Jehovah Edi “Andinọ Mmọ Eke Ẹsịnde Ifịk Ẹyom Enye Utịp”
“Ana owo eke asan̄ade ekpere Abasi enịm ke akpanikọ ete enye odu ye nte ke enye edi andinọ mmọ eke ẹsịnde ifịk ẹyom enye utịp.”—MME HEBREW 11:6.
1, 2. Ntak emi etikwo etikwo ekikere ekemede ndifịna ndusụk mme asan̄autom Jehovah?
“E KPERE ndisịm isua 30 tọn̄ọ n̄kedi kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah, edi akanam n̄kereke ke mmodot ndikere enyịn̄ oro,” ntre ke Barbara ọdọhọ.a Enye aka iso ete: “Okposụkedi nnamde utom usiakusụn̄ nnyụn̄ nnyenede ediwak ifetutom en̄wen, idụhe ekededi ke otu emi oro anamde mi nnen̄ede nnịm ke mmodot ndikere Ntiense.” Keith enyene ukem ekikere oro. Enye ọdọhọ ete: ‘Ndusụk ini mmesikere ke ndotke koro mme asan̄autom Jehovah ẹnyene ediwak ntak ndikop inemesịt, edi ami n̄kesikopke inemesịt. Emi ama anam esịt obiom mi, onyụn̄ anam mfịna emi etetịm ọdiọk.’
2 Utọ ekikere emi ama afịna ediwak mme anam-akpanikọ asan̄autom Jehovah ke eset onyụn̄ afịna ke eyomfịn. Ndi utọ ekikere emi esifịna fi ndusụk ini? Nsio nsio afanikọn̄ ẹkeme ndisịm fi, ke adan̄aemi etiede nte ke ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ ẹkop inem uwem, ẹkop inemesịt inyụn̄ inyeneke mfịna. Ke ntak emi, afo emekeme ndikere ke Jehovah imaha imọ, ke enye inyụn̄ idọn̄ke enyịn ke se itịbede inọ imọ. Edi, kûsọsọp udọhọ ntre. Bible ọsọn̄ọ ọnọ nnyịn ete: “Koro [Jehovah] mîsịnke ukụt owo ukụt ke ndek, mînyụn̄ isuaha; mînyụn̄ idịpke enye iso esie; edi okop, ke ini enye esemede ọnọ Enye.” (Psalm 22:24) Ntịn̄nnịm ikọ oro akaban̄ade Messiah mi owụt ke Jehovah esikop eseme mme anam-akpanikọ ikọt esie, esinyụn̄ ọnọ mmọ utịp.
3. Ntak emi afanikọn̄ eke editịm n̄kpọ emi esisịmde nnyịn?
3 Afanikọn̄ eke editịm n̄kpọ emi esesịm kpukpru owo—esịnede ikọt Jehovah. Satan kpa Devil, akpan asua Jehovah, akara ererimbot oro nnyịn idude. (2 Corinth 4:4; 1 John 5:19) Utu ke Jehovah ndikpeme mme asan̄autom esie ke utịbe utịbe usụn̄, mmọ ẹkam ẹdi akpan iso en̄wan Satan. (Job 1:7-12; Ediyarade 2:10) Mmọdo, tutu esịm edimek ini Abasi, oyom nnyịn ‘iyọ ke ini idude ke ukụt inyụn̄ ikọbọ ke akam,’ inyenede mbuọtidem ke Jehovah ekere aban̄a nnyịn. (Rome 12:12) Nnyịn ikpedehede ikere ke Jehovah Abasi nnyịn imaha nnyịn!
Uwụtn̄kpọ Mbon Oro Ẹkeyọde ke Eset
4. Nọ mme uwụtn̄kpọ ẹban̄ade mme anam-akpanikọ asan̄autom Jehovah oro ẹkeyọde mme idaha oro ẹketịmerede mmọ esịt.
4 Ediwak asan̄autom Jehovah eke eset ẹma ẹyọ mme idaha oro ẹketịmerede mmọ esịt. Ke uwụtn̄kpọ, ‘esịt ama ọdiọk’ Hannah koro enye ikenyeneke eyen—ndien emi ama anam enye ekere ke Abasi efre imọ. (1 Samuel 1:9-11) Ke ini Ọbọn̄ an̄wan Jezebel emi okoyomde ndiwot Elijah ekebịnede Elijah, Elijah ama okop ndịk onyụn̄ ọbọn̄ akam ọnọ Jehovah ete: “Ekem, ndien; O Jehovah, kam bọ mi uwem: koro mmenfọnke n̄kan mme ete mi.” (1 Ndidem 19:4) Ndien anaedi unana mfọnmma apostle Paul ama anam enye enen̄ede okop editịmede esịt ke ini enye ọkọdọhọde ete: “Ke ini nyomde ndinam se inende, se idiọkde odu ye ami.” Enye ama adian do ete: “Mbọm mi owo nditaha!”—Rome 7:21-24.
5. (a) Didie ke ẹkenọ Hannah, Elijah, ye Paul utịp? (b) Nso ndọn̄esịt ke Ikọ Abasi ekeme ndinọ nnyịn edieke inyenede etikwo etikwo ekikere?
5 Edi akpanikọ, nnyịn imọfiọk ke Hannah, Elijah, ye Paul ẹma ẹyọ ẹnyụn̄ ẹsọn̄ọ ẹda ẹnam n̄kpọ Jehovah; ndien Enye ama enen̄ede ọnọ mmọ utịp. (1 Samuel 1:20; 2:21; 1 Ndidem 19:5-18; 2 Timothy 4:8) Kpa ye oro, mmọ ẹma ẹsobo nsio nsio mfịna, esịnede mfụhọ, nnanenyịn, ye ndịk. Ntre, ikpakpaha nnyịn idem edieke inyenede etikwo etikwo ekikere ndusụk ini. Nte ededi, nso ke akpanam edieke ekikere uwem anamde fi eyịk m̀mê Jehovah enen̄ede ama fi? Ikọ Abasi ekeme ndidọn̄ fi esịt. Ke uwụtn̄kpọ, ke ibuotikọ oro ekebemde iso, nnyịn ima ineme ikọ Jesus oro ọdọhọde ke Jehovah amabat ‘kpukpru idet ibuot fo.’ (Matthew 10:30) Ikọ nsịnudọn̄ emi owụt ke Jehovah enen̄ede enyene udọn̄ ke idem mme asan̄autom esie kiet kiet. Ti n̄ko uwụtn̄kpọ oro Jesus ọkọnọde aban̄a akadan̄abasi. Edieke kiet ke otu n̄kpri inuen emi mîduọhọ ke isọn̄ ke Jehovah mîfiọkke, ndi enye ididọn̄ke enyịn ke mfịna oro afo osobode?
6. Didie ke Bible ekeme ndin̄wam mbon oro ẹn̄wanade ye etikwo etikwo ekikere?
6 Ndi Jehovah Abasi emi edide Andibot oro enyenede akakan odudu ekeme ndinen̄ede nda mme anana-mfọnmma owo ke ọsọn̄urua? Ih! Ke akpanikọ, ediwak ufan̄ikọ Bible ẹsọn̄ọ emi. Ke ini nnyịn itiede ikere mme utọ ufan̄ikọ emi ke Bible, nnyịn iyekeme nditiene ntịn̄ ikọ oro andiwet psalm eketịn̄de ete: “Ke uwak ekikere emi odude mi ke esịt ndọn̄esịt fo enem mi esịt.” (Psalm 94:19) Ẹyak ikere iban̄a ndusụk Ikọ N̄wed Abasi oro ẹnọde ndọn̄esịt mi, oro ẹdin̄wamde nnyịn inen̄ede ifiọk ke Abasi ada nnyịn ke ọsọn̄urua ye nte ke enye ọyọnọ nnyịn utịp edieke ikade iso inam uduak esie.
“Ata Inyene” Jehovah
7. Ewe ntịn̄nnịm ikọ oro ọnọde nsịnudọn̄ ke Jehovah akada Malachi etịn̄ aban̄a oburobụt idụt Israel?
7 Mme Jew ẹkedu ke ata idiọk idaha ke ọyọhọ isua ikie ition M.E.N. Mme oku ẹma ẹbọ mme unam oro mîkọfọnke ẹnyụn̄ ẹwa mmọ ẹnọ Jehovah. Mme ebiereikpe ẹma ẹten̄e owo enyịn. Ubre-idiọn̄, usu nsu, udia n̄wo, ye usịn efịbe ẹkedi ọsọ n̄kpọ. (Malachi 1:8; 2:9; 3:5) Malachi ama etịn̄ akpa-owo-idem ntịn̄nnịm ikọ aban̄a idụt oro ekenen̄erede abiara mi. Nte ini akakade, Jehovah ekenyene ndinam ikọt esie ẹfiak ẹdinyene eti idaha. Nnyịn ikot ite: “Mmọ ẹyedi ata inyene mi ke usen emi ami ndoride; ndien nyatua mmọ mbọm, kpa nte owo atuade eyen esie eke anamde n̄kpọ ọnọ enye mbọm.”—Malachi 3:17.
8. Ntak emi edumbet Malachi 3:17 abuanade akwa otuowo?
8 Ntịn̄nnịm ikọ Malachi osu mfịn ke idem mme Christian oro ẹyetde aran, emi ẹnamde idụt eke spirit emi ibat edide 144,000. Ke akpanikọ, idụt oro edi “ata inyene” m̀mê “mbon emi ẹdide akpan inyene” Jehovah. (1 Peter 2:9) Ntịn̄nnịm ikọ Malachi ekeme ndisịn udọn̄ n̄ko nnọ “akwa otuowo,” emi “ẹdade ke iso ebekpo ye ke iso Eyenerọn̄, ẹsịne mfia ekụra.” (Ediyarade 7:4, 9) Mmọ ye mbon oro ẹyetde aran ẹkabade ẹdi otuerọn̄ kiet ke idak Ekpemerọn̄ kiet, kpa Jesus Christ.—John 10:16.
9. Ntak emi Jehovah adade ikọt esie nte “ata inyene”?
9 Didie ke Jehovah ada mbon oro ẹmekde ndinam n̄kpọ esie? Nte Malachi 3:17 ọdọhọde, enye ada mmọ kpa nte edima ete adade eyen esie. Tịm fiọk inem inem enyịn̄ oro Jehovah okotde ikọt esie—“ata inyene.” Mme edikabade en̄wen ẹkabade “ata inyene” nte “asak-ubọk inyene mi,” “ata ọsọn̄urua inyene mi,” ye “n̄kpọuto mi.” Ntak emi Jehovah adade mbon oro ẹnamde n̄kpọ esie nte ata inyene esie? Ntak kiet edi koro enye edi Abasi oro esiwụtde esịtekọm. (Mme Hebrew 6:10) Enye ekpere mbon oro ẹnamde n̄kpọ esie ke ofụri esịt onyụn̄ ada mmọ nte ata inyene.
10. Didie ke Jehovah ekpeme ikọt esie?
10 Ndi emenyene n̄kpọ oro afo enen̄erede ama, emi adade nte ata inyene? Ndi afo ususịnke ukeme ndikpeme n̄kpọ oro? Jehovah anam kpasụk ntre ye “ata inyene” esie. Edi akpanikọ ke enye ikpemeke ikọt esie ibiọn̄ọ kpukpru idomo ye mme n̄kpọ mmọn̄eyet. (Ecclesiastes 9:11) Edi Jehovah ekeme oyonyụn̄ ekpeme mme anam-akpanikọ asan̄autom esie ke n̄kan̄ eke spirit. Enye ọnọ mmọ odudu oro mmọ ẹyomde man ẹyọ idomo ekededi. (1 Corinth 10:13) Ntem, Moses ọkọdọhọ nditọ Israel, ikọt Abasi eke eset ete: ‘Mbufo ẹsọn̄ọ idem, ẹnyụn̄ ẹnyene esịt, Jehovah Abasi mbufo asan̄a ye mbufo: enye idikpọn̄ke mbufo, idinyụn̄ iduọkke mbufo.’ (Deuteronomy 31:6) Jehovah esinọ ikọt esie utịp. Mmọ ẹdi “ata inyene” esie.
Jehovah Edi ‘Andinọ Utịp’
11, 12. Didie ke ndifiọk ke Jehovah edi Andinọ utịp ekeme ndin̄wam nnyịn inịm ke enye ada nnyịn ke ọsọn̄urua?
11 Uyarade en̄wen oro owụtde ke Jehovah ada mme asan̄autom esie ke ọsọn̄urua edi ke enye esinọ mmọ utịp. Enye ọkọdọhọ nditọ Israel ete: “Ẹda emi ẹdomo mi, Jehovah mme udịm ọdọhọ, m̀mê ami ndiberekede window heaven nnọ mbufo, nnyụn̄ n̄n̄wan̄a nti n̄kpọ nnọ mbufo, tutu akaha.” (Malachi 3:10) Ke akpatre, Jehovah ọyọnọ mme asan̄autom esie utịp nsinsi uwem. (John 5:24; Ediyarade 21:4) Ọsọn̄urua utịp emi owụt udomo ima ye ntatubọk Jehovah. Emi owụt n̄ko ke enye enen̄ede ada mbon oro ẹmekde ndinam n̄kpọ esie ke ọsọn̄urua. Ndikpep ndida Jehovah nte Enye emi esitatde ubọk ọnọ owo utịp ekeme ndin̄wam nnyịn ikan eyịghe ekededi aban̄ade itie ebuana nnyịn ye Abasi. Ke akpanikọ, Jehovah esịn udọn̄ ọnọ nnyịn ete ida imọ nte Andinọ utịp! Paul ekewet ete: “Ana owo eke asan̄ade ekpere Abasi enịm ke akpanikọ ete enye odu ye nte ke enye edi andinọ mmọ eke ẹsịnde ifịk ẹyom enye utịp.”—Mme Hebrew 11:6.
12 Nte ededi, nnyịn inam n̄kpọ Jehovah ke ntak oro imade enye—idịghe koro enye ọn̄wọn̄ọde ndinọ nnyịn utịp. Kpa ye oro, ndidori enyịn ndibọ utịp oro Jehovah edinọde nnyịn idiọkke inyụn̄ iwụtke ke nnyịn idi ibụk. (Colossae 3:23, 24) Ke ntak oro Jehovah amade mbon oro ẹsịnde ifịk ẹyom enye onyụn̄ adade mmọ ke ọsọn̄urua, enye anam n̄kpọ ndinọ mmọ utịp.
13. Ntak emi ufak edide n̄kponn̄kan uyarade oro owụtde ke Jehovah ama nnyịn?
13 Ufak edi n̄kponn̄kan uyarade oro owụtde ke Jehovah ada ubonowo ke ọsọn̄urua. Apostle John ekewet ete: “Abasi ama enen̄ede ama ererimbot tutu enye ọnọ ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen esie, man owo ekededi eke ọbuọtde idem ye enye okûtak edi enyene nsinsi uwem.” (John 3:16) Jehovah ndinọ Jesus Christ nte uwa ufak owụt ke enye ada nnyịn ke ọsọn̄urua onyụn̄ ama nnyịn. Ke akpanikọ, edieke Jehovah ekekpede utọ akwa ekọmurua oro—uwem ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen esie—ke ibuot nnyịn, enye enen̄ede ama nnyịn.
14. Nso iwụt nte Paul akadade ufak?
14 Mmọdo, edieke etiede fi ke idem nte ke afo uwọrọke n̄kpọ ndomokiet, tie kere ban̄a ufak. Ih, da ufak nte ọkpọkpọ enọ oro Jehovah ọnọde fi. Se apostle Paul akanamde edi oro. Ti ke enye ọkọdọhọ ete: “Mbọm mi owo nditaha!” Edi ekem enye ama ọdọhọ ete: “Ekọm enyene Abasi ebe ke Jesus Christ Ọbọn̄ nnyịn,” emi “akamade mi onyụn̄ ayakde idemesie ọnọ kaban̄a mi.” (Rome 7:24, 25; Galatia 2:20) Ikọ Paul iwọrọke ke enye ama ada idem ke n̄kpọ akaha. Paul akakam owụt mbuọtidem oro enye ekenyenede ke Jehovah ada imọ ọkpọkpọ ke ọsọn̄urua. Ukem nte Paul, akpana afo n̄ko ekpep ndida ufak nte ọkpọkpọ enọ oro Abasi ọnọde fi. Jehovah edi okopodudu Andinyan̄a ye ima ima Andinọ utịp.
Kpeme Idem ye “N̄kari” Satan
15-17. (a) Didie ke Devil esida etikwo etikwo ekikere etịmede mme owo ekikere? (b) Nso nsịnudọn̄ ke nnyịn ikeme ndibọ nto se iketịbede inọ Job?
15 Nte ededi, ekeme ndisọn̄ fi ndinịm ke mme ikọ ndọn̄esịt eke odudu spirit oro ẹkụtde ke Ikọ Abasi ẹnen̄ede ẹbuana fi. Afo emekeme ndikere ke mbon en̄wen ẹdot ndibọ utịp nsinsi uwem ke obufa ererimbot Abasi, edi ke imọ idotke. Edieke etiede fi ke idem ntre, nso ke afo ekeme ndinam?
16 Eyedi afo ememehe ye item oro Paul ọkọnọde mbon Ephesus ete: “Ẹmen ofụri n̄kpọekọn̄ Abasi ẹsịne man mbufo ẹkpekeme ndisọn̄ọ nda n̄n̄wana ye n̄kari Devil.” (Ephesus 6:11) Ke ini ikerede iban̄a usụn̄ oro Satan esidade atap mme owo, nnyịn imekeme ndisọsọp nti mme utọ n̄kpọ nte uma-inyene ye oburobụt ido, ndien emi enen̄ede edi akpanikọ. Mme n̄kpọ emi ẹma ẹtap ediwak ikọt Abasi ke eset ẹnyụn̄ ẹtap ke eyo nnyịn. Nte ededi, nnyịn ikpefreke n̄kari en̄wen oro Satan esidade anam n̄kpọ—enye enen̄ede oyom mme owo ẹkere ke Jehovah Abasi imaha mmimọ.
17 Devil enen̄ede ọfiọk ndida utọ ekikere oro nnam mme owo ẹwọn̄ọde ẹkpọn̄ Abasi. Ti se Bildad eketịn̄de ye Job: “Owo anam didie enen ye Abasi? Owo emi n̄wan amande onyụn̄ anam didie asana? Sese, ọfiọn̄ n̄ko: enye iyamake: ntantaọfiọn̄ n̄ko inyụn̄ isanake enye ke enyịn. N̄wan̄wa ediso,—ndọn̄! ye eyen owo,—utụn̄!” (Job 25:4-6; John 8:44) Ndi emekeme ndikere adan̄a nte ikọ oro akanamde idem emem Job? Ntre kûyak Satan anam idem emem fi. Ke n̄kan̄ eken, nen̄ede fiọk mme n̄kukan Satan man otodo afo ekpekeme ndinyene uko ye ukeme nditetịm nsịn ifịk nnam se inende. (2 Corinth 2:11) Amaedi Job, idem okposụkedi Jehovah ekenen̄erede enye, Jehovah ama ọnọ enye utịp ke ntak oro enye ọkọyọde onyụn̄ anam enye afiak enyene kpukpru se enye akatabade utịm ikaba.—Job 42:10.
Jehovah “Omokpon Akan Esịt Nnyịn”
18, 19. Didie ke Abasi ‘okpon akan esịt nnyịn,’ ndien ke nso usụn̄ ke enye “ọfiọk kpukpru n̄kpọ”?
18 Ke nditịn̄ akpanikọ, ekeme ndisọn̄ ndikan etikwo etikwo ekikere edieke enye enen̄erede ọdọn̄ n̄kam ke esịt fo. Kpa ye oro, spirit Jehovah ekeme ndin̄wam fi sụn̄sụn̄ owụri “mme n̄kpọ eke ẹsọn̄ọde ẹdọn̄ n̄kam . . . emi ẹmenerede ke enyọn̄ ndin̄wana ye ifiọk Abasi.” (2 Corinth 10:4, 5) Ke ini etikwo etikwo ekikere oyomde ndikan fi ubọk, tie kere ikọ apostle John emi: “Nnyịn idida emi ifiọk ite nnyịn itọn̄ọ ito akpanikọ, iyonyụn̄ isọn̄ọ esịt nnyịn ke iso esie kaban̄a se ededi oro esịt nnyịn obiomde nnyịn ikpe, koro Abasi omokpon akan esịt nnyịn onyụn̄ ọfiọk kpukpru n̄kpọ.”—1 John 3:19, 20.
19 Nso ke ikọ emi “Abasi omokpon akan esịt nnyịn” ọwọrọ? Ndusụk ini, esịt nnyịn ekeme ndibiom nnyịn ikpe, akpan akpan ke ini inen̄ede ikere iban̄a unana mfọnmma ye mme ndudue nnyịn. Mîdịghe idaha nnyịn ke uwem ekeme ndinam nnyịn inen̄ede ikere ke nnyịn iwọrọke n̄kpọ ndomokiet, nte n̄kpọ eke ẹdọhọde ke nnyịn ikemeke ndinam n̄kpọ ekededi oro enemde Jehovah esịt. Ikọ apostle John anam nnyịn inen̄ede ifiọk ke Jehovah omokpon akan utọ ekikere oro! Enye esise ebe mme ndudue nnyịn onyụn̄ ọfiọk se ukeme nnyịn edide. Enye ọfiọk n̄ko uduak ye ekikere nnyịn. David ekewet ete: “Koro enye ọfiọkde nte iborode; emeti ete ke nnyịn idi ntan.” (Psalm 103:14) Ke akpanikọ, Jehovah enen̄ede ọfiọk nnyịn akan nte nnyịn ifiọkde idem nnyịn!
“Anyanya Ubọn̄” ye “N̄kpọ Uyara Edidem”
20. Nso ke ntịn̄nnịm ikọ Isaiah aban̄ade nditọ Israel ndifiak nnyọn̄ọ obio emana mmọ anam nnyịn ifiọk nte Jehovah adade mme asan̄autom esie?
20 Jehovah ama ada prọfet Isaiah ọnọ ikọt esie eke eset idotenyịn ke mmọ ẹyefiak ẹnyọn̄ọ obio emana mmọ. Okposụkedi mmọ ẹkedude ke ntan̄mfep ke Babylon, ikọ ndọn̄esịt ye nsọn̄ọ emi akakam edi se mbon iduọesịt emi ẹkeyomde! Jehovah eketịn̄ ntem aban̄a ini oro mmọ ẹdifiakde ẹnyọn̄ọ ẹdi obio emana mmọ, ete: “Afo eyedi anyanya ubọn̄ ke ubọk Jehovah, ye n̄kpọ uyara edidem ke eka-ubọk Abasi fo.” (Isaiah 62:3) Ikọ emi owụt ke Jehovah ama ọnọ ikọt esie uku onyụn̄ anam mmọ ẹye. Enye anam ukem oro mfịn ye idụt esie, kpa Israel eke spirit. Etie nte n̄kpọ eke enye emenerede Israel eke spirit enịm ke enyọn̄ man kpukpru owo ẹkụt uyai mmọ.
21. Ntak emi afo ekemede ndinyene mbuọtidem ke Jehovah ọyọnọ fi utịp ke ndisọn̄ọ nda nnam utom esie?
21 Okposụkedi ntịn̄nnịm ikọ oro enen̄erede osu ke idem mbon oro ẹyetde aran, enye owụt uku oro Jehovah ọnọde kpukpru mbon oro ẹnamde n̄kpọ esie. Ntem, ke ini enyenede etikwo etikwo ekikere, ti ete ke kpa ye oro afo edide anana-mfọnmma, ke Jehovah ada fi nte “anyanya ubọn̄” ye “n̄kpọ uyara edidem.” Mmọdo, ka iso ndidat enye esịt ebe ke ndisịn ifịk nnam uduak esie. (Mme N̄ke 27:11) Ke anamde ntre, afo emekeme ndinyene mbuọtidem ke Jehovah ọyọnọ fi utịp ke ndisọn̄ọ nda nnam utom esie!
[Mme Ikọ idakisọn̄]
a Ẹkpụhọ ndusụk enyịn̄.
Nte Afo Emeti?
• Nso inam nnyịn idi “ata inyene” Jehovah?
• Ntak edide akpan n̄kpọ ndida Jehovah nte Andinọ utịp?
• Ewe “n̄kari” Satan ke nnyịn ikpekpeme idem?
• Ke nso usụn̄ ke Abasi ‘okpon akan esịt nnyịn?’
[Mme ndise ke page 26]
Paul
[Mme ndise ke page 26]
Elijah
[Mme ndise ke page 26]
Hannah
[Ndise ke page 28]
N̄wed Abasi ọdọn̄ọ ekese ikọ ndọn̄esịt