9-15 MARZOBAYEDA, 2026
TRÃBI 45 Mʉ̃ sodebʉta jarayi
¿Sãwũã krĩcha zeri ẽãta ãĩbʉeita?
«Zʉbʉriade mʉ̃ra» (ROM. 7:24).
KʼÃRẼTA ŨDUDAITA
Kʼawuadayi kʼãrẽta oseapanʉ krĩcha zeri ẽã erbʉde akʉza bia senti ẽ bʉrʉ.
1, 2. (1) ¿Edaʉde sãwũã sentibasi Pablora? (2) ¿Dayirãsida sãwũã iyide kĩrãkʼa sentiseapanʉ? (Romanos 7:21-24).
DAYIRÃBA Pablo ʉ̃rʉ krĩchabʉrʉde kʼawuapanʉ iyira drʉaza drʉaza nejaradiabasita, bʉsi ʉ̃kʉrʉ librora Daizeze Bedʼeade edabʉta, adewara nejaradia bia baribasi. Pablora zowaĩnĩgʉa basi akʉza kʼẽrẽpabasi, mamina edaʉde bia senti ẽ basi akʉza krĩcha obasi, idi ewade dayirãta berabaribʉ kĩrãkʼa.
2 (Akʉra Romanos 7:21-24). Pabloba Romanora karta bʉ diabʉeside bedʼeasi iyi sãwũã sentibada ʉ̃rʉ. Idi ewade dayirãsida Pablode kĩrãkʼa mawũã sentiseapanʉ. Pablora kʼẽrẽpabasi Daizeze ode akʉza okĩrãbasi Daizezeba jarabʉde, mamina iyira kayirua omia baera edaʉde zarebasi oita Jeowaba kãgabʉta. Adewara Pablora bia senti ẽ basi krĩchabaside iyi Daizeze ode zei naweda nekʼãrẽ mitia oda kʼarea. Adewara erbasi baera bedʼea zroma iyikʉzaʉba ara obe ẽãta maʉ̃bida bia sentibi ẽ basi.
3. ¿Kʼãrẽta kʼawuadai naʉ̃ artikulodera? (Akʉra nota «Kʼãrẽta jarakĩrãbʉ»).
3 Pablora edaʉde krĩcha zeri ẽãa zebʉrʉba sopʉa sentibasi mamina maʉ̃ ʉ̃rʉ audre krĩcha ẽ basi. Naʉ̃ artikulode kʼawuadayi, ¿kʼãrẽa Pablora edaʉde bia senti ẽ basi?, ¿kʼãrẽba kʼarebasi pablora bia senti ẽ baside? Akʉza ¿kʼãrẽta oseapanʉ dayirãta krĩcha zeri ẽã zebʉrʉde?
¿KʼÃRẼA PABLORA EDAɄDE BIA SENTI Ẽ BASI?
4. ¿Kʼãrẽa Pablora edaʉde bia senti ẽ basi?
4 Iya nãã nekʼãrẽ odadeba. Pablo Daizeze odebema bai naweda ne aña osi mejãchade. Bari jaraita, iya ũdusi Esteban sãwũã beabarabʉta. Iyitara maʉ̃ra bigabasi (Hech. 7:58; 8:1). Akʉza pẽwã jʉ̃drʉsi Daizeze odebemarata akʉza zʉbʉriabisi (Hech. 8:3; 26:9-11).
5. ¿Pabloba iya nãã obadata krĩchaside sãwũã sentibasi?
5 Daizeze ode jʉ̃drʉda tẽãbida Pablora edaʉde bia senti ẽ basi iya nãã nekʼãre aña oda kʼarea, maʉ̃ta ewari berabari wãne audre senti wãsi mawũãbʉta iyira. Bari jaraita, iya bʉside karta mebẽrã Corintodebema año 55de bʉ diabʉesi iyira apostol adaira biga ẽ basita, iyara pẽwãbasi baera Daizeze odebemarata (1 Cor. 15:9). Adewara 5 año tẽãbida iya karta diabʉeside mebẽrã Efesodebemara. Maʉ̃ne jarasi wuabemara apostoleraira iyira audre biga ẽãta (Efes. 3:8). Adewara karta abaʉde iya Timoteoʼa bʉside jarasi iyira Daizeze ode bʼai nawedara sewanebʉrʉ omiabasita, pẽwãbasita adewara kĩrʉmiabasita (1 Tim. 1:13). Pabloba kongregasionʼrara akʉ wãbaside so zarea diaita, ũdusibaibara ẽbẽrãra iya naweda pẽwãbasita mawũã ẽ bʉrʉ ãyi mebẽrãta, maʉ̃ kʼarea Pabloitara zarebasibaibara.
6. ¿Pablora kʼãrẽa bia senti ẽ basi? (Akʉra notata).
6 Pabloba erbasi bedʼea zroma iyi zʉbʉriabibʉta. Pabloba jara ũrĩbisi iyara bedʼea zroma erbasita maʉ̃ba krĩcha obibasita, jarasi maʉ̃ra uruba iyi yarama zʉbʉ kĩrãkʼabʉta (2 Cor. 12:7). Kʼawuada ẽ mawũã sentibasi kʼawuaita kayata erbʉ kʼarea, krĩcha obʉ kʼarea mawũã ẽ bʉrʉ awuru bedʼea zroma erbʉ kʼarea, mamina iya sãwũã jaradaba dayirãba kʼawuaseapanʉ iyira mejãcha zʉbʉriabasitab.
7. ¿Pabloitara kʼãrẽa zareabasi ewariza nebia oira? (Romanos 7:18, 19).
7 Pablora bia senti ẽ basi iya aña obasi baera. Pablobara zarea osi ẽbẽra bia bʼaita akʉza wua nemitia oẽ baita (akʉra Romanos 7:18, 19). Adewara iya nebiata okĩrãbasi, mamina iyira nekayirua omia baera edaʉde aña ototobasi, nebia okĩrãbasimina iya kʼawuasi mawũã baira ewariza zarea oibarata, maʉ̃ kʼarea edaude jõma bia obe ẽ basi baera, bia senti ẽ basi baibara (1 Cor. 9:27).
¿KʼÃRẼBA KʼAREBASI PABLORA BIA SENTI Ẽ BASIDE?
8. ¿Kʼãrẽta obasi Pablobara wua nemitia oẽ baita?
8 Pabloba krĩchabasi sãwũã Daizeze jaure zareaba iyita kʼarebabʉta akʉza wuabema kristianorasida kʼarebabʉta wua nemitia oẽ baita mawũã ẽbẽra bia bʼaita, maʉ̃ta kʼawuaseapanʉ daya lebʉrʉde iya bʉdade (Rom. 8:13; Gál. 5:16, 17). Adewara jarasi kʼãrẽta krĩchada ẽ baibarata akʉza oda ẽ baibarata mawũã Jeowa sobiabidaita (Gál. 5:19-21, 26). Pablobara wua nemitia oẽ baita Daizeze Bedʼeade jʉrʉbasi ũrãgʼa biata, mawũã kʼawuaita kʼãrẽta oibarata akʉza kʼãrẽta oẽ baibarata, akʉza krĩchasi sãwũã oũdubiseabʉta. Apostol Pablobara ũrãgʼa wuabemara diabadara iyabida oũdubibasi.
9, 10. ¿Kʼãrẽba kʼarebasi Pablora krĩcha ẽ baita krĩcha zeri ẽã ʉ̃rʉbʉrʉ? (Efesios 1:7, akʉra potora).
9 Edaʉde Pablora bia senti ẽ basi, mamina basi nekarẽ mejãcha iyi sobiabibʉta. Bari jaraita, sobia basi ũrĩbaside mebẽrã kongregasionebemarara biapanʉta (2 Cor. 7:6, 7). Adewara sobia basi erbasi baera neũdukʼawua biarata (2 Tim. 1:4). Akʉza sobia basi kʼawuabasi baera Jeowabara iyira bia akʉbʉta akʉza Daizezera iyi neũdukʼawuata (2 Tim. 1:3). Adewara Romane karselde basidebida iya jarasi mebẽrã kongregasiondebemara: «Sobiapanaidua Daizeze kʼarea» (Filip. 4:4). Dayirãba akʉbʉrʉde Pabloba bʉda ʉ̃rʉ, kʼawuaseapanʉ iyara ewari jõmaʉ̃nẽ krĩchanʉmʉ ẽ basita iya aña oda ʉ̃rʉ akʉza iyi bedʼea zroma ʉ̃rʉ. Adewara krĩcha zeri ẽãta zebaside Pablobara nebia ʉ̃rʉbʉrʉ krĩchabasi, mawũã sobia bʼaita.
10 Pabloba krĩchasi Jesús beida ʉ̃rʉ, maʉ̃ra akʉsi Jeowaba regalo bia iyaʼa diada kĩrãkʼa, maʉ̃ba kʼarebasi krĩcha ẽ baita krĩcha zeri ẽã ʉ̃rʉbʉrʉ (Gál. 2:20; akʉra Efesios 1:7). Maʉ̃ba kʼarebasi Pabloba ĩjãita Jeowabara iya nemitia odara jipa kĩrãduasita Jesús beidadeba (Rom. 7:24, 25). Maʉ̃ba Pablora sobiade Jeowaita trajasi (Heb. 9:12-14).
Pabloba krĩchabaside iya nãã nekʼãrẽ mitia odata, maʉ̃ba bia ẽã sentibasi mamina Jesústa iyi kʼarea beida ʉ̃rʉ krĩchabʉrʉba kʼarebabasi sobia bʼaita. (Akʉra parrapo 9 akʉza10)
11. ¿Pablo yizaba dayirãta sãwũã kʼarebabʉ?
11 Edaʉde dayirãsida Pablode kĩrãkʼa dayi krĩchade zeseabʉ Jeowaba kãgabʉ ẽã oita, daya bedʼeabʉdeba, daya nekʼãrẽ obʉdeba, maʉ̃ta berabaribʉrʉde dayirãra bia senti ẽ baseabʉ. Mebẽã wẽrã aba, yi trʉ̃ra Elizac 26 año bʉba jarasi naʉ̃ta: «Mʉ̃ra mejãcha kʼarebabʉ Pablo yizaba, kʼawuabʉ baera mʉ̃trʉ abapai mawũã sentibʉ ẽãta, awuarabʉrʉ Pablosida mawũã sentibasita. Adewara kʼarebabʉ kʼawuaiba Jeowaba iyi odebemara aba abaka akʉbʉta». Kʼawuadayi kʼãrẽta odaibarata Jeowaʼa sobiabita akʉza dayirãsida sobia panaita edaʉde bia senti ẽ panʉmina.
¿KʼÃRẼBA KʼAREBAI KRĨCHA ZERI ẼÃ ZEBɄRɄDE?
12. ¿Badua kʼãrẽta oibara sobiapanaita?
12 Badua nekʼãrẽ Daizezedebema oidua. Nekʼãrẽ otakeraibara Jeowa kʼawa babibʉta. Bari jaraita, dayirãta yiko bia kobʉrʉde, ejersisio obʉrʉde akʉza bia enaʉ̃bʉrʉde maʉ̃ba dayirãra bia sentipanʉ. Maʉ̃ kĩrãkʼa dayirãba ewariza akʉbʉde Daizeze Bedʼeata, nejaradia wãbʉrʉde, ãba yi jʉrebarimãẽ wãi nãã biʼia kʼawuaita kʼãrẽ ʉ̃rʉ bedʼeabʉta, komentario jarabʉrʉde, maʉ̃ba kʼarebayi krĩcha bia ʉ̃rʉbʉrʉ krĩchaita krĩcha zeri ẽã krĩchai kaude, mawũãra sobiapanañi (Rom. 12:11, 12).
13, 14. ¿Badua Daizezedebema obʉba sãwũã kʼarebasi ʉ̃kʉrʉ mebẽrãta?
13 Kʼawuadrʉ Juan berabarida ʉ̃rʉ. Iyi 39 año baside jarasida iyira kanserba baribʉta, maʉ̃ba iyira bia senti ẽ basi adewara krĩcha zeri ẽãta zesi. Iya jarasi iyi año bʉitara kʼãwũã kayaira biga ẽ basita, waidide zarea erbasi baera. Iya erbasi kimata akʉza erbasi wũãwũã 3 año yiruta, ¿kʼãrẽba kʼarebasi Juanʼra krĩcha zeri ẽã yi edebi ẽ baita? Iya jarasi: «Zarea osita ãba yi jʉrebaribamae wãita, nejaradia wãita akʉza iyi mebẽrãbawaraʉba Daizeze ʉ̃rʉ kʼawuaita, maʉ̃ jõma osida zarebasimina. Mʉ̃ã jarasidade maʉ̃ kaya erbʉta maʉ̃ba bia senti ẽ basi, mamina Jeowaba kʼarebasi zarea babita akʉza daiʼa kãgabʉta ũdubisi. Jeowaba mʉ̃ta kʼarebada kĩrãkʼa marasida kʼarebaseabʉ».
14 Elizaba jarabʉ: «Mʉ̃ ãba yi jʉrebari eda wãbʉba akʉza Daizeze Bedʼea ʉ̃rʉ dobaʉba kʼawuabʉba kʼarebabʉ ĩj̈ãita, mʉ̃a yiwidʼibʉra Jeowaba ũrĩbʉta akʉza iya mʉ̃ta kãgabʉta, maʉ̃ba mʉ̃ra mejãcha sobiabibʉ». Nolan, zõrãrã kongregasion akʉbari Áfricadebemaba akʉza iyi kima Dianeʼʉ̃meba naʉ̃ta jarabʉ: «Dai bia ẽã sentibʉrʉde kʼarebabʉ bia panaita reunion wãbʉba, nejaradia wãbʉba, yiwidʼibʉba akʉza Daizeze Bedʼea ʉ̃rʉ kʼawuabʉba. Naʉ̃ obʉdeba Jeowaba kʼarebabʉ sobia panaita. Bia ẽã sentibʉrʉde krĩchapanʉ Jeowaba wãrĩnu kʼarebaita daya kʼawua ẽ mina sãwũã kʼarebaita».
15. Yiza abaʉdeba jara ũrĩbira krĩcha zeri ẽã zebʉrʉde sãwũã ãĩbʉeita.
15 Dayirãta bia ẽã sentibʉbʉrʉ waidide nekʼãrẽ audre oseapanʉ. Krĩchara bʉra ẽkarrade pʉabʉta, mamina maʉ̃ pʉa taʉbira jʉrʉyi kʼaiba bʉra uratumarẽã. Maʉ̃ba taʉbi ẽ bayi, maʉ̃ kʼarea bʉa jʉrʉyi kʼãrẽa pʉabʉta akʉza wãñi medikoma. Abarikʼa dayirãne krĩcha zeri ẽãta zera maʉ̃ ãĩbʉeita jʉrʉibara kʼãrẽta jarabʉta Daizeze Bedʼeade akʉza dayirã kartarane, adewara jʉrʉibara ũrãgʼa bia mebẽrã kongregasionʼrane. Kʼawudadru kʼãrẽta audre oseabʉta.
16. (1) ¿Bʉa kʼawuakĩrãbʉbʉrʉ kʼãrẽa krĩcha zeri ẽãta zebʉta bʉyikʉza kʼãrẽta widiseabʉ? (2) ¿Kʼãrẽta oibara? (Salmo 139:1-4, 23, 24 akʉza akʉra potota).
16 Widiseapanʉ Jeowa dayirã kʼawuabimarẽã daya nesidabʉta. Nokʼo Davidʼba kʼawuabasi Jeowabara iyira bia ũdukʼawuabʉta, maʉ̃ kʼarea Jeowaʼa widisi kʼareba ũdu diamarẽã, kʼãrẽba bia ẽã sentibʉta (akʉra Salmo 139:1-4, 23, 24). Maʉ̃ kʼarea wididaibara Jeowaʼa kʼareba ũdu diamarẽã kʼãrẽba krĩcha zeri ẽã erpanʉta akʉza maʉ̃ta sãwũã ãĩbʉeseapanʉta. Dayikʉzaʉba naʉ̃ta widiseapanʉ: ¿Kʼãrẽa mʉ̃ra bia ẽã sentibʉ? ¿Mʉ̃a akʉbʉba akʉza ũrĩbʉba krĩcha zeri ẽãta ʉ̃tʉ zebibʉka? ¿Mʉ̃ra krĩcha zeri ẽã ʉ̃rʉbʉrʉ audre krĩchabʉka, mawũã ẽ bʉrʉ dayi sobiabibʉ ʉ̃rʉbʉrʉ audre krĩchabʉka?
17. ¿Kʼãrẽ ʉ̃rʉ kʼawuaseapanʉ bia panaita?(Akʉra poto).
17 Kʼawuaseapanʉ bedʼea dayirã aba abakʼa kʼarebabʉ ʉ̃rʉ. Yibia kʼawuaita Jeowa sãwũãbʉ ʉ̃rʉ. Bari jaraita, Apostol Pablobara krĩchabasi Jesús beida ʉ̃rʉ akʉza Jeowaba dayirã nemitia kĩrãduabʉ ʉ̃rʉ. Dayirãbida abarika oseapanʉ, jʉrʉseapanʉ dayirã kartarane mawũã ẽ bʉrʉ jw.org de Jeowa sãwũãbʉ ʉ̃rʉ, iya sãwũã kĩrãduabʉta dayirã nemitiata akʉza dayirã kãga ũdubibʉta. Dayirãba lebʉrʉde testorata kʼawuaseapanʉ sãwũã Jeowade kĩrãkʼa oseapanʉta akʉza dayirãra sãwũã kʼarebaseabʉta sobiapanaita.
Kʼawuadrʉ bedʼea biata dayirã krĩcha zeri ẽã ãĩbʉebibʉta. (Akʉra parrapo 17).
18. ¿Ʉ̃kʉru mebẽrãbara kʼãrẽ ʉ̃rʉ kʼawuabari?
18 Elizaba kʼawua jʉ̃drʉsi Job berabarida ʉ̃rʉ, iya jarasi: «Mʉ̃a Job berabarida ʉ̃rʉ kʼawuakĩrãsi, Jobʼra bedʼea zroma zeda ʉ̃rʉ zebasi baera. Jobʼba kʼawua ẽ basi kʼãrẽa bedʼea zroma ũdubʉra, mamina Jeowade ĩjãsi mejãcha zʉbʉria zroma berabarinʉmʉinʉ» (Job 42:1-6). Dianeba jarabʉ: «Mʉ̃a mʉ̃ kimaʉ̃meba kʼawuapanʉ Daizezeba nebia erbʉ ʉ̃rʉ dayirã kartarane. Daira sobiapanʉ Jeowaba kʼarebabʉ baera iyi kĩrãkʼa nebiata odamarẽã. Jẽda krĩchabʉrʉde daiba nãã nemitia odata, maʉ̃ba bia ẽã sentibibʉ, mamina krĩchapanʉ Jeowabara daira audre ẽbẽra bia wãbi wãta, maʉ̃ba kʼarebabʉ audre iyi neũdukʼawua bʼaita» (Is. 64:8).
ĨJÃSEABɄ JEOWABA DAYIRÃ KʼAREBAITA
19. ¿Edaʉde sãwũã krĩchaseapanʉ akʉza kʼãrẽ ʉ̃rʉ ĩjãseapanʉ?
19 Dayirãba ũrãgʼara naʉ̃ artikulode kʼawuadapeadata opanʉmina, edaʉde krĩcha zeri ẽã zeseabʉ akʉza bia ẽã sentiseapanʉ. Mamina ĩjãseapanʉ Jeowa kʼarebadeba maʉ̃ krĩchara wiña wiñane aukʼara krĩcha ẽ baita. Edaʉde krĩcha zeri ẽã zebʉmina dayirãra sobia baseapanʉ, kʼawuapanʉ baera Jeowara dayirã neũdukʼawuata akʉza iyira sobiabʉta dayirãba opanʉ kʼarea.
20. ¿Kʼãrẽta oi bʉara krĩcha zeri ẽã zebʉrʉde?
20 Iduaribi ẽ baibara krĩcha zeri ẽã zebʉrʉde, kʼãrẽ aña oda kʼarea, bedʼea zroma kʼarea dayi sobiabʉta aduaita. Zarea oibara maʉ̃ʼa yi ede bi ẽ baita. Jeowaba kʼarebai baera aduʼa panaita (Sal. 143:10). Dayirãra sobiapanʉ ẽjũã kĩrãwãreãnẽra dayirãba mawũã krĩchabʉra neẽ bai baera awuarabʉrʉ ewariza sobiade ʉrʉmapanañi akʉza sobiade nekʼãrẽ opanañi Jeowaita.
TRÃBI 38 Jeowaba zarea diayi
a KʼÃRẼTA JARAKĨRÃBɄ: Naʉ̃ artikuloba jarabʉrʉde «krĩcha zeri ẽã zebʉta akʉza bia ẽã sentibʉta» jarakĩrãbʉ edaʉde sopʉaseabʉta akʉza maseseabʉta. Mamina aukʼara sopuabʉbʉrʉ (jarapanʉ depresion crónica), nesidayi medikoma wãita.
b Pabloba sãwũã bʉdadeba kʼawuaseapanʉ iyi dabʉra kayabasita, maʉ̃ba bia bʉbe ẽ basi baibara adewara nejaradiaide bia ũdu ẽ basi baibara (Gál. 4:15; 6:11). Mawũã ẽ bʉrʉ iyira krĩcha zroma onʉmasi baibara wuabema mebẽrãba aña opanʉ kʼarea (2 Cor. 10:10; 11:5, 13). Iya jaraside iyira uruba zʉbʉ kĩrãkʼabʉta wãrĩnu baira kʼawua ẽ kʼãrẽta jarakĩrãkuasita mamina kʼawuapanʉ maʉ̃ bedʼea jarabʉrʉbara iyira sopʉabasita.
c Ʉ̃kʉrʉ trʉ̃ta awuara jarabʉ.