Ibuot Iba
Kpono Jehovah nte Ata Abasi Kierakiet
1. Anie edi ata Abasi kierakiet?
BIBLE ọdọhọ ete ke okposụkedi se ẹdade nte mme abasi ẹwakde, “nnyịn imenyene Abasi kiet kpọt, emi edide Ete.” (1 Corinth 8:5, 6) “Abasi kiet” oro edi Jehovah, Andibot kpukpru n̄kpọ. (Deuteronomy 6:4; Ediyarade 4:10b) Jesus ama etịn̄ aban̄a enye nte “Abasi Mi ye Abasi mbufo.” (John 20:17) Enye ama enyịme ye Moses, emi ekebemde iso etịn̄ ete: “Jehovah edi Abasi; efen idụhe idian ye enye.” (Deuteronomy 4:35) Jehovah enen̄ede okon̄ akan mme n̄kpọ efen ekededi oro ẹtuakde ibuot ẹnọ, utọ nte ndisọi mbiet, mme owo emi ẹdade nte mme abasi, m̀mê asua esie Satan kpa Devil, “abasi eyo emi.” (2 Corinth 4:3, 4) Ke okpụhọrede ye kpukpru mmọ emi, Jehovah edi “ata Abasi kierakiet,” nte Jesus okokotde enye. —Sịghisịghi ubọkn̄wed edi eke nnyịn; John 17:3.
2. Nte nnyịn ikpepde n̄kpọ iban̄a Abasi, didie ke emi okpotụk uwem nnyịn?
2 Mbon oro ẹwụtde esịtekọm, emi ẹkpepde ẹban̄a nti edu Abasi ọkọrọ ye se enye anamde ye se edinamde ọnọ nnyịn ke ini iso, ẹsan̄a ẹkpere enye. Nte ima oro mmọ ẹmade Jehovah ọkọride, ọdọn̄ mmọ ndikpono enye. Didie? Usụn̄ kiet edi ndisian mbon en̄wen mban̄a enye. Rome 10:10 ọdọhọ ete: “[Owo] onyụn̄ ada inua enyịme enyene edinyan̄a.” Usụn̄ efen edi ndikpebe enye ke ikọ ye ke edinam. Ephesus 5:1 ọdọhọ ete: “Ẹdi mme andikpebe Abasi, nte ndima nditọ.” Man inam ntre ata ọyọhọ ọyọhọ, oyom nnyịn idiọn̄ọ se Jehovah enen̄erede edi.
3. Nso idi mme akpan edu Abasi?
3 Ke ofụri Bible, ediwak ikọ ẹdu oro ẹnamde ẹdiọn̄ọ mme n̄wọrọnda edu Abasi. Akpan edu esie inan̄ ẹdi ọniọn̄, unenikpe, odudu, ye ima. “Ọniọn̄ odu ye enye.” (Job 12:13, NW) “Kpukpru usụn̄ esie [ẹnen].” (Deuteronomy 32:4) Enye “ọsọn̄ odudu.” (Sịghisịghi ubọkn̄wed edi eke nnyịn; Isaiah 40:26) “Abasi edi ima.” (Sịghisịghi ubọkn̄wed edi eke nnyịn; 1 John 4:8) Nte ededi, ke akpan edu inan̄ oro Abasi enyenede, ewe edi ata n̄wọrọnda, enye emi anamde ẹdiọn̄ọ utọ Abasi emi enye edide akan edu efen ekededi?
“Abasi Edi Ima”
4. Ewe ke otu mme edu Abasi okonụk enye ndibot ekondo ye kpukpru odu-uwem n̄kpọ?
4 Kere ban̄a se ikonụkde Jehovah ndibot ekondo ye mme enyene-ifiọk edibotn̄kpọ ẹdide spirit ye owo. Nte ekedi ọniọn̄ m̀mê odudu esie? Baba, koro ke adan̄aemi Abasi akadade mmọ oro anam n̄kpọ, mmọ ikedịghe mme n̄kpọ oro ẹkenụkde enye. Ndien unenikpe esie ikoyomke enye abuana enọ uwem. Utu ke oro, akwa ima Abasi okonụk enye ndibuana idatesịt oro odude ke ndidu uwem ọniọn̄, ye mbon efen. Ima okonụk enye ndiduak ete okopitem ubonowo ẹkpedu uwem ke nsinsi ke Paradise. (Genesis 1:28; 2:15) Ima okonụk enye ndinam ndutịm nnọ edimenede ubiomikpe n̄kpa mfep oro idiọkn̄kpọ Adam akadade ọsọk ubonowo.
5. Nte Bible ọdọhọde, Jehovah edi uwụtn̄kpọ ewe edu, ndien ntak-a?
5 Ntem, ke otu kpukpru mme edu Abasi, ima esie edi ata n̄wọrọnda. Enye edi obot esie. Adan̄a nte ọniọn̄, unenikpe, ye odudu esie ẹdide akpan n̄kpọ, akananam Bible idọhọke ke Jehovah edi ekededi ke otu oro. Edi enye ọdọhọ ke enye edi ima. Ih, Jehovah edi uwụtn̄kpọ ima. Emi edi ima oro edumbet akarade, idịghe ntụk. Mme edumbet akpanikọ ye edinen ido ẹkara ima Abasi. Enye edi n̄kon̄n̄kan orụk ima, nte Jehovah Abasi ke idemesie edide uwụtn̄kpọ. Utọ ima oro owụt ata unana ibụk ndien enye esiwak ndisan̄a ye in̄wan̄-in̄wan̄ uyarade edinam.
6. Nso inam nnyịn ikeme ndikpebe Abasi, idem okposụkedi enye okon̄de akan nnyịn?
6 Edi utịbe utịbe edu ima emi anam nnyịn ikpebe utọ Abasi oro. Nte usụhọde mme anana-mfọnmma owo emi ẹkemede ndinam ndudue, nnyịn imekeme ndikere nte ke tutu amama nnyịn ikemeke ndinam ntre uforo uforo. Edi uwụtn̄kpọ efen aban̄ade akwa ima Jehovah edi emi: Enye ọfiọk mme ukeme ye mmeme nnyịn inyụn̄ iyomke mfọnmma ito nnyịn. Enye ọfiọk ete ke nnyịn idịghe mfọnmma idahaemi. (Psalm 51:5) Ntak edi oro Psalm 130:3, 4 ọdọhọde ete: “O Jehovah, afo ekpese mme idiọk ido, O Ọbọn̄, anie ekpekeme ndida? Koro edidahado enyenede fi.” Ih, Jehovah edi “Abasi mbọm, ye mfọn, ye anyan ime, awak ima.” (Exodus 34:6) “Afo, Ọbọn̄, ọmọfọn, omonyụn̄ ama ndidahado.” (Psalm 86:5) Nso n̄kpọ ndọn̄esịt ke emi edi ntem! Enem didie ntem ndinam n̄kpọ nnọ utịbe utịbe Abasi emi nnyụn̄ n̄kụt ima ima, mbọm mbọm edikere mban̄a esie!
7. Didie ke ẹkeme ndikụt ima Jehovah ke mme utom edibotn̄kpọ esie?
7 Ẹkeme ndikụt ima Jehovah n̄ko ke mme utom edibotn̄kpọ esie. Kere ban̄a ediwak nti n̄kpọ oro Jehovah ọnọde ndidat nnyịn esịt, utọ nte ndiye ikpọ obot, akai, n̄kpọdiọhọ mmọn̄, ye inyan̄ibom. Enye ọnọ nnyịn udia ke nsio nsio uduot oro ẹnyenede ndyọ man ẹnem ẹnyụn̄ ẹnịm nnyịn uwem. N̄ko, Jehovah ọnọ akpakịp ndiye ye ndinem ufuọn̄ flawa ọkọrọ ye ndyọ ndyọ edibotn̄kpọ edide unam. Enye anam mme n̄kpọ oro ẹdinọde owo inemesịt, idem okposụkedi mîkanaha enye anam oro. Ke akpanikọ, sia idude uwem ke idiọk ererimbot emi ke itie unana mfọnmma nnyịn idahaemi, nnyịn ikemeke ndidara edibotn̄kpọ esie ọyọhọ ọyọhọ. (Rome 8:22) Edi kam kere ban̄a se Jehovah edinamde ọnọ nnyịn ke Paradise! Andiwet psalm ọsọn̄ọ etịn̄ ọnọ nnyịn ete: “Afo atat ubọk fo, onyụn̄ ọnọ kpukpru mme andidu uwem se mmọ ẹmade, ẹyụhọ.”—Psalm 145:16.
8. Nso idi ata n̄wọrọnda uwụtn̄kpọ ima oro Jehovah amade nnyịn?
8 Nso idi ata n̄wọrọnda uwụtn̄kpọ ima oro Jehovah amade ubonowo? Bible anam an̄wan̄a ete: “Abasi akamama ererimbot ntem, tutu Enye osio ikpọn̄-ikpọn̄ Eyen emi Enye obonde ọnọ, man owo ekededi eke ọbuọtde idem ye Enye okûtak, edi enyene nsinsi uwem.” (John 3:16) Nte Jehovah akanam emi ke ntak eti ido owo? Rome 5:8 ọbọrọ ete: “Abasi etịm ayarade ima eke amade nnyịn, ke emi Christ akpade ke ibuot nnyịn ke adan̄aemi nnyịn isụk idide mme idiọk owo kan̄a.” Ke akpanikọ, Abasi ama ọnọ mfọnmma Eyen esie edi isọn̄ edinọ uwem esie nte uwa ufak man afak nnyịn osio ke ubiomikpe idiọkn̄kpọ ye n̄kpa. (Matthew 20:28) Emi ama eberede usụn̄ ọnọ mme owo oro ẹmade Abasi ndinyene nsinsi uwem. Ke ndiwụt esịtekọm, ima Abasi atara esịm kpukpru mbon oro ẹyomde ndinam uduak esie, koro Bible asian nnyịn ete: “Abasi iten̄eke owo enyịn: edi ke kpukpru idụt Enye adadara owo ekededi eke abakde Enye onyụn̄ anamde nti ido.”—Utom 10:34, 35.
9. Didie ke Jehovah ndinọ nnyịn Eyen esie nte ufak okpotụk nnyịn?
9 Didie ke Jehovah ndinọ nnyịn Eyen esie nte ufak oro ebererede usụn̄ ọnọ nsinsi uwem, okpotụk nte idade uwem nnyịn inam n̄kpọ idahaemi? Enye ekpenyene ndinam ima oro nnyịn imade ata Abasi, kpa Jehovah otụn̄ọ. Ke ukem ini oro, enye ekpenyene ndinam nnyịn iyom ndikpan̄ utọn̄ nnọ Jesus, emi adade ke ibuot Abasi. “[Jesus] okonyụn̄ akpa aban̄a kpukpru owo, man mme odu-uwem ẹkûdu uwem aba ẹnọ idem mmọ, edi ẹdu ẹnọ Enye emi akakpade aban̄a mmọ, onyụn̄ esetde.” (2 Corinth 5:15) Nso n̄kpọ inemesịt ke edi ntem nditiene nde ikpat Jesus, koro enye ekenịmde eti uwụtn̄kpọ ke ndikpebe ima ye mbọm Jehovah! Ẹwụt emi ebe ke se Jesus eketịn̄de ọnọ mbon nsụhọdeidem ete: “Ẹtiene Mi, kpukpru mbufo emi ẹkpade mba ẹnyụn̄ ẹbiomde edidobi mbiomo, ndien Ami nyọnọ mbufo nduọk-odudu. Ẹmen ọkpọnọ Mi ẹkọn̄ọ ke itọn̄ mbufo, ẹnyụn̄ ẹkpebe Mi; koro mmenyene ifụre-ifụre ido nnyụn̄ nsụhọde idem ke esịt; ndien mbufo ẹyekụt nduọk-odudu ẹnọ ukpọn̄ mbufo. Koro ọkpọnọ Mi ememem, mbiomo Mi onyụn̄ efefere.”—Matthew 11:28-30.
Ndiwụt Ima nnọ Mbon Efen
10. Nso idi ndusụk usụn̄ oro nnyịn ikemede ndiwụt ima nnọ ekemmọ mme Christian?
10 Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt ekemmọ mme Christian nte ke nnyịn imenyene orụk ima oro Jehovah ye Jesus ẹnyenede ẹnọ nnyịn inọ mmọ? Tịm fiọk ediwak usụn̄ oro nnyịn ikemede ndinam emi: “Ima enyenyene anyan ime, onyụn̄ ọfọn ido; ima ifịbeke ufụp; ima inamke inua, ikohokede idem, inamke ido eke mîdotke, iyomke ufọn esiemmọ, isọpke iyatesịt, ikamake udu. Ima idarake se ikwan̄ade, edi adadara se idide akpanikọ; ima ememe kpukpru n̄kpọ, enenịm se ifọnde ke akpanikọ kpukpru ini, ododori enyịn aban̄a kpukpru n̄kpọ, ememe ime ke kpukpru n̄kpọ. Ima idibehe ifep [ke] nsinsi.”—1 Corinth 13:4-8; 1 John 3:14-18; 4:7-12.
11. Mmanie efen ke nnyịn ikpowụt ima inọ, ndien didie?
11 Mmanie efen ke nnyịn ikpowụt ima inọ, ndien didie? Jesus ọkọdọhọ ete: “Mbufo ẹka ẹkenam kpukpru mme idụt ẹdi mbet Mi, ẹnịm mmọ baptism ẹsịn ke enyịn̄ Ete ye Eyen ye Edisana Spirit: ẹnyụn̄ ẹkpep mmọ ẹnam kpukpru n̄kpọ eke n̄ketemede mbufo.” (Matthew 28:19, 20) Emi esịne edibuana eti mbụk paradise obufa ererimbot Abasi oro edide ye mbon oro mîdịghe kan̄a ekemmọ mme Christian. Jesus ama owụt in̄wan̄-in̄wan̄ ete ke ima nnyịn ikpetreke ye mbon oro ẹbuanade edinịm ke akpanikọ nnyịn, koro enye ọkọdọhọ ete: “Edieke mbufo ẹmade mmọ eke ẹmade mbufo, nso utịp ke ẹnyene? Nte kpa mme publican inamke sụk ntre? Ndien edieke ẹkọmde nditọ-ete mbufo ikpọn̄-ikpọn̄, nso ke ẹnam ẹbe adan̄a? Nte kpa mme Gentile inamke sụk ntre?”—Matthew 5:46, 47; 24:14; Galatia 6:10.
‘San̄a ke Enyịn̄ Jehovah’
12. Ntak emi enyịn̄ Abasi ekemede ndinyene n̄kpọ ndinam ye enye kpọt?
12 Akpan ikpehe efen ke ndikpono ata Abasi edi ndifiọk, ndida, ndinyụn̄ n̄kpep mbon efen n̄wọrọnda enyịn̄ esie, kpa Jehovah. Andiwet psalm ama owụt udọn̄ ofụri esịt emi ete: “Ndien owo ẹyefiọk ẹte ke afo emi enyịn̄ fo ikpọn̄ ekerede Jehovah, edi Ata Edikon̄ ke ofụri ererimbot.” (Psalm 83:18) Enyịn̄ oro Jehovah ọwọrọ “Enye Anam Akabade Edi.” Enye edi Akwa Aduak Uduak, kpukpru ini adade mme uduak esie esịm utịt uforo uforo. Ndien ata Abasi kpọt ekeme ndikere enyịn̄ oro, koro tutu amama mme owo ikemeke nditịm mfiọk m̀mê mme uduak mmọ ẹyekụt unen. (James 4:13, 14) Jehovah ikpọn̄ ekeme ndidọhọ ke ikọ imọ ‘oyokụt unen’ ke utom emi imọ idọn̄de enye. (Isaiah 55:11) Ediwak owo ẹkop nduaidem ke ini mmọ ke akpa ini ẹkụtde enyịn̄ Abasi ke mme Bible mmọ ẹnyụn̄ ẹkpepde se enye ọwọrọde. (Exodus 6:3) Edi mmọ ẹdibọ ufọn ẹto ifiọk emi n̄kukụre edieke mmọ ‘ẹsan̄ade ke enyịn̄ Jehovah . . . ke nsinsi-nsinsi.’—Micah 4:5.
13. Nso ibuana ke ndifiọk enyịn̄ Jehovah nnyụn̄ nsan̄a ke enyịn̄ esie?
13 Kaban̄a enyịn̄ Abasi, Psalm 9:10 ọdọhọ ete: “Mmọ eke ẹfiọkde enyịn̄ fo ẹyebuọt idem mmọ ye afo.” Emi abuana se ikande sụk edifiọk enyịn̄ oro Jehovah, emi mîwọrọke edibuọt idem ye enye inikiet inikiet. Ndifiọk enyịn̄ Abasi ọwọrọ ndifiọk orụk Abasi emi Jehovah edide, ndikpono odudu ukara esie, ndinịm mme ewụhọ esie, ndibuọt idem ye enye ke kpukpru n̄kpọ. (Mme N̄ke 3:5, 6) Ukem ntre, ndisan̄a ke enyịn̄ Jehovah ọwọrọ ndiyak idem nnọ enye nnyụn̄ nda ke ibuot esie nte kiet ke otu mme andituak ibuot nnọ enye, inen̄erede ida uwem nnyịn inam n̄kpọ ke n̄kemuyo ye uduak Abasi. (Luke 10:27) Nte afo ke anam oro?
14. Edieke anade nnyịn inam n̄kpọ Jehovah ke nsinsi, nso ke ẹyom ke ẹsiode edikere ke emi edi n̄kpọ oro anade ẹnam ẹfep?
14 Edieke anade nnyịn inam n̄kpọ Jehovah ke nsinsi, ana se ikande ekikere nte ke ndinam oro edi se anade ẹnam onụk nnyịn. Apostle Paul ama akpak Timothy, emi akanamde n̄kpọ Jehovah ke ediwak isua, ete: “Sịn idem nyene uten̄e Abasi.” (1 Timothy 4:7) Uten̄e oto esịt emi ọyọhọde ye esịtekọm oro ẹnyenede ẹnọ owo emi ẹtuakde ibuot ẹnọ. “Uten̄e Abasi” owụt ntotụn̄ọ ukpono oro ẹnyenede ẹnọ Jehovah san̄asan̄a. Enye ayarade ima ima edidian idem ye enye ke ntak akwa ukpono oro ẹnyenede ẹnọ enye ye mme usụn̄ esie. Enye anam nnyịn iyom kpukpru owo ẹnọ enyịn̄ esie akwa ukpono. Ana nnyịn ikọri uten̄e Abasi ke uwem nnyịn edieke nnyịn idisan̄ade ke enyịn̄ Jehovah, kpa ata Abasi kierakiet, ke nsinsi.—Psalm 37:4; 2 Peter 3:11.
15. Didie ke nnyịn ikeme ndinọ Abasi san̄asan̄a utuakibuot nnyịn?
15 Man inam n̄kpọ Abasi ke usụn̄ oro enye enyịmede, ana nnyịn inọ enye utuakibuot oro n̄kpọ mîbahakede, sia enye edide “Abasi emi oyomde san̄asan̄a utuakibuot.” (Exodus 20:5, NW) Nnyịn ikemeke ndima Abasi ndien ke ukem ini oro ima idiọk ererimbot emi Satan edide abasi. (James 4:4; 1 John 2:15-17) Jehovah enen̄ede ọfiọk orụk owo oro nnyịn kiet kiet idomode ndidi. (Jeremiah 17:10) Edieke nnyịn inen̄erede ima edinen ido, enye okụt oro ndien ayanam nnyịn iyọ mme idomo nnyịn eke usen ke usen. Ke ọnọde nnyịn ibetedem ke okopodudu edisana spirit esie, enye ayanam nnyịn ikan idiọkido oro ọyọhọde ererimbot emi. (2 Corinth 4:7) Enye n̄ko ayan̄wam nnyịn imụm ọkpọsọn̄ idotenyịn nsinsi uwem eke paradise isọn̄ ikama. Nso ubọn̄ ubọn̄ idotenyịn ke oro edi ntem! Nnyịn ikpenyene ndinen̄ede n̄wụt esịtekọm mban̄a enye inyụn̄ inam n̄kpọ inọ ata Abasi, kpa Jehovah unyịme unyịme, emi anamde ẹkeme ndinyene nsinsi uwem.
16. Nso ke afo okpoyom ndidiana ye ediwak miliọn mbon efen nnam?
16 Ediwak miliọn owo ke ofụri isọn̄ ke idatesịt ẹmeyere ikot oro andiwet psalm ekewetde ete: “Mbufo ẹtiene mi ẹkpono Jehovah, ẹyak nnyịn inyụn̄ itoro enyịn̄ esie ọtọ kiet.” (Psalm 34:3) Jehovah okot fi ete edi kiet ke otu akwa udịmowo oro ọkọride-kọri ke kpukpru idụt emi ẹnamde emi.
Nneme Ndụn̄ọde
• Nso orụk owo ke Jehovah edi? Didie ke nnyịn ibọ ufọn ito edinyene in̄wan̄-in̄wan̄ ifiọk mban̄a mme edu esie?
• Didie ke nnyịn ikeme ndin̄wam mbon efen ẹkpep akpanikọ aban̄ade Abasi?
• Nso ibuana ke ndifiọk enyịn̄ Jehovah nnyụn̄ nsan̄a ke enyịn̄ esie?
[Mme ndise ke page 14]
Jehovah, ke akwa ima esie, ‘ayatat ubọk esie onyụn̄ ọnọ kpukpru mme andidu uwem se mmọ ẹmade, ẹyụhọ’