6 “Use”—Kpukpru Orụk Ebuana Idan̄ Oro Ibet Mînyịmeke
Mt 5:32—Gr., πορνεία (por·neiʹa); Lat., for·ni·caʹti·o
Ikọ Greek oro por·neiʹa esịne ediwak n̄kpọ. N̄wed oro A Greek-English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature, udiana nsiondi eke Ikọmbakara emi W. Bauer ewetde, ọdọhọ ke p. 693, ke idak ikọ oro por·neiʹa ete ke ikọ emi ọwọrọ “usan̄a akpara, ido oro mîsanake, use, kpukpru orụk ebuana idan̄ oro ibet mînyịmeke.”
Ke etịn̄de aban̄a ikọ Jesus ke Mt 5:32 ye 19:9, n̄wed ukabadeikọ oro Theological Dictionary of the New Testament, Eb. VI, p. 592, ọdọhọ ke “πορνεία [por·neiʹa] aban̄a ebuana idan̄ oro ọwọrọde ọkpọn̄ ndọ.” Mmọdo, N̄wed Abasi ada ikọ oro por·neiʹa etịn̄ aban̄a mme ọdọ ndọ. N̄wed ukabadeikọ oro etịn̄ ke p. 594 aban̄a Eph 5:3, 5 ete ke Paul “ọfiọk ete ke idịghe kpukpru owo ẹnyene enọ edifara idem ke idan̄, 1 C. 7:7. Man ekpeme idem ke idiọkn̄kpọ emi edide use, owo [oro mîdọhọ ndọ] emi [mîfarake idem ke idan̄] ekpenyene nditiene usụn̄ emi Abasi etemede ke ndidọ ndọ nte ibet enyịmede, 1 C. 7:2.” Ntem, N̄wed Abasi ada ikọ oro por·neiʹa etịn̄ n̄ko aban̄a mbon oro mîdọhọ ndọ emi ẹnamde idan̄ ye mme edinam ntre oro ibet mînyịmeke.—Se 1 Co 6:9.
B. F. Westcott, anditiene n̄wet uwetn̄kpọ usem Greek eke Westcott ye Hort, etịn̄ ke n̄wed esie oro Saint Paul’s Epistle to the Ephesians, London ye New York, 1906, p. 76, aban̄a nsio nsio n̄kpọ emi por·neiʹa ọwọrọde ke N̄wed Abasi ke ekpri ikọ emi enye ewetde adian ke Eph 5:3, ete: “Emi edi ikọ emi ẹdade ẹtịn̄ ẹban̄a kpukpru ebuana idan̄ emi ibet mînyịmeke, (I) efịbe: Hos. ii. 2, 4 (LXX.); Matt. v. 32; xix. 9; (2) ndọ emi ibet mînyịmeke, I Cor. v. I; (3) use, enye emi kpukpru owo ẹdiọn̄ọde, nte odude mi ke [Eph 5:3].” Ndidọhọ “enye emi kpukpru owo ẹdiọn̄ọde” owụt ke ẹtịn̄ ẹban̄a se ẹdiọn̄ọde nte use mfịn, oro abuanade sụk mbon oro mîdọhọ ndọ.
Ke adianade ye se enye ọwọrọde mi ke ata ata usụn̄, ke ndusụk itie ke N̄wed Abasi Christian Usem Greek por·neiʹa enyene se ọwọrọde ke ndamban̄a usụn̄. Kaban̄a se enye ọwọrọde ke ndamban̄a usụn̄, n̄wed oro Lexicon Graecum Novi Testamenti, 1961, ọyọhọ nsiondi ita, emi F. Zorell ewetde, ikp. 1106, ọdọhọ ke idak ikọ oro por·neiʹa, ete: “edifiak edem n̄kpọn̄ ata mbuọtidem, edide ofụri ofụri m̀mê ubak ubak, edikpọn̄ Abasi akpanikọ kierakiet Jahve mbịne isen abasi [4Nd 9:22; Jer 3:2, 9; Ho 6:10 ye ntre ntre eken; koro ẹkeda itie ebuana Abasi ye ikọt esie nte ndọ eke spirit]: Edi 14:8; 17:2, 4; 18:3; 19:2.” (Ikọ emi odude ke braket ye enye emi ẹwetde ke sịghisịghi ubọkn̄wed ẹdi eke esie; 4Nd ke LXX edi ukem ye 2 Nd ke uwetn̄kpọ Masorete.)
Ke uwetn̄kpọ usem Greek, por·neiʹa odu ke itie 25 oro ẹtienede mi: Mt 5:32; 15:19; 19:9; Mr 7:21; Joh 8:41; Ut 15:20, 29; 21:25; 1Co 5:1, 1; 6:13, 18; 7:2; 2Co 12:21; Ga 5:19; Eph 5:3; Col 3:5; 1Th 4:3; Edi 2:21; 9:21; 14:8; 17:2, 4; 18:3; 19:2.
Ikọedinam oro por·neuʹo, emi enyenede ebuana ye enye, emi ẹkabarede ke Edikabade eke Obufa Ererimbot nte: “ndika iso nnam use” m̀mê “ndinam use,” odu ke itie itiaita oro ẹtienede mi: 1Co 6:18; 10:8, 8; Edi 2:14, 20; 17:2; 18:3, 9.
Ikọedinam oro ek·por·neuʹo, emi enyenede ebuana ye enye, emi ẹkabarede ke Edikabade eke Obufa Ererimbot nte “ẹnam use ẹbe nde,” odu itie kiet ke Jude 7.
Ikọenyịn̄ oro porʹne, emi enyenede ebuana ye enye, emi ẹkabarede ke Edikabade eke Obufa Ererimbot nte “akpara,” odu ke itie 12 oro ẹtienede mi: Mt 21:31, 32; Lu 15:30; 1Co 6:15, 16; Heb 11:31; Jas 2:25; Edi 17:1, 5, 15, 16; 19:2.
Ikọenyịn̄ oro porʹnos, emi enyenede ebuana ye enye, emi ẹkabarede ke Edikabade eke Obufa Ererimbot nte “owo use,” odu ke mme itie duop oro ẹtienede mi: 1Co 5:9, 10, 11; 6:9; Eph 5:5; 1Ti 1:10; Heb 12:16; 13:4; Edi 21:8; 22:15. N̄wed oro A Greek-English Lexicon, 1968, emi H. Liddell ye R. Scott ẹwetde, p. 1450, ọdọhọ ke ikọ emi ọwọrọ “ekpri eyeneren emi erenowo akamade adan̄, erenowo emi adan̄de ye erenowo, owo use, okpono ndem.”