Va Tlaitu Rap In Luatnak

“Jehovah theng nih va tlaitu rap in an khamh lai.”​—⁠SALM 91:​3, NW.

1. “Va tlaitu” cu ahodah a si i, amah cu zeicah ṭih a nun?

AHMAANMI Khrihfa vialte cu mi-​nung nakin a fim i a zer deuh mi sahrang pakhat he an i do. Mah sahrang cu Salm 91:3 nih “va tlaitu” tiah a ti. Cu ral cu ahodah a si? 1883, June 1 chuah Vennak Innsang nih Satan a si tiah a langhter. Rap in va a tlaimi va tlaitupa bantukin mah a ṭhawngmi ral nih cun Jehovah miphun kha lampialter awk le foih awkah fim ngaiin aa zuam.

2. Zeicah Satan cu va tlaitu he tahchunh a si?

² Hlan ah va kha a aw dawh ngaih duh le aa dawhnak zoh duh le ei awk le raithawinak i hman awkah an rak tlaih. Asinain va cu an kokek in an i ralring i tlaih an har. Cucaah Baibal chan lio va tlaitu pakhat nih tlaih a duhmi va i aa thleidannak le an tlawnlen ning kha a ngiat hmasa bik tawn. Cu hnu ah fimzer ngai in va kha rap in a tlaih tawn hna. Baibal nih Satan kha va tlaitu he a tahchunh caah Satan thil tining kha hngalh awkah a kan bawmh. Satan nih pakhat cio kha a kan dothlat. Kan sining le kan zia kha a ngiat i a nung in tlaih awkah a lang lomi rap kha a chiah. (2 Timote 2:​26) Satan nih tlaih ti cu Jehovah he kan i pehtlaihnak rawh kha a chim duhmi a si i  zungzal  hrawhnak ah a phakter khawh. Cucaah huhphenhnak hmuh awkah “va tlaitu” thil tining a phunphun kha hngalh a herh.

3, 4. Zei tikah dah Satan thil ti thiamnak cu chiandeih le rul thiamnak he aa lawh?

³ Salm caṭialtu nih Satan thil ti thiamnak kha chiandeih le rul thiamnak he fiang tein a tahchunh. (Salm 91:13) Satan nih a caancaan ah hremnak asiloah upadi hmangin Jehovah miphun kha chiandeih bantukin lang ngan in a doh tawn hna. (Salm 94:20) Cu ṭih a nungmi dohnak ruangah Jehovah kha mi a cheu nih an kaltak men lai. Asinain tam deuh cu mah dohnak hna in aa ralkahmi thil kha a chuahter i Pathian miphun kha an lung a rualter. Fimzer deuh in Satan nih rul bantukin a kan dohnak hna tah zeitindah?

⁴ Satan cu minung nakin a fim deuh i fimzer ngai in sivai ngeimi rul bantukin a thli thup in a kan doh. Cuticun​ Pathian mi cheukhat kha an thinlung a hrawh hna i Pathian duhnak nakin amah duhnak tu tuah awkah a hlen khawh hna i ngaihchiat awk thil a chuahter. Lunglawmh awk cu Satan thil ti ning kha kan hngalh. (2 Korin 2:​11) “Va tlaitu” hmanmi thihnak a chuahter khomi rap phun li kong i ruah hna u sih.

Minung Ṭihnak

5. ‘Minung ṭihnak’ rap hi zeicah hmual a ngeih tuk?

⁵ Minung cu midang nih cohlanmi le mithmai ṭha pek khunmi si a duh kha “va tlaitu” nih a hngalh. Khrihfa hna zong minung an si ve caah mah kha a duh. Cucaah midang nih zeitindah an ka hmuh lai timi minung thinphannak kha Satan nih caan ṭha aa lak. Tahchunhnak ah, ‘minung ṭihnak’ kha hmang in Pathian miphun cheukhat kha rap ah a foih hna. (Phungthlukbia 29:​25, NW) Jehovah salle nih minung ṭih in midang he an ṭanṭi i Pathian nawlbia an buar asiloah thlauhmi kha an tuah ahcun “va tlaitu” rap ah an i foih a si.​—⁠Ezekiel 33:8; Jeim 4:​17.

6. Mino pakhat “va tlaitu” rap nih a foih khawh ning kha zei tahchunhnak nih dah a langhter?

⁶ Tahchunhnak ah mino pakhat cu sianginn i a kal lio ah kuak zuk cu a lung hmanh ah a chuak lai lo. Asinain sianginn a phak tikah a hawile hneknak ruangah kuak a zu kho men. Cu tikah a ngandamnak a hnorsuangmi le Pathian lung a lawmhter lomi thil a tuah cang. (2 Korin 7:⁠1) Cu rap nih zeitindah a foih? Hawi ṭhalo he an i kom i pheomi si lai a phan caah a si kho. Mino hna, “va tlaitu” nih an lemnak hna rap kha i foihter hlah u! A nung in tlaihmi si lo awkah thil hmete hmanh ah hawile duhnak zulh kha hrial u. Hawi ṭhalo hrial awk Baibal ralrinpeknak kha ngai u.​—⁠1 Korin 15:⁠33.

7. Satan nih nu le pa cheukhat kha a tlari lomi si awkah zeitindah a tuah khawh?

⁷ Ṭuanvo a hngalmi Khrihfa nu le pa hna nih chungkhar kha pumsa lei in zohkhenh ding a si timi Baibal pekmi rian kha biapi tuk ah an chiah. (1 Timote 5:⁠8) Asinain cu kongah Khrihfa hna kha a tlarimi si lo awkah Satan nih a timh. Rianngeitu nih caan hlei rian ṭuan awk a hnek hnanak kha an ngaih caah pumh an tlolh lengmang men lai. Unau hna he Jehovah biakṭi awkah peng komh civui i pumh ding khonh an hal ngam lo caah a si kho. Cu rap in i ven awkah ‘BAWIPA kha i bochan’ a hau. (Phungthlukbia 3:​5, 6) Cu lengah kan dihlak in Jehovah chungkharmi kan si ti le amah nih ṭuanvo la in a kan zohkhenh ti philhlonak nih a tlarimi si awk a kan bawmh lai. Nu le pa hna Jehovah duhnak nan tuah tikah nan innchungkhar kha Pathian nih lam khatkhat in a zohkhenh lai ti kha nan zum maw? Asiloah minung ṭih ruangah Satan rap ah i foih in a duhnak nan tuah lai maw? Mah biahalnak hna kha thlacam bu in tuaktan awkah kan in forh hna.

Thilri Biapi Chiahnak Rap

8. Satan nih thilri biapi chiahnak rap kha zeitindah a hman?

⁸ Satan nih kanmah foih awkah thilri biapi chiahnak rap zong kha a hman. Tuchan vawlei chawlehnak nih a rannak in rumnak kha tha a pek i Khrihfa cheukhat hmanh a hlen khawh men hna. A caancaan ah cheukhat nih hitin an in forh men lai: “Teima tein rian ṭuan, tangka ngeih lawngah zaang damte le nuam tein nun khawh a si. Hmaikal hmanh na ṭuan khawh lai.” Cu bia cu Khrihfabu chung unau hna sinin tangka a miak lak a duhmi mi cheukhat i a tlari lomi ruahtuaknak a si kho. Kha bantuk forhnak bia kha ṭha tein ruat. Cucu Jesuh chimmi bianabia chung i ruahnak a ngei lomi mirum hrutpa a ruahnak langhter a si hnga lo maw?​—⁠Luka 12:​16-​21.

9. Khrihfa cheukhat cu thilri tlaihchannak rap ah zeicah an i foih?

⁹ Satan nih hi vawlei ṭhalo hi hmang-​in mi kha thilri tlaihchan awkah a lem hna. Hmanung bik ah cu tlaihchannak cu Khrihfa pakhat a nunnak ah a hung lut i Pathian bia a theihmi kha a ṭemṭawn i thei a tlai lomi a siter khawh. (Marka 4:​19) Rawl le fenh-aih kan ngeihmi ah lungsi awkah Baibal nih a kan forh. (1 Timote 6:⁠8) Asinain mi a tam deuh cu mah ruahnak cheuhnak kha an zulh duh lo caah “va tlaitu” rap ah an i foih. An i uahnak nih cu bantuk nunning kha zulh awk a si tiah a ruahter hna a si hnga maw? Kannih pakhat cio tah? Thilri kan tlaihchannak nih a hmaanmi biaknak kha pahnihnak ah a kan chiah-​ter maw? (Haggai 1:​2-8) Ngaihchiat awk cu khuasak a har lio caan ah a cheu cu an nun ning kel in nun khawh peng awkah Jehovah he an i pehtlaihnak kha an hlawt. Cu bantuk thilri tlaihchannak lungput nih “va tlaitu” kha a lawmhter!

Ṭih A Nungmi Nuamhsaihnak Rap

10. Khrihfa pakhat cio nih zeitindah mah le mah i dothlat awk a si?

¹⁰ “Va tlaitu” a thil ti thiamnak phun khat cu minung i chia le ṭha hngalhnak lungthin hihter a si. Sodom le Gomorrah khuami hna bantuk lungput nih nuamhsaihnak tampi kha a uk. TV le makazin nih zaang-ennak kha tha a pek i ṭihnung mi lam in nupa sual duhnak kha an riamhter. Zapi theihternak ca i hmanmi ah an cuantermi nuamhsaihnak a tam deuh nih “chia le ṭha thleidan khawhnak” kha a rawhter. (Hebru 5:​14) Asinain, “nan lo cang! Thil ṭha cu thil ṭhalo nan ti i thil ṭhalo cu thil ṭha nan ti” timi profet Isaiah hmangin Jehovah chimmi bia kha i cinken. (Isaiah 5:​20) “Va tlaitu” hmanmi ṭih a nungmi nuamhsaihnak nih na ruahnak kha a thlite in a rawhter maw? Mah le mah i dothlat a herh tuk.​—⁠2 Korin 13:⁠5.

11. Vennak Innsang mekazin nih TV ah aa tlai in piahmi duhnak tuanbia kong kha zeitindah ralrin a kan pek?

¹¹ A luancia kum 25 hrawng ah Vennak Innsang nih a hmaanmi biatu hna kha TV ah aa tlaiin piahmi tuanbia kong-​ah dawtnak in ralrin a rak pek hna.a A min a thangmi aa tlai in piahmi duh-​nak tuanbia a hmual ngeihnak kong he aa tlaiin hitin an langhter: “Zei lam paoh in duhnak hmuh i zuam cu a dik ko tiah an ti tawn. Tahchunhnak ah, i ṭhitum lo in fa a pawimi mino pakhat nih a hawinu kha hitin a chimh: ‘Victor cu ka duh cu ta. Ka zei hmanh a poi lo. . . . Amah he kan hrinmi ka fate hi ka caah a sung bikmi a si!’ Din tein chuahmi music nih cu nu ruahnak cu a palh tuk tiah mi kha a ruahter hna lo. Nang zong Victor kha na uar. Mah nute kha theithiam in na hun zaangfak. Na ‘hngalhthiampiak’ hna. Mah duhnak tuanbia a zohmi nu pakhat cu a hnu ah a lung a hung fim ṭhan i ‘Mah le mah i silhnalh khawh ning cu khuaruahhar a si.’ ‘Nupa ziaza rawhral cu a palh ti kha kan hngalh ko. . . . Asinain ka lung chung ruahnak in ka sual ve ti kha ka hun hngalh’ tiah a rak ti.”

12. TV program kong i ralrinpeknak hna cu aa tlak ti kha zei nih dah a langhter?

¹² Mah capar chuah a si caan thawk in lungput a rawhtermi cu bantuk nuamhsaihnak program hna cu a tam chin lengmang. Hmun tampi ah mah program hna cu nikhat ah suimilam 24 ning in an piah. Nu le pa le mino tampi nih mah nuamhsaihnak cu an zoh. Asinain kannih cu a hmaan lomi ruahnak in mah le mah kan i hlen awk a si lo. A ṭha lomi nuamhsaihnak cu hi vawlei ah a cang taktakmi thil hna tluk cun thil ṭha lo a si lo tiah ruah cu a palh lai. Khrihfa pakhat nih zeitik-​hmanh ah a inn ah sawm a timh hna lai lomi kha amah ca nuamhsaihtertu ah a thim hnanak ah silhnalhnak bia a chim kho ngai hnga maw?

13, 14. TV kong ralrinpeknak in ṭhatnak an hmuh ning kha cheukhat nih zeitindah an chim?

¹³ “Zumhawk a tlakmi le a fimmi sal” ralrinpeknak kha an zulh caah mi tampi cu ṭhathnemnak an hmu. (Matthai 24:​45-​47) Baibal hrambunh in chuahmi cawnpiaknak kha an rel hnu ah pa-​khat cio nih zeitindah a ṭhathnem hna kha chim awkah cheukhat nih ca an rak ṭial.b Nu pakhat nih a sining kha hitin a chim: “TV i duhnak tuanbia piahmi nih a ka lemnak hi kum 13 a si cang. Khrihfa pumhnak hna i pumh le lohmun ah a caancaan i telnak men in Jehovah he kan i pehtlaihnak ka fehter khawh lai tiah ka rak ruah. Asinain vale nih hrem asiloah dawt lo ahcun zuanzam khawh a si timi duhnak tuanbia piahmi ah hmuhmi lungput kha ka hung ngei ve. Ka va palh a si tiah ka rak ruah. Hitin ‘silhnalh’ a ngah tiah ka ruah caah a hmaan lomi lam kha ka zulh i Jehovah le ka va cung-​ah ka rak sual.” Mah nu cu bu chung in chuah a rak si. A donghnak ah a sualnak a hngalh ṭhan i aa ngaichih i bu chungah a rak lut ṭhan. Duhnak tuanbia piahmi kong ralrinpeknak capar nih mah unau nu kha Jehovah huatmi nuamhsaihnak hrial awkah thazang a rak pek.​—⁠Amos 5:​14, 15.

¹⁴ A dang nu pakhat nih hitin a chim: “Mah capar hi ka rel tikah Jehovah cung-​ah ka lungthin dihlak aa tel lo ti ka hngalh i ka ṭap. Tuanbia piahmi sal ka si ṭhan ti lai lo tiah Pathian sinah bia kaa kam.” Tuanbia piahmi nih a ka lem ti aa hngalmi Khrihfa nu pakhat nih mah capar cungah lunglawmhnak a rak langhter hnu ah hitin a rak ṭial: “Jehovah he kan i pehtlaihnak a hnorsuang kho hnga maw . . . tiin khua ka rak ruat. Mah duhnak tuanbia chung i aa ‘telmi’ hna kha ka hawikom in ka ruah hna caah caan-​khatte ah Jehovah hawi si lai cu zeitindah a si khawh lai.” TV ah piahmi tuanbia nih a luancia kum 25 ah mi lungput kha kha tluk in a hrawh khawh ahcun tuchan ah zei tluk in dah a hrawh khawh chinchin lai? (2 Timote 3:​13) TV ah piahmi duhnak tuanbia siseh, zaangennak video game asiloah nu le pa ziaza a rawh-​termi video hla si hna seh Satan rap a simi san a tlai lomi nuamhsaihnak phun zakip kha kan i ralrin awk a si.

Pumpak Lung I Khahlonak Rap

15. Satan rap nih mi cheukhat cu zeitindah a nung in a foih hna?

¹⁵ Satan nih pumpak lung i khah lo-​nak kha hmang in Jehovah miphun lakah ṭhencheunak a chuahter. Zei bantuk rianṭuannak tinvo sung hmuh hmanh ah cu rap ah i foih khawh a si. Cheukhat cu Jehovah pekmi daihnak le lung-​rualnak kha pumpak lung i khah lonak ruangah an rawhter caah Satan nih a nung in a tlaih hna.​—⁠Salm 133:​1-3.

16. Kan lungrualnak hrawh awkah Satan nih zeitindah a thli tein aa zuam?

¹⁶ Ralpi Pakhatnak ah Satan nih vawlei cung Jehovah a bupi kha lang hngan in a dohnak thawng in hrawh aa zuam nain a hlawh a tling lo. (Biathlam 11:​7-​13) Cu caan thawk in kan lungrualnak kha hrawh awkah a thli tein aa zuam. Pumpak lung i khah lonak ruangah kan lungrualnak a rawh ahcun “va tlaitu” kha a ke lamh kan fehter a si lai. Cuticun kanmah theng le a bupi cungah zalong tein Pathian thlarau rianṭuannak kha a donh khawh. Cu ti a si ahcun Khrihfabu daihnak le lungrualnak a hrawkmi zei thil paoh nih phungchimnak rian kha a donh caah Satan aa lawm lai.​—⁠Efesa 4:​27, 30-​32.

17. Pumpak lung i khah lonak kha tonghtham awkah zeidah tuah awk a si?

¹⁷ Khrihfa hawi pakhat he nan lung aa khah lo tikah zeidah na tuah khawh? Thil sining aa dang cio lai ti cu a hmaan ko. Buainak a chuahnak a ruang tampi a um ko nain pumpak lung i khah lonak kha tonghtham lo in um awk a ruang a um lo. (Matthai 5:​23, 24; 18:​15-​17) Baibal ah a ummi ruahnak cheuhnak cu Pathian thawchuah hnawhmi a si i a tling. Baibal phunglam zulh ahcun zeitik-​hmanh ah sunghnak a um lo. Cu nih cun a zungzal in ṭhatnak a chuahter.

18. Lung i khahlonak tonghtham tikah Jehovah i zohchunh cu zeicah bawmtu a si?

¹⁸ Jehovah cu ‘ngaihthiam awkah timhcia a si’ i ‘sualnak kha a ngaihthiam’ taktak. (Salm 86:​5, NW; 130:⁠4) Jehovah nawl kan i cawn tikah a dawtmi a fale kan si kha kan langhter. (Efesa 5:⁠1) Kan dihlak in misual kan si i Jehovah ngaihthiamnak kan herh tuk hringhran. Cucaah midang ngaihthiam duh lonak lungput kha kan i ralrin ding a si. Kannih cu Jesuh chimmi bianabia chung salpa he kan i lo kho. A bawipa nih cu salpa cu a batmi vialte a ngaihthiam nain tlawmte a bami a sal hawi kha a rak ngaithiam lo. Cu kong cu a bawipa nih a hngalh tikah a sal hawi a ngaithiam lomi sal kha thong ah a thlak. Mah bianabia kha Jesuh nih hitin a donghter: “Nan u nan nau kha nan lungchung taktak in nan ngaihthiam hna lo ahcun cu bantuk cun vancung khua i a ummi ka Pa nih nannih zong cu an tuah ve hna lai.” (Matthai 18:​21-35) Mah bianabia ṭha tein ruahnak le Jehovah nih voi zeizat dah a ka ngaihthiam ti tuaknak cu unau pakhat he lung i khah lonak tonghtham awk i zuam lio ah bawmtu taktak a si kho!​—⁠Salm 19:⁠14.

‘Cung Nung Bik Kilvennak Hmun’ Ah Him Tein Umnak

19, 20. Ṭih a nung tukmi atu caan ah Jehovah ‘kilvennak hmun’ le “huhphenhnak” kha zeitindah kan hmuh awk a si?

¹⁹ Kannih cu ṭih a nungmi caan ah kan nung. Jehovah nih dawtnak in a kan kilven lo ahcun Satan nih kan zapi in a kan hrawh dih taktak lai. “Va Tlaitu” rap kha hrial khawh awkah ‘Cung Nung Bik kilvennak hmun, NW’ a simi langhternak hmun ah ‘Lian Ngan Bik huh-​phenhnak chungah kan i dor’ awk a si.​—⁠Salm 91:⁠1.

²⁰ Jehovah i ralrinpeknak hna le lamhruainak hna kha mi a khenkhammi si lo in kilvengtu in ruat zungzal u sih. Kan dihlak in minung nakin a fim deuhmi sahrang he kan i do. Dawtnak in Jehovah bawmhnak aa tel lo ahcun ahohmanh cu rap cun luat khawh a si lai lo. (Salm 124:​7, 8) Cucaah “va tlaitu” rap in Jehovah nih a kan luatter nakhnga thlacam u sih!​—⁠Matthai 6:​13.

[A Tanglei Fianternak]

Naa Cinken Maw?

• ‘Minung ṭihnak’ hi zeicah thihnak a chuahter khomi rap a si?

• Satan nih thilri biapi chiahnak rap kha zeitindah a hman?

• Satan nih ṭih a nungmi nuamh-​saihnak rap ah mi cheukhat kha zeitindah a foih khawh hna?

• Kan lungrualnak hrawh awkah Satan nih zei rap dah a hman?