Na Uciwai e Drodro Cake

DAUVOLAVOLA NI YADRA! MAI CAMBODIA

O SA bau raica e dua na uciwai me drodro cake tiko? Vakacava na veikauloa e dromu tu me veimama na yabaki? O kila nira dau vakavale tale ga tamata ena vale e ciri toka ga e wai, ra qai toki ke sa mamaca na vanua? O na rairai kaya, “Sega ni rawa.” Ke va qori, ena veisau nomu rai ni o lesu mai Cambodia ena gauna ni draki ca se vulaiuca.

Ena veisiga, ena lomaloma ni vula o Me ina Okotova, e dau vakaturu loaloa na lomalagi ena matakalailai qai bisa na uca ena yakavi. E tau na uca ena vanua mamaca qai kuvukuvu, ra qai luvu na veiuciwai.

Na Cava e Drodro Cake Kina?

Raica mada na mape qori. Dikeva na vanua rau sema kina na uciwai na Mekong kei na Tonle Sap. Rau lai sota, oti rau qai tawase rua, dua e muria na uciwai na Mekong, dua tale e muria na uciwai na Bassac. Sa qai drodro sara yani ena ceva kei Vietnam, me yacova sara na Bucabuca o Mekong.

Ni tekivu ga na vulaiuca sa dau luvu na veibuca lolovira. Na kaukaua ni wai e dau vakavuna me luvu na veiuciwai lalai era dau mamaca tu. Ni tau bi tiko ga na uca, dau lai vakavuna na nodra kumuni na wai ena uciwai na Tonle Sap, oti sa ra qai drodro cake ena vualiku, ra sega ni drodro sobu ina ceva. Qori gona na vuna e dau drodro cake kina na uciwai me lai yacova sara yani na drano o Tonle Sap ena gauna e waluvu kina.

Na drano qo e toka volekata e dua na vanua vovodea, e 100 na kilomita mai Phnom Penh, na koroturaga kei Cambodia. Donuya na draki mamaca, e kovuta e rauta ni 3000 na kilomita vakarivirivi na levu ni drano. Ia ni draki ca, e dau vakava se vakalimataki na tubu ni wai mai na kena ivakarau taumada, qai vakavuna me drano levu duadua qai wai bulabula ena cevaicake kei Esia.

Era lai vanua lolobo kina se veidabibi na vanua ra dau tei tu kina na raisi kei na vunikau, davo kina na gaunisala, kei na koro. Era dau soko toka na dausiwa ena wai e dua ga na mita kena titobu, ia qo era sa sokota nodra waqa ena wai e ubia tu na veikauloa, e so na vunikau e 10 na mita na kedra balavu! Ena so tale na vanua e dau tukuni ni leqa tubukoso na mataqali waluvu va qo. Ia era dau raica na kai Cambodia ni yaga dina vei ira na waluvu qori. Na vuna?

Na Yaga ni Waluvu

Na drodro cake ni uciwai na Tonle Sap e lai kumuna kina e levu na qele nuku bulabula ina buca o Tonle Sap. Kena ikuri, e levu na ika mai na uciwai na Mekong era dau gole cake ina drano, ra qai lai vakasucu ena vanua bulabula qori. Koya gona, e dua na drano kilai levu e vuravura na Tonle Sap baleta nira laurai kina vakalevu na ika bulabula ni waidranu. Ni oti na draki ca, e dau maca totolo na drano, so gona na gauna era sa tomi ika ga mai na vunikau na dausiwa!

Na waluvu e dau yaco qo ena veiyabaki e vakavuna vakalevu na veisau ni ka e yaco ena iyaubula. Ena duidui kina na ivakarau ni nodra tubu na vunikau drokadroka kei na kau tale e so ni vakatauvatani kei na kau era bula ena so tale na vanua. Era dau tubu berabera na vunikau ena draki mamaca ni dau mira na drauna, ena qai tubu tale ena draki ca. Ia ena yaco na kena veibasai ena vunikau ra tubu ena yasayasa na Tonle Sap, ena dau mira ga na drauna ena gauna ni waluvu ni bisa na uca. Na gauna e tekivu kina na draki mamaca, ena buroro mai na tabanikau qai tubu totolo sara. Na gauna e mamaca kina na drano, sa ra dau qai veitaqataqai tu na draunikau madu e delana, e dau vakavuna na bulabula vinaka ni vunikau kei na so tale na kau ena draki mamaca e salamuria mai.

Vale Duru Balavu kei na Vale Ciri

Vakacava o ira na lewenivanua qo? Ni draki mamaca, so era tara vale duru balavu ena drano era vakaitikotiko kina. E dau 6 na mita na cere ni vale. Ia, ni waluvu e dau lai kabi sara yani ena matanikatuba na waqa ni qoli kei na beseni kaukamea lelevu era dau lele kina na gone.

So tale ra vakaitikotiko ena dua na mataqali vale e ciri toka e wai. Ra semata vata na kau era veiciriyaki voli tu me nodra fuloa ni vale ciri. Nira sa lewe levu ga mai vakavuvale, sa na sema tale tiko na fuloa qori me vakalevutaki kina na vale. E sa volekata na 170 na koro ena drano qo.

Ena siga, era na siwa toka na itabagone kei ira na itabaqase. Ni toso cake se lutu sobu na iyalayala ni wai, ra dau toso ena vica vata na kilomita na veivale se na koro taucoko mera volekata na baravi vou se na vanua e kati kina na siwa.

E vakayagataki me sitoa na bavelo babalavu se me makete, e dau volitaki kina na veika ra gadreva na lewenikoro, ra dau vakayagataki tale ga me basi. Na nodra koronivuli tale ga na gone e ciri toka i wai. Na vanua e drodro cake kina na uciwai qo kei na ka bula taucoko era tiko kina, okati kina na kau kei na tamata ena vakatau tiko ena itosotoso ni wai.

[Mape ena tabana e 31]

(Raica tale na ivola)

Draki mamaca

Draki ca

CAMBODIA

Drano na Tonle Sap

Uciwai na Tonle Sap

Uciwai na Mekong

PHNOM PENH

Uciwai na Bassac

Bucabuca o Mekong

VIETNAM

[iYaloyalo ena tabana e 31]

E dua na gonetagane e voce tiko ena Uciwai na Tonle Sap

[iYaloyalo ena tabana e 31]

Na irairai ni koro qori ena draki mamaca kei na gauna ni draki ca

[iTaba ni Credit Line ena tabana e 31]

Mape: Based on NASA/Visible Earth imagery; itaba ni koro: FAO/Gordon Sharpless