‘Bawipa Cu Nan Hal Tikah Lunglawmte In Hal U’
“Thla nan camnak le nan nawlnak ah Bawipa cu nan herhmi kha hal u law nan hal tikah lunglawm tein hal zungzal u.”—FILIPI 4:6, NW.
1. Aho he dah i biakchawnhnak nawl kan hmuh i cucu zeicah a sunglawi tukmi a si?
NAN ram uktu bawi he tonnak nawl na hal ahcun zei lehrulhnak dah na hmuh lai? A kut tang bawi sinin lehrulhnak ṭha na hmu men lai nain uktu bawi he bia i ruahnak nawl tu cu na hmu kho lai lo. Asinain a lianngan bik Uktu, vanrang Nawlngeitu Jehovah Pathian he aa tlai in cun cuticun a si lo. Zei bantuk hmun i kan um ah siseh, zei bantuk caan kan i thim ah siseh amah cu kan naih khawh ko. Duhnungmi thlacamnak cu a zungzal a sin ah a phan. (Phungthlukbia 15:29) A va ṭha hringhran dah! Cucu kan lawmh caah “thlacamnak a kan lettu” tiah tlak ngai in auh awk aa tlakmi sinah hmaan tein thlacam dingin a kan forh a si lo maw? —Salm 65:1.
2. Pathian cohlanmi thlacamnak si awkah zeidah a herh?
2 Asinain pakhatkhat nih ‘zei thlacamnak hna dah Pathian nih a cohlan?’ tiah a ti ko lai. Pathian cohlan-mi thlacamnak si awkah a herhmi kha Baibal nih hitihin a fianter: “Ahohmanh nih zumhnak lo in Pathian lungton khawh a si lo; zeicahtiah Pathian a fuhmi paohpaoh nih cun, Pathian cu a um i amah a kawlmi cu laksawng a pek hna ti kha an zumh awk a herh.” (Hebru 11:6) A si, a hmasa capar nih a fianter bantukin Pathian naihnak ah a herh bikmi cu zumhnak a si. Amah a naihmi hna thlacamnak cohlan kha Pathian nih a duh ngai nain zumhnak le a dik a hmaanmi ruahnak le Pathian nih a cohlanmi tuah sernak hna tuah awk a si lai.
3. (a) Hlan lio zumhfekmi hna thla an cambangin thlacamnak ah zeidah cam khawh a si? (b) Kan thlacamnak cu zei bantuk phun dah a si khawh?
3 Lamkaltu Paul nih amah chan lio i Khrihfa hna kha hitihin a rak forh hna: ‘Zeithil kong hmanh ah lungrethei in um hlah u. Thla nan camnak le nan nawlnak ah Bawipa cu nan herhmi kha hal u law nan hal tikah lunglawm tein hal zungzal u.’ (Filipi 4:6, 7, NW) Baibal chungah an lungretheihnak Pathian sinah a phuangmi zohchun awk ṭha tampi an um. Cu hna lakah Hannah, Elijah, Hezekiah le Daniel an i tel. (1 Samuel 2:1-10; 1 Siangpahrang 18:36, 37; 2 Siangpahrang 19:15-19; Daniel 9:3-21) Hi hna i zohchunh awk ṭha cu kan zulh awk an si. Kan thlacamning cu a phunphun in a si khawh kha Paul a bia nih a langhter ti zong philh hlah. Lunglawmte in tiah a chim, mah cucu Pathian nih kan caah a tuahmi cungah lunglawmnak kan langhtermi thlacamnak a si. Mah ahcun Pahtian thangṭhatnak aa tel kho. Nawl timi cu toidornak in lungtak tein nawlnak khi a si i hal timi cu cuset khaset ti in halnak kha a si. (Luka 11:2, 3) Cu hna chung in zei bantuk lam in kan naihnak paoh kha vancung kan Pa nih lunglawm tein a cohlan.
4. Jehovah nih kan herhmi a hngalh dih ko nain zei ruangah atu tiang kan halnak a si?
4 A cheukhat nih ‘Jehovah nih kan herhmi dihlak a hngalh dih cikcek ko a si lo maw?’ tiah an ti ko lai. A si a hngalh dih ko. (Matthai 6:8, 32) Cuti a si ah naih in hal cu zei ruangah a duh? Hi tahchunhnak hi zohhmanh: Dawr ngeitu nih thil cawtu cheukhat kha laksawng kan pek hna lai tiah a ti. Asinain thil a cawtu nih a sinah kal in va hal awk a si hnga. Cuti a hal duh lomi hna cu mah kan pek hna lai a timi zei i an rel lo a si. Mah bantukin cun Jehovah sinah a hal duh lomi hna cu a timhtuahmi kha zei i an rello a si lai. Jesuh nih “hal u law nan hmuh lai” tiah a ti. (Johan 16:24) Cuti halnak thawngin Pathian kan i bochannak kha kan langhter.
Zeitindah Pathian Naih Awk A Si?
5. Zeicah Jesuh min in thlacam a herh?
5 Jehovah nih thlacam ning he aa tlai in zulh ding phung tampi a chia lo. Asinain Baibal nih a chimmi Pathian sin aa tlakmi naih ning cawn cu a herh. Tahchunhnak ah Jesuh nih a zultu hna kha hitihin a cawnpiak hna: “Ka Pa nih ka min in nan halmi paoh cu an pek hna lai.” (Johan 16:23) Cucaah Jesuh cu mi vialte Pathian thluachuah a hmuhtermi lam pakhat lawng a si kha hngal in Jesuh min in thla kan cam awk a si.
6. Thlacam tikah zeiti set in dah um awk a si?
6 Thlacam tikah kan pum umtuning zeitindah um awk a si? Kan thlacamnak theih awkah zeiti set in um ding a si kha Baibal nih a chim lo. (1 Siangpahrang 8:22; Nehemiah 8:6; Marka 11:25; Luka 22:41) A biapimi cu lungtakte le lungthiang tein Pathian sin thlacam hi a si.—Joel 2:12, 13.
7. (a) “Amen” ti sullam cu zeidah a si? (b) Cucu thlacam tikah zeitindah aa tlak ning in hman a si?
7 “Amen” timi biafang hmannak hi tah? Cucu kan thlacamnak, a hlei in zapi hmai thlacam tikah aa tlakmi bia donghnak a si tiah Baibal nih a ti. (Salm 72:19; 89:52) Hebru biafang ʼa·menʹ hi “pello tein si ko seh” tinak sullam a si. McClintock le Strong’s Cyclopedia ningin thlacam a donghnak ah “Amen” ti a sullam cu “chimmi bia fehternak le mah kha a tlin nakhnga zaangfah halnak” a si. Cucaah a donghnak ah lungtak tein “Amen” tiah tinak nih thlacamtu atu a cammi kong lungtho tein a langhternak a si. Khrihfa pakhat nih Khrihfabu ah aiawhtu in thla a cam i mah biafang in a donghter tikah a ngaimi hna nih a cammi kha lungtho tein an lungtlinnak caah “Amen” kha an lungchung in siseh, aw chuah in siseh an chim khawh.—1 Korin 14:16.
8. Kan thlacamnak kha Jakob asiloah Abraham thlacamnak he zeitindah aa lawh khawh i, mah nih zei kan kong dah a langhter a si lai?
8 Thlacamnak kha zeitlukin dah biapi ah kan chiah kha langhter awkah Pathian nih a caan a pek zong a um ko lai. Thluachuah hmuh awkah vancungmi he zankhuadei tiang aa paimi Jakob bantuk si a herh men lai. (Ge-nesis 32:24-26) Asiloah a cheukhat thil sining ah Abraham bantuk si zong a herh men lai. Abraham nih Lot le Sodom khua ah a dang miding a um zong a um kho men mi hna caah Jehovah kha a nawl ṭhan lengmang. (Genesis 18:22-33) Cu bantukin kan caah a man a sungmi thil kong a si ahcun Jehovah i dinnak le dawt-zaang-fahnak cung hrambunh in kan nawl khawh.
Zeidah Hal Khawh A Si?
9. Thlacam tikah zeidah biapi ah kan chiah awk a si?
9 Paul nih “zeithil kong hmanh . . . nan hal tikah lunglawm tein hal zungzal u” tiah a timi kha philh hlah. (Filipi 4:6) Cucaah pumpak thlacamnak ah kan nunnak i a herhmi paoh aa tel men lai. Asinain kan thlacamnak ah a hmasa bik chiah ding cu Jehovah he aa tlaimi a si awk a si. Cu kongah Daniel nih zohchunh awk ṭha a chiah tak. Israel miphun nih an sual ruang i dantatnak an in tikah Daniel nih zaangfahnak langhter awkah Jehovah kha fakpi in hitihin a rak nawl: “Mi vialte nih nangmah cu Pathian na si kha an hngalhnak lai, rau sawh hlah.” (Daniel 9:15-19) Cu bantukin thla kan camnak in Jehovah min thiannak le a duhnak tlin awk biapi ah kan ruah kha kan langhter maw?
10. Pumpak ca hal hi aa tlakmi a si kha zeitindah kan hngalh?
10 Pumpak ca hal zong hi aa tlakmi a si ko. Tahchunhnak ah salm caṭialtupa bantukin a thukmi thlaraulei kong hna hngalhthiam awkah thlacam khawh a si. Hitin thla a rak cam: “Na phunglam kha fiang tein ka chim law ka zulh lai; ka lungthin a dih umnak in ka zulh lai.” (Salm 119:33, 34; Kolose 1:9, 10) Jesuh nih “thihnak in a khamh khotu Pathian sinah aihramnak le mitthli he thlacamnak le nawlnak kha a tuah.” (Hebru 5:7) Mah nih ṭihnungmi asiloah hneksaknak ton tikah thazaang kan pe tiah hal aa tlak kha a langhter. Jesuh nih a zultu pawl thlacamnak a cawnpiakmi hna ah ṭhatlonak ngaihthiamnak le nifate herhmi rawl peknak kong pumpak ca aa tel chih.
11. Tukforhnak kha i teiter lo awkah thlacamnak nih zeitindah a kan bawmh khawh?
11 Mah zohchunh awk thlacamnak ah khan Jesuh nih “a harmi hneksaknak chungah kan phakter hlah, mi-ṭhalopa sin khan himte in kan umter tuah” timi hal ding kha a telhchih. (Matthai 6:9-13) Hitihin a chim ṭhan: “Tukforhnak chungah nan luh nakhnga lo hngilh lote in um u law thlacam tuah u.” (Matthai 26:41) Tukforhnak hna ton tikah thlacam cu a herh ngaingaimi a si. Rianṭuannak asiloah sianginn ah Baibal phunglam hna zeirello awkah tukforhnak ton khawh a si. Hngalhtu a si lomi hna nih Khrihfa hna caah aa tlaklomi tuahsernak hna ah i tel dingin an kan sawm ko lai. A dingmi phunglam buar ding pakhatkhat tuah an kan fial khawh men. Mah bantuk caan ah thlacam u timi Jesuh chimmi kha zulh awk a si. Tukforhnak ton hlan ah le ton tikah sualnak chung i kan tlak nakhnga lo Jehovah sinah bawmhnak hal in thlacam awk a si.
12. Lungretheihnak a chuahtermi zei ruang hna nih dah thlacam awkah a kan forh lai i, Jehovah he aa tlai in zeidah i ruahchan khawh a si?
12 Tuchan ah Pathian salle hna nunnak ah hneknak le lungretheinak a phunphun a hung chuak. Zawtfahnak le lungdonghnak hi mi tampi lungre a theiter ngaimi a si. Kan pawngkam i zaang-ennak hna nih hneknak tampi a chuahter. Khuasak harnak nih nunnak ah a herhmi kha a harter chin. Mah kha Jehovah sinah a phuangmi hna a salle thlacamnak a theih ti hngalh cu hnangamnak a va si dah! Salm 102:17 nih hitihin a ti: “Kal tak ciami kha an thlacamnak a ngaihpiak hna lai i a theihpiak hna lai.”
13. (a) Pumpak ca halnak ah zeidah hal ah aa tlak? (b) Cu bantukin thla a cammi tahchunhnak kha chim.
13 Jehovah a rian ṭuannak asiloah kan i pehtlaihnak a hnorsuangmi zei bantuk kong paoh cam chih hi aa tlakmi a si. (1 Johan 5:14) Nupi, va ca asiloah rian asiloah phungchimnak rian tam deuh in ṭuan ding he aa tlai in biakhiahnak tuah awk a si ahcun Pathian lamhruainak hmuh awkah mah kong kha fiang tein cam awk a si. Tahchunhnak ah Philippin ram i mino nu pakhat cu caan tling hmaikal ah i tel a duh. Asinain pawcawmnak caah rian a ngei lo. Hitihin a chim: “Zarhte ni ni khat cu hmaikal rian he aa tlai in Jehovah sinah fiang tein thla ka cam. Mah ni i phungchimnak ah kum hra fai a simi nute kha cauk pakhat ka pek. Ruahlopi in mah nute nih cun ‘zarhpi ni zingka ah a rannak in kan sianginn ah va kal’ tiah a ka ti. ‘Zeiruangah’ ka ti tikah a rannak in rainṭuan awk a um tiah a ka ti. Ka va kal i rian ka ngah colh. Rang tuk in ka thlacamnak a phi ka hmuh.” Vawlei cung pumpi ah Hngaltu tampi zong cu bantuk hmuhtonnak cu an ngei. Cucaah lungthin takte in Pathian sin i thlacam in hal kha i cungcang hlah.
Sualnak Tuah Tikah Tah?
14, 15. (a) Mi pakhat nih sualnak a tuah sual hmanh ah thlacam ding kha zeicah i cungcang awk a si lo? (b) Mi pakhat thlaraulei ah a damṭhan nakhnga thla a cam lengah zei nih dah a bawmh rih lai?
14 Pakhatkhat nih sualnak a tuah tikah tah thlacamnak nih zeitindah a bawmh? Sualnak a tuahmi cheukhat cu an ningzah ruangah thla an cam ti lo. Asinain cucu fimnak lam a si lo. Tahchunhnak ah vanlawng mawng nih lam a tlau a hngalh ahcun bawmhnak caah vanlawng kalnak lam a zohkhenhtu hna he pehtlaihnak a tuah khawh. Asinain vanlawng mawngtu nih lam a tlau a ning a zah i vanlawng kalnak lam a zohkhenhtu hna he pehtlaihnak tuah aa cungcang a si ahcun zeidah a cang lai? Harnak a tong ko lai! Cu bantukin sualnak a tuahmi nih Pathian sin thlacam a ning a zah a si ahcun harnak a tong chap kho. Sualnak tuah sual i ningzahnak nih Jehovah sin thlacamnak kha a ngolter awk a si lo. A taktak ti ahcun Pathian nih sualnak ngan a tuahmi hna kha a sin i thlacam awkah a sawm hna. Profet Isaiah nih a chan i misual hna kha Jehovah sin thlacam awkah a rak forh hna “amah cu mi zaangfah a thiam i khulrang in mi a ngaithiam khotu a si.” (Isaiah 55:6, 7) A si ko, mi pakhat nih ‘Jehovah zaangfahnak’ a hmuh nakhnga a hmasa bik ah sualnak lam kha a mer tak lai i lungthin tak tein aa ngaihchih kha a langhter lai.—Salm 119:58; Daniel 9:13.
15 Sualnak he aa tlai in a dang kong zongah thlacamnak hi a biapi. Zultu Jeim nih thlaraulei bawmh a herh-mi kong he aa pehtlaiin hitihin a ti: “A zawmi nan um ahcun, Khrihfa upa kha au hna u law thla in cam piak hna seh law . . . Bawipa nih damnak kha a pek ṭhan lai.” (Jeim 5:14, 15) A si, Jehovah sinah thla a cam lai i a sualnak kha a phuan lengah a caah thlacam piak awkah upa pawl kha a hal khawh hna. Mah nih cun thlaraulei ah a dam ṭhan nakhnga a bawmh lai.
Thalcamnak Lehmi
16, 17. (a) Jehovah nih thlacamnak cu zeitindah a leh? (b) Thlacamnak le phungchimnak rian an i pehtlai ti kha zei hmuhtonnak nih dah a langhter?
16 Thlacamnak hna cu zeitindah a leh? A cheu thlacamnak cu rang tein le langhngan in leh a si men lai. (2 Siangpahrang 20:1-6) A cheu thlacamnak tu cu a caan a rauh caah thlacamnak leh a si le si lo thleidan a har kho men. Jesuh nih a chimmi bianabia i biaceihtu bawi sinah atu le atu a kalmi nuhmei nu bantukin atu le atu Pathian sinah thlacam a herh men lai. (Luka 18:1-8) Pathian duh ning in thla kan cam tikah “hna ka hnawh hlah” tiah Jehovah nih zeitik hmanh ah a kan ti bal lai lo kha kan zumh khawh.—Luka 11:5-9.
17 Jehovah miphun thlacamnak leh an si hmuhtonnak tampi a um. Cucu zapi phungchimnak ah kan hmuh tawn. Tahchunhnak ah Philippin ram i Khrihfa unau nu pahnih hna cu lamhlatpi khua pakhat ah Baibal hrambunh in chuahmi cauk pawl kha mi an pekṭhenh hna. Minu pakhat weisa an pek tikah minu cu a mitthli a ha. “Zahan ah Pathian sinah Baibal a ka cawnpiaktu pakhatkhat rak thlah hna tiah thla ka cam i atu hihi ka thlacamnak a ka lehmi a si lai” tiah a ti. A rauh hlan ah minu cu Kingdom Hall ah aa pum. Nichuah thlanglei Asia ram pakhat ah Khrihfa unaupa pakhat cu himnak caah inn hngaktu umnak inn pakhat ah phungchim ding kha a ṭihṭanh ngai. Asinain Jehovah sinah thla a cam i ralṭhatnak he inn umnak ah cun a va kal. Inn khaan pakhat kha a kingh i mino nu pakhat a rak chuak. Unaupa nih a ratnak kong a chimh tikah mah nu cu a ṭap. Jehovah Hngaltu hna a kawlnak kong le hmuh awkah thla a camnak kong a chimh. Unaupa nih cun mah hmun i Jehovah Hngaltu hna Khrihfabu he i pehtlaih awkah thanuam ngai in a bawmh.
18. (a) Thlacamnak leh kan si tikah zeitindah kan lehrulh awk a si? (b) Caan ṭha hmuh fate thla kan cam a si ahcun zeidah fekte in kan zumh khawh?
18 Thlacamnak hi a ṭha ngaimi timh-piaknak pakhat a si. Jehovah cu ngaih awk le leh awkah timhcia in a um. (Isaiah 30:18, 19) Sihmanhsehlaw kan thlacamnak kha zeitindah a kan leh ti hmuh thiam a hau. Kan i ruahchanmi lam in a zungzal cun a kan let lai lo. Asinain a lamhruainak kan hmuh tikah kan i lawmhnak langhter le thang-ṭhat ding kha kan philh awk a si lo. (1 Thesalon 5:18) Culengah “thla nan camnak le nan nawlnak ah Bawipa cu nan herhmi kha hal u law nan hal tikah lunglawm tein hal zungzal u” timi lamkaltu Paul chimhhrinnak kha zeitik hmanh ah philh hlah. A si, Pathian he i pehtlaihnak caan ṭha paoh kha hmang. Cuti na tuah a si ahcun thlacamnak lehnak a hmumi hna he aa tlai in Pual nih a chimmi hi bia a hmaan kha kan hmuh lai. “Pathian daihnak minung hngalhnak a lonhtu nih cun, . . . nan lungthin le nan ruahnak cu himte in a chiah lai.”—Filipi 4:6, 7.
Na Let Kho Maw?
• Kan thlacamning cu zei bantuk dah a si khawh?
• Zeitindah thlacam awk a si?
• Zei kong dah thlacamnak ah telh khawh a si?
• Mipakhat sualnak a tuah sual tikah thlacamnak i rian cu zeidah a si?