BIBLIOTECA TI INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA TI INTERNET
ch'ol
ʌ
  • Λ
  • ʌ
  • ʼ
  • BIBLIA
  • JUN TAC
  • TEMPA BɅ TAC
  • g20 Núm. 1 i yopol 5-7
  • ¿Chuqui miʼ yujtel ti lac bʌcʼtal cheʼ mucʼonla ti cʼojol?

Ma'añic video cha'an ili.

Ñusʌbeñon lojon, maʼañic tsiʼ jamʌ jiñi video.

  • ¿Chuqui miʼ yujtel ti lac bʌcʼtal cheʼ mucʼonla ti cʼojol?
  • ¡Jamʌx a wut! 2020
  • Subtítulo
  • Lʌcʼʌ lajal bʌ yicʼot
  • ¿AM BA I WENLEL CHEʼ MUCʼONLA TI CʼOJOL?
  • I bʌl
    ¡Jamʌx a wut! 2020
  • ¿Am ba chuqui maʼ wen cʼojoʼtan?
    ¡Jamʌx a wut! 2020
  • ¿Chuqui miʼ mejlel lac mel cheʼ mucʼonla ti wen cʼojol?
    ¡Jamʌx a wut! 2020
¡Jamʌx a wut! 2020
g20 Núm. 1 i yopol 5-7
Juntiquil wiñic woliʼ ti ajñel chaʼan miʼ cʼotel tiʼ yeʼtel

¿Chuqui miʼ yujtel ti lac bʌcʼtal cheʼ mucʼonla ti cʼojol?

Cheʼ bʌ mi lac ñusan tsʌts bʌ wocol i mucʼonla ti wen pensal, jiñi lac sicojc miʼ choc majlel hormona tac tiʼ pejtelel lac bʌcʼtal, cheʼ bajcheʼ ili, jiñi lac pusicʼal orajix miʼ cajel ti tijpʼejl, miʼ cʼʌjquel lac presión, orajix mi lac jap icʼ i miʼ tsʌtsʼan jiñi lac chijil tac. Cheʼ maxto la cujilic chuqui woli (choncol) lac chaʼlen, jiñi lac bʌcʼtal chajpʌbilix chaʼan chuqui mi caj i mel. Cheʼ bʌ maʼañix chuqui woli (yʌquel) lac wen pensalin, jiñi lac bʌcʼtal miʼ cʌy i yubin chaʼan «an ti wocol» i miʼ chaʼ tojʼesan i bʌ.

¿AM BA I WENLEL CHEʼ MUCʼONLA TI CʼOJOL?

Jiñi cʼojol jiñʌch junchajp ñʌmʌl bʌ i mel jiñi lac bʌcʼtal chaʼan miʼ coltañonla lac lʌtʼ jumpʼejl wocol o chuqui jach miʼ ujtel ti lac tojlel. Yaʼʌch miʼ tejchel ti lac sicojc. Cheʼ bʌ an chuqui mi lac pensalin miʼ coltañonla chaʼan ora mi lac ñaʼtan chuqui yom bʌ mi lac mel. Cheʼ mucʼonla ti tsʼitaʼ cʼojol miʼ mejlel i coltañonla chaʼan mi lac taj chuqui la com bʌ o chaʼan maʼañic mi lac lujbʼan ti ora. Jumpʼejl ejemplo, cheʼ mi lac mel jiñi examen, cheʼ mi laj cʼajtin la queʼtel o cheʼ mi lac chaʼlen alas.

Pero cheʼ cʌlʌxix jiñi laj cʼojol o maʼañix miʼ lajmel, miʼ mejlel i ticʼlañonla. Cheʼ bʌ chʌn «an ti wocol» miʼ yubin jiñi lac bʌcʼtal, miʼ mejlel i ticʼlañonla ti laj cuxtʌlel, miʼ mejlel i techbeñonla lac michʼajel, miʼ ñajʌyel lac chaʼan chuqui jach, mach tojix chuqui mi lac ñaʼtan, i cheʼto jaʼel miʼ yochel lac bʌqʼuen. Miʼ mejlel ti qʼuextʌyel jiñi lac melbal (chaʼlibal) yicʼot bajcheʼ yilal mi laj qʼuel yambʌlob. Jiñi lac piʼʌlob ñumeñix bʌ ti pʼis chuqui miʼ pensaliñob miʼ tech i cʌlʌx japob lembal, miʼ cʼʌñob droga, tsʼac tac, oñix miʼ cʼuxob i bʌl i ñʌcʼ, miʼ ñucʼob cʼujts yicʼot miʼ pʌsob mach bʌ weñic melbalʌl. Cheʼto jaʼel, miʼ cʼotel i yubiñob i chʼijiyemlel, wen lujbix miʼ yubiñob i bʌ o miʼ ñaʼtan i tsʌnsañob i bʌ.

Anquese jiñi cʼojol mach junlajalic bajcheʼ miʼ tajonla, miʼ mejlel i techbeñonla yan tac bʌ cʼamʌjel i miʼ ticʼlan lʌcʼʌ tiʼ pejtelel lac bʌcʼtal.

¿BAJCHEʼ MIʼ TICʼLAÑONLA CHEʼ CɅLɅXIX LAJ CʼOJOL?

Ti lac sistema nervioso

Juntiquil wiñic woliʼ ti ajñel chaʼan miʼ cʼotel tiʼ yeʼtel

Jiñi lac sistema nervioso miʼ choc loqʼuel hormona tac cʌmbil bʌ bajcheʼ adrenalina yicʼot cortisol. Ili miʼ yʌcʼ chaʼan orajix miʼ chaʼlen tijpʼel lac pusicʼal, miʼ cʼʌjquel lac presión yicʼot miʼ letsel jiñi azúcar am bʌ ti lac chʼichʼel chaʼan miʼ ñaʼtan chuqui mi caj i mel jiñi lac bʌcʼtal cheʼ bʌ an ti wocol. Cheʼ cʌlʌxix jiñi cʼojol miʼ mejlel:

  • I tech lac michʼajel, lac chʼijiyemlel, cʼux jol yicʼot maʼañix mi lac mejlel ti wʌyel

Ti lac chijil yicʼot ti lac bʌquel

An tac lac chijil muʼ bʌ i jumucʼ tsʌtsʼan chaʼan miʼ cʌntan lac bʌcʼtal o lac bʌquel. Cheʼ cʌlʌxix jiñi cʼojol miʼ mejlel:

  • I yʌcʼ ti cʼux lac bʌcʼtal, lac jol tiʼ caj cʌlʌx pensar yicʼot miʼ tajonla loʼchij

Ti lac pulmón

Cheʼ ora mi lac jap jiñi icʼ, ñumen on mi lac chʼʌm oxígeno. Cheʼ cʌlʌxix jiñi cʼojol miʼ mejlel:

  • I yʌcʼonla ti tam bʌ jap icʼ o wocolix mi lac jap icʼ, i cheʼ jaʼel an muʼ bʌ i wen chaʼleñob bʌqʼuen

Ti lac pusicʼal

Ñumen ora miʼ chaʼlen tijpʼel jiñi lac pusicʼal chaʼan miʼ laj puc ñumel jiñi lac chʼichʼel tiʼ pejtelel lac bʌcʼtal. Jiñi tʼuñul tac bʌ lac chijil chucul bʌ ti lac pusicʼal miʼ tsʼitaʼ mʌjquel o miʼ ñumen jajmel chaʼan miʼ choc majlel jiñi chʼichʼ baqui ñumen i cʼʌjñibal i chaʼan jiñi lac bʌcʼtal, tajol ti yan tac bʌ lac chijil. Cheʼ cʌlʌxix jiñi cʼojol miʼ mejlel:

  • I yʌcʼ ti waʼtʌl lac pusicʼal, cʌlʌxix miʼ choc loqʼuel chʼichʼ jiñi lac pusicʼal yicʼot maʼañix miʼ cʼotel chʼichʼ ti lac sicojc

Ti laj glándula tac

Jiñi cʌmbil bʌ bajcheʼ glándula miʼ pʼol hormona cʌmbil bʌ bajcheʼ adrenalina yicʼot cortisol, ili miʼ coltan jiñi lac bʌcʼtal cheʼ bʌ mucʼonla ti cʼojol. Jiñi la colmal miʼ ñumen pʼol azúcar ti lac chʼichʼel chaʼan miʼ ñumen aqʼueñonla lac pʼʌtʌlel. Cheʼ cʌlʌxix jiñi cʼojol miʼ mejlel:

  • I yʌqʼueñonla diabetes, miʼ ñumen tajonla cʼamʌjel tac, miʼ qʼuextʌyel bajcheʼ yubil mi la cubin yicʼot mi lac jujpʼel

Ti lac ñʌcʼ

Muqʼuix i yʌjñel bajcheʼ miʼ juchʼ i bʌ jiñi i bʌl lac ñʌcʼ. Cheʼ cʌlʌxix jiñi cʼojol miʼ mejlel:

  • I yʌcʼonla ti biʼil, ti xej, ti jaʼtaʼ yicʼot maʼañix mi lac mejlel ti taʼ

Ti jiñi aqʼuebiloʼ bʌ jiñi wiñic yicʼot xʼixic chaʼan miʼ piʼleñob i bʌ

Cheʼ bʌ juntiquil wiñic o juntiquil xʼixic miʼ wen chaʼlen cʼojol maʼañix miʼ mulan piʼleya. Cheʼ cʌlʌxix jiñi cʼojol miʼ mejlel:

  • I ticʼlan jiñi wiñic o jiñi xʼixic chaʼan maʼañix miʼ mejlel ti piʼleya miʼ yubin o maʼañix miʼ jubel i cʼamʌjel jiñi xʼixic ti jujumpʼejl uw

    Jun tac ti chol (2006-2025)
    Loq'uel
    Ochen
    • ch'ol
    • Chocben majlel
    • Bajcheʼ a wom
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condiciones de uso
    • Política de privacidad
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ochen
    Chocben majlel