Mmanie Ẹtiene Un̄wana Ererimbot?
“Mbufo ke ẹyayama . . . nte ntantaọfiọn̄ ke ererimbot.”—PHILIPPI 2:16.
1. Nso ke Bible ọdọhọ aban̄a abian̄a abian̄a un̄wana ido ukpono?
BIBLE anam ẹdiọn̄ọ Jesus in̄wan̄în̄wan̄ nte “akwa un̄wana,” “un̄wana ererimbot.” (Isaiah 9:2; John 8:12) Edi, ata esisịt ibat owo ẹketiene enye ke ini enye okodude ke isọn̄. Ediwak owo ẹkemek nditiene mme nsunsu un̄wana ẹmi, ke ata idem n̄kpọ, ẹkedide mbon ekịm. Kaban̄a mmọemi Ikọ Abasi ọdọhọ ete: “Orụk owo ẹmi ẹdi mme apostle abian̄a, mme anamutom n̄kari, ẹmi ẹforode mme apostle Christ. Inyụn̄ idịghe utịben̄kpọ; koro kpa Satan ke idemesie ke oforo angel un̄wana. Ntre ke idịghe utịben̄kpọ edieke mme asan̄autom esie ẹforode mme asan̄autom edinen ido: edi utịt mmọ eyekem ye ubọkutom mmọ.”—2 Corinth 11:13-15.
2. Nso ke Jesus ọkọdọhọ nte edidide n̄kpọ ndida mbiere ikpe nnọ mme owo?
2 Ntem, idịghe kpukpru owo ẹyom un̄wana, kpa ye oro enye edide utiben̄kpọ ntre. Jesus ọkọdọhọ ete: “Emi edi ikpe oro, ete, un̄wana ama edi ke ererimbot, edi owo ẹmama ekịm ẹkan un̄wana; koro utom mmọ ọdiọkde. Koro kpukpru owo eke ẹnamde idiọk ẹsasua un̄wana, inyụn̄ iwọrọke idi ke un̄wana, mbak ẹdibiom se mmọ ẹnamde.”—John 3:19, 20.
Mme Ama Ekịm
3, 4. Didie ke mme adaiso ido ukpono ke eyo Jesus ẹkewụt ke mmimọ iyomke nditiene un̄wana?
3 Kere ban̄a nte oro ekedide akpanikọ ke ini Jesus okodude ke isọn̄. Abasi ama ọnọ Jesus odudu ndinam aduai-owo idem utịben̄kpọ nte usụn̄ ndisọn̄ọ nte ke imọ ikedi Messiah. Ke uwụtn̄kpọ, ke usen Sabbath kiet, enye ama anam eren kiet oro akamanade nnan okụt usụn̄. Nso utịbe utịbe edinam uwụt mbọm ke emi ekedi ntem! Eren oro okowụt esịtekọm didie ntem! Enye ama ekeme ndikụt n̄kpọ ke ata akpa ini ke uwem esie! Edi, nso ke mme adaiso ido ukpono ẹkenam? John 9:16 obụk ete: “Ndusụk mme Pharisee ẹdọhọ [ẹban̄a Jesus] ẹte, Owo emi itoho Abasi, koro Enye mînịmke sabbath.” Esịt mmọ ọkọdiọk didie ntem! Utịbe utịbe ukọkudọn̄ọ ama ada itie mi, edi utu ke ndikop idatesịt mban̄a eren oro ke akpa ekedide nnan do nnyụn̄ n̄wụt esịtekọm nnọ ọkọk udọn̄ọ oro, mmọ ẹma ẹbiom Jesus ikpe! Ke ndinam ntre, mmọ nte eyịghe mîdụhe ẹma ẹnam idiọkn̄kpọ ẹdian uyarade edisana spirit Abasi, kpa idiọkn̄kpọ oro edifen nnọ mîdụhe.—Matthew 12:31, 32.
4 Ekem, ke ini mbon mbubịk oro ẹkebụpde owo oro ke akpa ekedide nnan do ẹban̄a Jesus, eren oro ama ọdọhọ ete: “Se utịben̄kpọ do ndien. Mbufo ifiọkke ebiet eke Enye [Jesus] otode, edi Enye ama atat mi enyịn. Nnyịn imọfiọk ite Abasi ikopke eben̄e mme idiọkowo: edi edieke owo eten̄ede Abasi, onyụn̄ anamde se Abasi amade, Enye okop eben̄e owo oro. Toto ererimbot ọkọtọn̄ọ, akananam nnyịn ikopke ite owo atat enyịn owo emi amanade nnan, edi nte ededi. Edieke owo emi [Jesus] mîkpotoho Abasi, Enye ikpekemeke ndinam ndomo n̄kpọ kiet.” Didie ke mme adaiso ido ukpono ẹkebọrọ? “Mmọ ẹbọrọ enye ẹte, Afo akamana ke idiọkn̄kpọ ofụri ofụri: nte afo ekpekpep nnyịn n̄kpọ ndien? Ntem ke mmọ ẹbịn enye ẹduọk.” Mmọ ẹkenana mbọm didie ntem! Mmọ ẹkenyene esịt itiat. Ntre Jesus ama asian mmọ ete ke adan̄aemi mmọ ẹkekemede ndikụt n̄kpọ ke enyịn ikpọkidem, mmọ ẹkedi nnan ke n̄kan̄ eke spirit.—John 9:30-41.
5, 6. Nso n̄kpọ ke mme adaiso ido ukpono eke akpa isua ikie ẹkenam oro okowụtde ke mmọ ẹkema ekịm?
5 Nte ke mbubịk mbon ido ukpono ẹmi ke ẹkenam idiọkn̄kpọ ẹdian spirit Abasi edi se ẹkụtde in̄wan̄în̄wan̄ ke idaha efen, ke ini Jesus akanamde Lazarus eset ke n̄kpa. Ke ntak utịben̄kpọ oro, ediwak mme ọsọ owo ẹma ẹbuọt idem ke Jesus. Tịmfiọk, nte ededi, se mme adaiso ido ukpono ẹkenamde. “Ikpọ oku ye mme Pharisee ẹkot akwa esop ẹbono, ẹnyụn̄ ẹdọhọ ẹte, Inam didie? koro owo emi ke ananam ediwak idiọn̄ọ. Edieke iyakde Enye osụk akaiso ntem, kpukpru owo ẹyebuọt idem ye Enye: ndien mbon Rome ẹyedi ẹdibọ nnyịn itie nnyịn ye ubọn̄ nnyịn.” (John 11:47, 48) Mmọ ẹkekere ẹban̄a mme idaha mmọ ye uwọrọiso mmọ. Inamke n̄kpọ se iditakde, mmọ ẹkeyom ndinem mbon Rome esịt, idịghe Abasi. Ntre, nso ke mmọ ẹkenam? “Toto usen oro mmọ ẹsop ibuot, ẹte iwot [Jesus].”—John 11:53.
6 Nte ama okụre ke oro? Baba. Se mmọ ẹkenamde ke oro ebede owụt adan̄a nte mmọ ẹkemade ekịm: “Ikpọ oku ẹdụk odu, ẹte iwot Lazarus n̄ko, koro oto ke ntak esie ediwak mme Jew ẹdaha ẹbuọt idem ye Jesus.” (John 12:10, 11) Nso utọ akpa-owo idem ukwan̄ido ke oro ekedi ntem! Okposụkedi oro mmọ ẹkenamde kpukpru ẹmi man ẹmụm idaha mmọ ẹkama, nso ikotịbe? Kpa ke esịt emana oro, mmọ ẹma ẹsọn̄ ibuot ye mbon Rome, ẹmi ẹkedide en̄wan ye mmọ ke 70 E.N. ẹkenyụn̄ ẹbọde idaha mmọ, idụt mmọ, ye uwem mmọ n̄ko!—Isaiah 5:20; Luke 19:41-44.
Mbọm Oro Jesus Owụtde
7. Ntak emi mme ama akpanikọ ẹkebụn̄ọde ẹtiene Jesus?
7 Ntre n̄ko ke eyo nnyịn, idịghe kpukpru owo ẹyom un̄wana eke spirit. Edi mmọ oro ẹmade akpanikọ ẹyom ndiwọrọ ndi un̄wana. Mmọ ẹyom Abasi nte Andikara mmọ, ndien mmọ ye ọkpọsọn̄ udọn̄ ẹwọn̄ọde ẹbịne Jesus, emi Abasi okosiode ọdọn̄ ete edinam se un̄wana oro edide an̄wan̄a, ẹnyụn̄ ẹtiene enye. Oro edi se mme owo oro ẹsụhọrede idem ẹkenamde ke ini Jesus okodude ke isọn̄. Mmọ ẹma ẹbụn̄ọ ẹtiene Enye. Idem mme Pharisee ẹma ẹnyịme oro. Mmọ ẹma ẹkụni ẹte: “Ererimbot ama adaha etiene Enye.” (John 12:19) Mbon mbieterọn̄ ẹma ẹma Jesus koro enye ekedide isio ye mme ibụk ibụk, atan̄ idem, ebre odudu, mme adaiso ido ukpono ẹmi Jesus eketịn̄de aban̄a ete: “Mmọ ẹbọp ndodobi mbiomo eke ẹsọn̄de ndibiom, ẹdori owo ke afara: edi mmọ ke idemmọ inyịmeke ndida nnuenubọk ntụk mmọ. Edi mmọ ẹnam kpukpru mme utom mmọ man owo ẹkụt.”—Matthew 23:4, 5.
8. Ke okpụhọrede ye mbon mbubịk ido ukpono, nso edu ke Jesus ekenyene?
8 Ke edide isio ye oro, tịmfiọk edu utua owo mbọm oro Jesus ekenyenede: “Ke adan̄aemi Enye okụtde mme otuowo, atua mmọ mbọm, koro mmọ ẹdude ke nnanenyịn ẹnyụn̄ ẹsuanade, nte erọn̄ eke mînyeneke andikpeme.” (Matthew 9:36) Ndien nso ke enye akanam aban̄a oro? Enye ama ọdọhọ mmọ oro editịm n̄kpọ Satan emi okowode ete: “Ẹtiene Mi, kpukpru mbufo ẹmi ẹkpade mba ẹnyụn̄ ẹbiomde edidobi mbiomo, ndien Ami nyenọ mbufo nduọkodudu. Ẹmen ọkpọnọ Mi ẹkọn̄ọ ke itọn̄ mbufo, ẹnyụn̄ ẹkpebe Mi; koro mmenyene ifụre ifụre ido nnyụn̄ nsụhọde idem ke esịt; ndien mbufo ẹyekụt nduọkodudu ẹnọ ukpọn̄ mbufo. Koro ọkpọnọ Mi ememem, mbiomo Mi onyụn̄ efefere.” (Matthew 11:28-30) Jesus ama anam se ẹkebemde iso ẹtịn̄ ẹban̄a enye ke Isaiah 61:1, 2, emi okotde ete: “Jehovah emeyet mi aran onịm, man mbụk eti mbụk nnọ mbon nsụkesịt; ọmọdọn̄ mi, ete mḅọp mmọ eke esịt mmọ obụn̄ọde, n̄kwọrọ uwọrọ-ufụn nnọ mbotekọn̄, n̄kwọrọ nsananyak nnọ mmọ eke ẹkọbide; n̄kwọrọ isua mfọnido Jehovah, ye usen usiene Abasi nnyịn; ndọn̄ kpukpru mme atua eyet esịt.”
Nditan̄ Mme Ọnọ Un̄wana Mbok
9. Nso n̄wọrọnda n̄kpọntịbe ẹkeda itie ke 1914?
9 Ke enye ama ọkọdọk ke heaven, Jesus ekenyene ndibet tutu ini edikem Abasi ndinọ enye odudu Obio Ubọn̄. Adan̄aoro enye eyebahade “erọn̄” ye “ebot.” (Matthew 25:31-33; Psalm 110:1, 2) Ini oro ama edi ke ini “ukperedem ini” ọkọtọn̄ọde ke 1914. (2 Timothy 3:1-5) Jesus, emi ẹnọde odudu nte Edidem Obio Ubọn̄ Abasi eke heaven, ama ọtọn̄ọ nditan̄ mbon oro ẹyomde nditiene un̄wana mbok ke ubọk nnasia mfọn esie. Ke Ekọn̄ Ererimbot I ama okokụre, utom editan̄ mbok oro ama akaiso ndikọri usọp usọp.
10. Nso mbụme ke ẹkeme ndibụp mban̄a mbon oro Jesus adade anam n̄kpọ ke utom editan̄ mbok?
10 Ke idak ndausụn̄ Christ Jesus, ẹmediọn̄ utom editan̄ mbok oro ye akwa uforo. Akananam ke mbụk utọ ediwak owo ntre ẹtode kpukpru idụt isopke idem ọtọkiet ke utuakibuot akpanikọ oro ẹnọde un̄wana. Ndien mmanie mfịn ẹdi mme owo oro ẹtienede un̄wana emi otode Abasi ye Christ mi? Mmanie ẹnam se N̄wed Mbon Philippi 2:16 ọdọhọde, “ke ẹyayama . . . nte ntantaọfiọn̄ ke ererimbot,” ẹnọde mbon en̄wen ikot ẹte “ẹdibọ mmọn̄ uwem ke ikpîkpu”?—Ediyarade 22:17.
11. Nso idi idaha Christendom ke ebuana ye un̄wana eke spirit?
11 Nte Christendom ke anam oro? Christendom, ye ọtọ-ubahade ido ukpono esie, ke akpanikọ iyamake nte ntantaọfiọn̄. Ke akpanikọ, mme ọkọwọrọ ederi ẹtie nte mme adaiso ido ukpono ke eyo Jesus. Mmọ iwụtke ata un̄wana oro otode Abasi ye Christ. Isua 33 ẹmi ẹkebede, magazine oro, Theology Today ọkọdọhọ ete: “Edi n̄kpọ mbọm anade ẹnyịme nte ke un̄wana emi iyamake ke Ufọkabasi ye uyama oro enyenede odudu. . . . Ufọkabasi ke ototịm akabade ebiet mme n̄kann̄kụk ẹmi ẹkande enye ẹkụk. Enye ikam idịghe un̄wana ererimbot edi utu ke oro edi andiwụt un̄wana emi ẹyamade ke ererimbot ke idemesie.” Ndien idaha Christendom akam ototịm ọdiọk akan oro mfịn. Inua-okot un̄wana oro enye owụtde emi otode ererimbot ke ata idem n̄kpọ edi ekịm koro oro edi ukụre se Satan ye ererimbot esie ẹkemede ndinọ. Baba, un̄wana akpanikọ ndomokiet iwọrọke ito mme ntuaha ntuaha ido ukpono Christendom oro ẹdide eke ererimbot ofụri ofụri.
12. Mmanie ẹnam esop oro ọnọde ata un̄wana mfịn?
12 Ẹkeme ndidọhọ uko uko nte ke n̄ka obufa ererimbot eke Mme Ntiense Jehovah edi esop akpanikọ oro ọnọde un̄wana mfịn. Ke edidianakiet, kpukpru mme andibuana ke enye—irenowo, iban, ye n̄kparawa owo ukem ukem—ẹyak un̄wana mmọ emi otode Jehovah ye Christ ayama ọnọ ofụri ubonowo. Isua oko, ke se ikperede ndisịm esop 70,000 eke Mme Ntiense Jehovah ke ofụri ererimbot, se itịmde iwak ikan mme ọnọ un̄wana miliọn inan̄ ẹma ẹtịn̄ ifịk ifịk ẹnọ mbon en̄wen ẹban̄a Abasi ye mme uduak esie. Ndien ke isua kiet kiet idahaemi, nnyịn imokụt akwa otuowo ẹkade iso ẹsop idem ẹmi n̄ko ẹyomde ndinyene un̄wana eke spirit. Ke ẹnịm ediwak tọsịn owo ke mme itie ikie baptism ke ẹma ẹkekpep Bible ẹnyụn̄ ẹdinyene nnennen ifiọk akpanikọ. Ke akpanikọ, Abasi ‘oyom kpukpru owo ẹnyene edinyan̄a, ẹnyụn̄ ẹsịm ifiọk akpanikọ.’—1 Timothy 2:4.
13. Nnyịn ikeme ndimen un̄wana emi otode Jehovah ndomo ye nso?
13 Nnyịn imekeme ndimen un̄wana oro kemi ọwọrọde oto Jehovah ndomo ye se ikadade itie ke ini ikọt Abasi eke eset ẹkekpọn̄de Egypt: “Jehovah onyụn̄ ebem mmọ iso, ke uwemeyo ke obubịt enyọn̄ ebiet adaha, ndida mmọ usụn̄; ke okoneyo n̄ko, ke ikan̄ ebiet adaha, ndiyama nnọ mmọ; kpan̄ mmọ ẹkpesan̄a ke uwemeyo ye ke okoneyo.” (Exodus 13:21, 22) Obubịt enyọn̄ ke uwemeyo ye ikan̄ ke okoneyo ẹmi ẹtode Abasi ẹkedi mme n̄kpọ ndausụn̄ ẹmi ẹkekemede ndiberi edem. Mmọ ẹkedi se ẹkemede ndiberi edem nte utịn emi Abasi okobotde ndinọ nnyịn un̄wana ke uwemeyo. Ntre, n̄ko, nnyịn imekeme ndiberi edem ke Jehovah ndikaiso nnam usụn̄ mbon oro ẹyomde akpanikọ ayama ke n̄kan̄ eke spirit ke mme idiọk utịt usen ẹmi. Mme N̄ke 4:18 ọsọn̄ọ ọnọ nnyịn ete: “Usụn̄ nti owo ebiet un̄wana eke asiahade, akaiso ayama, tutu osịm ufọt uwemeyo.”
Ndiwụt Un̄wana Obio Ubọn̄
14. Nso inyene ndidi akpan uduak mme ọnọ un̄wana?
14 Ke adan̄aemi Jehovah edide Ebiet emi un̄wana otode, Christ onyụn̄ edide Etubom Andiwụt un̄wana oro, ana mme anditiene Jesus ẹwụt un̄wana oro n̄ko. Enye ama etịn̄ aban̄a mmọ ete: “Mbufo ẹdi un̄wana ererimbot. . . . Yak un̄wana mbufo ayama ke iso owo, man mmọ ẹkụt nti utom mbufo, ẹnyụn̄ ẹtoro Ete mbufo emi odude ke heaven.” (Matthew 5:14, 16) Ndien nso ikedi akpan ibuotikọ un̄wana emi mme anditiene enye ẹkenyenede ndinam ayama ke iso ubonowo? Nso ke mmọ ẹkenyene ndikpep ke ata-utịt mbụk ererimbot emi? Jesus ikọdọhọke ke mme anditiene imọ ẹdikwọrọ ẹban̄a ukara mbio obio, ukara ufịk, Ufọkabasi ndidiana kiet ye Ukara, m̀mê ekikere ererimbot eken ekededi. Utu ke oro, ke Matthew 24:14 enye ama ebemiso etịn̄ ete ke kpa ye ubiọn̄ọ otode ofụri ererimbot, ke “ẹyenyụn̄ ẹkwọrọ gospel Ubọn̄ Abasi emi ke ofụri ekondo nte ntiense ẹnọ kpukpru mme idụt, ndien adan̄aoro ke utịt eyedi.” Ntem, mme ọnọ un̄wana mfịn ẹsian mmọ en̄wen ẹban̄a Obio Ubọn̄ Abasi, emi edidade ererimbot Satan ikosịm utịt esie onyụn̄ ada edinen obufa ererimbot edi.—1 Peter 2:9.
15. Mbon oro ẹyomde un̄wana ẹdiwọn̄ọde ẹka m̀mọ̀n̄?
15 Mbon oro ẹmade un̄wana idiyakke mme uduak ye mme utịtmbuba ererimbot emi ẹwọn̄ọde ntịn̄enyịn mmọ. Kpukpru uduak ye mme utitmbuba oro ẹyebe ẹfep ke mîbịghike, sia ererimbot emi asan̄ade ekpere utịt esie. Utu ke oro, mme ama edinen ido ẹyeyom ndiwọn̄ọde mbịne eti mbụk emi mbon oro ẹyakde un̄wana Obio Ubọn̄ ayama tutu osịm utịt ererimbot, ẹtan̄ade. Mmọemi ẹdi mbon oro ẹkebemde iso ẹtịn̄ ẹban̄a ke Ediyarade 7:9, 10, emi ọdọhọde ete: “N̄kụt, ndien sese, akwa otuowo, eke baba owo kiet mîkemeke ndibat, eke ẹtode ke kpukpru obio ye esien ye idụt ye usem ẹda ke iso ebekpo [Abasi] ye ke iso Eyenerọn̄ [Christ] . . . mmọ ẹnyụn̄ ẹfiori ke ọkpọsọn̄ uyo, ẹte, Yak edinyan̄a enyene Abasi nnyịn emi etiede ke ebekpo, onyụn̄ enyene Eyenerọn̄.” Ufan̄ikọ 14 ọdọhọ ete: “Mmọ oro ẹdi mmọemi ẹketode ke akwa ukụt ẹwọn̄ọ.” Ih, mmọ ẹbọhọ utịt ererimbot emi ẹbe ẹdụk obufa ererimbot oro mîdinyeneke utịt ke idak Obio Ubọn̄ Abasi.
Obufa Ererimbot Oro Ayamade
16. Nso iditịbe inọ ererimbot Satan ke akwa ukụt?
16 Uyama un̄wana akpanikọ eyefụk obufa ererimbot oro. Ke akpanikọ, kere ban̄a nte idaha editiede ke usen oro Abasi edidade editịm n̄kpọ emi okosịm utịt esie. Satan, mme demon esie, ye ndutịm ukaraidem, ndutịm unyamurua, ye ndutịm ido ukpono esie ẹyebe ẹfep—kpukpru mmọ kiet kiet! Kpukpru abian̄a abian̄a ekikere Satan ẹyebe ẹfep n̄ko. Ntem, ke akwa ukụt ebede, owo ididehede itọn̄ọ ntak imịn̄ n̄wedmbụk n̄kpọntịbe, magazine, n̄wed, ekpri n̄wed, m̀mê babru ndomokiet oro ọnọde idiọk ererimbot emi ibetedem. Owo idisuanke mme mbiara odudu ndomokiet ke mme ufọkutom usuanetop television m̀mê radio. Ẹyekpọri ofụri idiọk n̄kann̄kụk ererimbot Satan ẹfep ke ọkpọsọn̄ ita kiet!—Matthew 24:21; Ediyarade 7:14; 16:14-16; 19:11-21.
17, 18. Didie ke afo ekeme ndinam n̄kann̄kụk eke n̄kan̄ spirit an̄wan̄a ke ererimbot Satan ebede efep?
17 Nso akwa ubọhọ ke oro edidi ntem! Ọtọn̄ọde ke usen oro kaiso, eti un̄wana eke spirit oro otode Jehovah ye Obio Ubọn̄ esie eyenyene odudu ke idem ubonowo. Isaiah 54:13 ebemiso etịn̄ ete: “Jehovah eyenyụn̄ eteme kpukpru nditọ fo; ndien emem nditọ fo okpon.” Ye ukara Abasi akarade ofụri isọn̄, un̄wọn̄ọ esie edi, nte Isaiah 26:9 ọdọhọde, “mme andidụn̄ ererimbot ẹkpekpep se inende.”
18 Iwiwa, ofụri idaha ekikere ye eke spirit ẹyekpụhọde akabade ọfọn akan. Mme n̄kpọ oro ẹbọpde-bọp ẹdidi edinam ofụri usen utu ke mme mfụhọ mfụhọ, oburobụt n̄kpọ ẹmi ẹtarade ẹsuana kemi. Ẹyekpep kpukpru owo ẹmi ẹdude uwem adan̄aoro akpanikọ aban̄ade Abasi ye mme uduak esie. Ke ọyọhọ ọyọhọ usụn̄ifiọk, prọfesi eke Isaiah 11:9 eyesu, emi ọdọhọde ete: “Ifiọk Jehovah eyeyọhọ ke ererimbot, kpa nte mmọn̄ ofụkde inyan̄.”
Edi Usọp Usọp N̄kpọ Nditiene Un̄wana
19, 20. Ntak oyomde mbon oro ẹyomde nditiene un̄wana ẹdu ke ukpeme?
19 Idahaemi, ke mme akpatre isua eke idiọk editịm n̄kpọ emi, edi usọp usọp n̄kpọ nditiene un̄wana ererimbot. Ndien oyom nnyịn idu ke ukpeme, koro ọkpọsọn̄ en̄wan odu oro ẹn̄wanade man ẹbiọn̄ọ nnyịn ndisan̄a ke un̄wana. Ubiọn̄ọ emi oto mme odudu ekịm—oto Satan, mme demon esie, ye esop esie eke isọn̄. Ntak edi oro apostle Peter odụride owo utọn̄ ete: “Ẹfara ke idem ẹnyụn̄ ẹkpeme; asua mbufo, kpa Satan, ke oyoyo nte lion eke okụnide, oyom se editade.”—1 Peter 5:8.
20 Satan eyenịm kpukpru ubiọn̄ọ ke afan̄ mbon oro ẹdide ẹdikụt un̄wana, koro enye oyom ndinam mmọ ẹkaiso ẹdu ke ekịm. Mfịghe ekeme ndito mme iman m̀mê n̄kani ufan ẹmi ẹbiọn̄ọde-biọn̄ọ akpanikọ. Ekeme ndidi eyịghe aban̄ade Bible ke ntak emi ẹma ẹkeda mme ukpepn̄kpọ nsunsu ido ukpono ẹnam enyịn okịm owo mîdịghe mme abian̄a abian̄a ekikere mme anana mbuọtidem mbon ẹmi mînịmke edidu Abasi ke akpanikọ ye mbon oro ẹdọhọde ke owo ifiọkke m̀mê Abasi odu m̀mê idụhe. Ekeme ndidi ntụhọ idiọkn̄kpọ owo anam edi ọkpọsọn̄ n̄kpọ ndidu uwem ekekem ye mme n̄kpọ oro Abasi oyomde.
21. Nso ke kpukpru mbon oro ẹyomde ndidu uwem ke obufa ererimbot Abasi ẹnyene ndinam?
21 Se ededi oro mme ubiọn̄ọ ẹkemede ndidi, nte afo omoyom ndidara uwem ke obufa ererimbot oro unana, ubiatibet, ukwan̄ikpe, ye ekọn̄ mîdidụhe? Nte afo omoyom ndinyene mfọnmma nsọn̄idem ye nsinsi uwem ke paradise isọn̄? Do nyịme nyụn̄ tiene Jesus nte un̄wana ererimbot nyụn̄ kpan̄ utọn̄ nọ etop mbon oro ẹsọn̄ọde ẹmụm “ikọ uwem” ẹkama ẹmi ẹnyụn̄ ‘ẹyamade nte ntantaọfiọn̄ ke ererimbot.’—Philippi 2:15, 16.
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
◻ Didie ke mme adaiso ido ukpono ẹwụt ke mmimọ idi mme ama ekịm?
◻ Nso edu ke Jesus ekenyene aban̄a mme owo?
◻ Didie ke editan̄ mme ọnọ un̄wana mbok akaiso?
◻ Nso ikpọ ukpụhọde ẹdida itie ke mîbịghike?
◻ Ntak edide usọp usọp n̄kpọ nditiene un̄wana ererimbot mfịn?
[Ndise ke page 14, 15]
Mme ọsọn̄-esịt Pharisee ẹma ẹbịn eren oro Jesus akatatde enyịn ẹsio