Ẹyak Mfara ke Idem Odu Mbufo ke Esịt Ọyọhọ Ọyọhọ
‘Ẹdian mfara ke idem ke mbuọtidem mbufo.’—2 PETER 1:5, 6.
1. Ke ewe esen esen idaha ke Christian ekeme ndinọ ikọ ntiense?
JESUS ọkọdọhọ ete: “Ẹyenyụn̄ ẹda mbufo ẹwọrọ ke iso mme andikara ye ndidem kaban̄a Mi, kpan̄ mbufo ẹdi ntiense ẹnọ mmọ.” (Matthew 10:18) Edieke ẹkpekotde fi edi ke iso andikara, ebiereikpe, m̀mê adaibuot ukara, nso ke afo ekpetịn̄ aban̄a? Eyedi ekpebemiso etịn̄ ntak emi afo odude do, edori ikọ oro ẹdoride fi. Spirit Abasi akpan̄wam fi ndinam ntre. (Luke 12:11, 12) Edi nte afo emekeme ndikere nte ekpetịn̄de ikọ aban̄a mfara ke idem? Nte afo emekere ke oro edi akpan ikpehe ke etop Christian nnyịn?
2, 3. (a) Paul akasan̄a didie ọnọ Felix ye Drusilla ikọ ntiense? (b) Ntak emi mfara ke idem ekedide ibuotikọ oro odotde Paul nditịn̄ mban̄a ke idaha oro?
2 Kere ban̄a uwụtn̄kpọ oro edide ata mbụkuwem mi. Ẹma ẹmụm owo kiet ke otu mme ntiense Jehovah ẹnyụn̄ ẹda enye ẹka iso ikpe. Ke ini ẹkenọde enye ifet nditịn̄ ikọ, enye ama oyom ndinam mme edinịm ke akpanikọ esie nte Christian, nte ntiense, ẹn̄wan̄a. Afo emekeme ndidụn̄ọde mbụk oro ndien afo eyekụt nte ke enye ama ọnọ eti ikọ ntiense “aban̄a edinen ido, ye mfara idem, ye ikpe eke edidide.” Nnyịn itịn̄ itụk ifiọk n̄kpọntịbe apostle Paul ke Caesarea. Mbemiso ndụn̄ọde ama odu. “Edi ke ndusụk usen ẹma ẹkebe, Felix asan̄a ye n̄wan esie Drusilla, emi edide Jew an̄wan edi. Enye ọdọn̄ ẹkekot Paul edi, onyụn̄ okop se Paul enyenede nditịn̄ mban̄a mbuọtidem ye Christ Jesus.” (Utom 24:24) Mbụk ọtọt ete ke Felix “ama anam kpukpru orụk nsọn̄ido ye idiọk udọn̄, akamade odudu edidem esie anam n̄kpọ ye kpukpru owo nte ofụn.” Enye ama ọdọdọ ndọ ikaba mbemiso enye ekekpekde Drusilla ndiwọrọ ebe esie ndọ (abiatde ibet Abasi) onyụn̄ akabarede edi ọyọhọ an̄wan esie ita. Ekeme ndidi n̄wan emi okoyom ndikop mban̄a obufa ido ukpono emi, kpa Ido Ukpono Christ.
3 Paul ama akaiso etịn̄ “aban̄a edinen ido, ye mfara idem, ye ikpe eke edidide.” (Utom 24:25) Emi akpakanam in̄wan̄în̄wan̄ ukpụhọde odu ke ufọt mme idaha edinen ido oro Abasi onịmde ye nsọn̄ido ye ukwan̄ikpe emi Felix ye Drusilla ẹkebuanade ẹnam. Ekeme ndidi Paul okodori enyịn ndinam Felix owụt unenikpe ke ikpe esie. Edi ntak eketịn̄de aban̄a “mfara idem, ye ikpe eke edidide”? Oburobụt owo iba ẹmi ẹkebụp ẹban̄a se ‘edinịm Christ Jesus ke akpanikọ’ abuanade. Ntre ama oyom mmọ ẹfiọk nte ke nditiene enye oyom owo owụt ufat ke mme ekikere, ikọ, ye mme edinam, emi edide se mfara idem ọwọrọde. Kpukpru owo ẹyenam ibat ẹnọ Abasi kaban̄a ekikere, mme ikọ, ye mme edinam mmọ. Ntem, se ikedide akpan n̄kpọ ikan ubiereikpe oro Felix edinọde ke ikpe Paul ekedi ubiereikpe emi andikara oro ye n̄wan esie ẹdibọde ẹto Abasi. (Utom 17:30, 31; Rome 14:10-12) Nte an̄wan̄ade, ke okopde etop Paul, “Felix [ama] edịghe.”
Edi Akpan N̄kpọ edi Idịghe Mmemmem
4. Ntak emi mfara ke idem edide akpan ubak ata Ido Ukpono Christ?
4 Apostle Paul ama ọdiọn̄ọ nte ke mfara ke idem edi akpan ubak Ido Ukpono Christ. Apostle Peter, kiet ke otu n̄kpetn̄kpet nsan̄a Jesus, ama ọsọn̄ọ emi. Ke ini ewetde ọnọ mbon oro “[ẹdikabarede] ẹbuana ke uduot Abasi” ke heaven, Peter ama akpak ete ẹnyene ndusụk edu ẹmi ẹkedide akpan n̄kpọ, utọ nte mbuọtidem, ima, ye mfara ke idem. Ntre, mfara ke idem ama abuana ke un̄wọn̄ọ emi: “Edieke mme n̄kpọ ẹmi ẹdude ke esịt mbufo ọyọhọ ọyọhọ, mmọ ẹyenam mbufo ẹkûtie ifu, ẹkûnyụn̄ ẹnana mfri ke edifiọk Ọbọn̄ nnyịn Jesus Christ.”—2 Peter 1:1, 4-8.
5. Ntak emi nnyịn akpan akpan ikpekerede iban̄a mfara ke idem?
5 Afo ọmọfiọk, nte ededi, nte ke edi ata mmemmem n̄kpọ ndidọhọ ke nnyịn ikpenyene ndiwụt mfara ke idem akan edinanam enye n̄wụt ke uwem nnyịn eke usen ke usen. Ntak kiet edi nte ke mfara ke idem edi edu oro owo mîwakke ndinyene. Ke 2 Timothy 3:1-5, Paul ama etịn̄ aban̄a mme edu oro ẹdidude ke eyo nnyịn, ke “ukperedem ini.” Edu kiet oro edinịmde ini nnyịn idiọn̄ọ edi nte ke ediwak owo “idinyeneke mfara ke idem.” (NW) Nnyịn imokụt nte emi edide akpanikọ ke n̄kann̄kụk nnyịn, nte nnyịn ikwe?
6. Didie ke unana mfara ke idem owụt idem mfịn?
6 Ediwak owo ẹnịm ke akpanikọ ẹte ke enen̄ede ọfọn ndinam se ededi emi ọdọn̄de owo ndinam ye “unana edifara ke idem” m̀mê “ndiwụt ọkpọsọn̄ iyatesịt.” Ekikere mmọ edi se mme owo oro mbon en̄wen ẹsikpebede edu mmọ ẹsisịnde udọn̄ ẹnọ, ẹmi ẹdiọn̄ọde mfọn mfọn ẹnyụn̄ ẹsiwakde ndisiak ke mbụk n̄kpọntịbe ẹmi ẹtiede nte ẹfụmi kpukpru orụk mfara ke idem, emi ẹnyụn̄ ẹyakde idem ẹnọ mme ntụk mmọ. Man inam emi an̄wan̄a: Ediwak owo ẹmi ẹmade mbre mbuba ẹmekabade ẹmehe ye idat idat ediwụt ntụk, idem afai afai iyatesịt. Nte afo utighi, ke nsụhọde n̄kaha ebe ke mbụk n̄kpọntịbe, mme idaha emi idat idat en̄wan m̀mê ndutịme eke otu akasiahade ke an̄wambre mbuba? Akpan n̄kpọ oro inemede mi, nte ededi, iyomke nnyịn ibiat ekese ini ke ndidụn̄ọde mme uwụtn̄kpọ unana mfara ke idem. Afo emekeme ndisiak ekese ikpehe oro oyomde nnyịn iwụt mfara ke idem—nte idiade udia inyụn̄ in̄wọn̄ke n̄kpọ, edu nnyịn ye owo isio uduot, ye ini ye okụk oro ibiatde ke mme edinam unọ idem inemesịt. Edi utu ke ndidụn̄ọde mme utọ ikpehe oro enyọn̄ enyọn̄, ẹyak nnyịn idụn̄ọde akpan ikpehe kiet emi anade nnyịn iwụt mfara ke idem.
Mfara ke Idem ke se Iban̄ade Mme Ntụk Nnyịn
7. Ewe ikpehe mfara ke idem odot ẹnọ san̄asan̄a ntịn̄enyịn?
7 Ediwak nnyịn ima ikụt unen nte owụtde eti ibuot ke ndikpeme m̀mê ndifara ke idem ke mme edinam nnyịn. Nnyịn iyịpke inọ, iyakke idem inọ oburobụt ido, m̀mê ndiwot owo; nnyịn imọfiọk se ibet Abasi etịn̄de aban̄a mme utọ ukwan̄n̄kpọ oro. Nnyịn, nte ededi, ikụt unen adan̄a didie ke ndikara mme ntụk nnyịn? Nte ini akade, mbon oro ẹkpude ndikọri mfara ke idem ke ntụk ẹsiwak ndiduọk mfara ke idem kaban̄a mme edinam mmọ. Ntre ẹyak nnyịn iwụk ntịn̄enyịn nnyịn ke mme ntụk nnyịn.
8. Nso ke Jehovah odori enyịn ndikụt nto nnyịn kaban̄a mme ntụk nnyịn?
8 Jehovah Abasi iyomke nnyịn itie nte ukwak unam utom, man nnyịn ikûnyene ikûnyụn̄ iwụt ntụk ekededi. Ke itie udi Lazarus, Jesus ama “omụm mmụm ke spirit, esịt onyụn̄ otịmede Enye.” Ekem “Jesus atua eyet.” (John 11:32-38) Enye ama owụt ata isio isio ntụk ke ini, ye ọyọhọ ọyọhọ edikara mme edinam esie, enye ekebịnde mme okpụhọ okụk osio ke temple. (Matthew 21:12, 13; John 2:14-17) Mme anam akpanikọ mbet esie n̄ko ẹma ẹwụt ọkpọsọn̄ ntụk. (Luke 10:17; 24:41; John 16:20-22; Utom 11:23; 12:12-14; 20:36-38; 3 John 4) Edi, mmọ ẹma ẹfiọk ẹte ke oyom ẹnyene mfara ke idem man mme ntụk mmọ ẹdida ẹkesịm edinam idiọkn̄kpọ. N̄wed Mbon Ephesus 4:26 anam emi otịm an̄wan̄a ete: “Ẹyat esịt, ndien ẹkûdue; ẹkûyak utịn osụhọde edisịm iyatesịt mbufo.”
9. Ntak emi edikara mme ntụk nnyịn edide akpan n̄kpọ ntre-e?
9 N̄kpọndịk odu nte ke ekeme nditie nte ke Christian owụt mfara ke idem ke adan̄aemi, ke akpanikọ, mme ntụk esie mîdịghe se ẹkemede ndikara. Ti se iketịbede ke ini Abasi okonyịmede uwa Abel: “Cain ofụt esịt etieti, iso onyụn̄ okpụhọde enye. Ndien Jehovah ọdọhọ Cain ete, Ke didie ke afo ofụt esịt? Ke didie ke iso onyụn̄ okpụhọde fi? Afo akpanam eti n̄kpọ, nte iso ikpenen̄ekede fi? Edi mûnamke eti n̄kpọ, idiọkn̄kpọ ke ana ke enyịnusụn̄.” (Genesis 4:5-7) Cain ama okpu ndikara mme ntụk esie, emi akadade ekesịm enye ndiwot Abel. Mme ntụk oro owo mîkarake ẹma ẹda ẹkesịm edinam oro owo mîkarake.
10. Nso ke afo ekpep oto uwụtn̄kpọ Haman?
10 Kere, n̄ko, uwụtn̄kpọ eke eyo Mordecai ye Esther. Akwa owo ukara ẹkekotde Haman ama okop iyatesịt nte ke Mordecai ituakke ibuot inọ imọ. Ekem Haman ke ukwan̄ usụn̄ ama ekere ete ẹyewụt imọ mfọnido. “Haman ọwọrọ, adara, onyụn̄ enem esịt: edi ke ini Haman okụtde Mordecai ke inuaotop edidem, ndien enye mîdahake [ke] enyọn̄, mînyụn̄ inyekke idem iban̄a enye, Haman ofụt esịt etieti ye Mordecai. Edi Haman omụm idem esie akama.” (Esther 5:9, 10) Enye ama ọsọp ndikop ntụk idatesịt. Edi enye n̄ko ama ọsọp ndikop iyatesịt ke enye ndikam n̄kokụt owo emi enye asuade. Ndi afo emekere ete ke ini Bible ọdọhọde ke Haman ama “omụm idem esie akama” ke ọwọrọ nte ke enye ekedi uwụtn̄kpọ mfara ke idem? Ọsọsọn̄ ndidi ntre. Ke ekpri ini, Haman ama akara mme edinam esie ye ediwụt ntụk ekededi, edi enye ama okpu ndikara uyat uyat edu ufụp esie. Mme ntụk esie ẹma ẹda enye ẹkesịm ndinam ndịbe ediomi uwotowo.
11. Ke esop Philippi, nso mfịna ikodu ndien nso ikeme ndidi se ikadade ikosụn̄ọ ke enye?
11 Ke ukem usụn̄ oro, unana edikara mme ntụk mfịn ekeme ndinọ mme Christian unan akamba akamba. ‘Oh,’ ndusụk owo ekeme ndikere ẹte, ‘oro ididịghe mfịna ke esop.’ Edi enye ama edi. Christian iba oro ẹyetde aran ke Philippi ẹma ẹnyene ọkpọsọn̄ ntuaha, emi Bible mîtịn̄ke se ekedide. Kere ban̄a emi nte ekpedide se ikadade itie: Euodia ama okot ndusụk nditọete iren ye iban ẹte ẹdi udia m̀mê inem inem ebuana otuowo. Owo ikokotke Syntyche, ndien enye ama ayat esịt. Ekeme ndidi enye ama anam n̄kpọ aban̄a oro ke nditre ndikot Euodia isan̄ efen ke ukperedem. Ekem mmọ mbiba ẹma ẹtọn̄ọ ndise mme ndudue kiet eken; nte ini akade, mmọ ikekemeke ndineme nneme ye kiet eken. Ke utọ n̄kpọntịbe oro, nte akpan mfịna ekeme ndidi editre ndikot owo edi udia? Baba. Oro ekpedi n̄kukụre ekpri mbubek ikan̄. Ke ini nditọete iban oro ẹyetde aran mi ẹkekpude ndikara mme ntụk mmọ, ekpri mbubek ikan̄ emi ama akabade edi ikan̄ oro atade akai. Mfịna oro ama akaiso onyụn̄ ọkọri tutu apostle ekenyene ndisịbe ndụk.—Philippi 4:2, 3.
Mme Ntụk Fo ye Nditọete Fo
12. Ntak emi Abasi ọnọde nnyịn ntọt oro ẹkụtde ke Ecclesiastes 7:9?
12 Nte ẹnyịmede, idịghe mmemmem n̄kpọ owo ndikara mme ntụk esie ke ini owo ekerede ke ẹfụmi, esuene, m̀mê ẹnam n̄kpọ ye imọ ke asari. Jehovah ọdiọn̄ọ oro, koro enye omokụt itie ebuana owo toto ke ntọn̄ọ owo. Abasi ọnọ nnyịn item ete: “Kûyak spirit fo ọsọp iyatesịt: koro iyatesịt atakde ke ikpanesịt mbon ndisịme.” (Ecclesiastes 7:9) Tịmfiọk ete ke Abasi ebemiso ọnọ ntịn̄enyịn ke mme ntụk idịghe mme edinam. (Mme N̄ke 14:17; 16:32; James 1:19) Bụp idemfo, ‘Nte ami n̄kpenyene ndinọ ekese ntịn̄enyịn ke mme ntụk mi?’
13, 14. (a) Ke ererimbot, nso isiwak nditọn̄ọ nto edikpu ndiwụt mfara idem ke ntụk? (b) Nso mme n̄kpọ ikeme ndida mme Christian n̄kosịm edikama udu?
13 Ediwak owo ke ererimbot oro ẹkpude ndikara mme ntụk mmọ ẹtọn̄ọ nsinsi usua—ndot ndot, idem afai afai, usua kaban̄a ataata idiọk m̀mê oro ẹkerede-kere nte ẹnamde ye mmọ m̀mê ye iman mmọ. Ndondo oro mme ntụk ẹbede ubọk, mmọ ẹkeme ndinyene idiọk utịp ke anyanini. (Men Genesis 34:1-7, 25-27; 49:5-7; 2 Samuel 2:17-23; 3:23-30; Mme N̄ke 26:24-26 domo.) Ke akpanikọ mme Christian, inamke n̄kpọ se idide idaha idụt m̀mê ekpụk oro mmọ ẹtode, ẹkpenyene ndida mme utọ ndot ndot usua ye udu oro nte se mînenke, se idiọkde, oro anade ẹfep. (Leviticus 19:17) Nte afo emese editre udu nte ubak edikara mme ntụk fo?
14 Kpa nte ekedide ke se iban̄ade Euodia ye Syntyche, edikpu ndikara mme ntụk ekeme ndida n̄kosịm mme mfịna idahaemi. Eyenete an̄wan ekeme ndikere ke ẹfụmi imọ ke emi owo mîkotke imọ ndidụk usọrọ ndọ. Mîdịghe ekeme ndidi eyen esie m̀mê eyen eyeneka eka esie ke owo mîkesịnke. Mîdịghe eyedi eyenete eren ama ọbọ ekemmọ Christian akani moto edep, ndien ibịghike enye abiara. Se ededi oro edide ntak, emi ama ada iyatesịt edi, owo ikekarake mme ntụk, ndien mmọ oro ẹkebuanade ẹma ẹkop iyatesịt. Ndien nso ikeme nditịbe?
15. (a) Nso mfụhọ mfụhọ utịp ikosụn̄ọ ito udu ke ufọt mme Christian? (b) Ewe item Bible itịn̄ n̄kpọ iban̄a ntụhọ edinyene udu?
15 Edieke owo oro okopde iyatesịt mîkarake mme ntụk esie inyụn̄ inam emem ye eyenete esie, udu ekeme nditọn̄ọ. Mme idaha ẹma ẹdu emi Ntiense kiet ọkọdọhọde ete ẹkûsịn imọ ke otu Ukpepn̄kpọ N̄wedesop kiet ke ntak emi enye “mîkamaha” ndusụk Christian m̀mê ubon oro ẹdụkde ukpepn̄kpọ do. Nso n̄kpọ mfụhọ! Bible ọdọhọ ke ekpedi n̄kpọ bụt ọnọ mme Christian ndida kiet eken n̄ka esopikpe ererimbot, edi nte ikpedịghe n̄kpọ bụt n̄ko ndifep eyenete ke ntak okofụmide nnyịn m̀mê ndusụk iman nnyịn ke ini edem? Nte mme ntụk nnyịn ẹyarade nte ke nnyịn inịm itie ebuana eke obụk ke akpan n̄kpọ ikan emem ye nditọete nnyịn iren ye iban? Nte nnyịn imọdọhọ nte ke iyenyịme ndikpa ke ibuot eyenete nnyịn an̄wan, edi mme ntụk nnyịn ẹnụk nnyịn tutu eyedi ọkpọsọn̄ n̄kpọ nnyịn nditịn̄ ikọ ye enye idahaemi? (Men John 15:13 domo.) Abasi asian nnyịn nnennen nnennen ete: “Ẹkûda idiọk ẹsio owo usiene idiọk. . . . Edieke usụn̄ odude, ẹn̄wana, nte mbufo ẹkekeme, ndidu ke emem ye kpukpru owo. Ẹkûsio usiene ẹnọ idem mbufo, ndima mme ufan mi, edi ẹbọk idem ke usụn̄ ẹnọ iyatesịt Abasi.”—Rome 12:17-19; 1 Corinth 6:7.
16. Abraham okonịm nso uwụtn̄kpọ kaban̄a edinam n̄kpọ ye ntụk?
16 Usio-ukot ndinyene mfara ke idem ke mme ntụk nnyịn edi ndinam emem m̀mê ndibiere ikọ oro, utu ke ndiyak ọkpọsọn̄ udu akaiso. Ti ban̄a ini emi itie mîkedụhe ikem inọ akwa udịm ufene Abraham ye eke Lot, ndien mbonutom mmọ ke ntre ẹtọn̄ọde nditọhọ utọk. Ndi Abraham ama ayak mme ntụk esie ẹkan enye ubọk? Mîdịghe ndi enye ama owụt mfara ke idem? Nte odotde itoro, enye ama ọnọ ekikere aban̄a ifụre ifụre usụn̄ ndikọk mfịna mbubehe oro; mmọ kiet kiet ẹma ẹnyene san̄asan̄a itie. Ndien enye ama ọnọ Lot ifet ndibemiso mmek. Ndiwụt nte ke Abraham ikayatke esịt ikonyụn̄ ikamake udu, enye ke ukperedem ama aka ekọn̄ ke ibuot Lot.—Genesis 13:5-12; 14:13-16.
17. Didie ke Paul ye Barnabas ẹkekpu ini kiet, edi nso iketiene ke oro ebede?
17 Nnyịn n̄ko imekeme ndikpep n̄kpọ mban̄a mfara ke idem ito n̄kpọntịbe oro akabuanade Paul ye Barnabas. Ke ẹma ẹkedi nsan̄a ke ediwak isua, mmọ ẹma ẹneni ẹban̄a edida Mark n̄ka isan̄. “Ntem ọwọrọ ọkpọsọn̄ eneni; ntre ke mmọ ẹdianade ye kiet eken; Barnabas onyụn̄ ada Mark osio aka Cyprus.” (Utom 15:39) Nte ke irenowo ẹmi ẹkọride ẹsịm ọyọhọ idaha mi ẹma ẹkpu ndikara mme ntụk mmọ ke idaha emi ekpedi ntọt ọnọ nnyịn. Edieke eketịbede ọnọ mmọ, enye ekeme nditịbe nnọ nnyịn. Nte ededi, mmọ ikayakke nsinsi udu m̀mê usua ọkọri. N̄wetnnim n̄kpọ owụt nte ke Paul ye Barnabas ẹma ẹfiak ẹkara mme ntụk mmọ ndien ke ukperedem ẹma ẹnam n̄kpọ ọtọkiet ke emem.—Colossae 4:10; 2 Timothy 4:11.
18. Edieke ẹnọde ntụk owo unan, nso ke Christian oro ọkọride osịm ọyọhọ idaha akpanam?
18 Nnyịn imekeme ndidori enyịn nte ke iyatesịt, idem udu, ekeme ndidu ke otu ikọt Abasi. Mmọ ẹma ẹsidu ke eyo mbon Hebrew ye ke eyo mme apostle. Mmọ n̄ko ẹdu ke otu mme asan̄autom Jehovah ke eyo nnyịn, koro kpukpru nnyịn idi mme anana mfọnmma owo. (James 3:2) Jesus ama akpak mme anditiene enye ete ẹnam n̄kpọ usọp usọp ndikọk mme utọ mfịna oro ke ufọt nditọete. (Matthew 5:23-25) Edi okpotịm ọfọn akan ndikpan mmọ ndida itie ke akpa ifet ebe ke ndifori mfara ke idem nnyịn. Edieke afo ekerede ke ẹfụmi fi m̀mê okopde idiọkesịt ebe ke ata ekpri n̄kpọ oro eyenete fo eren m̀mê n̄wan eketịn̄de m̀mê akanamde, ntak mûkam ukarake mme ntụk fo unyụn̄ ufre enyịn uban̄a oro? Nte enen̄ede oyom okosobo ye owo oro, nte n̄kpọ eke mûdukopke uyụhọ ibọhọke owo oro onyịme ke ima idue? Adan̄a didie ke afo akam ekeme ndikara mme ntụk fo?
Ẹkeme Ndinam!
19. Ntak odotde ete nneme nnyịn ọkọn̄ọ ke edikara mme ntụk nnyịn?
19 Nnyịn imeneme akpan akpan iban̄a ikpehe mfara ke idem kiet, ndikara mme ntụk nnyịn. Ndien oro edi akpan ikpehe koro edikpu ndikara mme ntụk nnyịn ekeme ndida n̄kosịm editre ndikara edeme nnyịn, udọn̄ idan̄ nnyịn, edu udia udia nnyịn, ye ekese ikpehe eken ke uwem emi anade nnyịn iwụt mfara ke idem. (1 Corinth 7:8, 9; James 3:5-10) Nte ededi, nyene uko, koro afo emekeme ndinyene uforo ke ndimụm mfara ke idem n̄kama.
20. Didie ke nnyịn ikeme ndinịm ke akpanikọ nte ke imekeme ndinam n̄kọri?
20 Jehovah eben̄e idem ndin̄wam nnyịn. Didie ke nnyịn ikeme ndikụt nte ke emi edi ntre? Ọfọn, mfara ke idem edi kiet ke otu mfri spirit esie. (Galatia 5:22, 23) Ntem, adan̄a nte nnyịn inamde n̄kpọ man idot ndinyene nnyụn̄ mbọ edisana spirit nto Jehovah nnyụn̄ nsion̄o mbun̄wụm esie, kpa ntre ke nnyịn ikeme ndidori enyịn ndifara ke idem n̄kan. Ẹkûdede ẹfre un̄wọn̄ọ Jesus emi: “Ete mbufo ke heaven [eyeyak] edisana spirit ọnọ mmọ oro ẹben̄ede Enye.”—Luke 11:13; 1 John 5:14, 15.
21. Nso ke afo ebiere ndinam ke ini iso mban̄a mfara ke idem ye mme ntụk fo?
21 Kûkere ete ke eyedi mmemmem n̄kpọ. Ndien ekeme nditotịm ndi ọkpọsọn̄ n̄kpọ nnọ mbon oro ẹkekọride ẹwọrọ owo ke otu mme owo oro mîsikarake mme ntụk mmọ, ye mbon oro ẹnen̄erede ẹnyene edu nduaidem, m̀mê ye mbon oro akananam mîkam idomoke-domo ndiwụt mfara ke idem. Ye utọ Christian oro, ndiyak mfara ke idem odu enye ke esịt ọyọhọ ọyọhọ ekeme ndidi ata n̄kpọ-ata. Edi enye edi se ẹkemede ndinyene. (1 Corinth 9:24-27) Nte nnyịn isan̄ade ikpere utịt editịm n̄kpọ emi ikan, mme mfụhọ ye mfịghe ẹyekọri. Eyeyom nnyịn inyene idịghe esisịt mfara ke idem, edi ekese, efen efen! Dụn̄ọde idemfo kaban̄a mfara ke idem fo. Edieke afo okụtde mme ikpehe emi oyomde afo anam n̄kọri, nam n̄kpọ ban̄a oro. (Psalm 139:23, 24) Ben̄e Abasi spirit esie efen efen. Enye eyeyere fi onyụn̄ an̄wam fi man mfara ke idem fo odu fi ke esịt ọyọhọ ọyọhọ.—2 Peter 1:5-8.
Mme Akpan N̄kpọ Nditi
◻ Ntak emi edikara mme ntụk fo edide akpan n̄kpọ?
◻ Nso ke afo ekpep oto mme uwụtn̄kpọ Haman ye eke Euodia ye Syntyche?
◻ Nso ke afo ke ofụri esịt edidomo ndinam edieke n̄kpọ odude ndinam fi okop iyatesịt?
◻ Didie ke mfara ke idem ekeme ndin̄wam fi etre ndikama udu?
[Ndise ke page 18]
Ke ini okodude ke iso Felix ye Drusilla, Paul ama etịn̄ aban̄a edinen ido ye mfara ke idem