Ra Taroga na iTabagone

Na Cava Era Sega ni Taleitaki Yau Kina na Goneyalewa?

Au solia vua noqu dina taucoko. Au tukuna vua na ka kece me baleti au​—na ka au taukena, na vanua au sa lesuva mai, na tamata au kila. Rairai sa na vinakata sara ga me keirau veibuku!

Au kaya ga meu bacaniqele meu yali vakasauri! E sega beka ni kila na tagane qo niu sega ni taleitaki koya? Au na tinia vinaka vakacava na veivosaki qo, me kua kina ni nanuma niu cati koya?

O SA na yacova toka na yabaki ni bula mo veibuku kina. O na vinakata mo vosaka e dua e totoka na kena irairai qai tautauvata nomudrau vakabauta. (1 Korinica 7:39) De dua, o dau saga ena veigauna sa oti mo vosaka e dua, ia a sega ni vakavatukana nomu sasaga qori.

Ke o vinakata mo kila vinaka e dua na goneyalewa, na cava eso na tikina mo vakasamataka? Na ivakasala vakaivolatabu cava mo nanuma tiko?

Na Ka me Caka e Liu

Ni bera ni o vakatulewataka mo vosaka e dua na goneyalewa, e tiko eso na iwalewale mo kenadau kina, ena yaga qori ena nomu veitokani kei ira kece. Vakasamataka mada qo.

◼ Saga mo dau itovo vinaka. E kaya na iVolatabu na loloma e ‘sega ni dau cakava na ka e sega ni kilikili.’ (1 Korinica 13:5) Na itovo vinaka ena vakaraitaka ni o dokai ira eso tale, e dusia tale ga ni o sasagataka mo bulataka na itovo i Karisito. Na itovo vinaka e sega ni vaka na isulu o tokara mo dokai kina, o qai lai luvata ni o yaco e vale. Tarogi iko mada, ‘E dau vinaka beka noqu itovo niu veimaliwai kei ratou e vale?’ Ke sega, o na rairai vakaraitaka ena voraki na itovo qo ni o veimaliwai kei ira na wekamu. Nanuma, mo kila mada e liu se vakacava nomu ivakarau ni bula, na goneyalewa yalomatua ena dikeva nomu ivakarau vei ratou nomu vuvale.​—Efeso 6:1, 2.

Na ka era kaya na goneyalewa: “Au dau taleitaka na tagane itovo vinaka ena ka lelevu vaka kina na veika lalai sara mada ga, me vaka nona dolava vei au na katuba kei na nona dau yalovinaka qai lomani ratou vinaka noqu vuvale.”​—Tina, e yabaki 20.a

“Au sega ni dau taleitaka ke dua e taroga na taro vakaitaukei, me vaka ‘O veivosaki tiko?’ ‘Na cava na nomu isausau?’ E sega ni itovo vinaka qo, ni vakavuna meu yalolailai!”​—Kathy, e yabaki 19.

◼ Mo savasava tiko ga vakayago. Na savasava vakayago e ivakaraitaki ni veidokai. (Maciu 7:12) Ke o dokai iko, era na dokai iko tale ga na tamata. Ia, ke o sega ni kauaitaka na nomu savasava vakayago, ena vakaleqa nomu sasaga mo veibuku kei na dua.

Na ka era kaya na goneyalewa: “E dua na tagane a vinakati au e dau boica na gusuna. Au sega ni vosota rawa.”​—Kelly, e yabaki 24.

◼ Saga mo kenadau ena veivosaki. Na veivosaki vinaka e yavu ni dua na veibuku e dede. E okati kina na veika e sega ni baleti iko ga, ia na ka tale ga e baleti koya nomu itokani.​—Filipai 2:3, 4.

Na ka era kaya na goneyalewa: “Au taleitaka na veimaliwai kei ira na cauravou era dau semata na veivosaki, ena dau nanuma na ka au tukuna vua qai dau taro me tomani tiko ga kina na veivosaki.”​—Christine, e yabaki 20.

“Au vakabauta nira rawai na cauravou ena veika era raica, ia o ira na goneyalewa ena ka era rogoca.”​—Laura, e yabaki 22.

“E vinaka na soli iloloma, ia ke dau veivosaki vinaka o cauravou, me veivakacegui qai veitaraicake na nona vosa . . . Sa yawa! Ena maleka dina ya.”​—Amy, e yabaki 21.

“Ke dua na cauravou e lasalasa qai veiwali toka, au na taleitaka meu kilai koya vinaka, ia me dau veivosakitaka tale ga na veika bibi qai sega ni taura vakamamada.”​—Kelly, e yabaki 24.

Ena yaga vakalevu ke muri na vakatutu sa tukuni oti mai, o na marautaka kina na veitokani vinaka. Koya gona, cava mo cakava ke o kila ni sa rawa mo veibuku kei na dua na goneyalewa?

iKalawa e Tarava

◼ Mo vakaliuliu. Ke o vakasamataka tiko e dua na nomu itokani o dau taleitaka, ena rairai yaco me kemu isa vinaka ni vakawati, mo vakaraitaka vua ni o taleitaki koya. Talaucaka vakadodonu na lomamu. Dina o na leqataka ni na sega ni ciqomi iko, ia ni o vakaliuliu na vosa vua, e vakaraitaka ni o sa tamata matua.

Na ka era kaya na goneyalewa: “Au sega ni kila na ka e tu ena vakasama ni tamata. Ke dua gona e via kilai au vinaka, me na dau dina qai tukuna vakadodonu na lomana.”​—Nina, e yabaki 23.

“Ena rairai mawi toka ke dua noqu itokani e vosaki au ni keirau veitokani tu ena dua na gauna. Ia, au na dokai koya ke vinakata me keirau veitau.”​—Helen, e yabaki 25.

◼ Doka na vakatulewa i goneyalewa. Vakacava ke sega ni vinakata nomu itokani mo drau veitau? Mo vakaraitaka ni o doka nona vakatulewa, ni o koya ga e kila na lomana, kei na nona tukuna sega e vakaraitaka ni drau na sega ga ni veitau. Ia, ke o cikevi koya tiko ga mo drau veitau e vakaraitaka ni o sega ni matua. Ke o sega ni doka na vakatulewa i goneyalewa​—rairai o cudruvaka nona vakasuka​—e vakaraitaka beka ya ni o kauaitaki koya se nomu gagadre ga?​—1 Korinica 13:11.

Na ka era kaya na goneyalewa: “E dau vakaninivaki dina niu tukuna na sega vua e dua na cauravou, qai saga tiko ga me yaco na lomana.”​—Colleen, e yabaki 20.

“Au tukuna vua e dua na cauravou niu sega ni vinakati koya, ia a saga toka ga me kila noqu naba ni talevoni. Au via vakayalovinakataki koya ga. De dua a sega ni rawarawa vua me vakaraitaka na lomana. A vinakati gona meu vakaraitaka vakadodonu vua noqu vakatulewa.”​—Sarah, e yabaki 23.

Ka me Kua ni Caka

Eso na cauravou era nanuma ni sega ni dredre nodra vosaka na goneyalewa. Rairai era na veisisivi kei na nodra icaba se o cei ena levu duadua na yalewa e vosaka. E sega ni vakaraitaki ni loloma na veisisivi qo, e vakarogorogocataki keda. (Vosa Vakaibalebale 20:11) Ena sega ni yacovi iko qori ke o muria na vakatutu qo.

◼ Kua ni wede. Ena kilai ni dua e wede ena nona ivosavosa kei na nona ivukivuki. E sega ni nona inaki me saga na veibuku savasava. Na itovo va qo e sega ni salasalavata kei na ivakasala ni iVolatabu oya na nodra raici na ‘goneyalewa, mera vaka na ganemu ena yalosavasava sara.’ (1 Timoci 5:2) Na wede e vakavuna na veitokani e sega tu na kena yavu, era qai isa ni vakawati ca tale ga. Ena kila tiko qori na yalewa yalomatua.

Na ka era kaya na goneyalewa: “E sega ni vinaka ni dua e wedevi iko, baleta ni o kila ni veika e tukuna, a tukuna tale ga vua na nomu itokani yalewa ena vula sa oti.”​—Helen, e yabaki 25.

“A wedevi au e dua na cauravou rairai totoka, e dau tukuna vakalevu na veika e baleti koya. Ni tomani keitou gona e dua na goneyalewa, e cakava tale ga na ka vata ga ya vua. Ni gole mai na ikatolu ni goneyalewa e baci tukuna tale na ivosavosa oya. E votivoti dina!”​—Tina, e yabaki 20.

◼ Kua ni vaqitoqito. Mo kua ni nanuma nomu veitokani kei ira na goneyalewa e tautauvata kei na nomu veitokani kei ira na nomu itokani cauravou. Na vuna? Vakasamataka mada: Ke o tukuna vua nomu itokani tagane ni rairai vinaka nona isulu vou se o drau dau veivosaki vakalevu qai tukuna lo vua eso na ka me baleti iko, ena sega sara ni tiko vua na vakasama ni o domoni koya. Ia, ke o mani cakava qo vua e dua na goneyalewa, drau dau veivosaki vakawasoma o qai tukuna vua eso na ka lo, ena rairai nanuma ni o domoni koya.

Na ka era kaya na goneyalewa: “Era sega ni kila na cauravou ni veika era cakava vei ira nodra itokani tagane, e sega ni rawa nira cakava vei ira na goneyalewa.”​—Sheryl, e yabaki 26.

“Ena kila e dua na cauravou na noqu naba ni talevoni veikauyaki, qai vakauitukutuku mai ena text. Na cava beka nona inaki? Eso na gauna e dau tekivutaki na veitokani ena vakauitukutuku ena talevoni, o na solia kece kina na yalomu, ia e vakacava sara mada na levu ni ka o rawa ni tukuna ena vakauitukutuku va qo?”​—Mallory, e yabaki 19.

“Era sega ni kila na cauravou na totolo ni kena dau tarai ira na goneyalewa na ivukivuki eso, vakabibi ke dau yalovinaka o tagane qai rawarawa na veivosaki kei koya. E sega ni tukuni ni vinakata sara ga o goneyalewa me veibuku. Au vakabauta ni levu na goneyalewa era diva tu me dua na kedra isa, ia era na vakaraica toka e dua ena ganiti ira dina.’”​—Alison, e yabaki 25.

Me Donu Nomu Rai

E sega ni ka vakayalomatua qai yavutaki ena dokadoka ni o nanuma nira na taleitaki iko na goneyalewa kece. Ena qai taleitaki iko ga e dua ke o nanuma qo: Na nomu itovo e bibi cake mai na kemu irairai. E sega ni kurabuitaki ni vakabibitaka na iVolatabu meda ‘vakaisulu ena itovo vou.’​—Efeso 4:24.

E tinia o Kate, e yabaki 21: “Era nanuma na cauravou ni nodra dara eso na isulu kei na kedra irairai era na taleitaki ira kina na goneyalewa. Ena so na ituvaki ena dina taucoko qori, ia au vakabauta ni levu na goneyalewa era taleitaka cake na cauravou itovo vinaka.”b

Levu na taro e dau veivosakitaki ena “Young People Ask ” e rawa ni kune ena Web site www.watchtower.org/ype

[iVakamacala e ra]

ME VAKASAMATAKI

◼ O na vakaraitaka vakacava ni o dokai iko?

◼ O na vakaraitaka vakacava ni o doka na vakatulewa kei na loma i goneyalewa?

[iYaloyalo ena tabana e 29]

Na itovo vinaka e sega ni vaka na isulu o tokara mo dokai kina qai lai luvata ni o yaco e vale