ADZESUA ASƐM 47
Mbrɛ Yebesi Adodɔ Hɛnho Kɛse
“Hom mma yɛndodɔ hɛnho; na dɔ fir Nyankopɔn.”—1 JOHN 4:7.
NDWOM 109 Hom Mfa Hom Akoma Nyina Ndɔ Enuanom
DZA YERUBOSUSU HOa
1-2. (a) Ebɛnadze ntsi na ɔsomafo Paul kaa dɛ ɔdɔ na ‘ɔyɛ kɛse’ wɔ suban ahorow a ɔbobɔɔ edzin no mu? (b) Ebɛn nsɛmbisa na yebosusu ho wɔ adzesua yi mu?
ABER a ɔsomafo Paul reka gyedzi, enyidado na ɔdɔ ho asɛm, ɔdze kaa ho dɛ ‘dɛm suban yi mu dza ɔyɛ kɛse nye ɔdɔ.’ (1 Cor. 13:13) Ebɛnadze ntsi na Paul kaa dɛm? Nyankopɔn n’anohoba a ɔfa wiadze fofor no ho no, no ho rinnhia dɛ yɛkɔ do ara nya mu gyedzi daakye anaa mpo dɛ yɛdze enyidado hwɛ no kwan, osiandɛ dɛm aber no, nna ne nyinara aba mu. Naaso, no ho behia dɛ yɛkɔ do dɔ Jehovah nye hɛn nuanom aber nyina. Nokwasɛm nye dɛ, ɔdɔ a yɛwɔ ma Jehovah nye hɛn nuanom no bɔkɔ do aayɛ kɛse afebɔɔ.
2 Sɛ ɔdɔ a yɛbɛda no edzi aber nyina na no ho behia dze a, nna ɔno hom mma yensusu nsɛmbisa ebiasa bi ho. Odzi kan, ebɛnadze ntsi na ɔsɛ dɛ yɛdodɔ hɛnho? Otsia ebien, yebesi dɛn akyerɛ dɛ yɛdodɔ hɛnho? Otsia ebiasa, yebesi dɛn adodɔ hɛnho kɛse?
EBƐNADZE NTSI NA ƆSƐ DƐ YƐDODƆ HƐNHO?
3. Ebɛnadze ntsi na ɔsɛ dɛ yɛdodɔ hɛnho?
3 Ebɛnadze ntsi na ohia dɛ yɛdodɔ hɛnho? Adze kor nye dɛ ɔno na ɔma wohu hɛn dɛ yɛyɛ nokwar Christianfo. Jesus kaa kyerɛɛ n’asomafo no dɛ: “Ɔnam iyi do na nyimpa nyina bohu dɛ hom yɛ m’esuafo, sɛ hom wɔ ɔdɔ ma homho nkorkor a.” (John 13:35) Ɔno da nkyɛn a, sɛ yɛdodɔ hɛnho a, ɔma yɛyɛ kor. Paul kaa ɔdɔ ho asɛm dɛ ɔyɛ “emudzi abɔdo.” (Col. 3:14) Naaso, siantsir fofor bi wɔ hɔ ntsi a no ho hia dɛ yɛdodɔ hɛnho. Ɔsomafo John kyerɛɛw kɛmaa ne mfɛfo agyedzifo no dɛ: “Nyia ɔdɔ Nyankopɔn no, ɔndɔ no nua so.” (1 John 4:21) Dɛm ntsi sɛ yɛdodɔ hɛn nuanom a, ɔkyerɛ dɛ yɛdɔ Nyankopɔn.
4-5. Ebusuabɔ a ɔda ɔdɔ a yɛwɔ ma Nyankopɔn nye ɔdɔ a yɛwɔ ma hɛn nuanom ntamu no, fa mfatoho kyerɛkyerɛ mu.
4 Ɔdɔ a yɛwɔ ma hɛn nuanom no, ɔfa ɔdɔ a yɛwɔ ma Nyankopɔn no ho dɛn? Ɔwodze, ma yɛmfa hɛn akoma nye hɛn akwaa nkaa no dɛ mfatoho. Sɛ dɔkta bi pɛ dɛ ohu dɛ hɛn akoma bɔ yie anaa ɔmmbɔ yie a, otum dze ne nsatseaba mia hɛn nsakɔn na ohu mbrɛ hɛn akoma no si bɔ. Sɛ ɔba no dɛm a, ɔbɛma oetum ehu dɛ hɛn akoma no robɔ yie anaa ɔrommbɔ yie. Dɛm mfatoho yi fa ɔdɔ a yɛreka ho asɛm yi ho dɛn?
5 Dɛ mbrɛ dɔkta bi botum dze ne nsatseaba emia hɛn nsakɔn ehu mbrɛ hɛn akoma no si bɔ no, dɛmara na hɛn so, sɛ yɛpɛ dɛ yehu dɛ yɛdɔ Nyankopɔn a, ɔsɛ dɛ yɛhwɛ dɛ ɔdɔ a yɛwɔ ma hɛn nuanom no tse dɛn. Sɛ yehu dɛ ɔdɔ a yɛwɔ ma hɛn nuanom no akɔ famu a, obotum akyerɛ dɛ ɔdɔ a yɛwɔ ma Nyankopɔn no so rokɔ famu. Sɛ yɛkɔ do ara da ɔdɔ edzi kyerɛ hɛn nuanom a, ɔma yehu dɛ ɔdɔ a yɛwɔ ma Nyankopɔn no mu yɛ dzen.
6. Ebɛnadze ntsi na ɔsɛ dɛ yɛyɛ ahwɛyie aber a yehu dɛ ɔdɔ a yɛwɔ ma hɛn nuanom no rokɔ famu no? (1 John 4:7-9, 11)
6 Sɛ yehu dɛ ɔdɔ a yɛwɔ ma hɛn nuanom no rokɔ famu a, nna ɔno ɔsɛ dɛ yɛhwɛ no yie. Ebɛnadze ntsi a? Osiandɛ ɔno bɛkyerɛ dɛ yɛnye Jehovah ntamu ebusuabɔ no resɛɛ. Ɔsomafo John maa iyi mu daa hɔ maa hɛn pefee. Ɔkaa dɛ: “Nyia ɔnndɔ no nua ohu no bɛyɛ dɛn adɔ Nyankopɔn a onnhu no?” (1 John 4:20) Esuadze no nye dɛn? Sɛ “yɛdodɔ hɛnho” a, ɔno na ɔbɛma Jehovah agye hɛn som ato mu.—Kenkan 1 John 4:7-9, 11.
YEBESI DƐN AKYERƐ DƐ YƐDODƆ HƐNHO?
7-8. Ebɛn ndzɛmba na yebotum ayɛ ama hɛn nuanom eehu dɛ yɛdɔ hɔn?
7 Sɛ yɛhwɛ Nyankopɔn n’Asɛm mu a, yehu dɛ ɔka no mpɛn pii dɛ ‘yɛndodɔ hɛnho.’ (John 15:12, 17; Rom. 13:8; 1 Thess. 4:9; 1 Pet. 1:22; 1 John 4:11) Naaso ɔdɔ wɔ hɔ yi, ɔwɔ akoma mu, na akoma mu nsɛm so dze, nyimpa biara runntum nnhu. Ntsi yebesi dɛn ama hɛn nuanom ehu dɛ yɛdɔ hɔn? Yebotum ayɛ dɛm dze nam nsɛm a yɛka nye hɛn ndzeyɛɛ do.
8 Ndzɛmba ahorow pii wɔ hɔ a yebotum ayɛ ama hɛn nuanom no ehu dɛ yɛdɔ hɔn. Dza yebotum ayɛ no bi nye yi: ‘Hom mu nyimpa biara nka nokwar nkyerɛ ne nyɛnko.’ (Zech. 8:16) “Hom nye homho homho ntsena asomdwee mu.” (Mark 9:50) “Hom ndzi kan ndzidzi homho nyi.” (Rom. 12:10) ‘Hom mu biara ngye ne nyɛnko nto mu.’ (Rom. 15:7) ‘Hom nkɔ do mfa nkyekyɛ homho.’ (Col. 3:13) “Hom nsoasoa dza ɔyɛ durdur mma homho nkorkor.” (Gal. 6:2) ‘Hom nkɔ do nkyekye homho werɛ nkorkor.’ (1 Thess. 4:18) ‘Hom nkɔ do ntotow homho do nkorkor.’ (1 Thess. 5:11) “Hom mbɔ mpaa mma homho.”—Jas. 5:16.
Yebesi dɛn aboa hɛn nua bi a ɔwɔ ahohia mu? (Hwɛ nkyekyɛmu 7-9)
9. Ebɛnadze ntsi na sɛ yɛkyekye hɛn nuanom hɔn werɛ a, ɔkyerɛ paa dɛ yɛdɔ hɔn? (Hwɛ mfonyin no so.)
9 Ndzɛmba a yɛabobɔ do dɛ yɛyɛ dze kyerɛ dɛ yɛdɔ hɛn nuanom no, hom mma yensusu no mu kor ho. Paul kaa dɛ: ‘Hom nkɔ do nkyekye homho werɛ nkorkor.’ Hom mma yensusu dɛm asɛm no ho. Ohia paa dɛ yɛkyekye hɛn nuanom werɛ dze kyerɛ dɛ yɛdɔ hɔn. Ebɛnadze ntsi na yɛreka dɛm? Kasafua ankasa a ɔsomafo Paul dze dzii dwuma a wɔkyerɛ ase ‘awerɛkyekyer’ no, Bible nkyerɛase nwoma bi ka dɛ dza ɔkyerɛ nye dɛ “obi begyina obi ne nkyɛn na ɔahyɛ no nkuran ber a orihyia ɔhaw a no mu yɛ dzen.” Ntsi sɛ yɛkyekye hɛn nua bi a ɔwɔ ahohia mu no no werɛ a, nna yɛroboa no ma ɔdze nokwardzi aakɔ do asom Jehovah. Dɛm ntsi sɛ yɛkyekye hɛn nua bi no werɛ a, nna yɛrema oehu dɛ yɛdɔ no.—2 Cor. 7:6, 7, 13.
10. Ebɛn ebusuabɔ na ɔda tsema na awerɛkyekyer ntamu?
10 Tsema na awerɛkyekyer taa yɛ edwuma bɔ mu. Ebɛnadze ntsi na yɛreka dɛm? Obi a ɔwɔ tsema no, sɛ ohu dɛ no nua bi wɔ ahohia mu a, ntsɛmara ɔbɛn no na ɔkyekye no werɛ. Ntsi yedzi kan nya tsema na ɔno ekenyan hɛn ma yɛkyekye afofor hɔn werɛ. Paul maa no mu daa hɔ dɛ tsema a Jehovah wɔ ma nyimpa no na okenyan no ma ɔkyekye hɔn werɛ. Paul kaa Jehovah ho asɛm dɛ, “ɔyɛ ehumbɔbɔr Egya nye awerɛkyekyer nyina Nyankopɔn.” (2 Cor. 1:3) Kasafua “ehumbɔbɔr” a Paul dze dzii dwuma wɔ ha no, ɔdze kyerɛkyerɛɛ tsema a yenya ma hɛn nuanom no mu. Ɔno ntsi na Bible no ka dɛ Nyankopɔn yɛ ehumbɔbɔr Egya anaa ehumbɔbɔr Fibea, osian tsema a no mu yɛ dzen a ɔwɔ ma afofor ntsi. Na tsema a ɔwɔ no kenyan no ma ɔkyekye hɛn werɛ wɔ “hɛn ahohia nyina mu.” (2 Cor. 1:4) Dɛ mbrɛ nsukɔm dze obi na onya nsu pa bi nom a noho tɔ no no, dɛmara na Jehovah kyekye hɔn a wɔwɔ ahohia mu no nyina werɛ, na iyi ma hɔnho tɔ hɔn. Yebesi dɛn esuasua Jehovah na hɛn so yeenya tsema ama hɛn nuanom na yaakyekye hɔn werɛ? Kwan kor a yebotum afa do ayɛ dɛm nye dɛ yebenya suban afofor so a obotum aboa hɛn ma yaakyekye hɛn nuanom werɛ. Dɛm su ahorow no mu bi nye dɛn?
11. Dɛ mbrɛ Colossaefo 3:12 na 1 Peter 3:8 kyerɛ no, ebɛn suban afofor na ɔsɛ dɛ yɛda no edzi ama yeetum akɔ do ada ɔdɔ edzi na yaakyekye hɛn nuanom hɔn werɛ?
11 Ɔdɔ a yehia na ama da biara ‘yaakɔ do akyekye hɛnho werɛ nkorkor’ no, yebesi dɛn ekura mu? Dza ɔbɔboa hɛn nye suban ahorow bi tse dɛ ayamuhyehye, enuadɔ, nye ayamuyie. (Kenkan Colossaefo 3:12; 1 Peter 3:8.) Sɛ yenya dɛm suban ahorow yi a, ɔbɔboa hɛn dɛn? Sɛ yɛma tsema nye suban ahorow a ɔtsetse dɛm yi bɛyɛ hɛn su a, ɔbɔboa hɛn ma yeefi hɛn pɛ mu akyekye hɛn nuanom werɛ ber a wɔwɔ ahohia mu. Jesus kaa dɛ: ‘Dza ebu do wɔ akoma mu no na ano ka. Nyimpa pa fi ne ndzepa korabea na oyi ndzepa ba.’ (Matt. 12:34, 35) Sɛ yɛkyekye hɛn nuanom a hɔnho akyer hɔn no werɛ a, nna yɛrekyerɛ paa dɛ yɛdɔ hɔn.
YEBESI DƐN ADODƆ HƐNHO KƐSE?
12. (a) Ebɛnadze ntsi na ɔsɛ dɛ yɛma hɛn enyi da hɔ na ɔdɔ a yɛwɔ ma hɛn nuanom no annkɔ famu? (b) Ebɛn asɛmbisa na yerubosusu ho?
12 Hɛn nyina pɛ dɛ ‘yɛkɔ do ara dodɔ hɛnho.’ (1 John 4:7) Naaso no ho hia paa dɛ yɛkaa asɛm a Jesus kae yi. Ɔbɔɔ hɛn kɔkɔ dɛ nyimpa ‘dodowara hɔn dɔ ano bɔdwe.’ (Matt. 24:12) Nnyɛ dza nna Jesus reka nye dɛ n’esuafo no mu dodowara hɔn dɔ ano bɔdwe. Naaso ne nyina mu no, ɔsɛ dɛ yɛma hɛn enyi da hɔ na yeennsuasua wiadze no mu nyimpa a wɔnndɔ hɔnho no suban. Dɛm asɛm yi wɔ hɛn tsirmu no, hom mma yensusu dɛm asɛmbisa yi ho: Ebɛnadze na ɔbɔboa hɛn ma yeehu dɛ ɔdɔ a yɛwɔ ma hɛn nuanom no mu yɛ dzen anaa n’ano adwe?
13. Ebɛnadze na ɔbɛma yeehu dɛ ɔdɔ a yɛwɔ ma hɛn nuanom no mu yɛ dzen?
13 Sɛ nsɛm bi sisi wɔ hɛn abrabɔ mu a, kwan a yɛbɛfa do edzi ho dwuma no bɔboa hɛn ma yeehu dɛ ɔdɔ a yɛwɔ no mu yɛ dzen anaa ɔnnyɛ dzen. (2 Cor. 8:8) Ɔsomafo Peter kaa nsɛm a ɔtsetse dɛm no mu kor ho asɛm. Ɔkaa dɛ: “Ne tsitsir no hom mfa ɔdɔ a no mu yɛ dzen ndodɔ homho, osiandɛ dɔ kata bɔn pii do.” (1 Pet. 4:8) Ntsi sɛ hɛn nuanom yɛ hɛn bɔn anaa wɔfom hɛn a, dza yɛyɛ wɔ ho no na ɔbɛma yeehu dɛ ɔdɔ a yɛwɔ ma hɔn no mu yɛ dzen anaa no mu nnyɛ dzen.
14. Dɛ mbrɛ 1 Peter 4:8 ma yehu no, ebɛn ɔdɔ na ɔsɛ dɛ yenya? Fa mfatoho kyerɛkyerɛ mu.
14 Hom mma yensusu Peter n’asɛm yi ho nkɔ ekyir kakra. Nyiyimu 8 ne fa a odzi kan no ma yehu ɔdɔ kor a ɔsɛ dɛ yenya. Ɔno nye “ɔdɔ a no mu yɛ dzen.” Asɛm “no mu yɛ dzen” a Peter dze dzii dwuma no, dza ɔkyerɛ ankasa nye “biribi a ɔatwe mu ma oesi.” Nyiyimu 8 ne fa a otsia ebien no so ma yehu dɛ sɛ yɛwɔ ɔdɔ a no mu yɛ dzen ma hɛn nuanom a, yɛdze bɛkata mfom a hɛn nuanom dzi tsia hɛn no do. Yebotum dze atoto pon bi a adze akeka do ho. Sɛ edze tam kata pon a ɔtse dɛm do a, irunnhu ndzɛmba a wɔakeka do no. Dɛmara so na sɛ yɛwɔ ɔdɔ a no mu yɛ dzen ma hɛn nuanom a, obotum akata mfom anaa “bɔn pii” a wɔdze yɛ hɛn no do, na ɔnnyɛ mfom kor anaa ebien bi pɛ.
15. Sɛ yɛdɔ hɛn nuanom paa a, ebɛnadze na ɔbɛka hɛn ma yɛayɛ? (Colossaefo 3:13)
15 Sɛ yɛdɔ hɛn mfɛfo Christianfo paa a, ɔbɛka hɛn ma yɛdze bɔn biara a wɔyɛ tsia hɛn no akyɛ hɔn. Ɔwɔ mu ɔtɔ da a, iyi ne yɛ botum ayɛ dzen paa. (Kenkan Colossaefo 3:13.) Sɛ yetum dze hɛn nuanom hɔn bɔn kyɛ hɔn a, ɔkyerɛ dɛ yɛdɔ hɔn paa na ɔbɛma Jehovah apɛ hɛn asɛm. Sɛ nkorɔfo yɛ biribi dze hyɛ hɛn ebufuw anaa wɔyɛ biribi tsia hɛn a, ebɛnadze bio na yebotum ayɛ dze eebu hɛn enyi egu mfom a ɔtse dɛm no do?
Dɛ mbrɛ yɛdze mfonyin a ɔyɛ fɛw sie na yeyi dza ɔnnyɛ fɛw no fi mu no, dɛmara na ɔsɛ dɛ yɛkaa ndzɛmba pa a hɛn nuanom yɛ no na yeyi dza ɔnnyɛ no fi hɛn adwen mu (Hwɛ nkyekyɛmu 16-17)
16-17. Ebɛnadze bio no ɔbɔboa hɛn ma yeebu hɛn enyi egu mfom nketsenketse a hɛn nuanom dzi tsia hɛn no do? Fa mfatoho kyerɛkyerɛ mu. (Hwɛ mfonyin no so.)
16 Mma mmfa w’adwen nsi mfom a wo nuanom dzi tsia wo no do. Mbom bɔ mbɔdzen fa w’adwen si suban pa ahorow a wɔwɔ no do. Ma yɛnyɛ dɛm ntotoho yi. Fa no dɛ enye enuanom bi agye hom enyi paa wɔ aponto bi ase, na hom bɔɔ mu twaa mfonyin ber a wɔpoon aponto no. Yɛreka yi, bi a ɔnnyɛ mfonyin kor pɛ na hom twae, osiandɛ sɛ itwa kor pɛ a, bi a nna wɔannyɛ fɛw. Ntsi itwaa nkorkor ebiasa. Naaso, ihun dɛ onua kor bi emuna n’enyim wɔ mfonyin no mu kor mu. Ebɛyɛ dɛm mfonyin no dɛn? Ibeyi dɛm mfonyin no efi mu. Osiandɛ annyɛ hwee koraa no, ewɔ mfonyin ebien bi a ɔno dze obiara sereew kama wɔ mu.
17 Hom mma yɛmfa mfonyin a yerinnyi mmfi fon do no ntoto ndzɛmba a yɛdze sie wɔ hɛn adwen mu no ho. Mpɛn pii no, ɔyɛ a yetum kaakaa enyigyesɛm bi a ɔkɔr do wɔ yɛnye hɛn nuanom ntamu. Naaso fa no dɛ wɔ dɛm enyigyesɛm no mu kor mu no, onua anaa akyerɛbaa bi kaa asɛm bi a wɔannyɛ wo dɛw anaa ɔyɛɛ biribi a w’enyi anngye ho. Sɛ ekaa asɛm bi a ɔtse dɛm a, ebɛnadze na ɔsɛ dɛ eyɛ wɔ ho? Dɛ mbrɛ ibeyi mfonyin a wɔannyɛ fɛw no efi wo fon do no, ɔbɛyɛ a nkyɛ bɔ mbɔdzen ara so yi dza osii no fi w’adwen mu. (Mbɛ. 19:11; Eph. 4:32) Enyigyesɛm a wɔakɔ do wɔ yɛnye hɛn nuanom ntamu dze, pii kwa. Ntsi yebotum eyi bɔn ketseketse bi a hɛn nua bi ayɛ etsia hɛn no efi hɛn adwen mu. Enyigyesɛm a wɔakɔ do no na ohia hɛn, na ɔno na yɛpɛ dɛ ɔka hɛn tsirmu.
SIANTSIR A OHIA PAA DƐ YƐDODƆ HƐNHO NDƐ
18. Ebɛn ndzɛmba etsitsir na adzesua yi ama yeesua afa ɔdɔ ho?
18 Ebɛnadze ntsi na yɛmmpɛ dɛ ɔdɔ a yɛwɔ ma hɛnho no n’ano dwe? Dɛ mbrɛ yeehu no, sɛ yɛda ɔdɔ edzi kyerɛ hɛn nuanom a, ɔkyerɛ dɛ yɛdɔ Jehovah. Ebɛnadze na yɛyɛ dze kyerɛ dɛ yɛdɔ hɛn mfɛfo Christianfo? Kwan kor a yɛfa do yɛ dɛm nye dɛ yɛkyekye hɔn werɛ. Afei so sɛ yɛwɔ tsema ma hɛn nuanom a, ɔbɛma ‘yaakɔ do ara akyekye hɛnho werɛ nkorkor.’ Yebesi dɛn aakɔ do ama ɔdɔ a yɛwɔ ma hɛnho no mu ayɛ dzen? Ɔsɛ dɛ yɛyɛ dza yebotum biara dze mfom a hɛn nuanom dzi tsia hɛn no kyɛ hɔn. Na sɛ ɔtɔ da na ne yɛ yɛ dzen mpo a, ɔsɛ dɛ yemia hɛn enyiwa.
19. Ebɛnadze ntsi na ohia paa dɛ yɛdodɔ hɛnho ndɛ?
19 Ebɛnadze ntsi na no ho hia paa dɛ yɛdodɔ hɛnho ndɛ? Peter kaa siantsir a iyi ho hia. Ɔkaa dɛ: “Adze nyina ewiei abɛn: Dɛm ntsi . . . hom mfa ɔdɔ a no mu yɛ dzen ndodɔ homho.” (1 Pet. 4:7, 8) Wɔaka tom na brɔw ma wiadze bɔn yi aba n’ewiei. Ntsi ebɛnadze na ɔsɛ dɛ yɛhwɛ kwan? Jesus kaa n’ekyirdzifo ho asɛm too hɔ dɛ: “Amanaman nyina bɛtan hom wɔ me dzin ntsi.” (Matt. 24:9) Sɛ yebotum aakɔ do edzi Jehovah nokwar aber a wɔretan hɛn enyi no a, ɔsɛ dɛ yɛkɔ do dze koryɛ som. Sɛ yɛdɔ hɛn nuanom a, mbɔdzen a Satan robɔ dɛ ɔdze mpaapaamu bɛba hɛn mu no rinnkesi hwee, osiandɛ ɔdɔ yɛ “emudzi abɔdo,” kyerɛ dɛ, ɔno nye adze a ɔka hɛn bɔ mu dzendzenndzen.—Col. 3:14; Phil. 2:1, 2.
NDWOM 130 Fa Bɔn Kyɛ
a Ndɛ nye ber a no ho hia paa dɛ yɛkyerɛ dɛ yɛdɔ hɛn nuanom. Ebɛnadze ntsi na yɛreka dɛm, na ebɛnadze na yɛbɛyɛ dze akyerɛ dɛ yɛdɔ hɛn nuanom no paa?