IBUOTIKỌ UKPEPN̄KPỌ 11
ỌYỌHỌ IKWỌ 57 Kwọrọ Ikọ Nọ Kpukpru Owo
Kpep Ndisịn Ifịk N̄kwọrọ Ikọ Nte Jesus
“Ọbọn̄ . . . osio mmọ ọdọn̄ ẹsan̄a iba iba ẹbem enye iso ẹka ẹkedụk kpukpru obio ye ebiet eke enye ke idemesie oyomde ndika.”—LUKE 10:1.
AKPAN N̄KPỌ EMI IDINEMEDE
Idineme usụn̄ inan̄ emi afo ekemede ndikpebe ifịk Jesus ini ọkwọrọde ikọ.
1. Nso idi n̄kpọ kiet emi ikọt Jehovah ẹdade ẹkpụhọde ye mbon emi ẹbian̄ade idem ẹte ke idi ata mme Christian?
N̄KPỌ kiet emi ikọt Jehovah ẹdade ẹkpụhọde ye mbon emi ẹbian̄ade idem ẹte ke idi ata mme Christian edi nte mmọ ẹsisịnde ifịka ẹkwọrọ ikọ. (Titus 2:14) Ndusụk ini, ekeme ndinam ukwọrọ-ikọ inemke fi-o. Ebiowo kiet emi mîsidaha utom esie ibre mbre ọkọdọhọ ete: “Ndusụk ini isidọn̄ke mi ndikwọrọ ikọ.” Ekeme ndidi esitie fi ntre n̄ko.
2. Nso ikeme ndinam ọsọn̄ nnyịn ndusụk ini ndika iso nsịn idem n̄kwọrọ ikọ?
2 Mme n̄kpọ en̄wen emi isinamde inọ Jehovah ẹkeme ndinem nnyịn n̄kan nnyịn ndika ukwọrọ-ikọ. Ntak-a? Ikpetiene ibọp mme ufọk esop Abasi inyụn̄ itịm mmọ ikama, in̄wam nditọ-ete ini mmọn̄, ikan̄, m̀mê oyobio abiatde n̄kpọ mmọ, mîdịghe isọn̄ọ nditọ-ete nnyịn idem, imekeme ndikụt eti utịp n̄kpọ oro inamde idaha idaha-oro, enye onyụn̄ etie nnyịn nte ke imobot aban̄ isio inua. Nte idianade ye nditọ-ete nnyịn inam n̄kpọ emem emem, ima ima, esinem nnyịn, nnyịn inyụn̄ idiọn̄ọ ke mmọ ẹma se inamde inọ mmọ. Edi ke eke ukwọrọ-ikọ emi, imekeme ndikwọrọ efakutom kiet tọn̄ọ emi eyenọwọn̄ akamanade tutu enye okpon ọwọrọ owo, edi ọkpọ owo ifan̄ ẹkop mîdịghe edi ke owo iyomke-yom ndikop. Imọdiọn̄ọ n̄ko ke nte utịt enen̄erede ekpere, ke ntre ke mme owo ẹdinen̄ede isua se ikwọrọde. (Matt. 10:22) Nso ikeme ndin̄wam nnyịn ika iso isịn ifịk ikwọrọ ikọ mîdịghe ikwọrọ ikan nte ikwọrọde idaha-emi?
3. Didie ke Luke 13:6-9 owụt nte Jesus ekesịnde ifịk ọkwọrọ ikọ?
3 Edieke inemede uwụtn̄kpọ Jesus, imekeme ndikpep nte ikemede ndisịn ifịk n̄kwọrọ ikọ. Ini Jesus okodude ke isọn̄ ọkwọrọ ikọ, enye ama aka iso ọkwọrọ, itekke ifịk. Se idude edi ke nte eyo esierede aka, ntre ke enye ekenen̄ede esịn idem ọkwọrọ. (Kot Luke 13:6-9.) Jesus eketie nte ọdiọn̄ a-vine emi akakpade utom ofụri isua ita odomo ndinam n̄kpọ mban̄a eto fig kiet emi mîkamaha ndin̄wụm ndomo idem kiet ntem. Jesus ama ada n̄kpọ nte isua ita ọkwọrọ ikọ ọnọ mme Jew, edi ata ediwak mmọ ikamaha ndidi mbet esie. Ọdiọn̄ a-vine oro ikọdọhọke ke tutu amama ke eto fig oro idin̄wụmke mfri. Jesus ikonyụn̄ idọhọke ke tutu amama ke mme owo oro idikpan̄ke utọn̄, enye ikonyụn̄ itekke ifịk. Enye akakam etetịm esịn ifịk ọkwọrọ ikọ man ekeme ndinam eti mbụk odụk mme Jew esịt.
4. Ewe usụn̄ inan̄ ke ikeme ndikpep n̄kpọ nto Jesus?
4 Ke ibuotikọ emi, imọn̄ ineme nte Jesus okowụtde ke imọ imenyene ifịk ke n̄kpọ Abasi, akpan akpan ke akpatre ọfiọn̄ itiokiet emi enye ọkọkwọrọde ikọ. (Se “After these things” ke se ẹwetde ẹban̄a Luke 10:1 ke nwtsty.) Ima ikpep n̄kpọ ito se Jesus ekekpepde mme owo inyụn̄ ikpep ndinam n̄kpọ nte enye ekesinamde, oro ayan̄wam nnyịn ika iso isịn ifịk inam n̄kpọ Abasi. Ẹyak ise usụn̄ inan̄ emi ikemede ndikpep n̄kpọ nto Jesus: (1) Enye ekesịn ofụri ekikere esie ke se Jehovah ọkọdọn̄de enye, (2) enye ama ọdiọn̄ọ mme prọfesi Bible onyụn̄ anam n̄kpọ etiene mme prọfesi oro, (3) enye ekeberi edem ke Jehovah yak an̄wam enye, ndien (4) enye ama aka iso enịm ke ndusụk owo ẹyekpan̄ utọn̄ ẹnọ imọ.
ENYE EKESỊN OFỤRI EKIKERE KE SE JEHOVAH OYOMDE ENYE ANAM
5. Didie ke Jesus okowụt ke imọ isịn ofụri ekikere imọ ke se Abasi okoyomde imọ inam?
5 Jesus ama esisịn ifịk ọkwọrọ “eti mbụk obio ubọn̄” sia enye ama ọdiọn̄ọ ke utom emi Jehovah okoyomde imọ inam edi oro. (Luke 4:43) Jesus akada ukwọrọ-ikọ nte ata akpan utom ke uwem esie. Idem ke ini akayakde ọfiọn̄ ifan̄ mbemiso enye ọkpọn̄de isọn̄, enye ama esika “mme obio ye obio-in̄wan̄” ekekpep mme owo Ikọ Abasi. (Luke 13:22) Enye ama onyụn̄ ekpep ediwak mbet esie ndikwọrọ ikọ nte enye.—Luke 10:1.
6. Didie ke utom ukwọrọ-ikọ asan̄a n̄kpọ ye mme utom eken emi inamde inọ Jehovah? (Se ndise n̄ko.)
6 Utom ukwọrọ-ikọ osụk edi ata akpan utom emi Jehovah ye Jesus ẹyomde inam mfịn. (Matt. 24:14; 28:19, 20) Inyeneke utom emi inamde inọ Jehovah emi mîsan̄ake n̄kpọ ye utom ukwọrọ-ikọ. Se uwụtn̄kpọ mi-o. Isibọp mme Ufọkmbono Obio Ubọn̄ man mbon emi ikwọrọde ikọ inọ ẹnyene itie emi mmọ ẹdidude ikpono Jehovah. Utom emi ẹnamde ke Bethel ye ke mme ufọk esop Abasi eken ẹsin̄wam inam utom ukwọrọ-ikọ. Ikan̄, oyobio, m̀mê mmọn̄ ama abiat n̄kpọ nditọ-ete nnyịn, isin̄wam mmọ man mmọ ẹkûnana se ẹdade ẹse ẹban̄a idem. Edi ntak en̄wen emi isin̄wamde mmọ edi man mmọ ẹkeme ndifiak ntọn̄ọ ndinam n̄kpọ Abasi, esịnede ukwọrọ-ikọ. Ima idiọn̄ọ adan̄a nte utom ukwọrọ-ikọ edide akpan n̄kpọ eketre inyụn̄ iti ke enye edi ata akpan utom emi Jehovah oyomde inam, ọyọdọn̄ nnyịn ndisikwọrọ ikọ kpukpru ini. Ebiowo kiet ke Hungary emi ekerede János ọdọhọ ete, “Mmesiti idemmi ke ukwọrọ-ikọ edi ata akpan utom nnyịn, ke idụhe utom ekededi emi inamde inọ Jehovah emi ekemede ndida itie esie.”
Ata akpan utom emi Jehovah ye Jesus ẹyomde inam mfịn edi ndikwọrọ eti mbụk (Se ikpehe 6)
7. Ntak emi Jehovah oyomde ika iso ikwọrọ ikọ? (1 Timothy 2:3, 4)
7 Ima ida mme owo nte Jehovah adade, oro ekeme ndinam isisịn ifịk ikwọrọ ikọ. Jehovah oyom ikwọrọ ikọ inọ adan̄a ediwak owo nte ikekeme, onyụn̄ oyom mmọ ẹnam n̄kpọ ẹban̄a se mmọ ẹkopde. (Kot 1 Timothy 2:3, 4.) Oro anam enye esikpep nnyịn nte ikpenen̄erede ikwọrọ etop emi ekemede ndinyan̄a mme owo mi yak odụk mmọ esịt. Ke uwụtn̄kpọ, n̄wed Ma Mme Owo—Nam Mmọ Ẹdi Mbet Jesus etịn̄ mme n̄kpọ emi ẹkemede ndin̄wam nnyịn itọn̄ọ nneme Ikọ Abasi ke usụn̄ emi edinamde mme owo ẹma ndikpep Ikọ Abasi ẹnyụn̄ ẹkabade ẹdi mbet Christ. Ekpededi mme owo emi ikwọrọde ikọ inọ inamke n̄kpọ inọ Jehovah idaha-emi, mmọ ẹkeme ndinyene ifet ndinam ntre mbemiso utịt akwa ukụt. Ekeme ndidi se itịn̄de ye mmọ idaha-emi edinam mmọ ẹyom ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah ke ini iso. Edi nnyịn mîkaha iso ikwọrọ ikọ, se itịn̄de oro iditịbeke.
ENYE AMA ỌDIỌN̄Ọ MME PRỌFESI BIBLE ONYỤN̄ ANAM N̄KPỌ ETIENE MME PRỌFESI ORO
8. Jesus ndikọdiọn̄ọ mme prọfesi Bible akanam enye ada ini esie anam nso?
8 Jesus ama ọdiọn̄ọ nte prọfesi Bible ẹdisude. Enye ama ọdiọn̄ọ ke imọ idikwọrọ ikọ isua ita ye ubak. (Dan. 9:26, 27) Enye ama ọdiọn̄ọ n̄ko se mme prọfesi ẹketịn̄de ẹban̄a ini emi enye edikpade ye utọ n̄kpa emi enye edikpade. (Luke 18:31-34) Jesus ama ayak se enye ọkọdiọn̄ọde oro anam enye ọdiọn̄ọ se enye adade ini esie anam. Oro akanam enye esisịn ifịk ọkwọrọ ikọ man enye okụre utom emi ẹkedọn̄de enye.
9. Ntak emi mme prọfesi Bible ẹsinamde inen̄ede isịn ifịk ikwọrọ ikọ?
9 Mme prọfesi Bible ndin̄wan̄a nnyịn ekeme ndinam inen̄ede isịn ifịk ikwọrọ ikọ. Imọdiọn̄ọ ke ini okụre ọkpọn̄ ererimbot emi. Imokụt ke uwem mme owo ye mme n̄kpọ emi ẹtịbede idaha-emi ẹdi ukem ukem se Bible ọkọdọhọde ke ẹdida idiọn̄ọ ke idu ke mme akpatre usen. Imokụt usua emi odude ke ufọt ukara Britain ye America emi akarade ofụri ererimbot ye Russia ye mbon emi ẹdade ye enye. Nte mmọ ẹsuade kiet eken osu prọfesi emi aban̄ade edidem edere ye edidem usụk ke “utịt ini.” (Dan. 11:40) An̄wan̄a nnyịn n̄ko ke ikpat mbiet emi ẹtịn̄de ẹban̄a ke Daniel 2:43-45 ada aban̄a ukara Britain ye America emi akarade ofụri ererimbot mi. Prọfesi oro owụt ke ibịghike ukara Abasi ọmọn̄ osobo kpukpru ukara owo. Imonyụn̄ inen̄ede inịm prọfesi oro. Kpukpru mme prọfesi emi itịn̄de iban̄a do ẹnam ikụt ke utịt enen̄ede ekpere ke eyo nnyịn emi, ke ana inen̄ede isịn ifịk ikwọrọ ikọ.
10. Tịn̄ mme usụn̄ en̄wen emi mme prọfesi Bible ẹkemede ndinam ọdọn̄ nnyịn ndisịn ifịk n̄kwọrọ ikọ.
10 N̄kpọ en̄wen edi ke mme prọfesi Bible ẹsinam inyene etop emi ọdọn̄de-dọn̄ nnyịn ndikọkwọrọ nnọ mbon en̄wen. Sista Carrie emi odude ke Dominican Republic anam n̄kpọ Abasi ọdọhọ ete: “Ndinem n̄kpọ emi Jehovah ọn̄wọn̄ọde ndinam nnọ nnyịn ke ini iso ẹsinenem mi onyụn̄ ọdọn̄ mi ndiketịn̄ nnọ mbon en̄wen.” Enye ọdọhọ n̄ko ete: “Mma n̄kụt mfịna emi mme owo ẹnyenede mfịn, mmesikụt ke se Abasi ọn̄wọn̄ọde idinyeneke ufọn inọ mi ikpọn̄, ke eyenyene ufọn ọnọ mmọ n̄ko.” Mme prọfesi Bible ẹnam ika iso ikwọrọ ikọ sia mmọ ẹnam ikụt ke Jehovah ke eberi nnyịn edem ke utom ukwọrọ-ikọ emi. Sista Leila emi odụn̄de ke Hungary ọdọhọ ete: “Se idude ke Isaiah 11:6-9 esinam ọdọn̄ mi ndikwọrọ eti mbụk nnọ idem mbon emi ẹtiede nte ke ọkpọkwọrọ ọnọ, mmọ idikopke. Mmọdiọn̄ọ ke Jehovah ekeme ndin̄wam owo ekededi okpụhọde.” Brọda Christopher emi otode Zambia ọdọhọ ete: “Eti mbụk ke atara esịm ofụri ererimbot nte ẹketịn̄de ke Mark 13:10. Ami nda ke edi n̄kpọ ukpono nditiene nnam prọfesi itie Bible oro osu.” Mme prọfesi ewe ke Bible ẹsinam ọdọn̄ fi ndika iso n̄kwọrọ ikọ?
ENYE AMA EBERI EDEM KE JEHOVAH YAK AN̄WAM ENYE
11. Ntak emi akanade Jesus eberi edem ke Jehovah yak an̄wam enye aka iso esịn ifịk ọkwọrọ ikọ? (Luke 12:49, 53)
11 Jesus ekeberi edem ke Jehovah yak an̄wam enye aka iso esịn idem ọkwọrọ ikọ. Kpa ye edide Jesus ekesikpekpeme nte enye etịn̄de ikọ ini enye ọkwọrọde ikọ, enye ama ọdiọn̄ọ ke eti mbụk Obio Ubọn̄ ayayat ndusụk owo onyụn̄ anam ukọbọ etetịm ọsọn̄ ubọk. (Kot Luke 12:49, 53.) Ukwọrọ-ikọ Jesus akanam ikpọ owo ido ukpono mme Jew ẹdomo ndiwot enye ediwak ini. (John 8:59; 10:31, 39) Edi Jesus iketreke ndikwọrọ ikọ sia enye ama ọdiọn̄ọ ke Jehovah do ye imọ. Enye ọkọdọhọ ete: “Ami ndụhe ikpọn̄, edi Ete mi emi ọkọdọn̄de mi odu ye ami. . . . Enye ikọkpọn̄ke mi ikpọn̄, koro nnamde n̄kpọ eke enemde enye esịt kpukpru ini.”—John 8:16, 29.
12. Didie ke Jesus eketịm mme mbet esie idem ndika iso n̄kwọrọ ikọ ke ini ẹkọbọde mmọ?
12 Jesus ama eti mme mbet esie ke mmọ ẹkeme ndiberi edem ke Jehovah yak enye an̄wam mmọ. Enye ama esidọhọ mmọ ke Jehovah ayan̄wam mmọ idem ke ini ẹkọbọde mmọ. (Matt. 10:18-20; Luke 12:11, 12) Sia edide enye ama ọdiọn̄ọ ke ẹyekọbọ mmọ, enye ama ọdọhọ mmọ ẹdiọn̄ọ nte ẹnamde n̄kpọ. (Matt. 10:16; Luke 10:3) Enye ama ọdọhọ mmọ owo mîmaha ndikop ukwọrọ-ikọ mmọ, yak mmọ ẹkûyịre enye. (Luke 10:10, 11) Enye ama ọdọhọ mmọ n̄ko ẹkpekọbọ mmọ, yak mmọ ẹfehe. (Matt. 10:23) Kpa ye edide Jesus ama esisịn idem ọkwọrọ ikọ onyụn̄ eberi edem ke Jehovah, enye ikesisioho idem inyan inọ mfịna. N̄kpọ ekpedi se enye ọkọhọde, enye ama esikọhọde.—John 11:53, 54.
13. Nso ikeme ndinam enịm ke Jehovah ayan̄wam fi?
13 Mbon emi ẹkọbọde nnyịn ke ntak ukwọrọ-ikọ nnyịn ẹwak eti-eti, ntre imoyom Jehovah an̄wam nnyịn man ikeme ndika iso nsịn ifịk n̄kwọrọ. (Edi. 12:17) Nso ikeme ndinam enịm ke Jehovah ayan̄wam fi? Kere se Jesus eketịn̄de ke akam esie emi ikụtde ke John ibuot 17. Jesus ama ọdọhọ Jehovah yak ekpeme mme apostle, Jehovah ama onyụn̄ ọbọrọ akam oro. N̄wed Utom etịn̄ nte Jehovah akan̄wamde mme apostle ẹsịn ifịk ẹkwọrọ ikọ kpa ye emi ẹkekọbọde mmọ. Ke akam oro, Jesus ama eben̄e Jehovah n̄ko ete ekpeme mbon emi ẹdinịmde se mme apostle ẹkekwọrọde. Afo esịne ke otu oro. Jehovah ke ọbọrọ akam Jesus oro tutu emi; enye oyonyụn̄ an̄wam fi kpa nte akan̄wamde mme apostle.—John 17:11, 15, 20.
14. Inam didie idiọn̄ọ ke iyekeme ndika iso nsịn ifịk n̄kwọrọ ikọ? (Se ndise n̄ko.)
14 Ọkpọkọm edi ke nte utịt ekperede aka, ntre ke edinen̄ede ọsọn̄ nnyịn ndisịn ifịk n̄kwọrọ eti mbụk, nnyịn idinanake un̄wam ke usụn̄ ndomokiet. (Luke 21:12-15) Kpa nte ekedide ye Jesus ye mme mbet esie, imesiyak mme owo ẹbiere m̀mê mmọ ẹyekop se itịn̄de m̀mê idikopke, nnyịn isinyụn̄ ifan̄ake n̄kpọ ye owo. Idem ke mme itie emi owo mîyakke inen̄ede inyene ifụre inam n̄kpọ Abasi, nditọ-ete nnyịn ẹkeme ndika iso n̄kwọrọ eti mbụk sia mmọ ẹberi edem ke Jehovah idịghe ke odudu idem mmọ. Jehovah ama ọnọ mme asan̄a-utom esie ke eyo mme apostle odudu ẹnam utom esie. Mfịn, enye esinọ nnyịn odudu man ‘ikpọkwọrọ ikọ ọyọhọ ọyọhọ ima’ kpa nte enye oyomde. (2 Tim. 4:17) Nen̄ede nịm ke edieke eberide edem ke Jehovah, ke eyekeme ndika iso nsịn ifịk n̄kwọrọ ikọ.
Idem ke mme itie emi nnyịn mînen̄ekede inyene ifụre inam n̄kpọ Abasi, nditọ-ete emi ẹsisịnde ifịk ẹkwọrọ ikọ ke ẹyom mme usụn̄ ndinam ntre edi isioho idem inyan (Se ikpehe 14)b
ENYE AMA AKA ISO ENỊM KE NDUSỤK OWO ẸYEKPAN̄ UTỌN̄
15. Nso iwụt ke Jesus ama enịm ke ndusụk owo ẹyekpan̄ utọn̄ ẹkop se imọ ikwọrọde?
15 Jesus ama aka iso enịm ke ndusụk owo ẹyekpan̄ utọn̄ ẹkop se imọ ikwọrọde. Oro akanam enye aka iso okop idatesịt onyụn̄ aka iso ọkwọrọ ikọ. Se uwụtn̄kpọ mi. Ke utịt utịt isua 30 eyo mmọ oro, Jesus ama okụt ke ediwak owo ẹma ẹben̄e idem ndikpan̄ utọn̄ n̄kop eti mbụk emi enye ọkọkwọrọde, enye ama onyụn̄ emen mmọ odomo ye in̄wan̄ emi n̄kpọ adatde se ẹkpen̄ede. (John 4:35) Ke n̄kpọ nte isua kiet ama ekebe, enye ama ọdọhọ mme mbet esie ete: “Idọk okpon.” (Matt. 9:37, 38) Aka ko, enye afiak ọdọhọ ete: “Idọk okpon . . . Ẹben̄e Enyene-idọk ẹte enye osio mme anamutom ọnọ ẹdi ke idọk esie.” (Luke 10:2) Inyeneke ini emi Jesus ekekerede ke mme owo idikpan̄ke utọn̄ ikop eti mbụk emi imọ ikwọrọde; enye ama esinyụn̄ adat esịt mme owo ẹma ẹkpan̄ utọn̄.—Luke 10:21.
16. Didie ke mme uwụtn̄kpọ Jesus ẹkewụt ke enye ama enịm ke utom ukwọrọ-ikọ mbet esie eyenyene ibuot? (Luke 13:18-21) (Se ndise n̄ko.)
16 Jesus ama ekpep mme mbet esie ndinịm ke utom ukwọrọ-ikọ emi mmọ ẹnamde eyenyene ibuot, ndien oro ama anam mmọ ẹka iso ẹsịn ifịk ẹkwọrọ ikọ. Ke uwụtn̄kpọ, yak ineme iban̄a uwụtn̄kpọ esie iba. (Kot Luke 13:18-21.) Jesus akada n̄kpasịp mustard ekpep nte ke ata ediwak owo ẹyekop etop Obio Ubọn̄, ke inyeneke se idikemede ndikpan oro nditịbe. Enye ama ada uwụtn̄kpọ leaven ekpep ke etop Obio Ubọn̄ ayatara esịm nsio nsio itie ke ererimbot onyụn̄ anam mme owo ẹkpụhọde, kpa ye edide ekeme ndinam owo idisọpke ikụt nte oro etịbede. Nte Jesus akasan̄ade anam mme mbet esie ẹkụt ke ukwọrọ-ikọ mmọ eyenyene ibuot edi oro.
Jesus ama enịm ke ndusụk owo ẹyekop se imọ ikwọrọde, nnyịn n̄ko imenịm ukem oro (Se ikpehe 16)
17. Nso ye nso inam ika iso inịm ke mme owo ẹyekop se ikwọrọde?
17 Ima ikere nte ukwọrọ-ikọ nnyịn an̄wamde mme owo ke ofụri ererimbot, oro esinam ọdọn̄ nnyịn ndika iso nsịn ifịk n̄kwọrọ. Kpukpru isua, ibat mme owo emi ẹsidụkde Editi ẹnyụn̄ ẹnyịmede ndikpep Bible ye nnyịn edi ke miliọn ke miliọn. Ediwak tọsịn mme owo ke ẹna baptism ke ẹnyụn̄ ẹtiene nnyịn ẹkwọrọ ikọ. Nnyịn idiọn̄ọke kan̄a m̀mê owo ifan̄ en̄wen ẹdinam n̄kpọ iban̄a ukwọrọ-ikọ nnyịn. Edi se idiọn̄ọde edi ke Jehovah ke atan̄ akwa otu-owo obok, ke akwa otu-owo oro ẹyebọhọ akwa ukụt emi edide. (Edi. 7:9, 14) Enyene-idọk osụk enenịm ke ediwak owo do emi ẹdikpan̄de utọn̄ ẹkop ukwọrọ-ikọ nnyịn. Ntre imenyene eti ntak ndika iso n̄kwọrọ ikọ.
18. Mme owo ẹma ẹkụt nnyịn, nso ke iyom mmọ ẹkụt?
18 Mme mbet Jesus ẹsisịn ifịk ẹkwọrọ ikọ. Se ẹdade ẹdiọn̄ọ mmọ edi oro toto ke eset. Ini mme owo ẹkekụtde nte mme apostle ẹtịn̄de ikọ uko uko, “mmọ [ẹma] ẹdifiọk ke mmọ ẹkesidu ye Jesus.” (Utom 4:13) Nte mme owo ẹkụtde nte ikwọrọde ikọ, iyom yak mmọ ẹkụt n̄ko ke nnyịn ikpebe uwụtn̄kpọ Jesus, ke nnyịn ke isịn ifịk ikwọrọ ikọ.
ỌYỌHỌ IKWỌ 58 Yom Eyen Emem
a SE ẸNAMDE AN̄WAN̄A: “Ifịk” emi itịn̄de iban̄a ke ibuotikọ emi aban̄a nte mme Christian ẹsisịnde idem ẹtuak ibuot ẹnọ Jehovah ye nte esidọn̄de-dọn̄ mmọ ndinam ntre.
b NDISE: Brọda kiet ada ifiọk ọkwọrọ ikọ ọnọ ete kiet ke itie unyam aranuwat.