Vennak Innsang ONLINE LIBRARY
Vennak Innsang
ONLINE LIBRARY
Chin (Hakha)
  • BAIBAL
  • CAUK
  • PUMHNAK
  • w23 July cc. 26-30
  • Pumpak Siaherhnak Langhternak Nih Zungzal Thluachuah A Hmuhter

Video a um lo.

Sorry, video awn khawh a si lo.

  • Pumpak Siaherhnak Langhternak Nih Zungzal Thluachuah A Hmuhter
  • Vennak Innsang Jehovah Pennak Thanhnak (Cawn Awk Cauk)—2023
  • Biatlangte
  • A Konglam Aa Lomi
  • Pumpak Siaherhnak An Langhtermi Cu Ka Cung Ah Huham A Ngei
  • A Ṭha Tukmi Innchunghawi Ka Ngei I Hmaikal Pakhat Ka Hung Si
  • Holh Thar Cawnnak Le Ruah Ning Thlennak
  • A Herhnak Hmun Paoh Ah Pathian Rian Ṭuannak Nih Thluachuah A Kan Hmuhter
  • Pumpak Siaherhnak Nih A Hmunmi Thluachuah A Hmuhter
  • Zohchunh awk Ṭhami Hna sinin Ka Cawn caah Thluachuah tampi Ka Hmu
    Vennak Innsang Jehovah Pennak Thanhnak (Cawn Awk Cauk)—2020
  • Jehovah Bupi Ah Ka Rian A Tam Peng
    Vennak Innsang Jehovah Pennak Thanhnak—2010
Vennak Innsang Jehovah Pennak Thanhnak (Cawn Awk Cauk)—2023
w23 July cc. 26-30
Russell Reid.

AN KONG ṬIALMI

Pumpak Siaherhnak Langhternak Nih Zungzal Thluachuah A Hmuhter

RUSSELL REID NIH A CHIM

1948 ah ka nu le ka naunu Pat he7

“ANGLICAN Church nih biatak a kan cawnpiak lo” tiah Anglican biaknak a simi ka pi nih a ti hnuah ka nu nih a hmaanmi biaknak kha a rak kawl. Asinain Jehovah Tehte Hna he biaruah a duh lo caah Canada, Toronto kan inn an rat tikah i thuh ding in ka nu nih a ka fial. Asinain 1950 ah ka nute cu Jehovah Tehte Hna he Baibal a hun cawn tikah ka nu zong aa tel ve. Ka nute inn ah Baibal an cawng i a hnuah tipil an ing.

Ka pa cu Canada i United Church Khrihfa upa pakhat a si caah zarh fatin ka naunu he Sunday school a kan kaiter, mah hnu zing suimilam 11:00 a si tikah ka pa sinah kan i pum. Mah ni chunhnu ah ka nu he Jehovah Tehte Hna Biakinn ah kan i pum ṭhan. Cucaah mah biaknak pahnih i an i thleidannak kha fawi tein kan hmuh khawh.

Hutcheson te chungkhar he kumhra fai a simi Russell.

1958 ah an tuahmi Pathian Duhnak Ramkomh Civui ah Hutcheson te chungkhar he

Ka nu nih caan saupi a hawikom a si i Baibal biatak zong a cohlangmi a hawile Bob le Marion Hutcheson kha a zumhnak thar kong a chimh hna. 1958 ah Hutcheson te nuva nih an fapale pathum he New York City ah niriat chung tuahmi Pathian Duhnak Ramkomh Civui ah an ka kalpi ve. Mah kong ka ruah ṭhan tikah cutin an ka kalpimi cu an caah a fawi lai lo ti kha ka hngalh, asinain mah cu ka nunnak ah philh khawh a si lomi hmuhtonnak pakhat a si.

Pumpak Siaherhnak An Langhtermi Cu Ka Cung Ah Huham A Ngei

Kumhra fai ka si lioah saram pawl nuam tein ka cawngh hnanak lo pakhat ah kan rak um i saram siibawi si kha ka hun duh tuk. Ka nu nih mah kong kha Khrihfa upa pakhat sinah a chimh. “Ni hmanung bik” caan ah kan nun caah sianghleiruun kum tampi chung na kai ahcun mah nih Jehovah he nan i pehtlaihnak a hnorsuan khawh tiah mah Khrihfa upa nih dawtnak he a ka ti. (2 Tim. 3:1) Cucaah sianghleiruun kai lo ding in biakhiahnak ka rak tuah.

Siangsangruun ka dih tikah zeidah ka tuah lai tiin khua ka ruat. Zarhte le Zarhpi fatin phungchimnak ah kaa tel ko nain kaa nuam lo, cun hmaikal pakhat ka si kho ti zong in ka ruat lo. Mah lioah zumlotu ka pa le ka pate nih Toronto i insurance company nganpi pakhat ah caantling in rianṭuan awkah tha an ka pek. Ka pate cu mah company ah a rian a san caah mah rian kha ka rak cohlan.

Toronto ka um lioah ka caan tam deuh cu rianṭuannak le Jehovah Tehte a si lomi hna he i hawikomhnak caah ka rak hman. Cucaah hmaan tein kaa pum kho lo i phungchimnak zong ah kaa tel kho lo. A hmasa ah Jehovah Tehte a si lomi ka pu he kan rak umṭi, a thih caah a dang umnak pakhat ka herh.

1958 ah civui a rak ka kalpitu Hutcheson te nuva cu ka nu le ka pa bantuk an si. An inn ah um ding in an ka sawm i thlaraulei ka ṭhancho nakhnga zong an ka bawmh. 1960 ah an fapa John he tipil kan rak ing. John cu hmaikal pakhat a hung si i phungchimnak ah tam deuh in i tel ve awkah tha a ka pek. Khrihfabu i unaupa pawl nih thlaraulei ka ṭhanchomi an hmuh caah Khrihfa Nunning le Rianṭuannak zohkhenhtu pakhat in rian an ka pek.

A Ṭha Tukmi Innchunghawi Ka Ngei I Hmaikal Pakhat Ka Hung Si

Russell le Randi an i um ni.

1966, kan i um ni

Phungchim rianṭuannak a herh deuhnak hmun ah teima tein hmaikal a ṭuanmi Randi Berge he 1966 ah kan i um. Khualtlawng rianṭuantu nih kan cung ah pumpak siaherhnak a langhter i Ontario, Orillia i Khrihfabu pakhat kha bawmh ding in tha a kan pek. Cucaah kan rak i ṭhial colh.

Orillia kan phanh tikah Randi bantuk in hmaanhmaan hmaikal pakhat ka hung si ve. A lungthawhnak cu ka cung ah huham a ngei tuk! Hmaikal ṭha pakhat si ding in fakpi in kaa zuam, mah tikah Baibal hmannak in le mi nih biatak an hngalhmi in lunglawmhnak ka hmu. Orillia ah a ummi nuva tuahkhat an nunning i thleng in Jehovah salle si awkah kan bawmh khawhmi hna cu thluachuah taktak a si.

Holh Thar Cawnnak Le Ruah Ning Thlennak

Toronto kan tlawn lioah Zung Ṭengnge tlangtlatu pakhat a simi Arnold MacNamara he kan i tong. Special hmaikal ṭuan nan duh maw tiah a kan hal tikah “Kan duh! Quebec a si lo ahcun khoika paoh ah kan duh ko” tiah ka leh colh. Canada i Mirang holh a hmangmi hna cu Quebec i France holh a hmangmi hna cung ah a ṭhalomi hmuhnak an ngei. Mah hmuhnak nih keimah zong a ka iap ve. Mah lio caan ah mi nih cozah kha an ralchanh i Quebec kha Canada in i ṭhen in zalong tein aa uk khomi peng pakhat siter an duh.

Arnold nih “zung ṭengnge nih atu ah special hmaikal pawl an thlah hnanak hmun cu Quebec lawng a si” a ka ti. Cucaah mah ah kal ding in ka hna a rak tla. Randi zong nih cuka ah ṭuan a duh lai ti kha ka hngalh. Mah cu a ṭha bikmi biakhiahnak kan tuahmi hna lakah pakhat a si!

Zarh nga a raumi France holh cawnnak tinṭan kan kai hnuah a dang nuva tuahkhat he Montreal i nichuah chaklei meng 336 (kilometer 540) hrawng a hlatnak Rimouski ah kan kal. Pumhnak ah thawngthanhnak cheukhat ka thanh tikah tampi in holh cawn kan hau rih ti kha a hung lang. Kan tuah dingmi civui kong ka chim tikah “Austrian aiawhtu hna” ti canah “ostrich va aiawhtu hna” tiah ka ti.

Rimouski i “Inn Rang”

Rimouski ah tei a mami unaunu pali, Huberdeau te nuva le an fanu pahnih cu phungchim rian ah kan sinah an i tel ve. Huberdeau te nuva nih inn nganpi pakhat an hlan i mah ah a ummi hmaikal pawl zong nih a man kan liam ve. Mah inn a hmailei le inntung pawl cu a rangmi a si caah Inn Rang tiah kan auh. Mah ah a ummi cu 12 in 14 kar kan si tawn. Kei le Randi cu special hmaikal kan si caah zinglei, chun hnu le zanlei ah phungchimnak ah kan i tel. Khuasik caan, zanlei hmanh ah phungchimnak rian ah a kan zultu unau pakhatkhat an um lengmang caah kan i lawm tuk.

Mah zumhfekmi hmaikal unau pawl he kan hun i naih chin i chungkhar bantuk kan hung si. A caan ah mei phu pawng ah kan ṭhuṭi hna asiloah rawl kan chuangṭi hna. Unaupa pakhat cu music lei a thiammi a si caah Zarhte Ni zan ah hla kan sa i kan lam tawn hna.

Rimouski ah a ummi mi tampi nih Baibal kong cawn kha an duh. Kum nga chung ah Baibal a cawngmi mi tampi tipil an inmi kan hmuh caah kan i lawm tuk. Khrihfabu ah thawngthanhtu zong 35 an hung si.

Quebec ah phungchimtu si ding in a ṭha tukmi cawnpiaknak kan hmu. Phungchimnak rian le pumsalei kan herhmi ah Jehovah nih zeitindah a kan bawmh ti kha kan hngalh. Mah leng ah France holh a hmangmi hna kha dawt in an holh le an nunphung zong sunsak awk ah kan cawn. Mah nih a dang nunphung pawl sunsak awk zong ah a kan bawmh.—2 Kor. 6:13.

Zung ṭengnge nih ruahlopi in New Brunswick i nichuahlei rili kam ah a ummi Tracadie khua ah i ṭhial ding in a kan fial. Ṭaihkhaan hlan ding in min kan thutka a si leng ah sianginn ah caancheu ca chimtu in rian ka ṭuan caah mah cu kan caah zuamcawhnak a si. Mah leng ah Baibal a cawngmi cheukhat cu thawngthanhtu an sika lawng a si caah Biakinn ah kan ummi cu aa tlakmi a si tiah kan ruah.

I ṭhialnak kong he aa tlaiin thla kan cam i Rimouski he aa dang tukmi Tracadie khua ah kan tlawng. Asinain Jehovah nih kalter a kan duh ahcun kan kal lai tiah biakhiahnak kan rak tuah. Mah kong he aa tlaiin Pathian kha kan hneksak i a kan khengkhammi thil pawl Jehovah nih a kan tawnghthampiakmi kha kan hmuh. (Mal. 3:10) Randi cu Jehovah he pehtlaihnak ṭha a ngeimi, mahca ṭhatnak a hlawmi le capo a thiammi a si caah mah nih i ṭhialnak kong he aa tlaiin zuamcawhnak hna tawnghtham awkah a fawiter.

Kan Khrihfabu thar ah Robert Ross timi Khrihfa upa pakhat lawng a um. A nupi Linda he hmaikal an rak ṭuan i fa an hrin hnu zong ah mah ah um ding in bia an rak khiah. An fapate an zohkhenh buin kan cung ah khual dawtnak an langhter i phungchimnak rian ah teima tein an i telmi nih thazaang a kan ngeihter tuk.

A Herhnak Hmun Paoh Ah Pathian Rian Ṭuannak Nih Thluachuah A Kan Hmuhter

Khuasik caan ah mawṭaw pawng ah a dirmi Russell le Randi.

Khuasik caan ah peng zohkhenhtu rian a hmasa bik kan ṭuan lio

Tracadie ah kum hnih hmaikal kan ṭuan hnuah kan i ruahchan lomi khualtlawnnak rian ṭuan ding in sawm kan si. Mirang peng pawl tlawnnak ah kum sarih chung kan ṭuan hnuah Quebec i France peng tlawn ding in rian pek kan si ṭhan. Quebec i pengkomh zohkhenhtu Léonce Crépeault nih phung ka chimmi kha a ka thangṭhat. Mah hnuah hitin a ka hal zungzal: “Zulh awkah a fawi nakhnga zeitindah na chim khawh lai?”a Cutin ka cung ah pumpak siaherhnak a langhtermi nih ka cawnpiaknak kha cuset khaset tiin chim awk le hngalh awkah a fawimi siter awkah a ka bawmh.

A zungzal in kaa cinkenmi rian pakhat cu 1978 ah Montreal i an tuahmi “Zumhnak Ah Teinak Hmuhnak” timi Ramkomh Civui ah ka hmuhmi rian kha a si. Rawl Peknak ah ka ṭuan. Mi 80,000 rawl pek ding in kan i ruahchan i rawl pek ning cu hlan ah kan rak tuah bal lomi lam thar in a si. Thilri, meh cazin le rawl timhtuah ning zong a thar lawng te a si dih. Tikhal kuang nganpipi 20 hrawng kan ngei nain a caan ah a rawk pah. Timhtuah ciami zaanglente celhnak puai a um caah civui a nikhatnak ni aa thawk hlan zanṭim tiang ah zaanglente celhnak inn nganpi ah lut in thilri pawl kan timhtuah kho rih lo. Thaithawh caah zingka tein kan chuan. Ka tha a ba tuk ko nain rian aa zuammi, nutling, patling a simi le capo a thiammi, kan rianṭuan hawi unau pawl sinin tampi ka rak cawn. Anmah he atu tiang hawikom ṭha kan si peng. 1940 le 1950 karlak ah a fakmi hremnak a rak umnak, Quebec ah an tuahmi civui in mah bantuk a biapimi hmuhtonnak kan ngeihmi cu lunglawmh awk ngai a si!

1985 ah Montreal ah Randi he civui timhtuahnak caah kan bawmh hna lio

Montreal ah an tuahmi civui ngan pipi i ka rianṭuanṭi hawi tlangtlatu pawl sin zong in tampi ka rak cawn. Mah lioah an tuahmi civui pakhat i tlangtlatu cu atu ah Uktu Bu chungtel a simi David Splane kha a si. Mah hnuah an tuahmi civui pakhat kha tlangtlak ding in rianpek ka si i unaupa David nih tampi a rak ka bawmh.

Kum 36 chung khual tlawnnak rian, nuam tein kan ṭuan hnu 2011 ah Khrihfa Upa Ca Tinṭan ah cawpiak ding in an ka sawm. Randi he kum hnih chung ah ihnak 75 ah kan rak it, asinain mah bantuk mahca ṭhatnak kan hlawtmi cu a phu tuk. Khrihfa upa pawl cu Uktu Bu nih Jehovah he an i pehtlaihnak a ṭhat nakhnga an sia a herhmi an hmuh caah an i lawm tuk.

A hnuah Pennak Kong Chimtu hna caah Tinṭan ah ka cawnpiak hna. Tinṭan a kaimi hna cu an i manh lo tuk ruang ah an tha a ba tuk i an lungre zong a thei. Nikhat ah suimilam pasarih chung an ṭhu, zanlei fatin suimilam pathum chung an cawnmi ca kha an zoh ṭhan i zarhkhat ah siangngakchia rian pali asiloah panga an pek hna. Jehovah bawmhnak aa tel lo ahcun cutin nan tuah kho lai lo tiah a dang cawnpiaktu le keimah nih kan ti hna. Tinṭan a kaimi pawl nih Jehovah an i bochannak thawng in an ruahnak leng in rian an liim khawhmi an hmuh tikah an khuaruah a har tukmi kha kaa cinken peng rih.

Pumpak Siaherhnak Nih A Hmunmi Thluachuah A Hmuhter

Midang cung ah ka nu nih pumpak siaherhnak a langhter ruang ah Baibal a cawnpiakmi hna cu an ṭhangcho i ka pa zong biatak kong he aa tlaiin a lungput aa thleng. Ka nu a thih in nithum hnuah ka pa cu Biakinn ah a rak i pumh caah kan khuaruah a har tuk. Mah hnu thawk in kum 26 chung ka pa cu aa pum peng. Ka pa cu tipil a ing bal lo nain Khrihfa upa pawl nih zarh fatin pumhnak ah a phan hmasa bik cu na pa a si tiah an ka ti.

Ka nu nih a fale cung ah zohchunh awk ṭha a kan chiahpiak. Ka farle pathum le an vale nih Jehovah kha zumhfek tein an biak. Ka farnu pakhat cu Portugal zung ṭengnge ah a ṭuan i a dang ka far pakhat cu Haiti zung ṭengnge ah a ṭuan.

Atu ah Randi he Ontario, Hamilton ah special hmaikal kan ṭuan. Khualtlawng rian kan ṭuan lio i unau pawl he an lennolh le Baibal cawnpiaknak kan rak tuahmi kha a nuam tuk. Atu ahcun Baibal kan cawnpiakmi thlaraulei an ṭhanchomi kan hmuh hna tikah kan i nuam tuk. Cun kan Khrihfabu thar i unau pawl he hawikom kan hung si hna. Unau pawl an fawi caan ah siseh, an har caan ah siseh Jehovah nih a bawmhmi hna kan hmuhmi nih thazaang a kan pek.

Russell le Randi.

Hlanlio kong kan ruah ṭhan tikah unau pawl nih kan cung ah siaherhnak tampi an rak langhter caah kan i lawm tuk. Atu ah unau pawl kha “kan ṭanpi” hna i a ṭha bikmi lam in Jehovah an biak khawh nakhnga thazaang kan pek hna. (2 Kor. 7:6, 7) Tahchunhnak ah, chungkhar pakhat i an nu, an fapa le an fanu cu caantling in Pathian rian an ṭuan. Hmaikal ṭuan ding kong na ruat bal maw tiah an pa kha ka hal tikah ka chungkharmi pathum nih hmaikal an ṭuan khawh nakhnga ka bawmh hna tiah a ka leh. Cucaah hitin ka hal: “Na chungkhar kha Jehovah nak ṭha deuh in na bawm kho hna maw?” A chungkharmi hna bantuk in hmaikal rian ṭuannak in nuamhnak hmuh ve awkah tha ka pek. Cucaah mah hnu thlaruk a rauh tikah hmaikal pakhat a hung si ve.

Randi he “hmailei chan a ra ding vialte sinah” Jehovah nih ‘khuaruahhar in a tuahmi’ thil kong kha kan chim peng lai i kanmah bantuk in annih zong nih Jehovah rian nuam tein ṭuan an duh ve lai tiah kan i ruahchan.—Salm 71:17, 18.

a Léonce Crépeault kong hngalh awkah 2020, February, Vennak Innsang, cc. 26-30 ah zoh.

    Hakha Vennakinnsang Cauk Hna (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chin (Hakha)
    • Share
    • Duhmi Kha Thim
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Zulh Awk Phunglam Hna
    • Pumpak Kong Policy
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Log In
    Share