Ubọ Ukpep—Da Enye Toro Jehovah
“Owo eke etịn̄de oto idem esie oyom ubọn̄ ọnọ idem esie; edi owo eke oyomde ubọn̄ andidọn̄ enye, owo oro edi akpanikọ.”—JOHN 7:18.
1. Ini ewe ndien didie ke ndutịm unọ ukpep ọkọtọn̄ọ?
UBỌ ukpep ọkọtọn̄ọ ke ata anyanini emi ekebede. Ekedi ke ndondo oro Jehovah Abasi, kpa Akwa Ọnọ-Ukpep ye Andikpep, ama okobot Akpan esie ke edinọ ukpep ọkọtọn̄ọ. (Isaiah 30:20; Colossae 1:15) Enye ekedi Kiet emi ekekpepde n̄kpọ nnennen nnennen oto Akwa Ọnọ-Ukpep ke idemesie! Ke anana-ibat ọ-tọsịn isua eke n̄kpet n̄kpet itie ebuana emi ye Ete, Eyen oro—emi ẹkedide ẹdidiọn̄ọ nte Jesus Christ—ama ọbọ ọsọn̄urua ukpep ke mme edu, utom, ye mme uduak Jehovah Abasi. Ke ukperedem, nte owo ke isọn̄, Jesus ama ekeme ndidọhọ ete: ‘Nnamke n̄kpọ nto Idem Mi, edi kpa nte Ete ekekpepde Mi, kpa ntre ke ntetịn̄.’—John 8:28.
2-4. (a) Nte ekemde ye John ibuot 7, nso ikedi mme idaha oro ẹkedude ẹkanade Usọrọ Mme Ataya oro Jesus okodụkde ke 32 E.N.? (b) Ntak emi mme Jew ẹkekopde n̄kpaidem ẹban̄a ukeme unọ ukpep Jesus?
2 Didie ke Jesus akada ukpep oro enye ọkọbọde anam n̄kpọ? Ke ofụri ini utom ukwọrọikọ esie ke isua ita ye ubak ke isọn̄, enye ama abuana se enye ekekpepde ye mmọ en̄wen ye unana edikpa mba. Emi, nte ededi, ekedi ye akpan uduak kiet ke ekikere. Ndien nso ikedi oro? Ẹyak nnyịn idụn̄ọde mme ikọ Jesus ke John ibuot 7, ke ebiet emi enye akanamde ntọn̄ọ ye uduak ukpepn̄kpọ esie ẹn̄wan̄a.
3 Kere ban̄a idaha akabuanade. Ekedi ke ini idọk eke 32 E.N., se ikperede ndisịm isua ita ke Jesus ama akana baptism. Mme Jew ẹma esop idem ke Jerusalem kaban̄a Usọrọ Mme Ataya. Ẹma ẹtịn̄ ekese n̄kpọ ẹban̄a Jesus ke mme akpa usen ifan̄ eke usọrọ oro. Ke ini usọrọ oro ama okosịm ufọt, Jesus ama adaha aka temple onyụn̄ ọkọtọn̄ọ ndikpep mme owo n̄kpọ. (John 7:2, 10-14) Nte esidide kpukpru ini, enye ama owụt ke imọ idi akwa Andikpep.—Matthew 13:54; Luke 4:22.
4 Ufan̄ikọ 15 eke John ibuot 7 ọdọhọ ete: “Ntem ke mme Jew ẹyịk ẹte, Owo emi asan̄a didie ọfiọk n̄wed, ke ini akanam Enye mîkpepke kpep?” Nte afo ọmọfiọk ntak emi idem akakpade mmọ? Jesus ikodụkke ndomokiet ke otu ufọkn̄wed mme rabbi, ntre enye ikọfiọkke n̄wed—nte mmọ ẹkekerede! Kpa ye oro, Jesus ama ekeme ndikụbọde nnyụn̄ n̄kot Ndisana Uwetn̄kpọ udọn udọn. (Luke 4:16-21) Kamse, anam usọ eto emi otode Galilee mi ama akam ọnọ mmọ ukpep ke Ibet Moses! (John 7:19-23) Didie ke emi ekekeme nditịbe?
5, 6. (a) Didie ke Jesus akanam ebiet emi ukpepn̄kpọ esie okotode an̄wan̄a? (b) Ke nso usụn̄ ke Jesus akada ukpep esie anam n̄kpọ?
5 Jesus ama anam an̄wan̄a, nte nnyịn ikotde ke Joh 7 ufan̄ikọ 16 ye 17: “Ukpepn̄kpọ eke nnọde idịghe Okịm, edi edi eke Andidọn̄ Mi. Edieke owo onyịmede ndinam se Enye amade, owo oro eyefiọk aban̄a se n̄kpepde, m̀mê oto Abasi, m̀mê Ami ntịn̄ ikọ oto Idem Mi.” Mmọ ẹkeyom ndifiọk m̀mê anie ọkọnọ Jesus ukpep, ndien enye ama asian mmọ in̄wan̄în̄wan̄ ete ke ukpepn̄kpọ imọ okoto Abasi!—John 12:49; 14:10.
6 Didie ke Jesus akada ukpep emi enye ọkọbọde anam n̄kpọ? Nte ẹwetde ke John 7:18, Jesus ọkọdọhọ ete: ‘Owo eke etịn̄de oto idem esie oyom ubọn̄ ọnọ idem esie; edi owo eke oyomde ubọn̄ andidọn̄ enye, owo oro edi akpanikọ, ukwan̄ido inyụn̄ idụhe enye ke esịt.’ Odot didie ntem nte ke Jesus akada ukpep emi enye ọkọbọde ọnọ Jehovah, kpa “Enye emi ọfiọkde n̄kpọ ama,” ubọn̄!—Job 37:16.
7, 8. (a) Didie ke ẹkpeda ukpep emi ẹbọde ẹnam n̄kpọ? (b) Nso idi akpan uduak inan̄ oro ẹdade ukem ukem kaban̄a ubọ ukpep?
7 Nnyịn ke ntem imekpep ata eti ukpepn̄kpọ ito Jesus—ukpep oro ibọde ikpedịghe ndida nnọ idem nnyịn ubọn̄, edi ndida itoro nsọk Jehovah. Idụhe usụn̄ ọfọnde akan oro ndida ukpep oro ẹbọde nnam n̄kpọ. Didie, ndien, ke afo ekeme ndida ukpep emi ọbọde ntoro Jehovah?
8 Ndinọ ukpep ọwọrọ “ndida nnennen usụn̄ unọ item ye edinam oro ẹsede enyịn akpan akpan ke usọ, ubọkutom, m̀mê ubọkọkọ nnọ owo ukpep.” Ẹyak nnyịn idahaemi idụn̄ọde akpan uduak inan̄ kaban̄a ubọ ukpep oro adade ukem ukem ye nte ẹkemede ndida kiet kiet ke otu ẹmi ntoro Jehovah. Ubọ ukpep oro adade ukem ukem ekpenyene ndin̄wam nnyịn (1) ndikot n̄wed ọfọn, (2) ndiwet n̄kpọ ọfọn, (3) ndikọri ke ekikere ye ke ido uwem, ye (4) ndibọ eti ukpep oro ẹyomde ke uwem eke usen ke usen.
Ndikpep Ndikot N̄wed Ọfọn
9. Ntak emi edide akpan n̄kpọ ndidi eti okot n̄wed?
9 Se ẹsiakde akpa edi ndikpep ndikot n̄wed ọfọn. Ntak enen̄erede edi akpan n̄kpọ ndidi eti andikot n̄wed? The World Book Encyclopedia anam an̄wan̄a ete: “Edikot n̄wed . . . edi akpan n̄kpọ ke edikpep n̄kpọ onyụn̄ edi kiet ke otu usọ ẹmi ẹdide akpan n̄kpọ ẹkan ke uwem eke usen ke usen. . . . Mme andikot n̄wed ẹmi ẹnyenede usọ ẹtịp n̄kpọ ẹsịn ke ndinam n̄kaowo emi enyenede uforo onyụn̄ osion̄ode n̄kpọ edi odu. Ke ukem ini oro, mmọ ke idemmọ ẹdara ọyọhọ ọyọhọ uwem oro enen̄erede ọnọ uyụhọ.”
10. Didie ke edikot Ikọ Abasi an̄wam nnyịn ndidara ọyọhọ ọyọhọ uwem, oro enen̄erede ọnọ uyụhọ?
10 Edieke edikot n̄wed ke ofụri ofụri ekemede ndin̄wam nnyịn idara “ọyọhọ ọyọhọ uwem oro enen̄erede ọnọ uyụhọ,” adan̄a didie akan oro ke emi edi akpanikọ ye edikot Ikọ Abasi! Utọ edikot n̄wed oro eberede esịt ye ekikere nnyịn ọnọ mme ekikere ye uduak Jehovah, ndien ndinen̄ede mfiọk ẹmi anam uwem nnyịn enyene se ọwọrọde. Ke adianade do, Mme Hebrew 4:12 ọdọhọ ete: “Ikọ Abasi enyene uwem, onyụn̄ ananam n̄kpọ.” Nte nnyịn ikotde Ikọ Abasi inyụn̄ itiede ikere enye, enye odụri nnyịn esịk ekpere Andiwet enye, onyụn̄ onụk nnyịn ndinam mme ukpụhọde ke uwem nnyịn man inen̄ede inem enye esịt. (Galatia 5:22, 23; Ephesus 4:22-24) Enye n̄ko onụk nnyịn ndibuana ọsọn̄urua akpanikọ ẹmi nnyịn ikotde ye mmọ en̄wen. Kpukpru emi ada itoro ọsọk Akwa Ọnọ-Ukpep, kpa Jehovah Abasi. Ke akpanikọ idụhe usụn̄ efen ọfọnde akan emi ndida ukeme ukotn̄wed nnyịn nnam n̄kpọ!
11. Nso ke ẹkpenyene ndisịn ke ndutịm ukpepn̄kpọ idemowo oro adade ukem ukem?
11 Edide idi n̄kpri m̀mê ikpọ owo, ẹsịn udọn̄ ẹnọ nnyịn ndikpep ndikot n̄wed ọfọn, koro edikot n̄wed enyene akpan udeme ke uwem Christian nnyịn. Ke adianade ye edikot Ikọ Abasi kpukpru ini, ndutịm ukpepn̄kpọ idemowo oro adade ukem ukem eyesịne edineme itien̄wed Bible otode Ẹdụn̄ọde N̄wed Abasi ke Usen ke Usen, edikot Enyọn̄-Ukpeme ye Awake!, ye editịm idem nnọ mme mbonoesop Christian. Ndien nso kaban̄a utom ukwọrọikọ Christian? Nte an̄wan̄ade, edikwọrọ ikọ an̄wan̄wa, edinam mme mfiakn̄ka nnọ mbon oro ẹnyenede udọn̄, ye edinịm mme ukpepn̄kpọ Bible kpukpru ẹyom eti ukeme ukotn̄wed.
Ndikpep Ndiwet N̄kpọ Ọfọn
12. (a) Ntak edide akpan n̄kpọ ndikpep nte ẹwetde n̄kpọ ọfọn-ọ? (b) Ewe edi n̄kponn̄kan uwetn̄kpọ oro akanam ẹwetde?
12 Ọyọhọ uduak iba edi nte ke ubọ ukpep oro adade ukem ukem ekpenyene ndin̄wam nnyịn ikpep ndiwet n̄kpọ ọfọn. N̄kpọ oro iwetde itịn̄ke mme ikọ ye ekikere nnyịn kpọt edi enye otịm mmọ onịm n̄ko. Ke ata ediwak isua ikie ẹmi ẹkebede, n̄kpọ nte irenowo 40 ẹdide mme Jew ẹma ẹwet mme ikọ ẹmi ẹkedide ẹdinam N̄wed Abasi eke odudu spirit ke n̄wedikpa m̀mê ikpaunam. (2 Timothy 3:16) Ke akpanikọ emi ekedi akakan uwetn̄kpọ emi akanam ẹwetde! Jehovah nte eyịghe mîdụhe ama ekpeme edision̄o ye edifiak nsion̄o oro ẹkesion̄ode ndisana ikọ oro ẹwet ke ediwak isua ikie ẹmi ẹkebede, man otodo mmọ ẹkpesịm nnyịn ke uduot oro ẹkemede ndiberi edem. Nte nnyịn iwụtke esịtekọm nte ke Jehovah ama anam ẹwewet ikọ esie, utu ke ndiberi edem ke editetịn̄ mmọ ke inua?—Men Exodus 34:27, 28 domo.
13. Nso iwụt nte ke nditọ Israel ẹma ẹfiọk nte ẹwetde n̄kpọ?
13 Ke eset, ndusụk otu ẹmi ẹkenyenede ifet kpọt, utọ nte mme scribe ke Mesopotamia ye Egypt, ẹkediọn̄ọ ndikot nnyụn̄ n̄wet n̄wed. Ke edide ata isio ye mme idụt, ẹma ẹsịn udọn̄ ẹnọ kpukpru owo ke Israel ẹte ẹkpep ndikot nnyụn̄ n̄wet n̄wed. Ewụhọ oro ẹkenọde nditọ Israel ke Deuteronomy 6:8, 9 ẹte ẹwet n̄kpọ ke obubọk enyịnusụn̄ ufọk mmọ, okposụkedi nte an̄wan̄ade ekedide ke ndamban̄a usụn̄, owụt ete ke mmọ ẹma ẹdiọn̄ọ ndiwet n̄kpọ. Ke ata ntọn̄ọ ntọn̄ọ isua emana, ẹma ẹkpep nditọwọn̄ ndiwet n̄kpọ. N̄wed Usenọfiọn̄ Gezer, kpa kiet ke otu mme mbịghi-n̄kan uwụtn̄kpọ uwetn̄kpọ usem Hebrew eset, edi se ndusụk nditọ ukpepn̄kpọ ẹkerede ke edi uto emi nditọ ufọkn̄wed ẹkemụmde ẹsịn ke ibuot.
14, 15. Ewe ẹdi ndusụk nti usụn̄ oro ẹnyenede ufọn ndida ukeme uwetn̄kpọ nnam n̄kpọ?
14 Edi didie ke nnyịn ikeme ndida ukeme uwetn̄kpọ nnam n̄kpọ ke eti usụn̄ oro enyenede ufọn? Ke akpanikọ edi ke ndiwet mme akpan n̄kpọ ke mme mbonoesop, n̄kpri mbono, ye ikpọ mbono Christian. Leta emi ẹwetde, idem ọkpọkọm edi “ikọ ifan̄,” ekeme ndinọ owo emi ọdọn̄ọde nsịnudọn̄ mîdịghe owụt esịtekọm ke mfọnido m̀mê ntatubọk oro eyenete eren m̀mê n̄wan okowụtde nnyịn. (1 Peter 5:12) Edieke owo ke esop atabade owo ke n̄kpa, ibio ibio leta m̀mê kad ekeme ‘ndisọn̄ọ owo oro idem’ nnọ nnyịn. (1 Thessalonica 5:14) Christian eyenete an̄wan kiet emi kansa okowotde eka esie ama anam an̄wan̄a ete: “Ufan kiet ama ewet mi ata inem inem leta. Oro ama enen̄ede an̄wam koro mma nsikot enye ediwak ini.”
15 Ata eti usụn̄ kiet ndida ukeme uwetn̄kpọ nnam n̄kpọ edi nditoro Jehovah ke ndiwet leta man inọ ikọ ntiense Obio Ubọn̄. Ndusụk ini ekeme ndiyom ẹnyene nneme ye mbon oro ẹnyenede udọn̄ obufa obufa ẹmi ẹdude ke ata nsannsan ikpehe. Udọn̄ọ ekeme ndinam edi ọkpọsọn̄ n̄kpọ ọnọ fi ndinam utom ke ufọk ke ufọk ke ekpri ibio ini. Iso-ọfọn leta ekeme nditịn̄ se afo ekpetịn̄de ke idemfo.
16, 17. (a) Ewe ifiọkutom owụt ufọn edinọ ikọ ntiense Obio Ubọn̄ ebe ke ediwet leta? (b) Nte afo emekeme ndibụk ukem ifiọkutom oro?
16 Kere ban̄a ifiọkutom emi. Ke ediwak isua ẹmi ẹkebede Ntiense kiet ama ewet leta ọnọde ebeakpa emi ẹketọtde n̄kpa ebe esie ke n̄wedmbụk n̄kpọntịbe n̄kann̄kụk ikọ ntiense Obio Ubọn̄. Owo ikọbọrọke. Ekem, ke November 1994, ke se ikande isua 21 ẹma ẹkebe, Ntiense oro ama ọbọ leta oto eyenan̄wan mma oro. Eyenan̄wan oro ekewet ete:
17 “Ke April 1973, afo ama ewet eka mi man ọdọn̄ enye esịt ke ete mi ama akakpa. Ami n̄kedi isua usụkkiet ini oro. Eka mi ama ekpep Bible, edi tutu emi enye idịghe asan̄autom Jehovah. Nte ededi, enye ndikpep n̄kpọ ama anam mi ndinyene ebuana ye akpanikọ. Ke 1988, mma ntọn̄ọ ukpepn̄kpọ Bible okịmmọ—isua 15 ke ima ikọbọ leta fo. Ke March 9, 1990, mma nna baptism. Mmadat esịt etieti ke leta fo eke ediwak isua ẹmi ẹkebede mmonyụn̄ nnen̄ede n̄kop inemesịt ndinam fi ọfiọk ete ke n̄kpasịp oro afo ọkọtọde ẹma ẹkọri, ye un̄wam Jehovah. Eka mi ama ọnọ mi leta fo ete nnịm, ndien n̄kpama ndifiọk owo emi afo edide. Mmodori enyịn nte ke leta emi eyesịm fi.” Leta eyenan̄wan oro, emi ekesịnede adres ye nọmba urụk ukopikọ esie, ke akpan ama osịm Ntiense oro ekewetde leta ke ata ediwak isua ẹmi ẹkebede. Kere nte akakpade n̄kaiferi oro idem ke ini enye ọkọbọde ikot ke urụk ukopikọ oto Ntiense oro—emi esisụk ewetde leta man abuana idotenyịn Obio Ubọn̄ ye mbon en̄wen!
Ndikọri ke Ekikere, Ido Uwem, ye ke N̄kan̄ eke Spirit
18. Ke mme ini Bible, didie ke mme ete ye eka ẹkese ẹban̄a edinọ nditọ mmọ ukpep ke ekikere ye ke ido uwem?
18 Ọyọhọ uduak ita edi nte ke ubọ ukpep emi adade ukem ukem ekpenyene ndin̄wam nnyịn ikọri ke ekikere ye ke ido uwem. Ke mme ini Bible, ẹkeda edinọ nditọwọn̄ ukpep ke ekikere ye ke ido uwem nte kiet ke otu mme akpan utom ete ye eka. Owo ikekpepke nditọwọn̄ nte ẹkotde ẹnyụn̄ ẹwetde n̄wed kpọt edi, ke edide akpan n̄kpọ akan, ẹma ẹnọ mmọ ukpep ke Ibet Abasi, emi ekesịnede kpukpru edinam eke uwem mmọ. Ntem, unọ ukpep ama esịne item aban̄ade mme mbiomo ido ukpono mmọ ye mme edumbet ẹkarade ndọ, mme itie ebuana ke ubon, ye edisana ido idan̄, ọkọrọ ye mme mbiomo mmọ ndinam n̄kpọ nnọ ekemmọ owo. Utọ ukpep oro ikan̄wamke mmọ ndikọri ke ekikere ye ke ido uwem kpọt edi ama an̄wam mmọ n̄ko ke n̄kan̄ eke spirit.—Deuteronomy 6:4-9, 20, 21; 11:18-21.
19. M̀mọ̀n̄ ke nnyịn ikeme ndikụt ukpep oro owụtde nnyịn mfọnn̄kan idaha ido uwem ndida ndu uwem oro onyụn̄ an̄wamde nnyịn ndikọri ke n̄kan̄ eke spirit?
19 Nso kaban̄a mfịn? Eti ifiọkn̄wed ererimbot edi akpan n̄kpọ. Enye an̄wam nnyịn ikọri ke ekikere. Edi m̀mọ̀n̄ ke nnyịn ikeme ndidori enyịn ndibọ ukpep oro ediwụtde nnyịn mfọnn̄kan nti ido uwem ndida ndu uwem oro edinyụn̄ an̄wamde nnyịn ikọri ke n̄kan̄ eke spirit? Ke esịt esop Christian, nnyịn imenyene ndutịm unọ ukpep ukara Abasi emi mîdụhe ke ebiet en̄wen ekededi ke isọn̄. Ebede ke ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ Bible nnyịn ye mme n̄wed ẹkọn̄ọde ke Bible ọkọrọ ye mme item ẹmi ẹnọde ke mme mbonoesop, n̄kpri mbono, ye ikpọ mbono, nnyịn imekeme ndibọ ọsọn̄urua ukpep emi akade-kaiso mi—kpa ukpepn̄kpọ Abasi—ke mfọn! Nso ke enye ekpep nnyịn?
20. Nso ke ukpepn̄kpọ Abasi ekpep nnyịn, ndien emi osụn̄ọ ke nso?
20 Ke ini nnyịn itọn̄ọde ndikpep Bible, nnyịn imekpep mme akpan ukpepn̄kpọ N̄wed Abasi, ‘mme akpa editọn̄ọ ukpepn̄kpọ.’ (Mme Hebrew 6:1) Nte nnyịn ikade iso, nnyịn idia “ọkpọsọn̄ udia”—oro edi, ntotụn̄ọ akpanikọ. (Mme Hebrew 5:14) Akan oro, nte ededi, nnyịn ikpep mme edumbet Abasi ẹmi ẹkpepde nnyịn ndidu uwem nte Abasi oyomde nnyịn idu. Ke uwụtn̄kpọ, nnyịn imekpep ndifep mme edu ye mme edinam ẹmi ‘ẹsabarede obụkidem’ nnyụn̄ n̄wụt ukpono nnọ odudu ukara ye owo ye inyene mbon en̄wen. (2 Corinth 7:1; Titus 3:1, 2; Mme Hebrew 13:4) Adianade do, nnyịn imọfiọk ufọn edinam akpanikọ nnyụn̄ nnam utom ọkpọsọn̄ ye ufọn edida mme ewụhọ Bible ẹban̄ade edisana ido idan̄ ndu uwem. (1 Corinth 6:9, 10; Ephesus 4:28) Nte nnyịn inamde n̄kọri ke ndida mme edumbet ẹmi nsịn ke edinam ke uwem nnyịn, nnyịn imọkọri ke n̄kan̄ eke spirit, itie ebuana nnyịn ye Abasi onyụn̄ otụn̄ọ. Akan oro, edu uten̄e Abasi nnyịn anam nnyịn idi nti nditọisọn̄, inamke n̄kpọ m̀mê nnyịn idụn̄ ke m̀mọ̀n̄. Ndien emi ekeme ndinụk mbon en̄wen nditoro Enyeemi ukpep Abasi emi otode—kpa Jehovah Abasi.—1 Peter 2:12.
Eti Ukpep Ẹnọde ke Uwem eke Usen ke Usen
21. Nso ukpep ke nte ẹnamde n̄kpọ ke nditọwọn̄ ẹkebọ ke mme ini Bible?
21 Ọyọhọ uduak inan̄ kaban̄a ubọ ukpep oro adade ukem ukem edi man ọnọ owo eti ukpep oro ẹyomde ke uwem eke usen ke usen. Ukpep oro ete ye eka ke mme ini Bible ẹkenọde ama esịne ukpep ke nte ẹnamde mme n̄kpọ. Ẹma ẹsikpep nditọiban mme utom esịtufọk. Akpatre ibuot Mme N̄ke 31:10-31 owụt ete ke anaedi mmọemi ẹma ẹwak ẹnyụn̄ ẹdi ke utọ ke utọ. Ntem, ẹma ẹtịm nditọiban idem ndifiak ndidi, ndidọk ọfọn̄, ye nditem udia nnyụn̄ nse mban̄a ofụri ndutịm esịtufọk, unyamurua, ye mbubehe udep ufọk ye isọn̄. Nte ido edide ẹma ẹsikpep nditọiren ubọkutom ete mmọ, edide utọin̄wan̄ m̀mê ndusụk ubọkọkọ m̀mê usọ. Jesus ama ekpep utom usọ eto oto Joseph, ete oro ekemende enye akama; ntem, owo ikokotke enye “eyen anamusọ” kpọt edi n̄ko “anamusọ.”—Matthew 13:55; Mark 6:3.
22, 23. (a) Ukpepn̄wed ekpenyene nditịm nditọ idem nnọ nso? (b) Nso ikpedi uduak nnyịn ke ndimek ndika akamba ufọkn̄wed ke ini etiede nte oro edi se ẹyomde?
22 Mfịn, n̄ko, unọ ukpep oro adade ukem ukem esịne ntịmidem ndise mban̄a se ubon oyomde ke ini iso. Mme ikọ apostle Paul oro ẹkụtde ke 1 Timothy 5:8 ẹwụt ẹte ke edinọ ubon mme n̄kpọ oro ẹyomde edi edisana mbiomo. Enye ekewet ete: “Owo eke mîtịmke n̄kpọ inọ orụk esie, akpan-akpan mbon ufọk esie, esịn̄e nsa ye mbuọtidem, onyụn̄ ọdiọk akan owo eke mînịmke ke akpanikọ.” Ubọ ukpep, ndien, ekpenyene nditịm nditọwọn̄ idem nnọ mme mbiomo oro mmọ ẹdibiomde ke uwem onyụn̄ otịm mmọ idem ẹkabade ẹdi mbio obio oro ẹnamde utom ọkpọsọn̄.
23 Nso udomo ifiọkn̄wed ererimbot ke nnyịn ikpebịne? Emi ekeme ndikpụhọde to ke idụt sịm idụt. Edi edieke utom oyomde ukpep efen ke adianade ye n̄kpri n̄kan ukpep oro ibet oyomde, edi mbubehe mme ete ye eka ndinọ nditọ mmọ ndausụn̄ ndinam ubiere kaban̄a edifiak n̄ka ufọkn̄wed m̀mê edibọ ukpep efen efen, ẹkerede ẹban̄a mme ufọn ye idiọk oro ẹkemede ndinyene nto utọ edifiak mbọ ukpep oro. Nte ededi, nso ikpenyene ndidi uduak owo ke ndimek ndibọ udiana ukpep m̀mê ifiọkn̄wed edieke oro ekemede nditie nte edi se ẹyomde? Ke akpanikọ ikpedịghe kaban̄a uforo, edinọ idem ubọn̄, m̀mê itoro. (Mme N̄ke 15:25; 1 Timothy 6:17) Ti ukpepn̄kpọ emi nnyịn ikpepde ito uwụtn̄kpọ Jesus—ẹkpenyene ndida ukpep oro ẹbọde ntoro Jehovah. Edieke nnyịn imekde ndika akamba ufọkn̄wed, uduak nnyịn ekpenyene ndidi man in̄wam idem nnyịn nte ekemde man otodo nnyịn ikeme ndinam n̄kpọ Jehovah ọyọhọ ọyọhọ nte ikekeme ke utom ukwọrọikọ Christian.—Colossae 3:23, 24.
24. Nso ukpepn̄kpọ oro ikpepde ito Jesus ke nnyịn mîkpedehede ifre?
24 Ẹyak nnyịn, ke ntre, itịn̄ enyịn ke ukeme oro nnyịn isịnde ndikọ ifiọkn̄wed ererimbot oro adade ukem ukem. Akpakam nnyịn ibọ ọyọhọ ufọn ito ndutịm unọ ukpep Abasi oro osụk akade iso oro ẹnọde ke esịt esop Jehovah. Ndien akpakam nnyịn idehede ifre ọsọn̄urua ukpepn̄kpọ emi nnyịn ikpepde ito Jesus Christ, kpa owo emi ọfiọkde n̄wed akan, emi akanam odude ke isọn̄ emi—nnyịn ikpenyeneke ndida ukpep oro ibọde nnam n̄kpọ man inọ idem nnyịn ubọn̄, edi man ida itoro isọk akakan Ọnọ-Ukpep, kpa Jehovah Abasi!
Nso Idi Ibọrọ Fo?
◻ Didie ke Jesus akada ukpep esie anam n̄kpọ?
◻ Ntak emi edide akpan n̄kpọ ndikpep nte ẹkotde n̄wed ọfọn-ọ?
◻ Didie ke nnyịn ikeme ndida ukeme ediwet n̄kpọ nda itoro nsọk Jehovah?
◻ Didie ke unọ ukpep Abasi an̄wam nnyịn ndikọri ke ido uwem ye ke n̄kan̄ eke spirit?
◻ Nso eti ukpep ke ubọ ukpep oro adade ukem ukem ekpenyene ndisịne?
[Ekebe ke page 13]
Eti Un̄wam Oro Ẹnọde Mme Andikpep
Ke Mbono District “Idara Idara Mme Anditoro” eke 1995/96, Watch Tower Society ama osio obufa ediye uduot ekpri n̄wed ẹkotde Jehovah’s Witnesses and Education. Ẹmịn̄ enyene ọyọhọ uduot ediye uduot ekpri n̄wed emi enyenede page 32 mi akpan akpan ẹnọ mme andikpep. Kan̄a kemi ẹkabade enye ẹsịn ke usem 58.
Ntak ẹmịn̄de ediye uduot ekpri n̄wed ẹnọ mme andikpep? Man an̄wam mmọ ẹtịm ẹfiọk se nditọ ufọkn̄wed oro ẹdide Mme Ntiense Jehovah ẹnịmde ke akpanikọ. Nso isịne ke ediye uduot ekpri n̄wed emi? Ke mmemmem usụn̄ oro an̄wan̄ade onyụn̄ ọbọpde-bọp, enye anam ekikere nnyịn ke mme utọ n̄kpọ nte edibọ udiana ukpep, mme usen emana ye Christmas, ye edikọm ọfọn̄ etakubom ẹn̄wan̄a. Ediye uduot ekpri n̄wed emi ọnọ mme andikpep nsọn̄ọ n̄ko nte ke nnyịn imoyom nditọ nnyịn ẹda ini uka ufọkn̄wed mmọ ẹnam n̄kpọ ke mfọnn̄kan usụn̄ ye nte ke nnyịn imenyene mbiomo ndidiana kiet ye mme andikpep, iwụtde ọkpọsọn̄ udọn̄ ke ukpepn̄wed nditọ nnyịn.
Didie ke ẹkeme ndida ediye uduot ekpri n̄wed Education nnam n̄kpọ? Sia ẹketịmde enye ẹnọ mme andikpep, ẹyak nnyịn ibuana enye ye mme andikpep, mme etubom ufọkn̄wed, ye mme anamutom eken ke ufọkn̄wed. Akpakam obufa ediye uduot ekpri n̄wed emi an̄wam kpukpru utọ mme andikpep oro ẹfiọk ekikere nnyịn ye se nnyịn inịmde ke akpanikọ ye ntak emi nnyịn ndusụk ini isidọhọde ke imenyene unen ndinam n̄kpọ ke isio isio usụn̄. Ẹsịn udọn̄ ẹnọ mme ete ye eka ndida ediye uduot ekpri n̄wed emi nte isọn̄ edinyene ọkpọkpọ nneme ye mme andikpep nditọ mmọ.
[Ndise ke page 10]
Ke Israel eset ẹkebat ubọ ukpep ke akamba n̄kpọ