Mino Unaunu Hna Khrihfa Nutling Si Awkah I Zuam U

1. Khrihfa nutling, patling kan si nakhnga zeidah kan tuah a hau?

NGAKCHIA pawl an ṭhan a fawi ning kan hmuh tikah kan khuaruah a har men lai. Amah te in a ṭhang colhmi an lo. Asinain Khrihfa nutling, patling sinak tu cu amah tein a ṭhang kho lo.b (1 Kor. 13:11; Heb. 6:1) Mah hmuitinh phanh awkah Jehovah he a ṭhami pehtlaihnak kan ngeih a hau. Cun a lung a lawmhtermi ziaza ṭha hna ngeih ding in kan i zuam tik, hman awk a tlakmi thiamnak kan cawn tik le hmailei ah kan rian ca kan i timhtuah tikah a thiang thlarau bawmhnak zong kan herh.—Ptb. 1:5.

2. Genesis 1:27 in zeidah kan cawn khawh, hi capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

² Jehovah nih minung kha nu le pa tiin a kan ser. (Genesis 1:27 rel.) Pa le nu cu kan pum lawng si loin a dang kan i lawh lonak zong tampi a um. Tahchunhnak ah, Jehovah nih nu le pa kha rian dang veve a pek hna. Cucaah pek an simi rian an ṭuan khawh nakhnga sining le thiamnak an ngeih a hau. (Gen. 2:18) Hi capar ah mino unaunu hna cu zeitindah Khrihfa nutling an hung si khawh timi kong kan i ruah hna lai. A changtu capar ah mino unaupa hna nih zeidah an tuah khawh timi kong kan i ruah hna lai.

Pathian Sining Hna Kha Ṭhanchoter

3-4. Mino unaunu hna zohchunhawk a ṭhami hna kong kha khoika ah dah nan hmuh khawh? (Hmanthlak zong zoh.)

³ Baibal ah Jehovah a daw i a biami zumhfekmi nu tampi kong kha a langhter. (“Baibal Chung I Nu Pawl Sinin Zeidah Kan Cawn Khawh?” timi [Myanmar] capar kha jw.org ah zoh.) Cherhchanmi Baibal caang ah a langhter bantuk in annih cu “ziaza ṭhami” le “zeizong kip ah mi dingmi an si.” Khrihfabu zong ah Jehovah a dawmi le Khrihfa nutling a simi unaunu pawl kan hmuh khawh hna.

⁴ Mino unaunu hna nan i zohchunh khawhmi zohchunh awk a ṭhami unaunu pawl kha kawl hna u. An sining ṭha hna kha zoh u law mah sining hna langhter khawh ning kha ruat u. A changtu catlangbu ah Khrihfa nutling si awkah ngeih a hermi sining pathum kong kan i ruah hna lai.

5. Khrihfa nutling a simi hna caah toidornak cu zeicah a herh?

⁵ Toidornak cu Khrihfa nutling, patling si awkah a biapi tukmi sining a si. Aa toidormi nu cu Jehovah le midang he a ṭhami pehtlaihnak a ngei lai. (Jeim 4:6) Tahchunhnak ah, Jehovah a dawmi nu nih cun vancung kan Pa nih a dirhmi lu sinak phunglam kha toidor tein a cohlan lai. (1 Kor. 11:3) Mah lu sinak phunglam cu Khrihfabu le chungkhar he zong aa pehtlaimi a si.c

6. Mino unaunu hna nih Rebekah sinin toidornak kong zeidah an cawn khawh?

⁶ Rebekah kong kha ruathmanh. Anih cu mifim, ral ṭha tein biakhiahnak a tuahmi le ṭha tein khua a ruat thiammi a si. (Gen. 24:58; 27:5-17) Asinain upatnak a ngei i lamhruainak zong a zulh. (Gen. 24:17, 18, 65) Rebekah bantuk in Jehovah timhtuahnak kha toidor tein kan bawmh ahcun kan chungkhar le Khrihfabu ah zohchunh awk a ṭhami kan si lai.

7. Mino unaunu hna nih Esther sinin tangdornak kong he aa tlaiin zeidah an cawn khawh?

⁷ Tangdornak cu Khrihfa dihlak nih kan herhmi a dang sining pakhat a si. Baibal ah “mi toidorte i um a ṭha deuh” tiah a ti. (Ptb. 11:2) Esther cu aa tangdormi le Pathian a ṭihmi nu a si. Aa tangdormi a si caah siangpahrangnu a hung si tik zong ah aa porhlaw lo. Dankhat a upa Mordekai ruahnak cheuhmi kha a ngaih i mah ning in a tuah. (Est. 2:10, 20, 22) Nang zong midang sinah a ṭhami ruahnak cheuhnak na hal hnanak thawng in le mah ning in na zulhnak thawng in tangdornak na langhter khawh ve.—Tit. 2:3-5.

8. Unaunu pawl kha 1 Timote 2:9, 10 ning in thilpuan hruk ning le ṭamh ning kong he aa tlaiin a ṭhami thimnak tuah awkah tangdornak nih zeitindah a bawmh khawh hna?

⁸ Esther nih tangdornak kha a dang lam zong in a langhter. Anih cu “aa dawh ngaingai i duh a nung ngaingai” ko nain amah le amah a hleihluat tuk in lungthin aa pe lo. (Est. 2:7, 15) Unaunu hna nih Esther kong in zeitindah ṭhathnemhnak an hmuh khawh? Lamkhat cu 1 Timote 2:9, 10 ah hmuh khawh a si. (Rel.) Lamkaltu Paul nih Khrihfa nu pawl kha a za tawk le aa dawh tawk in i thuam awkah lamhruainak a pek hna. Hika ah a hmanmi Greek biafang cu upat awkah a tlakmi le midang upatnak a langhtermi phun in thilpuan i hruk a hau ti sullam a ngei. Mah ruahnak cheuhnak a zulmi unaunu pawl caah kan i uangthlar tuk.

9. Abigail kong in zeidah kan cawn khawh?

⁹ Hngalhthiamnak cu unaunu dihlak nih an langhter awk a simi a dang sining a si. Hngalhthiamnak timi cu zeidah a si? Mah cu zeidah a hmaan i zeidah a hmaan lo ti hngalh khawhnak le a hmaanmi thil tuah awkah i thim khawhnak sining a si. Abigail kong kha ruathmanh. A vapa i a ṭhalomi biakhiahnak ruang ah an innchungkhar ning in harnak ton ding an si. Abigail cu hngalhthiamnak a ngeih ca le a hmaanmi thil kha a hngalhthiam i a tuah colh caah an nunnak a luat. (1 Sam. 25:14-23, 32-35) Hngalhthiamnak nih zeitik ah dah bia kan chim lai i zeitik ah dah dai tein kan um lai ti kha hngalh awk zong ah a kan bawmh. Cun midang kong hngalh kan duh tik zong ah a tlari tein um peng awkah a kan bawmh.—1 Thes. 4:11.

Hman Awk A Tlakmi Thiamnak Ngeih Awkah Cawng

10-11. Ṭha tein ca rel thiamnak le ṭial thiamnak nih kanmah he midang he zeitindah a kan ṭhathnemh khawh? (Hmanthlak zong zoh.)

¹⁰ Unaunu pawl cu hman awk a tlakmi thiamnak an ngeih a hau. A ngakchiat lio i a cawnmi thiamnak cheukhat nih ngakchianu pakhat kha a upat tikah a ṭhathnemh khawh. Tahchunhnak cheukhat i ruah hna u sih.

¹¹ Ṭha tein ca rel thiam awk le ṭial thiam awkah cawng. Nun phung cheukhat ahcun nu pawl caah ca rel thiam le ṭial thiam cu a hau lo tiah an ruah. Asinain Khrihfa dihlak caah mah cu a herhmi sining an si.d (1 Tim. 4:13) Cucaah a har hmanh ah carel thiam awk le ṭial thiam awkah cawng peng. Zei laksawng dah na hmuh lai? Mah sining nih rian hmuh awk le rian hmunh awkah aan bawmh lai. Baibal ṭha tein na hlathlai khawh lai i midang na cawnpiak khawh hna lai. Mah leng ah Baibal na rel khawh ca le ṭha tein na ruah khawh caah Jehovah he nan i naih deuh lai.—Josh. 1:8; 1 Tim. 4:15.

12. Phungthlukbia 31:26 in zeidah kan cawn khawh?

¹² Ṭha tein chawnhbiak thiam awkah cawng. Khrihfa hna caah mah cu a biapi tukmi a si. Mah kong he aa tlaiin zultu Jeim nih hitin ruahnak a kan cheuh: “Ahohmanh bia theih duhnaklei ah cun a khul a rangmi si u law biachimnaklei . . . ah cun a khul a nuarmi si u.” (Jeim 1:19) Midang biachimmi ṭha tein na ngaih tikah an cung ah ‘zaangfahnak’ asiloah zawnruahnak na ngeih na langhtermi a si. (1 Pet. 3:8) Midang nih an chimmi asiloah an intuarmi kha na hngalhthiam lo ahcun aa tlakmi biahalnak tuah hna. Cun bia na chim hlan ah ruat hmasa. (Ptb. 15:28) Hitin i hal: ‘Ka chim dingmi kong hi a hmaammi le thazaang a pemi bia a si maw? Upatnak le zaangfahnak aa tel maw?’ Mi chawnhbiak a thiammi nutling a simi unau hna sin in cawng. (Phungthlukbia 31:26 rel.) Bia an chim ning cung ah lungthin pe. Mah sining kha ṭha deuh in na cawn ahcun komh a fawimi na si lai i nan kar ah daihnak a um lai.

13. Inn rian ṭha ten ṭuan khawh awkah zeitindah na cawn khawh? (Hmanthlak zong zoh.)

¹³ Inn rian ṭuan ning kha cawng. Hmun tampi ah inn rian tam deuh cu nu nih an ṭuan. Inn rian ṭha tein ṭuan khawh awkah na nu asiloah a dang unaunu pakhatkhat sin in na cawn khawh. Cindy timi unaunu nih hitin a ti: “Ka nu nih a ka cawnpiakmi lak ah a sunglawi tukmi pakhat cu rian i zuamnak in hmuhmi lawmhnak kha a si. Rawl chuan ning, thianhhlimh ning, thil ṭhit ning le thil ka cawk tikah tangka fimkhur tein hman ning hna ka cawn caah keimah tein kaa zohkhenh khawh i Jehovah caah tam deuh in ka ṭuan khawh. Ka nu nih khualdawtnak langhter awk zong ah a ka cawnpiak. Mah nih an sinin ka cawn khawhmi unau pawl he i tonnak caanṭha a ka ngeihter.” (Ptb. 31:15, 21, 22) A teimami, khualdawtnak a langhtermi le inn rian ṭha tein a ṭuan khomi unaunu hna cu an chungkhar le Khrihfabu caah thluachuah an si.—Ptb. 31:13, 17, 27; Lam. 16:15.

14. Crystal hmuhtonnak in zeidah na cawn khawh, zei cung ah dah lungthin na pek awk a si?

¹⁴ Nangmah tein thil tuah khawh awkah cawng. Cutin cawn cu Khrihfa dihlak caah a biapi tukmi a si. (Fil. 4:11) Crystal timi unaunu nih hitin a ti: “Ka nu le ka pa nih siangsangruun ka kai lioah ka upat tikah ka hman khawh dingmi fimthiamnak kha cawn ding in tha an ka pek. Tangka cazin tlaih ning cawn ding in ka pa nih tha a ka pek i mah nih tampi a ka bawmh.” Pawcawmnak rian thiamnak lawng in a za lo tangka hman thiam zong a hau. (Ptb. 31:16, 18) A herh loin leiba ngeih na hrialnak thawng in le na ngeihmi ah naa lungsinak thawng in thlaraulei hmuitinh ah lungthin pe peng.—1 Tim. 6:8.

Hmailei Rian Caah I Timtuah

15-16. Va a ngei lomi unaunu pawl cu zeicah a sunglawi tukmi an si? (Marka 10:29, 30)

¹⁵ Thlaraulei ziaza na ṭhanchoter i hman awk a tlakmi sining hna na ngeih ahcun hmailei na rian kha ṭha tein na ṭuan khawh lai. Na tuah khawhmi tahchunhnak cheukhat kha i ruah hna u sih.

¹⁶ Caan cheukhat chung nupi va ngeih rih loin na um kho. Nunphung cheukhat ah va ngeih loin um cu ningzak a si ko nain Jesuh nih a chim bantuk in unaunu cheukhat nih va ngeih lo awkah an i thim. (Matt. 19:10-12) Mi cheukhat tu cu an sining ruang ah nupi, va ngeih loin an um. Nupi, va na ngeih zong, ngeih lo zong ah Jehovah le Jesuh nih an in namneh hlei lo. Vawleicung pumpi ah a ummi va a ngei lomi unaunu hna cu zohchunhawk ṭha an si i Khrihfabu caah thluachuah an si. Midang kha an dawt hna i an zohkhenh hna caah annih cu ule le nule bantuk an hung si.—Marka 10:29, 30 rel; 1 Tim. 5:2.

17. Mino unaunu pawl nih caantling rian ṭuan awkah atu in zeitindah an i timhtuah khawh?

¹⁷ Caantling rianṭuantu na hung si kho. Vawleicung pumpi phungchim rianṭuannak ah aa telmi tam deuh cu unaunu an si. (Salm 68:11) Nangtah caantling rianṭuan awkah atu in naa timtuah kho lai maw? Hmaikal na ṭuan kho, innsaknak ah mah lungtho tein naa tel kho i Bethel rian zong na ṭuan kho. Na hmuitinh caah thlacam. Cu bantuk hmuitinh a phan cangmi unau pawl kha bia ruah hna law caantling rian ṭuan awkah i zuam. Cun hmuitinh phanh awkah an bawm kho dingmi timhtuahnak ngei. Caantling rian na ṭuan ahcun Jehovah caah lung cawlcangh awk ngai a simi thil tampi na tuah khawh lai.

18. Unaunu pakhat nih va kha zeicah ralring tein aa thim awk a si? (Hmanthlak zong zoh.)

¹⁸ Nupi, va ngeih ding in naa thim khawh. Kan i ruah cangmi sining le thiamnak hna nih nupi ṭha si awkah aan bawmh lai. Nupi, va ngeih ding in naa timh ahcun na innchunghawi kha fimkhur tein i thim. Mah cu na tuah balmi biakhiahnak lak ah a biapi bikmi pakhat a si ve. Innchunghawi na ngeih ahcun na chungkhar lu nawl kha na ngaih a hau lai. Vat ding in naa thimmi pa lamhruainak na zulh a hau lai ti kha philhhlah. (Rom 7:2; Efe. 5:23, 33) Cucaah hitin i hal: ‘Khrihfa patling a si maw? A nunnak ah thlaraulei kha pakhatnak ah a chia maw? A ṭhami biakhiahnak a tuah maw? A palhnak kha a cohlang ngam maw? Nu pawl tah a upat hna maw? Thlaraulei, pumsalei le lungthinlei bawmh awkah a herhmi sining a ngei maw? A rian tah ṭha tein a ṭuan kho maw? Tahchunhnak ah, Khrihfabu ah zei rian dah a ngeih i mah kha zeitindah a tawnghtham?’ (Luka 16:10; 1 Tim. 5:8) Va ṭha ngeih na duh ahcun nupi ṭha si awkah naa zuam ve a hau lai.

19. Nupi le nih “bawmtu” tiah auh kha zeicah an i uangthlar awk a si?

¹⁹ Baibal ah nupi ṭha cu a vapa caah “bawmtu” le “hawi” a si tiah a ti. (Gen. 2:18) Mah cu nupile namneh a si maw? A si lo. A taktak ti ahcun nupile thangṭhat tu a si. Baibal nih Jehovah kha “bawmtu” in a langhter. (Salm 54:4; Heb. 13:6) Nupile cu an vale caah bawmtu taktak an si. Tahchunhnak ah, a va nih chungkhar caah biakhiahnak a tuah tikah a hlawh a tlin nakhnga a bawmh. Jehovah a dawt caah midang nih a vapa i a ṭhami sining hna an hmuh nakhnga a si khawh chung in a bawmh. (Ptb. 31:11, 12; 1 Tim. 3:11) Jehovah na dawtnak na fehternak thawng in le inn le Khrihfabu ah midang na bawmh hnanak thawng in nupi ṭha si awkah atu in naa timtuah kho.

20. Nu pakhat nih a chungkhar caah zei thil ṭha dah a tuah?

²⁰ Nu na hung si kho. Va na ngeih tikah fa zong na hun ngei kho. (Salm 127:3) Cucaah nu ṭha si ding in zeidah a herh ti kha ruat. Hi capar ah kan i ruahmi thiamnak le sining hna nih nupi le nu ṭha si awkah aan bawmh khawh. Dawtnak, zaangfahnak le lungsaunak na ngeih ahcun nan chungkhar cu a nuam lai i na fale zong kan him timi ruahnak an ngei lai.—Ptb. 24:3.

21. Unaunu pawl kong he aa tlaiin zeitindah kan ruah, zeicah? (A phaw hmanthlak.)

²¹ Unaunu hna Jehovah le a miphun caah nan tuah khawhmi paoh nan tuah caah kan in dawt tuk hna. (Heb. 6:10) Thlaraulei sining ṭhanchoter awk, nanmah le nan pawngkammi hna caah a ṭhahnemmi thiamnak ngeih awk le hmailei nan rian caah ṭha tein i timhtuah awkah fakpi in nan i zuam. Nannih cu Jehovah bupi caah a sunglawi tukmi nan si.