Yalodei

E LEVU era dau taqaya nira vosa e matanalevu, vakauasivi o ira era sega ni dau vakaitavi wasoma. E rawa tale ga ni taqaya e dua na dautukutuku ena imatai ni vica na nona vale ena cakacaka vakavunau ena dua na mataka. E kaya o Jeremaia ena gauna e lesi kina me parofita: “Ka’u sa sega ni kila vosa: ni’u sa gone ga koi au.” (Jere. 1:5, 6) A vukei Jeremaia o Jiova me yalodei ena vosa, ena vukei iko tale ga.

O koya e dau yalodei ni vosa e matanalevu e lewai koya vinaka. E laurai oqo ena nona ivukivuki. E sega ni mawi se malewa, ia e matau, e rakorako. E vakaibalebale na yavala ni ligana, e sega ni yavala vakaveitalia. E veivakauqeti na nona vosa qai lewa vinaka na irogorogo ni domona.

Vakacava, o dau vaka oqo o iko? Ke o nanuma mada ga ni sega, se rawa ga ni o vulica mo yalodei ni o vosa. Na cava mo cakava? Meda raica mada e liu na vuna e dau lomataqaya kina e dua qai sega ni yalodei ni vosa. De dua, e vu oqo ena ka e yaco tiko e yagona.

Ni o vakarau lai vosa ena buturara o qai sega ni vakadeitaka se o na rawata vinaka se sega, e dau vakavuna nomu taqaya. Ni yaco oqo, na mona e sa dau qai vakadewa na itukutuku i yagoda me vakadrodroya mai e dua na mataqali wai na adrenaline. Na wai era drodro mai oqo e rawa nira vakavuna na totolo ni tavatukituki ni uto, veitubuyaki ni icegu, sevi buno, rawa sara mada ga ni ninini na liga, duru, kei na rorogo ni domo. Sa vakarautaki iko na yagomu mo tutaka rawa kina na ka e vakavuna nomu taqaya ena nona solia vei iko e so na igu vou. Sa qai nomu itavi mo vakayagataka na igu oqori mo vakasama kina vakavinaka, mo vosa tale ga kina vakabulabula.

Ka Mo Cakava Mo Kua Soti Kina ni Lomaleqa. O keda kece eda dau lomaleqa nida lesi meda vosa e matanalevu. Ia, se rawa ga nida tauri keda vakamalua meda kua soti ni lomaleqa. Ena rawa vakacava?

Vakavakarau vinaka. Biuta vakatikitiki na gauna mo vakarautaka kina vakavinaka na nomu vunau. Mo kila vinaka sara na ka o na vakamacalataka. Ke na vakatau vei iko na tikina mo na vakabibitaka ena nomu vunau, ena vinaka me matata vei iko na ka era sa kila vinaka tu na vakarorogo, kei na ka o na via vakabibitaka vei ira. Oqo ena vukei iko ena nomu digitaka na veika ga ena yaga dina. Ke dredre nomu cakava oqo, taro ivakasala vua e dua e sa kenadau ena vosa. Ena rawa ni vukei iko ena nomu digia na tikina ena veiganiti mo na vakamacalataka, na tikina tale ga ena yaga ina ivavakoso. Ni sa matata vei iko na ka mo na vakamacalataka vei ira na vakarorogo, o kila tale ga ni na yaga dina vei ira, ena gu na lomamu mo vakamacalataka vei ira, ena gauna vata oya sa na seavu ga yani na nomu lomaleqa.

Kua ni vakawaletaka nomu ikaunivosa. Me matata vei iko na imatai sara ga ni vica na vosa mo tukuna. Ena qai seavu mai vakamalua nomu lomaleqa ni vakacagau tiko nomu itavi.

Na veika vata ga oqo e yaga ena nomu vakarautaki iko ina cakacaka vakavunau. Kua ni vakarautaka wale ga na ka mo tukuna, nanumi ira tale ga na veimataqali tamata o na vakamacala vei ira. Vakarautaka vinaka nomu ikaunivosa. Vulica na nodra iwalewale maqosa na dautukutuku matua.

O na nanuma beka ni o na yalodei cake mo vosa e matanalevu ke volai sara ga vakamatailalai na vosa mo cavuta. Ia, e rawa ni yaco na kena veibasai ni o sa na qai lomaleqa ga vakalevu ena gauna kece o vakaitavi kina. E so beka na dau vakaitavi ena buturara e levu na ka era vakavola ena nodra tikidua ni vosa, e so e sega soti. Ia, na nomu yalodei kei na nomu sega soti ni lomaleqa ni o vosa, e sega ni vakatau ena ka o vola ena tikiniveva, e vakatau ga ena kena dei e lomamu ni ka o vakarautaka ena yaga dina vei ira era rogoci iko.

Vakatovotovo i cake. Na vakatovotovo vaka oqo ena vakamatautaki iko ena nomu biuta mai vakavosa na ka o sa vakasamataka tu. Ni o vakatovotovo, o sa bulia tiko e nomu vakasama na veitikina bibi o na qai vakavotuya mai ni o sa vakaitavi. Saga gona mo vosa me vaka sara ga o sa vosa dina tiko mai na buturara. Raivakatayaloyalotaki ira na vakarorogo. Dabe ena teveli se tucake ena kena iwalewale dina sara ga o na lai cakava.

Masuta na veivuke i Jiova. Ena rogoca beka o Jiova na nomu masu? “Na ka oqo eda sa vakararavi kina vua, kevaka eda sa kerea e dua na ka me vaka na lomana, sa rogoci keda ko koya.” (1 Joni 5:14) Ke o vinakata mo doka na Kalou, mo vukei ira tale ga na tani mera kila na lomana, sega ni vakabekataki ni na rogoci na nomu masu. Na nomu kila ni na rogoca o Jiova na nomu masu ena vakayaloqaqataki iko sara ga mo cakava na nomu itavi. Kena ikuri, na nomu saga mo vuataka na vua ni yalo tabu na loloma, reki, vakacegu, yalomalumalumu, kei na ivalavala malua, ena vukei iko mo yalodei tu ga veitalia na ituvaki o sotava.—Kala. 5:22, 23.

Na kena levu na kena vinaka. Na levu ga ni nomu vakaitavi ena cakacaka vakavunau na seavu yani ni nomu lomaleqa. Na levu ga ni nomu vakamacala ena soqoni na rawarawa ni nomu vosa vei ira na tani. Ni sa na wasoma tale ga na nomu vosa e matanalevu ena ivavakoso, o sa na sega soti ni taqaya ni o vakarau vosa. O na vinakata beka me levu cake na gauna o vosa kina e matadra na lewe ni ivavakoso? Ke vaka kina, dau bole mo veisosomitaki nira yali o ira era lesi mera vakaitavi.

De dua o na via kila e so na ivakatakilakila e vakaraitaka nomu sega ni lewai iko vinaka ni o vosa e matanalevu. Nomu kilai ira na ivakatakilakila oqo kei na nomu kila na ka mo cakava ena vukei iko mo vosa tiko ga ena yalodei. E rawa ni kilai e so na ivakatakilakila oqo ena nomu ivukivuki se irogorogo ni domomu.

Nomu iVukivuki. Nomu yalodei se sega ena kilai ena nomu ivukivuki kei na yavala ni ligamu. Kaya mada na liga. Ena kilai ni sega ni dei na yalomu ena gauna o vosa tiko kina ke o taura tu ga vakadua e dakumu na ligamu, kabi tu ga vakadua i yasamu na ligamu, se o qumia matua tu na itutunivunau; o vuki tara taga, vakabulukau nomu kote, luva, vakabulukau, luva, o vuki tara na balumu, ucumu, kei na nomu matailoilo; wili kina nomu vakasaga nomu kaloko, nomu peni, nomu mama se nomu tikidua ni vosa; lako vata oqo kei na mawi ni yavala ni ligamu ena nomu via matanataka nomu vosa.

O koya e sega ni yalodei ena sega tale ga ni toka vakadua na yavana, ena yavavala toka ga, e so nira tucake era na duri sara tu ga vakadua, so era kala nira vosa, so tale era sega ni cegu nodra dramica na tebenigusudra, tilo kasivi, se ra cegu veitarataravi.

Ke dau yacovi iko na veika oqo, o rawa ni vakavinakataka ke o sasaga tiko ga. Vakavinakataka mada ga e dua, oti qai toso ina dua tale. Ia, taumada ena yaga mo digitaka na kena mo na tekivu kina, oti mo qai raica se cava ena kena iwali. Ena laurai vei iko na veisau ni o sa yalodei cake ena vosa e matanalevu ke o sasaga tiko ga.

Rorogo ni Domo. E rawa ni kilai ni sega ni yalodei e dua ni vosa e matanalevu ke rui rogolevu na domona se ninini. De dua e rui sivia nomu terema ni o vinakata me tadola nomu itilotilo, se vaka o kana uvi katakata ni o vosa. Na leqa vaka oqo e rawa ni seavu ke o saga tiko ga mo lewa na rorogo ni domomu.

Ke o lomataqaya vakalevu ni o vakarau vosa, tauri iko ga vakamalua, cegu vinaka, qai lako ina buturara. Qai kena ikuri mo vakasamataka ga vakalevu na vuna o via talaucaka kina vei ira na vakarorogo na ka o sa vakarautaka. Ni o lai duri mai mo vosa, tauri iko vakamalua, raici ira na vakarorogo, matamamarau, qai tekivu vosa. Vosa vakamalua ni o se qai tekivu, me vu sara ga mai lomamu na ka o tukuna.

Ka Mo Namaka. Kua ni nanuma ni na yali vakasauri vei iko na lomataqaya. Levu e sa dede nodra dau vosa ena buturara e se dau yacovi ira tu ga na lomataqaya nira vakaitavi. Ia, era sa kila na ka mera cakava mera kua soti kina ni taqaya.

Era na kila na vakarorogo ni o dau vosa ena yalodei ke o saga ena nomu vinaka kece me kua ni laurai vei iko na lomataqaya. Ena sega beka ni yali vei iko na taqaya, ia era na sega ni raica na vakarorogo.

Nanuma tiko ni adrenaline e dau vakavuna na taqaya e kauta mai na igu vou. Vakayagataka na igu oqori mo vosa kina vakabulabula.

Kua ni waraka mo qai lai cakava ena buturara na veika e vakaturi oqo. Saga mo dau vosa ena yalodei ni o veivosaki mada ga e veisiga. Oqo ena vakarautaki iko ena nomu vosa ena rua na vanua e bibi sara—ena buturara, vaka kina ena cakacaka vakavunau.