Jehovah Abasi Uduak
“Iditreke ndiwọrọ kpa nte n̄kekerede; onyụn̄ osu kpa nte n̄kaduakde.”—ISAIAH 14:24.
1, 2. Nso ke ediwak owo ẹtịn̄ ẹban̄a uduak uwem?
MME owo ke kpukpru ebiet ẹbụp ẹte: “Nso idi uduak uwem?” Adaiso ukaraidem kiet ke Edem Usoputịn ọkọdọhọ ete: “Mme owo ẹwakde ẹkan nte akanam edide ke ẹbụp ẹte: ‘Mmanie ke nnyịn idi? Nso idi uduak nnyịn?’” Ke ini n̄wedmbụk n̄kpọntịbe kiet akanamde ndụn̄ọde ye n̄kparawa owo ke mbụme oro aban̄ade se idide uduak uwem, mme ibọrọ ẹkenọde ẹkedi: “Ndinam se ededi oro esịt fo aduakde.” “Ndida uwem nnam n̄kpọ ọyọhọ ọyọhọ kpukpru ini.” Ndidu ọkpọmiọk ọkpọmiọk uwem.” “Ndinyene nditọ, ndikop inemesịt ndien ekem ndikpa.” Ediwak owo ẹkekere nte ke ukụre se idude ke uwem emi edi oro. Owo ndomokiet iketịn̄ke iban̄a uduak anyanini kaban̄a uwem ke isọn̄.
2 Eyen ukpepn̄kpọ Confucius kiet ọkọdọhọ ete: “Ẹkụt ataata se uwem ọwọrọde ke ikpîkpu edidu nnyịn nte owo.” Nte asan̄ade ekekem ye emi, mme owo ẹyekaiso ndimana, ẹn̄wana idem ke isua 70 m̀mê 80, ekem ẹkpa inyụn̄ idụhe aba ke nsinsi. Ataifiọk kiet emi ekpepde n̄kpọ aban̄a edito ke unam mforo owo, ọkọdọhọ ete: “Ekeme ndidọn̄ nnyịn ndiyom ibọrọ oro ‘okponde akan’—edi ndomokiet idụhe.” Ye mme ekpep n̄kpọ mban̄a edito ke unam mforo owo ẹmi, uwem edi en̄wan ndibọhọ ndu uwem, ye n̄kpa adade utịt ọsọk kpukpru n̄kpọ. Utọ akwa ifiọkowo oro owụt ekikere uwem oro ananade idotenyịn.
3, 4. Didie ke mme idaha ererimbot ẹtụk usụn̄ nte ediwak owo ẹsede uwem?
3 Ediwak owo ẹsiyịk m̀mê uwem enyene uduak ke ini mmọ ẹkụtde ẹte ke uwem owo ọyọhọ ye ata ekese unana inemesịt. Ke eyo nnyịn, ke ini ẹkerede ke akpana owo osịm ata n̄kokon̄ idaha ke ifiọk unam utom ye ke ifiọk ntaifiọk, n̄kpọ nte biliọn owo kiet ke ofụri ererimbot ke ẹdọn̄ọ n̄kpa n̄kpa mîdịghe ẹnanade udia oro ọnọde nsọn̄idem. Ediwak miliọn nditọwọn̄ ẹsikpan̄a kpukpru isua ẹto mme utọ ntak oro. Ke adianade do, ibat n̄kpan̄a oro otode ekọn̄ ke ọyọhọ isua ikie-20 emi awak utịm ikanan̄ akan eke isua ikie inan̄ ẹmi ẹkebede ke ẹtan̄de ẹdian ọtọkiet. Ubiatibet, afai, edida n̄kpọsọn̄ ibọk ke idiọk usụn̄, n̄wụre ubon, AIDS ye mme udọn̄ọ eken ẹmende ẹto idan̄—udịm udịm enyịn̄ ndiọi n̄kpọ ke ẹtọt. Mme adaiso ererimbot inyeneke usọbọ inọ mme mfịna ẹmi.
4 Ke ikerede iban̄a mme utọ idaha emi, owo kiet ama etịn̄ se ediwak owo ẹnịmde ke akpanikọ ete: “Uduak ndomokiet idụhe ke uwem. Edieke ofụri ndiọi n̄kpọ ẹmi ẹsụk ẹtịbede, do uwem iwọrọke n̄kpọ ndomokiet.” Ndien akanieren kiet ọkọdọhọ ete: “Ekese ini ke uwem mi mma nsibụp ntak emi ndude mi. Ke edide uduak odu, ami ndọn̄ke enyịn aba.” Ntem ke ntak emi ediwak owo mîfiọkke ntak emi Abasi ayakde ndutụhọ odu, mme mfụhọ mfụhọ idaha ererimbot ẹnam mmọ ẹtre ndinyene ata idotenyịn mban̄a ini iso.
5. Ntak emi mme ido ukpono ererimbot emi ẹtịpde ẹsịn ke ndutịme aban̄ade uduak uwem?
5 Idem mme adaiso ido ukpono idụhe ke n̄kemuyo, inyụn̄ inyeneke iwụk, iban̄a uduak uwem. Akani etubom St. Paul’s Cathedral ke London ọkọdọhọ ete: “Mman̄wana ke ofụri uwem mi ndiyom uduak uwem. . . . Mmokpu.” Edi akpanikọ, ediwak mme ọkwọrọ ederi ẹkpep nte ke ini owo akpade eti owo aka heaven ndien idiọk owo aka ikan̄ ikan̄ hell ke nsinsi. Edi ekikere emi ke osụk ọkpọn̄ ubonowo ke isọn̄ ndikaiso ke mfịna mfịna usụn̄uwem esie. Ndien edieke uduak Abasi ekedide ndinam mme owo ẹdụn̄ ke heaven, ntak emi enye mîkakam ibotke mmọ ndidi edibotn̄kpọ eke heaven ke akpa, nte enye akanamde mme angel, ndien ke ntre afakde mme owo osio ke ekese ndutụhọ? Ntre ndutịme kaban̄a uduak uwem ke isọn̄ m̀mê edisịn ndinịm ke akpanikọ nte ke enye enyene uduak ekededi edi ọsọ n̄kpọ.
Abasi Uduak
6, 7. Nso ke Bible asian nnyịn aban̄a Andikara Ekondo?
6 Edi, n̄wed oro ẹsuande atara akan ke mbụk, kpa Edisana Bible, asian nnyịn ete ke Jehovah, Ọbọn̄ Andikara ekondo, edi Abasi uduak. Enye owụt nnyịn nte ke enye ke akpanikọ enyene uduak oro ebịghide, kpa eke nsinsi, ọnọ ubonowo ke isọn̄. Ndien ke ini Jehovah aduakde n̄kpọ, enye ye unana edikpụ eyeda itie. Abasi ọdọhọ ete, kpa nte edịm anamde n̄kpasịp afiari, “ntre ke ikọ mi emi ọwọrọde mi ke inua editie: idifiakke itiene mi ubọk ubọk, tutu enye anam se mmade, onyụn̄ okụt unen ke utom emi ndọn̄de enye.” (Isaiah 55:10, 11) Se ededi oro Jehovah ọdọhọde imọ iyenam “edi se idiwọrọde isu.”—Isaiah 14:24, NW.
7 Nnyịn mme owo imekeme ndinyene ọyọhọ mbuọtidem nte ke Ata Ọkpọsọn̄ eyesu mme un̄wọn̄ọ esie, koro Abasi ‘ikemeke ndisu nsu.’ (Titus 1:2; Mme Hebrew 6:18) Ke ini enye asiande nnyịn nte ke iyenam n̄kpọ, ikọ esie etie ubiọn̄ nte ke emi eyesu. Edi ukem ukem nte n̄kpọ eke ẹdọhọde ke ososu ama. Enye atan̄a ete: “Ami [ndi] Abasi, efen [inyụn̄] idụhe; ndi Abasi, ndien baba kiet eke ebietde mi idụhe. Emi nsiakde akpatre ke akpa, ndien ke eset nsiak se mînamke kan̄a, nte ke uduak mi eyeda, ndien nyenam kpukpru se mmade . . . N̄kọm mma ndọhọ, nyenyụn̄ nnam enye edi n̄ko; mma mbot, nyenyụn̄ nnam enye.”—Isaiah 46:9-11.
8. Nte mbon oro ẹyomde ndifiọk Abasi ke esịt akpanikọ ẹkeme ndikụt enye?
8 N̄ko-n̄ko, Jehovah “iyomke baba owo kiet atak, edi oyom kpukpru owo ẹtua n̄kpọfiọk ẹkabade esịt.” (2 Peter 3:9) Ke ntak emi, enye iyomke owo ndomokiet anana ifiọk aban̄a enye. Prọfet oro ẹkekotde Azariah ọkọdọhọ ete: “Edieke mbufo ẹdiyomde [Abasi], mbufo ẹyekụt enye; edi edieke mbufo ẹdikpọn̄de enye, enye eyekpọn̄ mbufo.” (2 Chronicles 15:1, 2) Ntem, mbon oro ẹyomde ndifiọk Abasi ye mme uduak esie ke ofụri esịt ẹkeme ndinam oro ke akpanikọ edieke mmọ ẹsịnde ukeme ndiyom enye.
9, 10. (a) Nso ke ẹnọ mbon oro ẹyomde ndifiọk Abasi? (b) Nso ke ndụn̄ọde Ikọ Abasi an̄wam nnyịn ndinam?
9 Ẹyom ke m̀mọ̀n̄? Ye mbon oro ẹnen̄erede ẹyom Abasi, enye ọmọnọ Ikọ esie, kpa Bible. Ebede ke edisana spirit esie, kpa ukem anamutom odudu oro enye akadade obot ekondo, Abasi ama ada mme anam-akpanikọ irenowo usụn̄ ndiwet se nnyịn iyomde ndida mfiọk mme uduak esie, nnịm. Ke uwụtn̄kpọ, kaban̄a prọfesi Bible, apostle Peter ọkọdọhọ ete: “Akanam baba ikọ prọfet itoho ke uduak owo: edi mme owo ẹtịn̄ ikọ eke otode Abasi, nte edisana spirit esịnde mmọ ẹtịn̄.” (2 Peter 1:21) Kpasụk ntre, apostle Paul ama atan̄a ete: “Ẹda odudu spirit Abasi ẹwet ofụri N̄wed Abasi onyụn̄ edi se ifọnde ndida n̄kpep owo n̄kpọ, nsua nnọ owo, nnen̄ede mme n̄kpọ nnịm, nnọ ntụnọ ke edinen ido, man owo Abasi ekeme ndidot ọyọhọ ọyọhọ, otịm eben̄e idem ndinam kpukpru nti utom.”—2 Timothy 3:16, 17, NW; 1 Thessalonica 2:13.
10 Fiọk ete ke Ikọ Abasi an̄wam nnyịn ikûdi ubak ubak, edi ‘idot ọyọhọ ọyọhọ, itịm iben̄e idem.’ Enye an̄wam owo nditịm mfiọk owo emi Abasi edide, se mme uduak esie ẹdide, ye se enye oyomde oto mme asan̄autom esie. Emi edi se ẹkpedoride enyịn ke n̄wed oro Abasi ewetde. Ndien enye edi n̄kukụre ebiet emi nnyịn ikemede ndidụn̄ọde man inyene nnennen ifiọk Abasi. (Mme N̄ke 2:1-5; John 17:3) Ebede ke ndinam ntre, nnyịn ididịghe “aba nditọwọn̄, emi ukpepn̄kpọ ẹtode ke nsio nsio edem ẹbara nte ofụm emen otop ọduọk, eda eduyo ke n̄kari owo eke ẹfiọkde nditịbi usụn̄ abian̄a.” (Ephesus 4:13, 14) Andiwet psalm etịn̄ nnennen idaha ekikere ete: “Ikọ fo [Abasi] edi utuenikan̄ ukot mi, ye un̄wana usụn̄ mi.”—Psalm 119:105.
Ẹyarade ke Adiana ke Adiana
11. Didie ke Jehovah ayarade mme uduak esie ọnọ ubonowo?
11 Ke ata ntọn̄ọ ekpụk ubonowo, Jehovah ama ayarade mme uduak esie kaban̄a isọn̄ emi ye mme owo oro ẹdude ke esịt. (Genesis 1:26-30) Edi ke ini akpa ete ye eka nnyịn ẹkesịnde itie edikara Abasi, ubonowo ama ọduọ odụk ekịm eke spirit ye n̄kpa. (Rome 5:12) Edi, Jehovah ama ọfiọk ete ke eyedu mme owo oro ẹdiyomde ndinam n̄kpọ esie. Ntem, ke ediwak isua ikie, enye amayarade mme uduak esie ke adiana ke adiana ọnọ mme anam-akpanikọ asan̄autom esie. Ndusụk mbon oro enye ekenyenede nneme ekedi Enoch (Genesis 5:24; Jude 14, 15), Noah (Genesis 6:9, 13), Abraham (Genesis 12:1-3), ye Moses (Exodus 31:18; 34:27, 28). Amos prọfet Abasi ekewet ete: “Ọbọn̄ Jehovah [idinamke] baba n̄kpọ kiet, ke mîbọhọke ini enye [ayararede] uduak esie ọnọ ikọt esie mme prọfet.”—Amos 3:7; Daniel 2:27, 28.
12. Didie ke Jesus ekesịn un̄wana efen efen ke mme uduak Abasi?
12 Ke ini Eyen Abasi, Jesus Christ, okodude ke isọn̄ n̄kpọ nte isua 4,000 ke nsọn̄ibuot ke Eden ama ekebe, ẹma ẹyarade ediwak n̄kpọ efen efen ẹban̄ade mme uduak Jehovah. Emi ekedi ntre akpan akpan kaban̄a uduak Abasi ndiwụk Obio Ubọn̄ eke heaven ndikara ofụri isọn̄. (Daniel 2:44) Jesus ama anam Obio Ubọn̄ oro edi ibuotikọ ukpepn̄kpọ esie. (Matthew 4:17; 6:10) Enye ye mme mbet esie ẹma ẹkpep nte ke idak Obio Ubọn̄ oro, akpa uduak Abasi kaban̄a isọn̄ ye ubonowo eyesu. Ẹyenam isọn̄ akabade edi paradise emi mme mfọnmma owo ẹdụn̄de, ẹmi ẹdidụn̄de ke nsinsi. (Psalm 37:29; Matthew 5:5; Luke 23:43; 2 Peter 3:13; Ediyarade 21:4) Akan oro, Jesus ye mme mbet esie ẹma ẹwụt se ididade itie ke obufa ererimbot oro ebe ke mme utịben̄kpọ oro Abasi ọkọnọde mmọ odudu ndinam.—Matthew 10:1, 8; 15:30, 31; John 11:25-44.
13. Kaban̄a mme edinam Abasi ye ubonowo, nso ukpụhọde ikada itie ke Pentecost eke 33 E.N.?
13 Ke Pentecost eke 33 E.N., usen 50 ke Jesus ama ekeset, ẹma ẹn̄wan̄a spirit Abasi ẹduọk ke idem esop mme anditiene Christ. Enye ama ada itie Israel oro mîkanamke akpanikọ nte ikọt ediomi Jehovah. (Matthew 21:43; 27:51; Utom 2:1-4) Edin̄wan̄a edisana spirit oro nduọk ke idaha oro ekedi uyarade nte, ke ọtọn̄ọde ke ini oro kaiso, Abasi eyeyarade mme akpanikọ ẹban̄ade mme uduak esie ebe ke obufa n̄kpọutom emi. (Ephesus 3:10) Ke akpa isua ikie E.N., ẹma ẹtọn̄ọ ndutịm esop eke esop Christian.—1 Corinth 12:27-31; Ephesus 4:11, 12.
14. Didie ke mme andiyom akpanikọ ẹkeme ndifiọk esop Christian akpanikọ?
14 Mfịn, mme andiyom akpanikọ ẹkeme ndifiọk esop Christian akpanikọ ebe ke enye ndiwụt n̄wọrọnda edu Abasi kpukpru ini, kpa ima. (1 John 4:8, 16) Ke akpanikọ, ima nditọete edi n̄kpọ ndida ndiọn̄ọ ata Ido Ukpono Christ. Jesus ọkọdọhọ ete: “Mbufo ẹma ẹma kiet eken, kpukpru owo ẹyeda oro ẹfiọk ẹte mbufo ẹdi mbet Mi.” “Ibet Mi edi ntem, ete, Mbufo ẹma kiet eken, kpa nte n̄kamade mbufo.” (John 13:35; 15:12) Ndien Jesus ama eti mme andikop ikọ esie ete: “Mbufo edi mme ufan Mi edieke mbufo ẹnamde n̄kpọ eke ntemede mbufo.” (John 15:14) Ntre mme asan̄autom Abasi akpanikọ ẹdi mbon oro ẹnịmde mbet ima. Mmọ itịn̄ke-tịn̄ iban̄a enye kpọt, koro “edinịm ke akpanikọ [“mbuọtidem,” NW] eke mîsan̄ake ye edinam n̄kpọ onyụn̄ akpa.”—James 2:26.
Edinam An̄wan̄a
15. Mme asan̄autom Abasi ẹkeme ndinyene nsọn̄ọ ke nso?
15 Jesus ama ebemiso etịn̄ ete ke nte ini ebede, ẹyetịm ẹnam mme uduak Abasi an̄wan̄a esop Christian akpanikọ. Enye ama ọn̄wọn̄ọ ọnọ mme anditiene enye ete: “Edi Ibetedem [“andin̄wam,” NW], kpa Edisana Spirit, emi Ete edinọde edi ke enyịn̄ Mi, Enye eyekpep mbufo kpukpru n̄kpọ.” (John 14:26) Jesus ama ọdọhọ n̄ko ete: “Sese, Ami ndodu ye mbufo kpukpru ini tutu osịm utịt ererimbot.” (Matthew 28:20) Ntem, edinam an̄wan̄a aban̄ade akpanikọ Abasi ye mme uduak esie ọmọkọri ke otu mme asan̄autom Abasi. Ih, “usụn̄ nti owo ebiet un̄wana eke asiahade, akaiso ayama, tutu osịm ufọt uwemeyo.”—Mme N̄ke 4:18.
16. Nso ke edinam an̄wan̄a nnyịn eke n̄kan spirit etịn̄ ọnọ nnyịn aban̄a ebiet emi nnyịn idude kaban̄a mme uduak Abasi?
16 Mfịn, un̄wana eke spirit oro ke ayama akan nte akanam edide, koro nnyịn idu ke ini emi ediwak prọfesi Bible ẹsude m̀mê ẹkperede ndisu. Mmọemi ẹwụt nnyịn nte ke nnyịn idu uwem ke “ukperedem ini” eke idiọk editịm n̄kpọ emi. Emi edi ikpehe ini ẹkotde “utịt editịm n̄kpọ emi”; obufa ererimbot Abasi eyetiene emi. (2 Timothy 3:1-5, 13; Matthew 24:3-13) Nte Daniel ekebemde iso etịn̄, Obio Ubọn̄ Abasi eke heaven eyesọp “anuak onyụn̄ ada utịt ọsọk kpukpru obio ubọn̄ [ẹmi ẹdude kemi], ndien enye ke idemesie eyeda ke nsinsi.”—Daniel 2:44, NW.
17, 18. Ewe ikpọ prọfesi ẹsu idahaemi?
17 Ke otu mme prọfesi ẹmi ẹsude kemi edi enyeoro ẹwetde ke ufan̄ikọ 14 eke Matthew ibuot 24. Do Jesus ọkọdọhọ ete: “Ẹyenyụn̄ ẹkwọrọ gospel Ubọn̄ Abasi emi ke ofụri ekondo nte ntiense ẹnọ kpukpru mme idụt, ndien adan̄aoro ke utịt eyedi.” Ke ofụri isọn̄, ediwak miliọn Mme Ntiense Jehovah ke ẹnam utom ukwọrọikọ Obio Ubọn̄ oro. Ndien ediwak tọsịn owo ke mme itie ikie ke ẹdiana ye mmọ kpukpru isua. Emi odu ke n̄kemuyo ye prọfesi oro odude ke Isaiah 2:2, 3, emi ọdọhọde ete, “ke utịt eyo” eke idiọk ererimbot emi, mme owo ẹtode ke ediwak idụt ẹyedi ke utuakibuot akpanikọ Jehovah, ndien ‘enye eyekpep mmọ aban̄a mme ido esie, ndien mmọ ẹyesan̄a ke usụn̄ esie.’
18 Mbufa owo ẹmi ke ẹbụn̄ọ ẹdụk utuakibuot Jehovah “nte obubịt enyọn̄,” nte ẹkebemde iso ẹtịn̄ ke Isaiah ibuot 60, ufan̄ikọ 8. Isa 60 Ufan̄ikọ 22 adian ete: “Ekpri eyekabade edi tọsịn, esisịt eyenyụn̄ akabade edi ọkpọsọn̄ idụt: ami Jehovah nyenam enye awara ke ekemini esie.” Uyarade owụt nte ke ini oro edi emi. Ndien mbufa owo ẹkeme ndinyene mbuọtidem nte ke ndibuana ye Mme Ntiense Jehovah, mmimọ imedi ididụk ke ebuana ye esop Christian akpanikọ.
19. Ntak emi nnyịn idọhọde ke mbufa owo oro ẹbuanade ye Mme Ntiense Jehovah ẹdụk ẹdi esop Christian akpanikọ?
19 Ntak emi nnyịn ikemede nditịn̄ emi ye nsọn̄uyo? Koro mbufa owo ẹmi, ọkọrọ ye ediwak miliọn oro ẹma ẹdodu ke esop Jehovah, ẹma ẹyak uwem mmọ ẹnọ Abasi ke ẹnyụn̄ ẹnam uduak esie. Emi esịne edidu ke n̄kemuyo ye ibet aban̄ade ima Abasi. Nte uyarade kiet kaban̄a emi, mme Christian ẹmi ‘ẹmeda ofụt mmọ ẹdom n̄kpọ ufụn̄isọn̄, ẹda eduat mmọ ẹdom ikwa udiọn̄ vine ndien mmọ inyụn̄ ikpepke aba ekọn̄.’ (Isaiah 2:4) Kpukpru Mme Ntiense Jehovah ke ofụri ererimbot ẹmenam emi koro mmọ ẹmenanam ima ẹwụt. Emi ọwọrọ ete ke mmọ ikemeke ndida n̄kpọekọn̄ n̄n̄wana ye kiet eken m̀mê owo en̄wen ekededi. Kaban̄a emi mmọ ẹdi san̄asan̄a—ke mîbietke mme ido ukpono ererimbot. (John 13:34, 35; 1 John 3:10-12, 15) Mmọ itieneke ibuana ke ufre-idụt oro ọtọde ubahade, koro mmọ ẹnam otu nditọete ofụri ererimbot emi ima, “kpa mfọnmma mbọbọ edidianakiet,” adiande ọtọkiet.—Colossae 3:14, NW; Matthew 23:8; 1 John 4:20, 21.
N̄wakn̄kan Owo Iyomke Ndifiọk
20, 21. Ntak emi ata ediwak owo ke otu ubonowo ẹdude ke ekịm eke spirit? (2 Corinth 4:4; 1 John 5:19)
20 Ke adan̄aemi un̄wana eke spirit ke otu mme asan̄autom Abasi ayamade, mme andidụn̄ isọn̄ eken ke ẹsụhọde ẹdụk n̄kponn̄kan ekịm eke spirit oro akanam odude. Mmọ ifiọkke Jehovah m̀mê mme uduak esie. Prọfet Abasi ama etịn̄ aban̄a ini emi ke ini enye ọkọdọhọde ete: “Sese, ekịm eyefụk ererimbot, ọkpọsọn̄ ekịm eyenyụn̄ ofụk mme idụt.” (Isaiah 60:2) Emi edi ntre koro mme owo iwụtke udọn̄ esịt akpanikọ ndikpep mban̄a Abasi, m̀mê mmọ ndiwụt udọn̄ ndidomo ndinem enye esịt. Jesus ọkọdọhọ ete: “Ndien emi edi ikpe oro, ete, un̄wana ama edi ke ererimbot, edi owo ẹmama ekịm ẹkan un̄wana; koro utom mmọ ọdiọkde. Koro kpukpru owo eke ẹnamde idiọk ẹsasua un̄wana, inyụn̄ iwọrọke idi ke un̄wana, mbak edibiom se mmọ ẹnamde.”—John 3:19, 20.
21 Mme utọ owo oro inen̄ekede inyene udọn̄ ke ndiyom se uduak Abasi edide. Utu ke oro, mmọ ẹbọp uwem mmọ ẹkanade edinam uduak idemmọ. Ke ndifụmi uduak Abasi, mmọ ẹnịm idemmọ ke enyene-ndịk idaha, koro Ikọ esie ọdọhọ ete: “Owo eke ọwọn̄ọrede utọn̄ esie man okûkop mbet, idem akam esie edidi n̄kpọ ndek.” (Mme N̄ke 28:9) Mmọ ẹyebọ utịp edinam oro mmọ ẹkemekde. Apostle Paul ekewet ete: “Ẹkûyak ẹbian̄a mbufo; owo ikemeke ndibian̄a Abasi: se ededi owo ọtọde, oro ke enye edinyụn̄ ọdọk.”—Galatia 6:7.
22. Ediwak owo oro ẹyomde ndifiọk Abasi ẹnam nso idahaemi?
22 Nte ededi, odu ediwak owo ẹmi ẹyomde ndifiọk uduak Abasi, ẹmi ẹyomde enye ke esịt akpanikọ, ẹmi ẹnyụn̄ ẹsịkde ẹkpere enye. James 4:8 ọdọhọ ete: “Ẹsan̄a ẹkpere Abasi, ndien Enye eyesan̄a ekpere mbufo.” Ye mme utọ mbon oro Jesus ọkọdọhọ ete: “Owo eke anamde se idide akpanikọ ọwọrọ edi ke un̄wana, man ẹyarade utom esie, ete, enye etie ke Abasi ananam mmọ.” (John 3:21) Ndien nso utịbe utịbe ini iso ke Abasi aduak ntem ọnọ mbon oro ẹdide edidụk ke un̄wana emi! Udiana ibuotikọ nnyịn eyeneme mme aduai-owo idem idotenyịn emi.
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
◻ Nso ke ediwak owo ẹtịn̄ kaban̄a uduak uwem?
◻ Didie ke Jehovah ayarade idemesie nte Abasi uduak?
◻ Nso akwa edinam an̄wan̄a ikada itie ke akpa isua ikie E.N.?
◻ Didie ke ẹkeme ndifiọk esop Christian akpanikọ mfịn?