Ntak Mme Utịben̄kpọ Kpọt Mîbọpke Mbuọtidem
SE ẸKỤTDE ke ẹnịm ke akpanikọ. Oro edi ekikere ediwak owo. Ndusụk ẹdọhọ ke mmimọ ikpenịm Abasi ke akpanikọ edieke enye akpayararede idemesie ke ndusụk utịbe utịbe usụn̄. Eyedi oro edi ntre, edi nte utọ edinịm ke akpanikọ oro akpada ekesịm ata mbuọtidem?
Kere ban̄a nditọ Israel oro Korah, Dathan, ye Abiram. Bible owụt ete ke mmọ ẹma ẹkụt mme enyene-uten̄e utịben̄kpọ ẹketode Abasi: ufen duop ẹmi ẹkemiade Egypt, edisan̄a oro idụt Israel akasan̄ade ke Ididuot Inyan̄ ebe, ye edisobo oro ẹkesobode Pharaoh Egypt ye udịmekọn̄ esie. (Exodus 7:19–11:10; 12:29-32; Psalm 136:15) Korah, Dathan, ye Abiram n̄ko ẹma ẹkop Jehovah nte etịn̄de ikọ oto heaven ke Obot Sinai. (Deuteronomy 4:11, 12) Edi, ikebịghike ke mme utịben̄kpọ ẹmi ẹma ẹkeda itie, iren ita ẹmi ẹma ẹsịn nsọk ẹnọ nsọn̄ibuot ye Jehovah ye mme asan̄autom esie oro ẹmekde.—Numbers 16:1-35; Psalm 106:16-18.
N̄kpọ nte isua 40 ke ukperedem, prọfet emi ekekerede Balaam ama okụt utịben̄kpọ n̄ko. Idem ubiọn̄ọ okotode angel ikakpanke enye ndida ye mme asua Abasi, kpa mbon Moab. Kpa ye utịben̄kpọ oro, Balaam ama aka iso onyụn̄ ọbiọn̄ọ Jehovah Abasi ye ikọt Esie. (Numbers 22:1-35; 2 Peter 2:15, 16) Nte ededi, unana mbuọtidem Balaam ikọdiọkke nte eke Judas Iscariot. Kpa ye oro ekedide n̄kpet n̄kpet nsan̄a Jesus onyụn̄ okụtde udịm udịm n̄wọrọnda utịben̄kpọ, Judas ama ada Christ ọnọ ke mbak silver edịp ye duop.—Matthew 26:14-16, 47-50; 27:3-5.
Mme adaiso ido ukpono mme Jew ẹma ẹfiọk n̄ko ẹban̄a ediwak utịben̄kpọ Jesus. Ke enye ama akanam Lazarus eset, mmọ ẹma ẹkam ẹnyịme ẹte: “Owo emi ke ananam ediwak idiọn̄ọ.” Edi nte ndikụt Lazarus emi okodude uwem idahaemi ama osụk mmọ esịt onyụn̄ ọnọ mmọ mbuọtidem? Ke akpanikọ ikanamke. Utu ke oro, mmọ ẹma ẹdiomi ndiwot Jesus ye Lazarus!—John 11:47-53; 12:10.
Idem Abasi ndikanam n̄kpọ nnennen nnennen ama okpu ndinam ndiọi owo oro ẹnyene mbuọtidem. Ke adan̄aemi Jesus okodude inikiet ke n̄kann̄kụk temple, enye ama ọbọn̄ akam uyo ọwọrọ ete: “Ete, nọ enyịn̄ Fo ubọn̄.” Jehovah ama ọbọrọ ye uyo emi otode heaven ete: “Mma n̄kọnọ enyịn̄ Mi ubọn̄, nyonyụn̄ ntọn̄ọ ntak nnọ enye ubọn̄.” Kpa ye oro, utịbe utịbe n̄kpọntịbe emi ikanamke mbon oro ẹkedude ẹnyene mbuọtidem ke esịt mmọ. Bible ọdọhọ ete: “Okposụkedi oro Enye akanamde adan̄a uwak uwak mme idiọn̄ọ ke iso mmọ, mmọ ibuọtke idem ye Enye.”—John 12:27b-30, 37; men Ephesus 3:17 domo.
Ntak Mme Utịben̄kpọ Mîkọbọpke Mbuọtidem
Didie ke utọ unana mbuọtidem oro ekeme ndidu kpa ye mme utịben̄kpọ? Mme adaiso ido ukpono mme Jew ndisịn Jesus enen̄ede etie nte ata n̄kpọ n̄kpaidem ke ini afo ekerede nte ke ata ini emi enye ọkọtọn̄ọde utom ukwọrọikọ esie, mme Jew ke ofụri ofụri ẹketie ye “idotenyịn” ẹbet “Christ,” m̀mê Messiah. (Luke 3:15) Nte ededi, mfịna okodu ke se idotenyịn oro ẹkedide. Ewet n̄wed ukabadeikọ oro W. E. Vine okot oto ọwọrọetop eyen ukpepn̄kpọ Bible emi ọkọdọhọde ete ke mme Jew ẹkeyọhọ ye ekikere Messiah emi edinọde mmọ “edikan ke isọn̄” ye “uforo n̄kpọ obụkidem.” Ntem, mmọ ikeben̄eke idem inọ osụhọde-idem Jesus eke Nazareth emi mîdịghe owo ukaraidem, emi ọkọbiọn̄ọrede ke ufọt mmọ ke 29 E.N. nte ata Messiah. Mme adaiso ido ukpono ẹma ẹfehe ndịk n̄ko ẹte ke mme ukpepn̄kpọ Jesus ẹyetịmede idaha mme n̄kpọ ẹnyụn̄ ẹsịn ikpọ itie mmọ ke itiendịk. (John 11:48) Idiọk ekikere ye ibụk mmọ ẹma ẹkịm mmọ enyịn ẹban̄a se mme utịben̄kpọ Jesus ẹkewọrọde.
Mme adaiso ido ukpono mme Jew ye mmọ eken ke ukperedem ẹma ẹsịn utịbe utịbe uyarade oro nte ke mme anditiene Jesus ẹma ẹnyene unyịme Abasi. Ke uwụtn̄kpọ, ke ini mme apostle esie ẹkekọkde owo emi ekedide mbụn̄ọ toto ke emana, mme andibuana ke akwa esop mme Jew ẹmi ẹkeyatde esịt ẹma ẹbụp ẹte: “Nso ke nnyịn idinam ye mmọ ẹmi? koro kpukpru mme andidụn̄ Jerusalem ẹkụt ẹte mmọ ẹma ẹnam utịben̄kpọ emi ọwọrọde etop; nnyịn inyụn̄ ikemeke ndineni. Edi man ibiọn̄ọ mbụk emi ndisuana ke otu mbio obio, ẹyak nnyịn isịn mmọ ndịk, inyụn̄ ikpan mmọ, ite ẹkûtịn̄ aba ikọ ye baba owo kiet ke enyịn̄ emi.” (Utom 3:1-8; 4:13-17) Nte an̄wan̄ade, ndyọ ndyọ utịben̄kpọ emi ikọbọpke m̀mê ndinam mme owo ẹmi ẹbuọt idem.
Udọn̄ ikpọ n̄kpọ, ntan̄idem, ye idiọkitọn̄ ẹdi mme n̄kpọ oro ẹnụkde ediwak owo ẹsọn̄ esịt. Etie nte emi edi se iketịbede inọ Korah, Dathan, ye Abiram, emi ẹkesiakde ke ntọn̄ọ. Ufụp, ndịk, ye mme edu eken ẹmi ẹnọde unan ẹmekpan mmọ en̄wen. Ẹti nnyịn, n̄ko, ẹban̄a mme angel ẹmi ẹkesọn̄de ibuot, kpa mme demon, ẹmi inikiet ko ẹkenyenede ifet ndikụt ata iso Abasi. (Matthew 18:10) Mmọ iyịkke edidu Abasi. Ke akpanikọ, “mme demon n̄ko ẹnịm ke akpanikọ ẹnyụn̄ ẹnyek.” (James 2:19) Kpa ye oro, mmọ inyeneke mbuọtidem ke Abasi.
Se Ata Mbuọtidem Ọwọrọde
Mbuọtidem akan ikpîkpu edinịm ke akpanikọ. Enye n̄ko akan ntụk inikiet emi owo okopde aban̄a ndusụk utịben̄kpọ. Mme Hebrew 11:1 ọdọhọ ete: “Mbuọtidem ọwọrọ ete, nnyịn itịm ibụre ifiọk ite iyọbọ se nnyịn idoride enyịn ke esịt, inyụn̄ itịm inịm ite se idịbede owo ke enyịn ododu.” Owo emi enyenede mbuọtidem enịm ke esịt esie ete ke kpukpru n̄kpọ oro Jehovah Abasi ọn̄wọn̄ọde oyosu. Akan oro, uyarade kaban̄a mme n̄kpọ ẹmi ẹdịbede owo ke enyịn enen̄ede okop odudu tutu eyedi se ẹdọhọde ke mbuọtidem edi ukem ye uyarade oro. Ih, mbuọtidem ọkọn̄ọ ke uyarade. Ndien ke mme ini edem, mme utịben̄kpọ ẹma ẹnyene udeme ke ndinam mbuọtidem ọkọri m̀mê ke ndibọp enye. Mme idiọn̄ọ oro Jesus akanamde ẹma ẹnam mbon en̄wen ẹnịm ke akpanikọ nte ke enye ekedi Messiah emi ẹken̄wọn̄ọde. (Matthew 8:16, 17; Mme Hebrew 2:2-4) Ukem ntre, mme utọ enọ edisana spirit Abasi, m̀mê anamutom odudu oro, nte utịbe utịbe ukọkudọn̄ọ ye editịn̄ ikọ ke usem ẹkewụt ẹte ke mme Jew ikenyeneke mfọn Jehovah aba edi ke unyịme esie okodu adan̄aoro ye esop Christian, emi Eyen esie, Jesus Christ, akasiakde.—1 Corinth 12:7-11.
Ukeme nditịn̄ prọfesi ama esịne ke otu mme utịbe enọ oro. Ke ini mbon ẹmi mînịmke ke akpanikọ ẹkekụtde utịben̄kpọ ẹmi, ama onụk ndusụk mmọ ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah, ẹdọhọde ẹte: “Abasi odu ke otu mbufo ke akpanikọ.” (1 Corinth 14:22-25) Nte ededi, ikedịghe uduak Jehovah Abasi nte mme utịben̄kpọ ẹdi ikpehe utuakibuot Christian ke nsinsi. Nte asan̄ade ekekem, apostle Paul ama ewet ete: “Ama edi edisiak uduak Abasi, mmọ ẹyekabade ẹdi ikpîkpu; edi usem, mmọ ẹyedobo.” (1 Corinth 13:8) Mme enọ ẹmi nte an̄wan̄ade ẹketre ke ini mme apostle ye mbon oro ẹkebọde mmọ mme utọ enọ oro ẹma ẹkekpan̄a.
Do, nte mme owo ẹdidu ye unana isọn̄ kaban̄a mbuọtidem? Baba, koro Paul ọkọdọhọ ete: “[Abasi] iyakke n̄kpọ ntiense anana ọnọ Enye, ke emi Enye ọfọnde ido, onyụn̄ ọnọde mbufo edịm heaven ye ini eduek, onyụn̄ ọnọde mbufo udia, anam esịt mbufo ọyọhọ ye idatesịt.” (Utom 14:17) Ke akpanikọ, ye mbon esịt akpanikọ ẹmi ẹmade nditat esịt ye ekikere mmọ nnọ uyarade oro ẹkande nnyịn ẹkụk, “ẹtịm ẹkụt ndịbe ndịbe n̄kpọ ẹmi ẹnyenede [Jehovah Abasi], kpa nsinsi odudu Esie ye idaha Esie nte Abasi; ẹda mme n̄kpọ ẹmi Enye akanamde ẹtịm ẹfiọk; man mmọ [mbon oro ẹkan̄de Abasi] ẹkûnyene n̄kpọ nditịn̄ nnyan̄a idem.”—Rome 1:20.
Oyom n̄kpọ akan edinịm edidu Abasi ke akpanikọ. Paul akakpak ete: “Ẹkûnyụn̄ ẹkabade ẹbiet eyo emi, edi ẹyak mbufo ẹkpụhọde, oto ke edinam emi ẹnamde esịt mbufo edi obufa, man mbufo ẹdomo ẹfiọk se uduak Abasi edide, uduak Abasi eke edide eti, onyụn̄ enemde owo esịt, onyụn̄ ọfọnde ama.” (Rome 12:2) Ẹkeme ndinam emi ebe ke ifịk ifịk edikpep N̄wed Abasi ye un̄wam mme n̄wed Christian, utọ nte magazine emi. Mbuọtidem emi ọkọn̄ọde ke nnennen ifiọk Ikọ Abasi, kpa Bible, idịghe mmemmem m̀mê enyọn̄ enyọn̄. Mbon ẹmi ẹfiọkde uduak Abasi ẹnyụn̄ ẹnamde enye ke mbuọtidem ke ẹnam edisana utom ẹnọ Abasi.—Rome 12:1.
Edinịm ke Akpanikọ Okposụkedi Owo Mîkwe
Apostle Thomas ama enyene mfịna aban̄a edinyene mbuọtidem ke ediset oro Jesus ekesetde ke n̄kpa. Thomas ọkọdọhọ ete: “Ndinịmke ke akpanikọ ibọhọke ini n̄kụt nde ọkpọ-ukwak ke ubọk Esie, nnyụn̄ nsịn nnuenubọk mi ke nde ọkpọ-ukwak, nnyụn̄ nsịn ubọk mi ke n̄kan̄ Esie.” Ke ini Jesus ekemende idem oro okowụtde mme unan oro ẹkekọn̄de enye ke eto esịne, Thomas ama enyịme ye utịben̄kpọ emi. Nte ededi, Jesus ọkọdọhọ ete: “Ọfọfọn ọnọ mmọ ẹmi mîkekwe, edi ẹnịmde ke akpanikọ.”—John 20:25-29.
Mfịn, ediwak miliọn Mme Ntiense Jehovah ‘ẹsan̄a ke mbuọtidem ẹdu uwem, isan̄ake ke edikụt ke enyịn.’ (2 Corinth 5:7) Okposụkedi mmọ mîkekwe mme utịben̄kpọ oro ẹwetde ke Bible, mmọ ẹtịm ẹnịm ke akpanikọ nte ke mmọ ẹma ẹtịbe. Mme Ntiense ẹnyene mbuọtidem ke Abasi ye Ikọ esie. Ye un̄wam spirit esie, mmọ ẹkeme ndifiọk mme ukpepn̄kpọ Bible ye n̄wọrọnda ibuotikọ esie—ediwụt unen itie edikara Jehovah Abasi ebe ke Obio Ubọn̄ esie eke heaven. (Matthew 6:9, 10; 2 Timothy 3:16, 17) Ke enyenede akwa ufọn ọnọ mmọ, mme ata Christian ẹmi ẹda mme ọniọn̄ ọniọn̄ item Bible ẹsịn ke edinam ke uwem. (Psalm 119:105; Isaiah 48:17, 18) Mmọ ẹnyịme akpanikọ oro owo mîkemeke ndifan̄a nte ke mme prọfesi Bible ẹnịm eyo nnyịn idiọn̄ọ nte edide “ukperedem ini,” mmọ ẹnyụn̄ ẹnyene mbuọtidem nte ke obufa ererimbot oro Abasi ọn̄wọn̄ọde emekpere. (2 Timothy 3:1-5; Matthew 24:3-14; 2 Peter 3:13) Edi n̄kpọ idara ọnọ mmọ ndibuana ifiọk Abasi ye mmọ en̄wen. (Mme N̄ke 2:1-5) Mmọ ẹdiọn̄ọ ke edi n̄kukụre ke ndikpep N̄wed Abasi ke mbon ẹmi ẹyomde Abasi ẹkeme ndinen̄ede n̄kụt enye.—Utom 17:26, 27.
Ndi afo emeti Albert, emi ẹkesiakde ke akpa ibuotikọ? Usen ifan̄ ama ekebe ke owo mîkeyereke akam oro enye ọkọbọn̄de oyom utịben̄kpọ, kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah edide akanian̄wan ama aka ebịne enye onyụn̄ ọnọ enye ndusụk n̄wed ẹmi ẹkọn̄ọde ke Bible. Ke oro ebede Albert ama enyịme ukpepn̄kpọ Bible mfọn. Nte enye ekemehede ye etop Bible, edikpu esie ama akabade edi nduaidem. Enye ama ọtọn̄ọ ndifiọk ke imọ, nte ededi, ima ikụt Abasi.
N̄wed Abasi akpak ete: “Mbufo ẹyom Jehovah, ke ini ẹkemede ndikụt enye, ẹseme ẹkot enye, ke ini enye ekperede.” (Isaiah 55:6) Afo emekeme ndinam emi, idịghe ke ndibet utịben̄kpọ eyomfịn otode Abasi, edi ke ndinyene nnennen ifiọk Ikọ esie. Emi edi akpan n̄kpọ, koro mme utịben̄kpọ kpọt ibọpke mbuọtidem.
[Ndise ke page 5]
Idem utịbe utịbe ediset oro Lazarus ekesetde ke n̄kpa ikonụkke mme asua Jesus ndinyene mbuọtidem
[Mme ndise ke page 7]
Mbuọtidem enyene ndikọn̄ọ ke nnennen ifiọk Bible