan we repwe ninniiló. Me mwirin, Tafit a erá pwe a lamot án ewe mwán lón án Natan we kapas áwewe epwe ninniiló ren minne a féri. Tafit, i emén mwán mi kirekiréch, nge pwata chék a apwúngúchowu ena chón solá? Ekieki met a chék kerán fis lón manawen Tafit. Lón ena atun, a mengiringir mwelien letipen Tafit. Ika emén a eáni kapwúng mi fiti kirikiringaw, a esissillatá pwe ese péchékkúl an riri ngeni Jiowa. Iei án Jesus éúréúr ngeni ekkewe mi tapweló mwirin: “Ousap apwüngü aramas, pwe Kot esap apwüngükemi. Pun Kot epwe apwüngükemi won ewe chök lapalap oua apwüngü aramas won.” (Mat. 7:1, 2) A lamot ach sipwe achocho úkúkún ach tufich pwe site kirikiringaw, nge sipwe achocho le eáni ‘ümöümöch mi fokun somwosomwola’ usun chék ach we Kot.

21-22. Ikkefa ekkóch alen ach sipwe tongeni pwári úméúméch?

²¹ Úméúméch esap chék ina eú memmeef, nge ren enletin, aramas mi úméúméch ra féri met mi álilliséch ngeni aramas. Iwe, kich meinisin sipwe áfánniéchú met a lamot ngeni chón ach famili, chón ach we mwichefel, me chón lón leeniach we. Ewer, a chómmóng alen ach sipwe pwári úméúméch! Mi wor emén a lamot ngeni ourur? Sia tongeni álilliséch ngeni emén, eli ren ach awora anan mwéngé are pwal féri ekkóch mettóch mi pwári pwe sia chúngú? Nge ifa usun ren emén mi kerán katolongsefál lón ewe mwichefel, itá a lamot ngeni emén chiechian mi tongeni apéchékkúla? Sia tongeni apwóróusa ngeni aramas ewe pwóróus allim mi oururuur? Ikkena ekkóch mettóch mi fókkun múrinné sia tongeni féri ren ach sipwe pwári úméúméch ngeni meinisin sia chuuriir.​—Hiop 29:12, 13; Rom 10:14, 15; Jas. 1:27.

²² Ika sia silei pwe a lamot ngeni ekkewe ekkóch ekkena esin álillis, iwe sipwe kúna pwe a chómmóng alen ach sipwe pwári úméúméch. A ifan me pwapwaan Semach we lón láng, ewe Kot an “ümöümöch a fokun somwosomwola,” atun a kúna ach pwári úméúméch!