MUTWE WA KULILONGESA 32
MWASO 44 Kulemba cha Yoze Unafupiwa Ukwaso
Yehova Kanazange Hanga Atu Eswe Alikonyeke
“Yehova . . . kazangile hanga mutu niumwe atoke, alioze kanazange hanga eswe alikonyeke.”—2 PETU. 3:9.
YIZE MUTULILONGESA
Mutunyingika ulumbunwiso wa kulikonyeka ni mumu liaka kulikonyeka chikwete ulemu, ni chize Yehova akukwasa atu a mutapu weswe hanga alikonyeke.
1. Yika akulinga mutu yoze walikonyeka?
MUZE twakulinga chimwe chuma chipi, twakufupiwa kulikonyeka. Kulita ni Mbimbiliya, mutu yoze walikonyeka kakuvwila kole chuma chipi chize alinga. Iye kakwalumuna yitanga yenyi, kakwecha yuma yipi yize apwile ni kulinga ni kusa tachi hanga ahone kuyifunyina.—Tala Glosario, “Kulikonyeka.”
2. Mumu liaka yetu eswe tunafupiwa kulilongesa kulikonyeka? (Nehemia 8:9-11)
2 Atu eswe kanafupiwa kulilongesa kulikonyeka. Mumu liaka? Mumu yetu eswe twakuvulumuna tangwa ha tangwa. Amu tuli ana ja Alama ni Eva, twakuhinga shili ni kufwa. (Roma 3:23; 5:12) Yetu eswe tunafupiwa kulikonyeka mumu tuli yihenge. Chipwe atu waze apwile ni ufulielo ukolo, ngwe postolo Paulu, kapwile ni kupinda ni usolo upi. (Roma 7:21-24) Shina chino chinalumbunuka ngwo, mutununga ni kunenganyana mumu lia shili yize twakulinga? Ka. Yehova kakwete keke, chikwo nawa, kanazange hanga tuwahilile. Tutalenu yize yalingiwile kuli A-Yunda ha mashimbu ja Nehemia. (Tanga Nehemia 8:9-11.) Yehova kakazangile hanga o anunge ni kunenganyana mumu lia shili yize alingile kunyima, alioze kazangile hanga amuwayile ni uwahililo. Yehova kananyingika ngwenyi, mutu yoze wakulikonyeka kakuwahilila. Kashika anatulongesa hakutwala ku chikuma chino. Nyi twalikonyeka ku shili yetu, mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu, Yehova matukonekena.
3. Yika mutumona ha mutwe uno?
3 Ha mutwe uno, mutumonaho yuma yitatu yize muyitukwasa kulilongesa chinji hakutwala ku kulikonyeka. Chitangu, yika Yehova alongesele vungu lia Izalele hakutwala ku kulikonyeka? Chamuchiali, yika Yehova alingile hanga akwase yivulumunyi alikonyeke? Chamuchitatu, yika Yesu alongesele tumbaji twenyi hakutwala ku kulikonyeka?
YIKA YEHOVA ALONGESELE VUNGU LIA IZALELE HAKUTWALA KU KULIKONYEKA?
4. Yika Yehova alongesele vungu lia Izalele hakutwala ku kulikonyeka?
4 Muze Yehova aluliekele vungu lia Izalele, iye yalinga no usendo hanji ngwetu, kulivwashana. Nyi te o mononokena shimbi jenyi, te maafunga ni kwawahisa. Iye yaalweza hakutwala ku shimbi jenyi ngwenyi: “Liji lino lia shimbi ngunanwambe musono, kulianukalilile, chipwe kuliapwile kusuku.” (Shimbi 30:11, 16) Alioze nyi te A-Izalele mehuka shimbi jenyi hanji kuputuka kuwayila tuzambi tweka, Yehova te kechi kwawahisa nawa, hachino ayo te mamona lamba. Chipwe chocho, o te mahasa kupwa cheka ni utayizo wa Zambi. Ayo te mahasa ‘kuhiluka kuli Yehova Zambi yo ni kupanjika liji lienyi.’ (Shimbi 30:1-3, 17-20) Mu maliji akwo, ayo nihindu te mahasa kulikonyeka. Nyi malikonyeka, Yehova te makundama nawa kuli ayo ni kwawahisa.
5. Kuchi Yehova asolwele ngwenyi kakehukile atu jenyi? (2 Mianangana 17:13, 14)
5 Chipwe ngwe A-Izalele kapwile atu ja Yehova, nihindu o kamwehukile ha yisuho yinji. Kuchizako kuwayila tuzambi tweka, ayo kalingile yuma yinji yipi. Hachino, yamona lamba linji. Alioze, Yehova kanungine ni kukwasa atu jenyi hanga aputuke kumuwayila cheka. Ha yisuho yinji, yaatumina aprofeta hanga aakwase kulikonyeka ni kufuna kuli iye.—Tanga 2 Mianangana 17:13, 14.
6. Kuchi Yehova alongesele atu jenyi ulemu wa kulikonyeka kupalikila muli aprofeta? (Tala nawa chizulie.)
6 Yehova kapwile ni kutuma aprofeta mashimbu eswe hanga atoweze atu jenyi ni kwakwasa alumune yitanga yo. Ngwe chilweza, Yehova katumine Jeremia hanga aalweze ngwo: “Mukwa-mafwefwe Izalele hiluka . . . chichi kukutala ni utenu mumu nguli mukwa-keke . . . chichi kutenuka ndo ku miaka yeswe. Tayiza uhie we, ngwe hiwakatukila Yehova Zambi ye.” (Jere. 3:12, 13) Kupalikila muli Joele, Yehova yamba ngwenyi: “Tewulukilenu kuli yami ni mbunge jenu jeswe.” (Joele 2:12, 13) Yehova katumine Izaia, kwamba ngwenyi: “Sanenu, lipemesenu, chizenu che chipi cha yitanga yenu kumeso jami, litwaminenu kulinga chipi.” (Iza. 1:16-19) Kupalikila muli Ezekiele, Yehova yamba ngwenyi: “Te nakuwahilila ni kufwa cha chingulungulu? Chazangile te ahichike ndako jenyi ni kutwama ni mwono? Chishi kuwahilila ha kufwa cha niumwe, kashika alumukenu nukatwame ni mwono.” (Eze. 18:23, 32) Yehova kakuwahilila chinji muze atu akulikonyeka ku shili yo, mumu kanazange hanga o akatwame ni mwono wa mutolo. Kashika iye keshi kutwama wika ni kushimbwila hanga yivulumunyi alumune yitanga yo mba aakwase. Tutalenu yilweza yikwo yinasolola chikuma chino.
Yehova ha yisuho yinji katumine aprofeta jenyi hanga atwale atu jenyi yihulia alikonyeke (Tala paragrafu 6-7)
7. Yika Yehova alongesele atu jenyi kupalikila mu chilweza cha Hozeia ni mukwo-pwo?
7 Tutalenu chize Yehova alongesele tuvumbi twenyi hakutwala ku kulikonyeka kupalikila mu chilweza cha profeta Hozeia ni mukwo-pwo, Ngome. Hanyima lia kulinga utanji, iye yahichika Hozeia; yaya ni kutwama ni malunga eka. Mba yika Yehova alingile? Yehova yoze wakumona ku mbunge, yalweza Hozeia ngwenyi: ‘Yako nawa uzange pwo yoze anazange kuli mukwa-kumulumbula, aye chitanji, chizechene ngwe Yehova akuzanga A-Izalele, chipwe ngwe o kakuwayila tuzambi tweka.’ (Hoze. 3:1; Yishi. 16:2) Twamona ngwetu pwo lia Hozeia te machinunga ni kulinga shili yinene. Chipwe chocho, Yehova yalweza Hozeia hanga amufupe, amukonekene ni kumufunyisa ku zuwo.a Kupalikila mu chilweza chino, Yehova kazangile kulongesa atu jenyi chize te akwivwa hali ayo. Chipwe ngwe o te machilinga yuma yinji yipi, nihindu Yehova te machaazanga, nawa kazangile kwakwasa hanga alikonyeke ni kwalumuna mwono wo. Chilweza chino chinasolola ngwo, ‘Yehova yoze wakumona ku mbunge,’ makafupa mutu yoze unanungu ni kulinga shili yinene hanga amukwase alikonyeke. (Yishi. 17:3) Chikuma chino, che mutuhengwola haliapwila.
YIKA YEHOVA AKULINGA HANGA AKWASE YIVULUMUNYI ALIKONYEKE?
8. Yika Yehova alingile hanga akwase Kene alikonyeke? (Uputukilo 4:3-7) (Tala nawa chizulie.)
8 Kene kapwile mwana mutangu wa Alama ni Eva. Iye kahingile kuli yisemi jenyi ndako ya kulinga yuma yipi. Mbimbiliya yakwamba ngwo: “Yitanga yenyi yapwile yipi.” (1 Yoa. 3:12) Yino yinasolola mumu liaka Yehova kakawahililile hali ‘Kene ni ha mulambu wenyi’ muze ahanyine chitapo. Shimbu alumune yitanga yenyi, ‘Kene yapwa ni ufwatulo, ni kunyakana ku meso.’ Yika Yehova alingile hanga amukwase? Iye yahanjika ni Kene. (Tanga Uputukilo 4:3-7.) Ni zango lieswe, Yehova yahanjika ni Kene ni kumulweza ngwenyi, te mamuwahisa nyi malinga yuma yipema. Yamutoweza nawa ngwenyi, ufwatulo wenyi te muumutwala kulinga yuma yipi. Chaluyinda, Kene kakapanjikile Yehova. Iye kakatayijile hanga Yehova amukwase kulikonyeka. Shina hanyima lia chino, Yehova kambile ngwenyi, chichi kukwasa nawa mutu niumwe hanga alikonyeke? Ka, iye kakambile chocho!
Yehova kesekele kukwasa Kene hanga alikonyeke ni kumulweza ngwenyi, nyi malikonyeka ku shili yenyi mamuwahisa (Tala paragrafu 8)
9. Kuchi Yehova akwashile Ndawichi kulikonyeka?
9 Yehova kazangile chinji Mwanangana Ndawichi. Kashika ambile hakutwala kuli iye ngwenyi: “Lunga yoze wakuwahisa mbunge yami.” (Yili. 13:22) Alioze Ndawichi kalingile yimwe yuma yipi chinji. Iye kalingile utanji ni pwo liambala ni kushihisa lunga lia pwo wacho. Kulita ni Shimbi ya Mose, Ndawichi katambile kumushiha. (Levi 20:10; Kwa. 35:31) Chipwe chocho, Yehova yazanga kukwasa Mwanangana Ndawichi hanga alikonyeke.b Iye yatuma profeta Natane kuli Ndawichi chipwe ngwe ha mashimbu jacho, Ndawichi te kanda achilinga niyimwe yize yasolwele ngwo malikonyeka. Natane yata chimwe chishima chize chakwachile ku mbunge ya Ndawichi. Hachino, iye yanyingika ngwenyi, kevwishile Yehova yikola yinji ku mbunge, chocho yalikonyeka. (2 Samue. 12:1-14) Iye yasoneka yimwe Samu yize yasolwele ngwo, kalikonyeka ni mbunge yeswe ha yize alingile. (Samu 51, maliji a helu) Atu anji waze alingile shili yinene muze akutanga Samu yino, yakwakwasa hanga alikonyeke. Kuchi wakwivwa muze wakunyonga ha zango lize Yehova asolwelele Ndawichi ha kumukwasa hanga alikonyeke?
10. Kuchi wakwivwa muze wakunyonga ha uhumikizo ni ukonekeno wa Yehova?
10 Yehova keshi kuzanga shili, nawa keshi kuzanga kumona atu malinga yuma yipi. (Samu 5:4, 5) Alioze iye kananyingika ngwo, yetu eswe tuli akwa-shili, mba amu akutuzanga chinji, kakulinga yeswe yize mahasa hanga atukwase tukumbe shili. Yehova nihindu kananungu ni kukwasa chipwe lume mutu yoze wakuvulumuna chinji hanga alikonyeke ni kupwa sepa lienyi. Chili chipema chinji kwivwa chocho! Muze twakunyonga ha uhumikizo ni ukonekeno wa Yehova, chino chakutukwasa hanga tuse tachi tununge ni kushishika kuli iye ni kulikonyeka kafuji-fuji ha shili yeswayo mutulinga. Haliapwila mutumona yize Yesu alongesele tumbaji twenyi hakutwala ku kulikonyeka.
YIKA YESU ALONGESELE TUMBAJI TWENYI HAKUTWALA KU KULIKONYEKA?
11-12. Chishima chika Yesu atele hanga atulongese ngwo Yehova kanazange chinji kutukonekena? (Tala nawa chizulie ha chifukilo.)
11 Ola ya kwiza cha Mesaya, yahetele ha sekulu yitangu M.J. Ngwe chize twamonanga ha mutwe wapalika, kupalikila muli Yoano Chipapachisa ni muli Yesu, Yehova yalongesa atu ulemu wa kulikonyeka.—Mateu 3:1, 2; 4:17.
12 Muze apwile hano hashi, Yesu kalongesele tumbaji twenyi chize Yehova akuzanga kukonekena yihenge. Iye kasolwele zwalala chikuma chacho muze atele chishima cha mwana chimwangi. Ha chishima chacho, umwe mukweze yazanga kukatuka ku zuwo lia tato, kuze ayile yaputuka kulinga yuma yinji yipi. Alioze hanyima yalikonyeka, yafuna ku zuwo lia tato. Kuchi tato amutambwile? Yesu yamba ngwenyi: “Muze iye te uchili kusuku, tato yamumona, yamuvwila keke, yazomboka, yamukangayika ni kumumbejala.” Mwana wacho kazangile hanga tato amumone ngwe umwe wa kuli ngamba jenyi, alioze tato kachizangile, yamba ngwenyi: ‘Yono mwanami . . . katokele, mba hitwamuwana.’ Hachino, tato yamutayiza ni kumufunyisa ku zuwo. (Luka 15:11-32) Muze Yesu te kanda achiza hano hashi, pundu lume, kamwene ha yisuho yinji chize Yehova apwile ni kusolola keke ni kukonekena waze te akulikonyeka. Chishima chino chakututakamisa chinji nawa chakusolola keke yize Yehova akwete.
Ha chishima cha mwana chimwangi, tato kanazomboka ni kutambwisa mwanenyi yoze wafuna ku zuwo (Tala maparagrafu 11-12)
13-14. Yika postolo Petulu alilongesele hakutwala ku kulikonyeka, nawa yika alongesele akwo hakutwala ku kulikonyeka? (Tala nawa chizulie.)
13 Kupalikila muli Yesu, postolo Petulu kalilongesele yuma yinji hakutwala ku kulikonyeka ni ukonekeno. Petulu kahengesele ha yisuho yinji, chipwe chocho, Yesu kapwile ni kumukonekena. Ngwe chilweza, Petulu kalitunyine katatu keswe ngwo kanyingikine Yesu, mba hanyima yevwa yikola ku mbunge mumu lia yize ambile. (Mateu 26:34, 35, 69-75) Alioze hanyima lia kumuhindwisa, Yesu yasoloka kuli Petulu—ha shimbu liacho, kota Petulu kapwile ukawenyi. (Luka 24:33, 34; 1 Kori. 15:3-5) Yesu kanyingikine pundu ngwenyi, Petulu kalikonyeka, kashika azangile kumusolwela ngwo kamukonekena.—Tala Marku 16:7 ni nota ya estudo “Petulu.”
14 Mumu lia kumona ukonekeno wa Yehova ni wa Yesu, Petulu kahashile kulongesa akwo hakutwala ku kulikonyeka ni ukonekeno. Ha kupalika cha amwe mashimbu, hanyima lia chiwanyino cha Pentekoste, Petulu yalinga pande kulutwe lia mbunga yinene ya A-Yunda waze te keshi kufuliela muli Yesu ni kwalumbunwina ngwo, o kapwile ni chitela ha kufwa cha Mesaya. Yaalweza ngwenyi: “Likonyekenu ni kuhiluka kuli Zambi mba shili yenu akayijimune, hanga miaka ya kuhuzuluka ya kuli Yehova yikeze.” (Yili. 3:14, 15, 17, 19) Petulu kasolwele ngwenyi, kulikonyeka che chakukwasa chivulumunyi mba eche majila jenyi api hanji ngwetu, alumune yitanga ni kunyonga chenyi. Ha kulinga chino, chivulumunyi mahasa kuputuka mwono waha che kwamba, kupwa cheka ni usepa upema ni Yehova. Petulu kasolwele nawa ngwenyi, Yehova te majimuna shili ya atu hanji ngwetu, kukupula liakulu shili yo. Mba ha kupalika cha miaka yinji, Petulu yashindakenya kuli Akwa-Kristu ngwenyi: “Yehova . . . kakulihumikiza ni yenu, mumu kazangile hanga mutu niumwe atoke, alioze kanazange hanga eswe alikonyeke.” (2 Petu. 3:9) Chino chili kutalatala chipema chize chinasolola ngwo, Yehova mahasa kukonekena chipwe waze akwete chako cha kulinga shili yinene.
Yesu kakonekenene ni mbunge yeswe postolo Petulu yoze walikonyekene (Tala maparagrafu 13-14)
15-16. (a) Yika postolo Paulu alilongesele hakutwala ku ukonekeno? (1 Timoteu 1:12-15) (b) Yika mutulilongesa ha mutwe uze muuhataho?
15 Umwe wa kuli atu waze atambile kulikonyeka ni kuwana ukonekeno wa Yehova, kapwile Saulu wa ku Tarsu. Iye te kakuhungumiona chinji Akwa-Kristu ni kwalinga yuma yipi. Kuli Akwa-Kristu anji, Saulu kapwile chimwe chikwachilo chize te kuchishi ulemu hanji ngwetu, mutu yoze te kechi kuhasa kwalumuna yitanga yenyi. Alioze chize Yesu apwile ni kumona Saulu, chalisele chinji ni chize atu apwile ni kumumona. Yesu kanyingikine ngwenyi, Saulu te mahasa kwalumuna yitanga yenyi ni kulikonyeka. Iye ni Tato kamwene yitanga yipema muli Saulu, kashika Yesu ambile ngwenyi: “Lunga yono hapwa ngwe chikwachilo kuli yami.” (Yili. 9:15) Yesu kalingile nawa chikomokeso hanga akwase Saulu alikonyeke. (Yili. 7:58–8:3; 9:1-9, 17-20) Hanyima lia kupwa Mukwa-Kristu, Saulu—yoze kulutwe anyingikine ni jina lia postolo Paulu, yasolola ha yisuho yinji ngwenyi, te kakusakwilila ha vumbi lia keke lize amusolwelele kuli Yehova ni Yesu. (Tanga 1 Timoteu 1:12-15.) Usakwililo wacho watwalile Paulu kwamba ngwenyi: ‘Utu wa Zambi unanukoko nulikonyeke.’—Roma 2:4.
16 Ha chisuho chimwe, Paulu yevwa chimwe chuma chipi chize chalingiwile mu chikungulwila cha A-Korindu. Umwe lunga kalingile utanji, chipwe chocho te machilinga chihanda mu chikungulwila. Yika Paulu alingile ha chikuma chacho? Yize asonekenene chikungulwila cha A-Korindu, yinatulongesa chize Yehova akusolola zango ha kufumba tuvumbi twenyi, ni chize akusolola keke muze umwe chivulumunyi malikonyeka. Ha mutwe uze muuhataho, mutumona mu yimako-yimako yize yalingiwile mu chikungulwila chacho, ni chize mutwimbulula keke ya Yehova.
MWASO 33 Mbila Chiteli Che Hali Yehova
a Chikuma chino chinalise chinji. Musono, Yehova keshi kushinjila ngwenyi muze umwe mu ulo malinga utanji, yoze kalingile anunge nenyi hamuwika. Yehova kanakasongwela Yesu hanga alumbunune ngwo, nyi umwe mu ulo malinga utanji yoze keshi chitela mahasa kulilakula nyi mazanga.—Mateu 5:32; 19:9.
b Tala chikuma, “O que o perdão de Jeová significa para você?” ha Kaposhi wa Kutalila 15 Novembro, 2012, mafwo 21-23, paragrafu 3-10.