Ndiwụt Esịtekọm Mban̄a “Mme Enọ Ke Owo”
“Ẹdiọn̄ọ mmọ ẹmi ẹnamde utom ke otu mbufo, ẹnyụn̄ . . . ẹkpono mmọ eti-eti ke ima kaban̄a utom mmọ.”—1 THESSALONICA 5:12, 13.
1. Nte ekemde ye Utom 20:35, nso odudu ke edinọ enọ enyene? Nam an̄wan̄a.
“ỌFỌN ndinọ akan ndibọ.” (Utom 20:35) Ndi afo emekeme nditi akpatre ini emi afo okokụtde nte mme ikọ Jesus oro ẹdide akpanikọ? Eyedi ekedi enọ emi afo ọkọnọde owo emi afo enen̄ede ama. Afo ama etịn̄ enyịn emek enye, sia afo okoyomde enye edi n̄kpọ oro owo ima fo edinen̄ede ima. Idatesịt ke iso owo ima fo—emi ekenem fi esịt didie ntem! Ke ini otode nnennen uduak, enọ edi ediwụt ima, ndien ediwụt ima enyene odudu ndinọ nnyịn inemesịt.
2, 3. (a) Ntak ẹkemede ndidọhọ ke idụhe owo emi okopde inemesịt akan Jehovah, ndien didie ke ndutịm aban̄ade “mme enọ ke owo” anam esịt adat enye? (b) Nso ke nnyịn mîkpoyomke ndinam ye enọ otode Abasi?
2 Do, anie ekpenem esịt akan Jehovah, kpa Andinọ “kpukpru eti edinọ”? (James 1:17; 1 Timothy 1:11) Ima onụk enye ọnọ kpukpru enọ oro enye ọnọde. (1 John 4:8) Oro enen̄ede edi ntre ye enọ oro Abasi ọnọde esop ebe ke Christ—kpa “mme enọ ke owo.” (Ephesus 4:8, NW) Edinọ mbiowo man ẹse ẹban̄a otuerọn̄ edi ntotụn̄ọ ima oro Abasi owụtde ọnọ ikọt esie. Ẹtetịn̄ enyịn ẹmek mme owo ẹmi—ana mmọ ẹsịm mme n̄kpọ N̄wed Abasi oro ẹnamde owo odot. (1 Timothy 3:1-7; Titus 1:5-9) Mmọ ẹfiọk ẹte ke ana mmimọ ‘itua otu erọn̄ mbọm,’ koro adan̄aoro ke mme erọn̄ ẹdinyene ntak ndiwụt esịtekọm mban̄a mme utọ ima ima ekpemerọn̄ oro. (Utom 20:29; Psalm 100:3) Ke ini Jehovah okụtde ete ke mme erọn̄ esie ẹnyene esịt oro ọyọhọde ye utọ esịtekọm oro, ke akpanikọ esịt esie ayadat!—Mme N̄ke 27:11.
3 Ke akpanikọ, nnyịn ikpoyomke ndisụhọde ufọn enọ emi otode Abasi; nnyịn ikponyụn̄ iyomke ndinana esịtekọm mban̄a mme enọ esie. Ke ntem mbụme iba ẹdemerede: Didie ke mbiowo ẹkpese utom mmọ ke esop? Ndien didie ke mbon eken ke otuerọn̄ ẹkeme ndiwụt ke mmimọ imowụt esịtekọm iban̄a “mme enọ ke owo”?
‘Idi Mme Andin̄wam Mbufo’
4, 5. (a) Paul emen esop odomo ye nso, ndien ntak emi edide uwụtn̄kpọ oro odotde? (b) Nso ke uwụtn̄kpọ Paul owụt kaban̄a usụn̄ oro nnyịn ikpesede inyụn̄ inamde n̄kpọ ye kiet eken?
4 Jehovah ọmọnọ “mme enọ ke owo” ke esop ndusụk odudu. Nte ededi, mbiowo iyomke ndida odudu mmọ nnam n̄kpọ ke idiọk usụn̄, edi mmọ ẹfiọk ẹte ke edi ata mmemmem n̄kpọ nte mme anana-mfọnmma owo ndinam ntre. Do, didie ke mmọ ẹkpese idemmọ ke ebuana ye mbon eken ke otuerọn̄? Kere ban̄a uwụtn̄kpọ emi apostle Paul akadade. Ke ama ekeneme ntak emi ẹkenọde “mme enọ ke owo,” Paul ama ewet ete: “[Ẹyak nnyịn] ye ima, ikọri ke kpukpru n̄kpọ, ikabade isịm Enye emi edide Ibuot, kpa Christ; emi otode Enye ofụri Idem ada se kpukpru ikek etịpde, nte idomo utom ndido kiet kiet edide, ọsọn̄ọ akpaha adiana, ọdọdiọn̄ ọkọri adaha ada ke ima.” (Ephesus 4:15, 16) Ntre Paul ekemen esop, esịnede mbiowo ye mme andibuana eken, odomo ye idem owo. Ntak emi edide uwụtn̄kpọ oro odotde?
5 Idem owo enyene nsio nsio ndido edi enyene ibuot kiet kpọt. Nte ededi, idụhe n̄kpọ ndomokiet ke idem—edide esịp m̀mê usan̄aiyịp—emi mînyeneke utom. Ndido kiet kiet enyene ufọn onyụn̄ etịp n̄kpọ esịn ke nsọn̄idem ye uyai ofụri idem. Ukem ntre, ediwak nsio nsio mme andibuana ẹnam esop, edi andibuana kiet kiet—edide ekpri m̀mê akamba, ọsọn̄-idem m̀mê mmemmem—ekeme nditịp n̄kpọ nsịn ke ofụri nsọn̄idem ye uyai esop. (1 Corinth 12:14-26) Owo ndomokiet ikpekereke ite ke imọ imekpri ikaha ndinyene ufọn. Ke n̄kan̄ eken, owo ndomokiet ikpadaha idem ke n̄kpọ ikaha, koro kpukpru nnyịn—mme ọbọkerọn̄ ye mme erọn̄ ukem ukem—idi ubak idem, ndien ibuot kiet kpọt odu, kpa Christ. Paul ke ntem owụt ediye ndise ima, edikere mban̄a, ye ukpono oro nnyịn ikpenyenede inọ kiet eken. Ndifiọk emi an̄wam mbiowo ndinyene ekikere nsụhọdeidem oro adade ukem ukem mban̄a utom mmọ ke esop.
6. Okposụkedi ekenyenede odudu nte apostle, didie ke Paul okowụt edu nsụhọdeidem?
6 “Mme enọ ke owo” ẹmi idomoke ndikara uwem m̀mê mbuọtidem mme ekemmọ andituak ibuot. Paul, okposụkedi ekenyenede odudu nte apostle, ama asian mbon Corinth ke nsụhọdeidem ete: “Idịghe nte nnyịn idedi mme andikara mbufo ke n̄kpọ mbuọtidem, edi nte idedi mme andin̄wam mbufo ndinyene idatesịt. Koro ke mbuọtidem ke mbufo ẹdada.” (2 Corinth 1:24) Ikọdọn̄ke Paul ndikara mbuọtidem ye usụn̄ uwem nditọete esie. Ke akpanikọ, enye ikekwe ufọn ndinam ntre, koro enye ama enyene mbuọtidem nte ke mmọ ẹma ẹdedi mme anam-akpanikọ iren ye iban ẹmi ẹkedude ke esop Jehovah koro mmọ ẹkeyomde ndinam se inende. Ntem, ke etịn̄de aban̄a idemesie ye Timothy nsan̄a ukaisan̄ esie, Paul, ke nditịm ntịn̄, ọkọdọhọ ete: ‘Utom nnyịn edi ndisan̄a ye mbufo nnam utom man ẹnam n̄kpọ Abasi ye idatesịt.’ (2 Corinth 1:1) Nso edu nsụhọdeidem!
7. Nso ke mbiowo oro ẹsụhọrede idem ẹdiọn̄ọ ẹban̄a utom mmọ ke esop, ndien nso mbuọtidem ke mmọ ẹnyene ke idem ekemmọ mbonutom?
7 “Mme enọ ke owo” ẹnyene ukem utom oro mfịn. Mmọ ẹdi ‘mme andin̄wam nnyịn ndinyene idatesịt.’ Mbiowo oro ẹsụhọrede idem ẹfiọk ẹte ke inyeneke mmimọ ndibiere udomo oro mbon en̄wen ẹkemede ndinam ke utom Abasi. Mmọ ẹfiọk ẹte ke adan̄aemi mmimọ ikemede ndin̄wam mbon en̄wen man ẹtat m̀mê ẹfori utom ukwọrọikọ mmọ, utom ẹnamde ẹnọ Abasi ekpenyene ndito ke edinyịme esịt. (Men 2 Corinth 9:7 domo.) Mmọ ẹnyene mbuọtidem nte ke edieke ekemmọ mbonutom ẹkopde idatesịt, mmọ ẹyenam kpukpru se mmọ ẹkemede. Ke ntem edi udọn̄ ofụri esịt mmọ ndin̄wam nditọete mmọ “ẹnam n̄kpọ ẹnọ Jehovah ke idatesịt.”—Psalm 100:1.
Ndin̄wam Kpukpru Owo Ẹnam Utom ye Idatesịt
8. Nso idi ndusụk usụn̄ ẹmi mbiowo ẹkemede ndin̄wam nditọete mmọ ẹnam n̄kpọ Jehovah ye idatesịt?
8 Mbiowo, didie ke mbufo ẹkeme ndin̄wam nditọete mbufo ẹnam utom ye idatesịt? Mbufo ẹmekeme ndinọ nsịnudọn̄ ebe ke uwụtn̄kpọ. (1 Peter 5:3) Ẹyak ẹkụt ifịk ye idatesịt mbufo ke utom ukwọrọikọ, ndien mbon eken ẹkeme ndinyene uko ndikpebe uwụtn̄kpọ mbufo. Ẹtoro mbon en̄wen kaban̄a mme ukeme ofụri esịt mmọ. (Ephesus 4:29) Ufiop ufiop ata itoro an̄wam mbon en̄wen ẹkere ke imenyene ufọn ke ẹnyụn̄ ẹyom mmimọ. Enye esịn udọn̄ ọnọ mme erọn̄ ndiyom ndinam ofụri ukeme mmọ ke utom Abasi. Ẹfep mme edimen ndomo oro mîdotke. (Galatia 6:4) Mme utọ edimen ndomo oro ẹnanam idem emem mbon en̄wen utu ke ndisịn udọn̄ nnọ mmọ ndinam n̄kọri. Ke ẹsiode oro ẹfep, mme erọn̄ Jehovah ẹdi mme owo—ẹnyenede nsio nsio idaha ye ukeme. Ukem nte Paul, ẹnyene mbuọtidem ke idem nditọete mbufo. Ima “enenịm se ifọnde ke akpanikọ kpukpru ini,” ntre nnyịn iyanam ọfọn ndinịm ke akpanikọ nte ke nditọete nnyịn ẹma Abasi ẹnyụn̄ ẹyom ndinem enye esịt. (1 Corinth 13:7) Ke ini mbufo ‘ẹkponode kiet eken,’ mbufo ẹyenyene mfọnn̄kan n̄kpọ ẹto mmọ. (Rome 12:10) Ẹnịm ke akpanikọ ẹte ke edieke mme erọn̄ ẹkopde nsọn̄idem ẹnyụn̄ ẹfiakde ẹkop odudu, ata ediwak ẹyenam kpukpru se ẹkemede man ẹnam n̄kpọ Abasi, ndien mmọ ẹyenyene idatesịt ke utom oro.—Matthew 11:28-30.
9. Ndinyene nso ekikere aban̄ade ekemmọ mbiowo edin̄wam ebiowo kiet kiet ndinam utom ye idatesịt?
9 Ndisụhọde idem nse idemfo nte ‘ekemmọ owoutom’ ayan̄wam fi ndinam utom ye idatesịt nnyụn̄ n̄wụt esịtekọm mban̄a mme n̄wọrọnda enọ ekemmọ mbiowo. Ebiowo kiet kiet enyene mme usọ ye mme ukeme esiemmọ oro enye ekemede ndida nnam n̄kpọ kaban̄a ufọn esop. (1 Peter 4:10) Owo kiet ekeme ndinyene enọ unọ ukpep. Owo en̄wen ekeme ndidi uforo uforo anditịm n̄kpọ. Ndien owo en̄wen ekeme ndidi se ẹkemede ndisan̄a n̄kpere ke n̄wọrọnda usụn̄ ke ntak ima ye mbọm esie. Akpanikọ edi, idụhe ebiowo oro enyenede kpukpru enọ ke ukem udomo. Ndi ndinyene akpan enọ kiet—yak idọhọ, enọ unọ ukpep—anam ebiowo kiet edi n̄kpọ akan en̄wen? Inamke ke baba usụn̄ kiet! (1 Corinth 4:7) Ke n̄kan̄ eken, ufọn idụhe nditua ukụt mban̄a enọ emi owo en̄wen enyenede m̀mê ndikere ke imọ idotke ke ini ukeme ebiowo en̄wen anamde mbon en̄wen ẹtoro enye. Ti ete ke afo ke idemfo emenyene mme enọ oro Jehovah okụtde ke idemfo. Ndien enye ekeme ndin̄wam fi ọkọri mme enọ oro onyụn̄ ada mmọ anam n̄kpọ ke ufọn nditọete fo.—Philippi 4:13.
‘Ẹkop Uyo Ẹnyụn̄ Ẹsụk Ibuot’
10. Ntak enen̄ede odotde ndiwụt esịtekọm mban̄a “mme enọ ke owo”?
10 Ke ini nnyịn ibọde enọ, edi se idotde ndiwụt esịtekọm. Colossae 3:16 ọdọhọ ete: “Mbufo ẹnyụn̄ ẹnyene esịt ekọm.” Nso, ndien, kaban̄a “mme enọ ke owo,” kpa ọsọn̄urua enọ emi Jehovah ọnọde nnyịn? Nte ededi, nnyịn imowụt esịtekọm akpan akpan inọ Jehovah, atat-ubọk Ọnọ-Enọ. Edi nso kaban̄a “mme enọ ke owo” ke idemmọ? Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt ke nnyịn imowụt esịtekọm iban̄a mmọ?
11. (a) Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt esịtekọm nnọ “mme enọ ke owo”? (b) Nso ke mme ikọ oro “ẹkop uyo” ye “ẹsụk ibuot ẹnọ” ẹwọrọ?
11 Nnyịn imekeme ndiwụt esịtekọm mban̄a “mme enọ ke owo” ebe ke ndisọsọp nnam item ye mme ubiere mmọ oro ẹkọn̄ọde ke Bible. Bible eteme nnyịn ete: “Ẹkop uyo mme andida mbufo usụn̄, ẹnyụn̄ ẹsụk ibuot ẹnọ mmọ; koro mmọ ẹkpemede ẹyom ufọn ukpọn̄ mbufo, nte mmọ ẹmi ẹnyenede ndinọ Abasi ibat; man mmọ ẹnam utom ke idara, ẹkûnam ke mfụhọ; koro emi mîdorike udori inọ mbufo.” (Mme Hebrew 13:17) Tịm fiọk ete ke inaha nnyịn ‘ikop uyo’ kpọt edi n̄ko ana ‘isụk ibuot’ inọ mme andida usụn̄. Ikọ Greek oro adade ọnọ “ẹsụk ibuot” ke ata ata usụn̄ ọwọrọ “mbufo ẹnyịme ẹnọ.” Ke etịn̄de aban̄a mme ikọ oro “ẹkop uyo” ye “ẹsụk ibuot ẹnọ,” eyen ukpepn̄kpọ Bible oro R. C. H. Lenski ọdọhọ ete: “Owo esikop uyo ke ini enye enyịmede ye se ẹdọhọde enye anam, ke ini edide se ẹkpekde okụt nte oro enende onyụn̄ enyenede ufọn; owo eyenyịme . . . ke ini enye enyenede isio isio ekikere.” Ke ini nnyịn ifiọkde inyụn̄ inyịmede ye ndausụn̄ mbon oro ẹdade usụn̄, imekeme ndisọsọp n̄kop uyo. Edi nso edieke nnyịn mîfiọkke ntak akpan ubiere kiet?
12. Ntak emi nnyịn ikposụkde ibuot, m̀mê ikpenyịmede inọ, idem ke ini nnyịn mînen̄ekede ifiọk ntak ẹnamde akpan ubiere?
12 Ebiet emi ekemede ndiyom nnyịn isụk ibuot, m̀mê inyịme inọ, edi emi. Ntak-a? N̄kpọ kiet edi, oyom nnyịn inyene mbuọtidem nte ke iren ẹmi ẹdotde ke n̄kan̄ eke spirit mi ẹnyene mfọnọn̄kpọ nnyịn ke ekikere. Kamse, mmọ ẹnen̄ede ẹfiọk ẹte ke ana mmimọ inam ibat inọ Jehovah iban̄a mme erọn̄ oro ẹyakde ẹnọ mmimọ ise enyịn. (James 3:1) Ke adianade do, nnyịn iyanam ọfọn nditi nte ke nnyịn ikemeke ndifiọk kpukpru ikọ idịbi oro anamde mmọ ẹsịm ubiere oro ọkọn̄ọde ke ifiọk.—Mme N̄ke 18:13.
13. Nso ikeme ndin̄wam nnyịn isụk ibuot ke ini edide edisịm ubiereikpe mbiowo?
13 Nso kaban̄a edisụk ibuot ke ini edide edisịm mme ubiereikpe? Edi akpanikọ, emi ekeme nditre ndidi mmemmem, akpan akpan edieke ẹnamde ubiere ndisio owo emi nnyịn imade mfep—iman m̀mê n̄kpet n̄kpet ufan. Mi n̄ko, etịm ọfọn ndinyịme nnọ ubiereikpe “mme enọ ke owo.” Mmọ ẹdu ke idaha nditịm mfiọk mme idaha n̄kan nnyịn, ndien mmọ ẹkeme ndinyene ekese akpanikọ ke mme n̄kpọ. Esịt esiwak nditịmede nditọete ẹmi mban̄a mme utọ ubiere oro; edi akwa mbiomo ‘ndikpe ikpe nnọ Jehovah.’ (2 Chronicles 19:6) Mmọ ẹsịn kpukpru ukeme ndiwụt mbọm, koro mmọ ẹfiọkde ẹte ke Abasi “ama ndidahado.” (Psalm 86:5) Edi ana mmọ ẹnịm esop asana n̄ko, ndien Bible eteme ete mmọ ẹsio anamidiọk oro mîkabakede esịt ẹfep. (1 Corinth 5:11-13) Ke ediwak idaha anamidiọk oro ke idemesie esinyịme ubiere oro. Ekeme ndidi ntụnọ oro ke enye oyom man enyịn an̄wan̄a enye. Edieke nnyịn, mbonima esie, isụkde ibuot ke ini edide edisịm ubiere, nnyịn ke ntre imekeme ndin̄wam enye ọbọ ufọn oto ntụnọ oro.—Mme Hebrew 12:11.
“Ẹkpono Mmọ Eti-Eti”
14, 15. (a) Nte ekemde ye 1 Thessalonica 5:12, 13, ntak emi odotde nnyịn ikpono mbiowo? (b) Ntak ẹkemede ndidọhọ ke mbiowo ke ‘ẹnam utom ọkpọsọn̄ ke otu nnyịn’?
14 Nnyịn imekeme ndiwụt esịtekọm oro inyenede n̄ko inọ “mme enọ ke owo” ebe ke ndiwụt ukpono nnọ mmọ. Ke ewetde ọnọ ẹsọk esop ke Thessalonica, Paul eketeme mme andibuana ete: “Ẹdiọn̄ọ mmọ ẹmi ẹnamde utom [ọkpọsọn̄, NW] ke otu mbufo, ẹnyụn̄ ẹkarade mbufo ke Ọbọn̄, ẹnyụn̄ ẹnọde mbufo item. Ẹkpono mmọ eti-eti ke ima kaban̄a utom mmọ.” (1 Thessalonica 5:12, 13) “Ẹnamde utom ọkpọsọn̄”—nte oro itịn̄ke iban̄a ifịk ifịk mbiowo ẹmi ke unana ibụk ẹnọde idemmọ ke ibuot nnyịn? Kere esisịt ban̄a ndodobi mbiomo oro ndima nditọete ẹmi ẹbiomde.
15 Ke ediwak idaha mmọ ẹdi irenowo ẹmi ẹnyenede ubon ẹmi anade ẹnam utom idịbi udia man ẹnọ se mme ubon mmọ ẹyomde. (1 Timothy 5:8) Edieke ebiowo oro enyenede nditọ, n̄kpri owo ẹmi ẹyom ini ye ntịn̄enyịn ẹto ete mmọ. Ekeme ndiyom enye an̄wam mmọ ke utom ufọkn̄wed mmọ, ọkọrọ ye edidiomi ndusụk ini nnọ mmọ man ẹda odudu ini uyen mmọ ẹnam n̄kpọ ke eti unọ idem nduọkodudu. (Ecclesiastes 3:1, 4) Ke edide akpan n̄kpọ akan, enye ese aban̄a udọn̄ eke spirit ubon esie, enịmde ukpepn̄kpọ Bible ubon ofụri ini, asan̄ade ye mmọ ke utom ukwọrọikọ, onyụn̄ adade mmọ aka mme mbono esop Christian. (Deuteronomy 6:4-7; Ephesus 6:4) Ẹyak nnyịn ikûfre ite ke adianade ye mme mbiomo ẹmi oro ẹdide ọsọ n̄kpọ ẹnọ ediwak nnyịn, mbiowo ẹnyene mme utom efen efen: nditịm idem nnọ mme ikpehe mbono esop, ndika mme utom ubọkerọn̄, ndise mban̄a mfọnọn̄kpọ eke spirit esop ndien, ke ini oyomde, ndikpe ikpe. Ndusụk owo ẹnyene mbiomo efen efen ke ebuana ye mme mbono circuit, mme mbono district, edibọp Ufọkmbono Obio Ubọn̄, ye Mme Kọmiti Unyene Nneme ye Mbon Ufọkibọk. Ke akpanikọ, iren ẹmi ‘ẹnam utom ọkpọsọn̄’!
16. Tịn̄ mme usụn̄ ẹmi nnyịn ikemede ndiwụt ukpono nnọ mbiowo.
16 Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt mmọ ukpono? N̄ke Bible ọdọhọ ete: “Ikọ ke ekem ini nsifọn ntem?” (Mme N̄ke 15:23; 25:11) Ntre mme ikọ esịtekọm ye nsịnudọn̄ ẹkeme ndiwụt mmọ nte ke nnyịn idaha utom mmọ didie didie. N̄ko, nnyịn ikpenyene ndiwụt eti ibuot ke se idoride enyịn ito mmọ. Ke n̄kan̄ eken, nnyịn ikpenyene ndinyene ifụre ndika mbịne mmọ kaban̄a un̄wam. Ekeme ndidu mme ini ẹmi ‘esịt nnyịn amian̄ade nnyịn ke idem’ ndien nnyịn iyom nsịnudọn̄, ndausụn̄, m̀mê item N̄wed Abasi ito mbon oro ‘ẹmade ndikpep owo’ Ikọ Abasi. (Psalm 55:4; 1 Timothy 3:2) Ke ukem ini oro, oyom iti ite ke ebiowo inyeneke ekese ini ndinọ nnyịn, koro enye ikemeke ndifụmi mme udọn̄ ubon esie m̀mê eke mbon eken ke esop. Edieke ‘ikopde mbọm’ iban̄a nditọete ẹmi ẹnamde utom ọkpọsọn̄ mi, nnyịn idiyomke mme n̄kpọ oro mîwụtke eti ibuot ito mmọ. (1 Peter 3:8) Utu ke oro, ẹyak nnyịn iwụt esịtekọm ke se ededi ini ye ntịn̄enyịn oro mmọ ẹkemede ndinọ nnyịn nte owụtde eti ibuot.—Philippi 4:5.
17, 18. Nso n̄waidem ke ediwak iban ẹmi mme ebe mmọ ẹdide mbiowo ẹnam, ndien didie ke nnyịn ikeme ndiwụt ke nnyịn idaha mme anam-akpanikọ iban ẹmi didie didie?
17 Nso kaban̄a iban mbiowo? Ndi idotke iwụt mmọ ukpono n̄ko? Idem n̄kpọ, mmọ ẹbabuana mme ebe mmọ ye esop. Emi esiwak ndiyom n̄waidem nto mmọ. Ke ini ke ini, ana mbiowo ẹda mme mbubịteyo ẹmi ẹkpekam ẹbiatde ye mme ubon mmọ ẹse ẹban̄a mme mbubehe esop. Ke ediwak esop mme anam-akpanikọ Christian iban ẹnam mme utọ n̄waidem oro unyịme unyịme man otodo mme ebe mmọ ẹkeme ndise mban̄a mme erọn̄ Jehovah.—Men 2 Corinth 12:15 domo.
18 Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt ke nnyịn idaha mme anam-akpanikọ Christian iban ẹmi didie didie? Ke akpanikọ ebe ke nditre ndiyom n̄kpọ nto mme ebe mmọ nte mîwụtke eti ibuot. Edi ẹyak ikûfre n̄ko odudu oro n̄kpri ikọ esịtekọm ẹnyenede. Mme N̄ke 16:24 ọdọhọ ete: “Inem ikọ ebiet obukpa ọkwọk: ke enịn̄e ukpọn̄, onyụn̄ ọnọ ọkpọ odudu.” Kere ban̄a ifiọk n̄kpọntịbe kiet. Ke mbono esop Christian kiet ama akasuana, ebe ye n̄wan ẹma ẹka ẹbịne ebiowo ẹnyụn̄ ẹdọhọ ke iyom ndinyene nneme ye enye mban̄a eyeneren mmọ edide uyen. Ke adan̄aemi ebiowo oro ekenyenede nneme ye ebe ye n̄wan oro, n̄wan esie ama ebet ke ime. Ke oro ebede, eka eyen oro ama asan̄a ebịne n̄wan ebiowo oro onyụn̄ ọkọdọhọ ete: “Nyom ndikọm fi kaban̄a ini oro ebe fo akadade an̄wam ubon mi.” N̄kpri, inem inem ikọ esịtekọm oro ẹma ẹnen̄ede ẹtụk esịt n̄wan ebiowo oro.
19. (a) Nte otu, mbiowo ẹnam mme utom ewe ke edinam akpanikọ? (b) Nso ke kpukpru nnyịn ikpebiere ndinam?
19 Ndutịm oro ẹnamde man mbiowo ẹse ẹban̄a mme erọn̄ edi kiet ke otu “eti edinọ” otode Jehovah. (James 1:17) Baba, iren ẹmi idịghe mfọnmma; ukem nte kpukpru nnyịn, mmọ ẹnanam ndudue. (1 Ndidem 8:46) Edi, nte otu, mbiowo ke esop ke ofụri ererimbot ke ẹnam utom oro Jehovah enyenede ke ekikere ọnọ mmọ ke edinam akpanikọ—oro di, ndinen̄ede, ndinam ẹkọri, ndinam ẹdiana kiet, nnyụn̄ n̄kpeme otuerọn̄. Ebiowo kiet kiet akpakam ebiere ndika iso nse mban̄a mme erọn̄ Jehovah ke ima, ke ntem owụtde ke imọ idi enọ, m̀mê edidiọn̄, inọ nditọete imọ. Ẹnyụn̄ ẹyak kpukpru nnyịn ibiere ndiwụt esịtekọm nnọ “mme enọ ke owo” ebe ke ndikop uyo nnyụn̄ nsụk ibuot nnọ mmọ onyụn̄ ebe ke ndikpono mmọ ke ọkpọsọn̄ utom mmọ. Nnyịn ikeme ndiwụt esịtekọm didie ntem nte ke Jehovah ke ima ọmọnọ irenowo ẹmi, ke nditịm ntịn̄, ẹdọhọde mme erọn̄ esie ẹte: ‘Utom nnyịn edi ndin̄wam mbufo ẹnam n̄kpọ Abasi ye idatesịt’!
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
◻ Ntak ẹkemede ndimen esop ndomo ye idem nte odotde?
◻ Didie ke mbiowo ẹkeme ndin̄wam nditọete mmọ ẹnam n̄kpọ Jehovah ye idatesịt?
◻ Ntak emi nnyịn mîkpokopke uyo kpọt edi ikposụkde ibuot n̄ko inọ mbon oro ẹdade usụn̄?
◻ Ke mme usụn̄ ewe ke nnyịn ikeme ndiwụt ukpono nnọ mbiowo?
[Ndise ke page 16]
Mbiowo, ẹtoro mbon en̄wen kaban̄a mme ukeme ofụri esịt mmọ
[Ndise ke page 17]
Ebede ke ifịk ifịk uwụtn̄kpọ mmọ ke utom ukwọrọikọ, mbiowo ẹkeme ndin̄wam mbonubon ye mbon en̄wen ndinam utom ye idatesịt
[Mme ndise ke page 18]
Nnyịn imadara mbiowo nnyịn oro ẹnamde utom ọkpọsọn̄!