Η Σημερινή Νεολαία και η Εικόνα της Παγκόσμια
ΠΟΛΛΟΙ έχουν την εντύπωση πως οι έφηβοι είναι επαναστάτες που κάνουν σαν τρελοί για τα ναρκωτικά, άμυαλοι, εγωκεντρικοί και τεμπέληδες, που δεν έχουν τίποτα άλλο στο μυαλό τους παρά το ντύσιμο, την τηλεόραση και το σεξ. Όμως απ’ ό,τι φαίνεται, η πλειονότητα πιστεύει ότι αυτή η αρνητική άποψη για τη νεολαία απέχει πολύ από την πραγματικότητα.
Σύμφωνα με μια μελέτη που έγινε και που αναφέρθηκε στο περιοδικό Η Ψυχολογία Σήμερα (Psychology Today), ‘σχεδόν τα τρία τέταρτα απ’ αυτούς στους οποίους υποβλήθηκαν ερωτήσεις φαίνονταν ότι ήταν καλά προσαρμοσμένοι. Σε γενικές γραμμές ήταν ευτυχισμένοι, είχαν αυτοκυριαρχία, ενδιαφέρονταν για τους άλλους και ανησυχούσαν για τις συνέπειες των πράξεών τους’. Διαπιστώθηκε ότι οι περισσότεροι νεαροί, όχι μόνο δεν ήταν αποξενωμένοι από τους γονείς τους, αλλά «κρατούσαν πολύ θετική στάση προς την οικογένειά τους».
Άλλες μελέτες αποκάλυψαν ότι, παρόμοια, πολλές από τις ελπίδες, τις φιλοδοξίες και τους φόβους των σημερινών νέων αντανακλούν σοβαρό, ισορροπημένο τρόπο σκέψης. Το 1985, το περιοδικό Ουνέσκο Κούριερ (Unesco Courier) ρώτησε νεαρούς σε 41 χώρες το εξής: «Ποιο πρόβλημα ανησυχεί περισσότερο όλους τους νεαρούς σήμερα;» Πήραν τόσο βαθυστόχαστες απαντήσεις όπως: «τα προβλήματα που έχουν σχέση με τον πόλεμο και την ειρήνη» (50 τοις εκατό), «ανεργία και εργασία» (30 τοις εκατό), και «το μέλλον» (10 τοις εκατό).
Ακόμα κι όταν ο προβολέας στρέφεται στις προσωπικές φιλοδοξίες, οι νεαροί και πάλι αντιμετωπίζουν το θέμα μ’ έναν εκπληκτικά ρεαλιστικό τρόπο. Το περιοδικό Σεβεντίν (Seventeen), αφού έκανε σφυγμομέτρηση σε «μια ομάδα αντιπροσωπευτική για όλα τα έθνη [στις Η.Π.Α.], που αποτελούνταν από νέους, άντρες και γυναίκες, ηλικίας δεκατεσσάρων μέχρι εικοσιενός χρονών», είπε στους νεαρούς αναγνώστες του: «Περισσότερο από καθετί άλλο, θέλετε να παντρευτείτε και να κάνετε οικογένεια. Το δεύτερο πράγμα που θέλετε είναι να βρείτε μια δουλειά ή να ακολουθήσετε μια σταδιοδρομία. Σκοπεύετε να κάνετε λεφτά. Ανησυχείτε επίσης για τα χρήματα και για την εκπαίδευση. Αλλά το 60 τοις εκατό και πλέον από εσάς δεν πιστεύετε ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος είναι τόσο μεγάλα, ώστε να μην μπορέσει η γενιά σας να καλυτερέψει τα πράγματα».
Επομένως, σε γενικές γραμμές, οι νέοι σ’ όλο τον κόσμο θέλουν ακριβώς τα ίδια πράγματα που επιδιώκουν και οι μεγαλύτεροί τους: ευτυχία, ασφάλεια, στενά συνδεδεμένες οικογένειες. Ενδιαφέρονται για τον κόσμο στον οποίο ζουν και θέλουν ειλικρινά να τον βελτιώσουν. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει μια σκοτεινή πλευρά στην εικόνα που παρουσιάζουν.
Θλιμμένοι Νέοι με Τάσεις Αυτοκαταστροφής
Η μελέτη που αναφέρθηκε προηγουμένως έκανε την εξής δυσάρεστη ανακάλυψη: «Το ένα τέταρτο από τους εφήβους που ρωτήθηκαν είπαν ότι είναι συχνά θλιμμένοι και μόνοι και ότι αισθάνονται άδειοι συναισθηματικά, καθώς και ότι τους καταβάλλουν τα προβλήματα της ζωής. Μάλιστα μερικοί παραδέχτηκαν ότι έκαναν τη σκέψη ή είχαν την τάση να αυτοκτονήσουν». Σε μερικές χώρες, οι νέοι δεν μένουν στη σκέψη. Το ποσοστό αυτοκτονιών αναφορικά μ’ εκείνους που βρίσκονται στα τελευταία χρόνια της εφηβείας στις Ηνωμένες Πολιτείες ουσιαστικά διπλασιάστηκε τα περασμένα 20 χρόνια!a
Άλλη μια αιτία που προκαλεί μεγάλη ανησυχία είναι η παγκόσμια αύξηση στη χρήση ναρκωτικών από εφήβους, όπως μαριχουάνα, ηρωίνη, κοκαΐνη και κρακ, μια μορφή κοκαΐνης. Ένα κορίτσι 14 χρονών, στις Ηνωμένες Πολιτείες, είπε σχετικά με το κάπνισμα μαριχουάνας: «Δεν είναι ούτε καν ‘της μόδας’ πια. Απλώς είναι μέρος της ζωής όλων σχεδόν».
Ούτε οι αναπτυσσόμενες χώρες έχουν γλιτώσει απ’ αυτό το πρόβλημα. Σε πολλές τέτοιες χώρες είναι κοινό το θέαμα νεαρών που καπνίζουν πολτό κόκας και παρόμοιες ουσίες. Έτσι ο Γενικός Γραμματέας του Ο.Η.Ε., Χαβιέρ Περέζ ντε Κουέγιαρ, είπε ότι το πρόβλημα του παράνομου λαθρεμπορίου και της χρήσης ναρκωτικών «παρουσιάζει μια απειλή τόσο καταστροφική για την παρούσα γενιά και για τις επερχόμενες γενιές, όσο οι επιδημίες που σάρωσαν πολλά μέρη του κόσμου τα παλιότερα χρόνια».
Και η χρήση νόμιμων ναρκωτικών, όπως το αλκοόλ και ο καπνός, ανησυχεί επίσης πολλούς ειδικούς—και γονείς. Το περιοδικό Χρονικό του Ο.Η.Ε. (UN Chronicle) αναφέρει: «Τα προηγούμενα 30 με 40 χρόνια, σύμφωνα με την WHO [Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας], ολοένα και περισσότερα παιδιά και έφηβοι έχουν αρχίσει να πίνουν αλκοόλ· οι ποσότητες και η συχνότητα της κατανάλωσης έχουν αυξηθεί, και αρχίζουν να πίνουν σε ακόμα μικρότερη ηλικία».
Ομολογουμένως, αποτελούν μειονότητα οι νεαροί που είναι καταθλιμμένοι ή που η συμπεριφορά τους παρουσιάζει τάσεις αυτοκαταστροφής. Παγκόσμια, όμως, ο αριθμός τους ανέρχεται σε πολλά εκατομμύρια νεαρών που έχουν σοβαρά προβλήματα. Όπως θα δούμε στη συνέχεια, οι νέοι σήμερα είναι εκτεθειμένοι σε μορφές έντασης και πίεσης που είναι μοναδικές στους καιρούς που ζούμε.
[Υποσημειώσεις]
a Σύμφωνα με το βιβλίο Πώς να Βοηθήσετε τον Έφηβό σας να Αντιμετωπίσει την Ένταση (Helping Your Teenager Deal With Stress), μερικοί πιστεύουν ότι «οι συγκρούσεις αυτοκινήτων είναι η μέθοδος που χρησιμοποιούν πιο συχνά εκείνοι που βρίσκονται στα τελευταία χρόνια της εφηβείας όταν αυτοκτονούν». Επειδή γενικά τα αυτοκινητικά δυστυχήματα δεν υπολογίζονται ως αυτοκτονίες, μπορεί τα ποσοστά που δείχνουν οι στατιστικές για τις αυτοκτονίες των εφήβων να είναι χαμηλότερα των πραγματικών.