Na Rai ni iVolatabu

Rai Dodonu me Baleta na iTovo Vakavanua Kilai Levu

“E BAU KA DREDRE ME TIKO E SO NA ITOVO VAKAVANUA KILAI LEVU ENA SO NA VANUA MERA NA SEGA NI VAKALEWA E SO, IA O IRA NA ITOVO VAKAVANUA VATA GA OQORI ERA DAU VAKAMURI SARA VAKAVINAKA ME IVAKARAU TUDEI ENA SO TALE NA VANUA.”

OQORI na rai nei William Lecky, na dauvolaitukutuku makawa ni Ailadi, ena kena sega ni dau dei na ivalavala ni tamata. Na ka e tukuna e rawa ni dina tale ga me baleta na ivalavala kei na itovo vakavanua ena veitabagauna kece. Ni so mada ga na itovo era a dau vakabibitaki ena gauna e liu, era sa raici sobu ena gauna oqo. Sega ni kurabuitaki na tikina oqo, me vaka ni kaya na yapositolo lotu Vakarisito o Paula, “e dau veiveisau tu ga na ituvaki ni vuravura oqo.”​—1 Korinica 7:31, NW.

Io, e dau veiveisau dina na ivalavala ni bula ni kawatamata. E kunei oqo ena duidui levu ni ivakarau ni rai kei na itovo. E dodonu mera “sega ni vakavuravura” na lotu Vakarisito, oya mera tawasei ira mai vei ira na tamata era sega ni qarava na Kalou. Ia e vakadeitaka na iVolatabu nira se “tiko [ga] e vuravura” na lotu Vakarisito, e sega tale ga ni vakaroti ira mera lai tu vakatikitiki ena dua tale na vanua. E bibi kina me donu tiko na noda raica na itovo vakavanua.​—Joni 17:11, 14-16; 2 Korinica 6:14-17; Efeso 4:17-19; 2 Pita 2:20.

Na Cava na iTovo Vakavanua?

Na itovo vakavanua e vauca na ivalavala ni bula e kilai kina e dua na vanua se matatamata. Na kena mada e baleta na kana, e rairai vu mai na kena gadrevi me matau na noda itovo ena yalo ni veidokadokai ena gauna eda cakava vata kina vakailawalawa e dua na ka. Na ivalavala vaka oqo e tautauvata kei na ka e cakava rawa na waiwai ina misini, ni rawa ni vakamalumutaka na veimaliwai vakatamata.

Na lotu e sa mai cakayaco sara ga vakalevu ena itovo vakavanua. E levu sara era a vu mai ena rere vakalialia, kei na vakabauta vakalotu era sega ni vakaivolatabu. Me kena ivakaraitaki, na soli senikau vei ira na lolosi e rairai vu mai ena ivakavuvuli vakalotu ni rere vakalialia.a Kuria oya na roka karakarawa—ni dau vakaibalebaletaki ga vei ira na gonetagane dramidrami—a vakabauti tu nira dau rerevaka na timoni. Na iboro ni ivacu ni mata (mascara) e vakabauti ni itataqomaki ni mata dau veicati, kei na iboro ni gusu (lipstick) me itatarovi ni timoni mera kua ni curumi ira na yalewa. Na tabonaki mada ga ni gusu nida lamawa, me vaka eda dauvakawaletaka tu ga, e rairai vu mai na vakabauta ni na tarova na yalo me kua ni dro tani mai na gusu e dola wale tu. Ni toso na gauna sa vaka me seavu yani na nodrau semai vata na itovo vakavanua kei na lotu, ia edaidai sa sega tale ni wili mera ka vakalotu na itovo vakavanua vaka oya.

Na Ka me Kauaitaka na Lotu Vakarisito

Ena vakabi beka na nona vakatulewataka e dua na lotu Vakarisito na nona muria se sega e dua na itovo vakavanua ina rai ni Kalou me vaka e volai tu ena iVolatabu? E sega ni vakadonuya na Kalou e vica na nodra itovo vakavanua e so na matatamata ena gauna e liu. E okati e ke na nodra dau cabori na gonelalai me isoro, na vakayagataki vakatawadodonu ni dra, kei na iwalewale e so ni veiyacovi. (Vunau ni Soro 17:13, 14; 18:1-30; Vakarua 18:10) E vaka kina ni so na itovo vakavanua e vakayacori tu edaidai era sega ni salavata kei na iVolatabu. Era wili e ke na itovo vakavanua e sega ni vakaivolatabu e vauca na veiolodei vakalotu me vaka na Kirisimasi kei na Easter se na ivalavala ni rere vakalialia era yavutaki vakatevoro.

Ia, vakacava na itovo vakavanua era okati ena dua na gauna nira tawakilikili, ia edaidai era sa vakayagataki raraba tu? Me kena ivakaraitaki, ni vuqa sara na ivalavala kilai levu ni vakamau—me vaka na veisoli mama kei na keke ni vakamau—e kena irairai nira a vu mai ena vakabauta butobuto. E kena ibalebale oqo ni sega ni dodonu mera muria na lotu Vakarisito? E dodonu beka me vakadeuca vakamatailalai na lotu Vakarisito na itovo kece vakavanua ni dua na vanua me rawa ni kila kina se a dewa mai na dua na itovo tawakilikili ena dua na gauna e liu?

E vakaraitaka o Paula ni “vanua e kune kina na Yalo ni Turaga sa kune kina na galala.” (2 Korinica 3:17, VV; Jemesa 1:25) E vinakata na Kalou meda vakayagataka vakadodonu na galala oqo, sega ena veigagadre vakayago, ia meda vakavulici ga kina me rawa nida vakaduiduitaka na ka vinaka mai na ka ca. (Kalatia 5:13; Iperiu 5:14; 1 Pita 2:16) O koya gona, ena veika e sega ni vakacaraki kina na ivakavuvuli vakaivolatabu, era sega ni vakalawataka na iVakadinadina i Jiova na veitovo oya. Ia, ena vakalewa ga vakavinaka na lotu Vakarisito na veika e vauci ena dua na ka ni se bera ni vakatulewataka ga vakataki koya me muria se sega.

Dau Veinanumi

Kena ibalebale beka oqo ni na veiganiti meda vakaitavi ena dua na itovo vakavanua cava ga ke sega ni veicoqacoqa kei na ivakavuvuli vakaivolatabu? E sega. (Kalatia 5:13) E dusimaka o Paula ni sega ni dodonu vua na lotu Vakarisito me qara na ka e yaga duadua ga vua, ia na ka tale ga e yaga “vei ira na lewe vuqa.” Ia me “kitaka [na ka] kecega me vakarokorokotaki kina na Kalou” me kua kina ni vu ni veivakatarabetaki. (1 Korinica 10:31-33) O koya gona, ke dua e gadreva na veivakadonui ni Kalou, ena vinaka me tarogi koya vakataki koya: ‘Era raica vakacava na tani na itovo vakavanua oqo? Era raica beka vakatani na tamata? Ena vakaraitaka beka na noqu vakaitavitaki au kina niu duavata kei na ivalavala se vakasama e sega ni vakadonuya na Kalou?’—1 Korinica 9:19, 23; 10:23, 24.

Dina ga ni kilai raraba tu ni so na itovo vakavanua era sega ni cala, ia e rawa ni veisaqasaqa kei na ivakavuvuli vakaivolatabu na kedra ivakavakayagataki ena so na vanua. Me kena ivakaraitaki, ena rawa ni dau vakaibalebaletaki ni veicoqacoqa kei na ivakavuvuli vakaivolatabu na soli ni senikau ena so na soqo. Na cava gona e dodonu me kauaitaka vakabibi na lotu Vakarisito? Ena rairai tiko na vuna me dikevi vinaka se a vu mai vakacava e dua na itovo vakavanua, ia ena so na gauna, ena veiganiti me vakasamataki se ra raica sara tu mada vakacava na tamata na kena ibalebale ena gauna sara ga oqori ena vanua eda vakaitikotiko kina. Ke kilai raraba ni sega ni vakaivolatabu e dua na itovo vakavanua ena dua na gauna ena loma ni yabaki se ena dua beka na ituvaki, ena ka vakayalomatua vua na lotu Vakarisito me kua ni vakaitavi kina.

A masuta o Paula me tubu cake vakalevu sara na nodra loloma vakarisito me yavutaki ena kilaka dodonu kei na yalomatua. Ni veiraurau na nodra raica na itovo vakavanua era kilai levu, sa na rawa kina vei ira na lotu Vakarisito mera “digitaka na veika e uasivi sara. Ko ni sa na qai galala kina mai na veika dukadukali kece ga ka na sega na ka mo ni beitaki kina e na Siga e na lako mai kina na Karisito.” (Filipai 1:9, 10, VV) Ena gauna vata oqori, “me kilai na [noda] yalomalumalumu vei ira na tamata kecega.”​—Filipai 4:5.

[iVakamacala e ra]

[iYaloyalo ena tabana e 26]

Sa veisau na ibalebale ni so na itovo vakavanua makawa me vaka na kena dau tabonaki na gusu nida lamawa kei na soli senikau vei ira na lolosi