Unau Pa Hna Thlarau Lo Ah Tuh U Law I Zuam U!
“Thlarau lo ah a tuh ahcun, thlarau nih zungzal nunnak kha a pek lai.”—GAL. 6:8.
1, 2. Matthai 9:37, 38 kha zeitindah a tlin, cu ruangah Khrihfabu nih zeidah a hung herh?
NANG cu tuanbia ah cinken zungzal dingmi thil a hmutu na si. Jesuh Khrih chimchungmi cu a tling cuahmah. “Rawl ṭuan awk cu tampi a um ko, sihmanhsehlaw a ṭuantu ding cu tlawmte lawnglawng an si. Cucaah rawlṭuan uktu bawi sinah cun, rawl ṭuantu tam deuh a thlah hna nakhnga, thla va cam tuah u” tiah Jesuh nih a ti. (Matt. 9:37, 38) Jehovah Pathian nih mah thlacamnak kha rak hmuh bal lomi tiang in a leh cang. 2009 rianṭuannak kum ah, vawlei pumpi Jehovah Tehte hna Khrihfabu cu 2,031 in 105,298 tiang an phan. Buaktlak in ni khat ah 757 tipil an ing.
2 Cuti a karh caah Khrihfabu ah cawnpiaktu, tuukhal le lamhruaitu ah sining a tlinhmi unaupa tampi a herh. (Efe. 4:11) Hi donghnak caan chung ah Jehovah nih a tuu pawl herhmi zohkhenhtu ah sining a tlinhmi pa pawl a chuahter hna bantukin cutin a tuah peng lai tiah kan zumh. Mikah 5:5 NW, chimchungbia nih donghnak caan ah, Jehovah miphun cu ‘tuukhal pasarih’ le ‘upa pariat’ an ngei lai tiah aamah a khan, cu nih anmah a hruaitu pa an tam nawn lai kha a langhter.
3. ‘Thlarau lo ah tuh’ timi a sullam kha fianter.
3 Tipil a ing cangmi unau pa pakhat na si ahcun Khrihfabu rian hmuh i zuam awkah zeinihdah an bawmh khawh? A bik in ‘thlarau lo ah tuhnak’ a si. (Gal. 6:8) Cuti tuahnak ah na nunnak ah Pathian thiang thlarau zalong tein rian a ṭuan nakhnga Pathian duh ningin nun aa tel. ‘Pumsa duhnak lo ah tuh’ lo ding bia khiak. Zaangdam te le zalong tein nun le nuamhsaihnak ruangah Pathian rian ṭuan na duhnak kha zorter hlah. Khrihfa a simi paoh nih ‘thlarau lo ah tuh’ awk a si i cutin a tuahmi pa pawl cu caan a cut tikah Khrihfabu rian a ṭuan khomi an si lai. Atu ah bu rianṭuantu le Khrihfa upa a herh tuk caah mah capar hi Khrihfa pa pawl caah timhmi a si. Cucaah unaupa hna, mah capar hi thlacam bu in ruah le tuak awkah kan in forh hna.
Rian Ṭha Hmuh i Zuam
4, 5. (a) Tipil a ing cangmi pa pawl cu Khrihfabu ah zei rian hmuh awk dah zuam dingin forh an si? (b) Mi pakhat cu zeitindah aa zuam khawh?
4 Khrihfa pa pakhat cu automatic in zoh-khenhtu a si kho lo. Mah “rian ṭha” hmuh awkah aa zuam a hau lai. (1 Tim. 3:1) Cu ah zumtu khat herhmi lungtak in zohkhenhnak thawng in an ca ṭhatnak tuahpiak aa tel. (Isaiah 32:1, 2 rel.) A hmaanmi lungput he hmuh i zuam cu tinhmi san a si lo. Midang ṭhatnak caah mah zawn lawng ruahnak a ngeih lo tu a si.
5 Bu rianṭuantu le zohkhenhtu si aa zuammi cu Cathiang ah aa ṭialmi sining tlinh awkah an i zuam. (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Titas 1:5-9) Aa pumpe cangmi unau pa na si ahcun hitin i hal: ‘Phung chimnak ah tling tein kaa tel maw, midang tah cutin tuah awk ka bawm hna maw? Zumtu khat pawl an ca ṭhatnak lungtak in siaherhnak he thazang ka pe hna maw? Baibal siangngakchia pakhat in min ṭha ka hmu maw? A phi ṭha tein pek khawh kaa zuam maw? Khrihfa upa pekmi rian kha teima tein ka ṭuan maw? (2 Tim. 4:5) Mah bantuk biahalnak hna cu ruah a biapi ngai.
6. Khrihfabu rian ṭuan awk sining tlinh khawhnak lam a biapi bik cu zeidah a si?
6 Khrihfabu rian ca sining tlinh khawhnak lam dang cu ‘[Pathian thlarau thawngin] chunglei minung sinak ṭhawnter’ a si. (Efe. 3:16) Khrihfabu ah bu rianṭuantu asiloah Khrihfa upa a ṭuanmi cu zung nih an thimmi hna a si lo. Mah rian cu Jehovah he pehtlaihnak ṭha ngeih lawng ah hmuh khawh a si. Jehovah he pehtlaihnak ṭha cu zeitindah ngeih khawh a si? Lam khat cu ‘thlarau lamhruai ning in nun’ i mah nih a chuahtermi ziaza ngeih i zuam a si. (Gal. 5:16, 22, 23) Rian dang na ṭuan khawh chap na langhter tik le ṭhancho khawh ningcang ruahnak cheuhmi na zulh tikah “na ṭhannak kha mi vialte nih an hmuh” lai.—1 Tim. 4:15.
Mah Zawn Ruahnak Hlawt A Herh
7. Midang rian ṭuannak ah zeidah aa tel?
7 Midang rian ṭuanpiaknak ah rian i zuam le mah zawn ruahnak hlawt a herh. Zeicahtiah bu zohkhenhtu cu thlarau lei tuukhal an si caah tuurun tonmi harnak tonghtham awkah fak piin an i zuam. Lamkaltu Paul nih tuukhal zohkhenhnak rian kong Korin khua zumtu hna sin a chimmi bia hi zoh hmanh: “Ca kan kuat hna ah khan lungthin fak ngai le awlokchong ngai le mitthli tla bu in ka ṭial, cu ka ṭialmi cu nanmah ngaihchiatter ding ah khan si lo in, zeitluk in dah kan dawt hna, ti kha nan hngalh khawh nakhnga ka duh caah a si.” (2 Kor. 2:4) Mah ca nih Paul cu a rian ah a lungthin a um kha a langhter.
8, 9. Pa pawl nih zeitindah midang rian an ṭuan kha Baibal tahchunhnak in chim.
8 Jehovah salle caah fak piin rian a ṭuanmi pa pawl ngeihmi a lang ngaimi ziaza cu mah zawnruahnak hlawt a si. Tahchunhnak ah, Noah nih a chungkhar kha hitin a ti hna lai lo cu a fiang ko: ‘Zeitik ah dah lawng sak cu nan lim lai ka chim u, nan lim tikah ka ra lai.’ Moses nih Izipt ram i Israel mi hna kha hitin a ti hna lo: ‘Rili Sen ah kan i tong hna lai. A si khawh chung in cuka phanh i zuam u.’ Joshua zong nih hitin a chim bal lo: ‘Jeriko ralhau zeitik ah a tluk lai hung ka chim u.’ Isaiah nih mi pakhatkhat kha sawh in ‘Amah a um! Amah hi thlah’ tiah a ti lo.—Isa. 6:8.
9 Pathian thlarau forhfialnak a cohlangmi ah zohchunh awk ṭha bik cu Jesuh Khrih a si. Minung Tlanhtu in ṭuan ding a rian kha lungtho tein a cohlan. (Johan 3:16) Jesuh mah zawnruat lo dawtnak nih mah zawnruahnak hlawt ve awk a kan forh awk a si lo maw? Tuu zohkhenhnak kongah Khrihfa upa a ṭuannak a sau cangmi pakhat nih hitin a chim: “Jesuh nih ka tuu kha zohkhenh hna tiah Piter a fialmi bia nih ka lung a ka suk tuk. Ka nun chung ah bia tlawmpal asiloah zaangfahnak aa telmi tuahsernak sawhsawh te pakhat cu mi pakhat caah thazang petu a si kho ti kha ka hun hngalh. Tuu zohkhenhnak rian cu ka duh tukmi a si.”—Johan 21:16.
10. Midang rian ṭuannak ah Jesuh nawl i cawn awkah Khrihfa pa hna kha zeinihdah a forh khawh hna?
10 Khrihfabu ah tipil a ing cangmi pa hna nih Pathian tuurun he aa tlaiin “dinhnak kha kan pek hna lai” tiah a chimmi Jesuh lungput langhter kha an duh taktak. (Matt. 11:28) Pathian an zumhnak le Khrihfabu an dawtnak nih Khrihfa pa hna kha rian ṭha hmuh i zuam awkah a forh hna, mah rian cu mah zawnruahnak tam tuk hlawt le caan le thazang tampi pek a hau tiah an ruat lo. Asinain mi pakhat cu mah rian hmuh i zuam a duh lo ah tah zeitin? Unau pa pakhat cu Khrihfabu rian ṭuan duhnak ngei dingin a tuah kho maw?
Ṭuan Duhnak Ngeih Awk Tuahning
11. Midang rian ṭuan duhnak cu zeitindah ngeih khawh a si?
11 Sining ka tlinh lai lo timi ruahnak nih i zuam awk an dawnh ahcun thiang thlarau hmuh awkah thlacam cu aa tlak. (Luka 11:13) Jehovah thlarau nih mah kong na lungre theihnak vialte tei awk an bawmh lai. Midang rian ṭuan duhnak cu Pathian sinin a ra, unau pa kha Jehovah thlarau nih a rian tam deuh in ṭuan duhnak a ngeihter i cu rian ṭuan khawh awk a herhmi ṭhawnnak zong a pek. (Fil. 2:13; 4:13) Cucaah midang rian ṭuan duhnak ngeih awkah Jehovah bawmhnak hal cu aa tlak.—Salm 25:4, 5 rel.
12. Pa pakhat cu a rian ṭuan khawh awkah a herhmi fimnak zeitindah a ngeih khawh?
12 Tuurun zohkhenh cu a har i lung a buai tuk tiah ruat in Khrihfa pa pakhat cu, cu rian hmuh i zuam lo awkah bia a khiak men lai. Asiloah mah rian ṭuan awkah ka fimthiamnak nih a phan lo tiah a ruah men lai. Cuti a si ahcun Baibal le Baibal hram bunh in chuahmi cauk kha teima deuh in a hlathlai ahcun fimnak a ngei kho ko. Hitin aa hal kho: ‘Baibal relnak caan ka pe maw? Fimnak ka pe tiah thla ka cam maw?’ Lamkaltu Jeim nih hitin a ṭial: “Fimnak a baumi nan um ahcun, Pathian sinah thla cam sehlaw Pathian nih a pek ko lai; Pathian nih cun ahopaoh kha zaangfah ngai le siang ngai in a pek ko hna.” (Jeim 1:5) Baibal chimmi mah bia cu na zum maw? Pathian nih Solomon thlacamnak a leh tikah Solomon cu “a fim le thil a thleidang khomi lungthin” a pek i bia a ceih tikah a ṭha le a chia a thleidanter khawh. (1 Si. 3:7-14) Solomon nih fimnak a hmuhmi ning phun cun kan hmu lai lo nain Pathian nih a tuu pawl ṭha tein zohkhenh khawh awkah Khrihfabu rian a pekmi pa pawl kha fimnak a pek hna lai ti cu kan zumh khawh.—Ptb. 2:6.
13, 14. (a) ‘Khrih nih kan ca i a ngeihmi dawtnak’ cu Paul cungah zeitindah rian a ṭuan kha fianter? (b) ‘Khrih nih kan caah a ngeihmi dawtnak’ nih zeitindah kan cungah rian a ṭuan awk a si?
13 Midang rian ṭuan duhnak ngeih awk bawmtu dang pakhat cu Jehovah le a Fapa nih a kan tuahpiakmi thil vialte kha ṭha tein ruahnak a si. Tahchunhnak ah, 2 Korin 5:14, 15 kha ruat hmanh. (Rel.) ‘Khrih nih kan ca i a ngeihmi dawtnak nih zeitindah a kan uk’? Pathian duhnak bangin kan caah a nunnak a peknak thawngin a langhtermi Khrih dawtnak cu a ngan tuk. Mah cung kan i lawmhnak a ngan deuhdeuh ah kan lung a tho chin ve lai. Paul nih Khrih dawtnak a hmuhmi kha a nunnak ah a langhter. Mah nih mah zawn lawng i ruah lo awkah a uk i Pathian le Khrihfabu chung ummi he bu chung um lomi he an rian ṭuan ding kha aa tinhmi si awk a bawmh.
14 Khrih nih minung a dawtnak kong ruahnak zong nih a cung i lawmh ding a kan forh. Cucaah mah zawn lawng ruatmi hmuitinh phanh i zuam in ‘pumsa duhnak lo ah tuh’ peng cu aa dawhtlak lo ti kha kan hngalh. Cun Pathian pekmi rian kha hmasa bik chia in ṭuan awkah thil sining kha kan remh. Dawtnak nih unau “rian tu” ṭuan awk a kan forh. (Galati 5:13, rel.) Jehovah sin aa pumpemi hna caah toidor tein unau rian a ṭuanmi ah kan i hmuh ahcun upatnak in kan peh-tlaih hna lai. Satan karhtermi mi sualnak kawl in soi duhnak lungput kha i cawn kan duh lai lo ti cu a fiang ko.—Biat. 12:10.
Chungkhar Mi Vialte an i Tel
15, 16. Pa pakhat bu rianṭuantu asiloah Khrihfa upa rian pek awk sining a tlinh, tlinh lo zoh tikah a chungkhar mi cu zei hmun ah dah an i tel?
15 Unau pa pakhat cu nupi le fa a ngeimi a si ahcun bu rianṭuantu asiloah Khrihfa upa pakhat si awkah sining a tlinh, tlinh lo bia-khiah tikah a chungkhar sining kha tuak chih a si. A chungkhar le Pathian pehtlaihnak, an chungkhar min a ṭhat le ṭhat lo cu rian peknak he dairek in aa pehtlai. Mah nih Khrihfabu caah bu rianṭuantu asiloah Khrihfa upa si aa zuammi pa pakhat bawmhnak ah chungkhar mi hna an rian a biapit ning kha fiang tein a langhter.—1 Timote 3:4, 5, 12 rel.
16 Khrihfa innchungkhar mi pakhat le khat an i bawmh kha Jehovah nih a duh. (Efe. 3:14, 15) Cucaah chungkhar lu cu Khrihfabu rian ṭuan tik le innchungkhar “ṭha tein zohkhenh” tikah a tlarimi a si lai. Zarh fate Chungkhar Pumhnak in ṭhatnak hmuh awkah Khrihfa upa asiloah bu rianṭuantu cu a nupi le a fale he Baibal cawnnak tuah a biapi tuk. Cun a chungkhar he lohmun rian ah hmaan tein aa tel awk a si. Hi zawn zongah chungkhar lu aa zuamnak ah chungkhar nih ṭuanpi a biapi.
Na Ṭuan Ṭhan Lai Maw?
17, 18. (a) Unaupa pakhat cu rian pek awk sining a tlinh ti lo ahcun zeidah a tuah awk a si? (b) Hlan ah Khrihfa upa asiloah bu rianṭuantu a si bal mi pa-khat cu zei bantuk hmuhnak dah ngeih aa zuam khawh?
17 Hlan ah Khrihfa upa asiloah bu rianṭuantu na rak si nain atu cu na si ti men lai lo. Jehovah na dawt le amah nih an zohkhenh peng rih kha na zumh khawh. (1 Pit. 5:6, 7) Thil cheukhat ah mersannak tuah na herh tiah an in ti bal maw? Na tlinlonak kha lungtho tein cohlang law Pathian bawmhnak in tei i zuam. Lungfah lo awk i zuam. Fim law a ṭhatnak lei in hmuhnak ngei. Kum sau nawn Khrihfa upa a ṭuan i mah rian ṭha a sungmi Khrihfa upa pakhat nih hitin a chim: “Khrihfa upa ka rak si lio bantuk in kaa pum, lo-hmun ah kaa tel i Baibal rel hmuitinh ka ngei. Cu ning in ka tuah khawh taktak. Lungsau zong ka cawn, zeicahtiah kum khat hnih ah Khrihfa upa rian ka hmu ṭhan lai tiah ka rak ruah nain cu rian hmuh ṭhan awkah kum sarih a rau. Mah caan chungah lung dongh loin i zuam peng awkah thazang an ka pekmi nih tampi a ka bawmh.”
18 A cung lei bantuk sining a tongmi unaupa na si ahcun na lungdong hlah. Pathian rian na ṭuanmi le na chungkhar hmuhmi Jehovah thluachuah kha ruat ṭhan. Na chungkhar kha Pathian he pehtlaihnak ṭha ngeih awk bawm. A zawmi kha va leng hna law thazang dermi kha tha pe hna. Mah lengah Jehovah Tehte pakhat in Pathian na thangṭhatmi le Pennak thawngṭha chimnak ṭuanvo na hmuhmi kha sunsak.a—Salm 145:1, 2; Isa. 43:10-12.
A Thar in i Zoh Ṭhan
19, 20. (a) Tipil a ing cangmi pa vialte cu zei tuah awk dah forh an si? (b) Zei kong dah a hnu capar ah kan i ruah lai?
19 Tuchan ah hlan nakin bu zohkhenhtu le bu riantuantu hi a herh khun. Cucaah tipil a ing cangmi pa vialte kha nan sining i hlathlai in hitin i hal awk kan in forh hna, ‘Bu rianṭuantu asiloah Khrihfa upa rian ṭuan ding hi zeicah kaa zuam lo?’ Hi a biapimi kong hi a sining tein hmuh khawh awkah Pathian thlarau nih in bawm ko seh.
20 Zumtu pawl mah zawnruahnak hlawtnak in Khrihfabu chung ummi vialte ṭhatnak an hmu lai. Zaangfahnak le mah zawnruat lo in rian kan ṭuan tikah midang rianṭuannak le thlarau lo ah tuhnak in lawmhnak kan hmu lai. Asinain a hnu capar nih a fianter lai ban-tukin Pathian thiang thlarau ngaihchiatter awk a si lo. Cucu zeitindah hrial khawh a si?
[A Tanglei Fianternak]
a Vennak Innsang, August 15, 2009, cahmai 30-32 zoh.
Zeitindah Na Leh Lai?
• Mikah 5:5 chimchungbia nih zeidah aamah a khan?
• Mah zawnruat lo lungput ah zeidah aa tel kha fianter?
• Mi pakhat cu midang rian ṭuan duhnak a ngeih nakhnga zeidah a tuah khawh?
• Pa pakhat bu rianṭuantu asiloah Khrihfa upa ṭuan awk a tlinh nakhnga a chungkhar mi hna ṭuan bawmhnak cu zeitluk in dah a biapit?
[Cahmai 25 Hmanthlak]
Zei ṭuan awk dah naa zuam khawh?