Ra Taroga na iTabagone
Na Cava Era Sega ni Taleitaki au Kina na Tagane?
E kila vinaka na tagane qo niu kilai levu baleta niu tukuna vua ni so tale na tagane era taleitaki au tiko. E lasa vua na noqu tukuna nira via leqa toka eso na noqu itokani. E kila tale ga niu yalomatua—au dau vakadodonutaki koya ena so na ka e tukuna. Au se waraka tiko na gauna me keirau na veibuku kina.
E yalewa matavinaka, ia e vaka me yalowai! E dau dredre toka meu tukuna vua na ka. E dau vakadodonutaki au ena gauna au vosa kina! Au dau via dro sara ga ena gauna au raici koya kina.
O DAU lomaleqataka nira sega ni taleitaki iko na tagane? E levu na yalewa era dau lomaleqataka qo, vei ira sara mada ga o nanuma ni rawarawa vei ira! Me kena ivakaraitaki o Joanne. E yalewa matavinaka, yalomatua, qai gusumacala. Ia, e tukuna: “Au dau siqema nira sega ni taleitaki au na tagane. O ira au vinakata era sa taleitaki au toka, ia vakalailai ga era sega tale ni via vosa vei au!”
Na cava na ka era dau taleitaka na tagane vei ira na yalewa kei na cava era sega ni taleitaka? Na cava mo cakava mo kua kina ni vakamadualaki iko, me rawa ni vinakati iko kina e dua na tagane vinaka?
Ka me Caka
● Kila nomu rai kei na lomamu. Rairai o sa tekivu vinakati ira vakalevu na tagane ena gauna o sa yacova kina na bula vakaitabagone. De dua o sa vinakati ira tiko e levu tale na tagane. Ena yaco ga qo. Ia e rawa ni vakaleqai nomu rai kei na nomu toso vakayalo ke totolo sara nomu taleitaka na imatai ga ni tagane o mateca. E taura toka na gauna meda qai yalomatua, qori nomu ‘vakavoutaka nomu vakasama’ ena ka e bibi cake, kei na nomu sauva eso na isausau.—Roma 12:2; 1 Korinica 7:36; Kolosa 3:9, 10.
Eso na tagane era dau vinakati ira na yalewa era yalowai se ra sega ni kila e levu na ka. Ia o ira na tagane va qo era vinakati ira ga na yalewa ena kedra irairai, qai sega ni ka e kilai tani kina. Ia na tagane yalomatua, ena vakaraica ga na yalewa e tautauvata nodrau rai.—Maciu 19:6.
Na ka era kaya na tagane: “Au dau taleitaka na yalewa e sega ni dau veilaroi na nona itovo.”—James.
“Au na bau makutu toka vua e dua na yalewa e vakaraitaka vakadodonu nona rai ena veidokai qai sega ni duavata ena ka kece ga au tukuna. Kevaka mada ga e yalewa rairai totoka, au na sega ni taleitaki koya kevaka e tukuna ga na ka au via rogoca. Ena rivarivabitaki dina qo!”—Darren.
“Meu tukuna na ka dina, au dau vinakati ira ga vakalevu na yalewa rairai totoka. Ia e rawa ni yali totolo qo kevaka e sega ni laurai vua na yalewa na isausau e yaga qai dei. Ia ena yasana adua, e kila na ka me cakava ena nona bula—qai sauva toka eso na isausau—ena taleitaki sara o koya.”—Damien.
● Dau veidokai. Me vaka ga nomu vinakata mo lomani, era vinakata tale ga na tagane mo rokovi ira. E sega ni kurabuitaki na kena tukuni ena iVolatabu ni o koya na tagane vakawati me lomana na watina, ia me qai “dokai watina vakalevu” o yalewa vakawati. (Efeso 5:33) Me salasalavata kei na rai vakayalomatua qo, e caka e dua na vakadidike vei ira na drau vakacaca na gonetagane, e laurai ni sivia e 60 na pasede era kauaitaka vakalevu na veidokai mai na veidomoni. Era duavata tale ga ena tikina qo e sivia e 70 na pasede na tagane era uabula.
E sega ni kena ibalebale meda vakamalumalumu sara ga ena gauna eda veidokai kina— nomu sega sara ga ni via vakaraitaka na dodonu ni nomu rai kei na lomamu. (Vakatekivu 21:10-12) Ia na sala o na vakaraitaka kina nomu rai, ena vakatau kina nona vinakati iko e dua na tagane. Kevaka e dau vakawasoma nomu vakacala se vakadodonutaka na ka e dau tukuna, ena rairai nanuma ni o sega ni dokai koya. Ni o kauaitaka nona rai kei na ka yaga e dau tukuna, ena rawa ni ciqoma qai taleitaka nomu rai. Koya gona na tagane yalomatua ena kila tale ga ke o dau dokai ratou nomu matavuvale kei ira tale eso.a
Na ka era kaya na tagane: “Era dau taleitaka na tagane me kauaitaki na nodra nanuma, vakabibi ke ra cakava qo na yalewa era dau vinakata.”—Anthony.
“Au vakabauta ni bibi duadua na veidokai ena kena tekivutaki e dua na veiwekani, qai yaco e muri na veidomoni.”—Adrian.
“Kevaka e dokai au e dua na yalewa, e vakaraitaka ya ni lomani au tale ga.”—Mark.
● Me rakorako qai savasava tiko ga nomu isulusulu. Nomu isulusulu kei na nomu sasauni e vakaraitaka vakalevu na nomu rai kei na nomu itovo. Ni bera mada ga ni o vosa vua e dua na tagane, ena tukuni iko vakalevu nomu isulusulu. Ia ena vinaka na kemu irogorogo ke dau maqosa qai rakorako na nomu isulu. (1 Timoci 2:9) Ke mani veivagarogaroi se sakulevu nomu isulusulu, ena tukuni iko ga kina qai sega ni vinaka na kemu irogorogo!
Na ka era kaya na tagane: “Na nona isulusulu e dua na yalewa ena vakaraitaka nona itovo ni rai me baleta na bula. Ke dau daramaka na isulu e mamare se sakulevu, e vakaraitaka ni vinakata vakalevu me kilai.”—Adrian.
“Au dau taleitaka na yalewa e dau kauaitaka na uluna, e boi vinaka, qai malumu na irogorogo ni domona. Ia ena yasana adua au a vinakata dina e dua na yalewa rairai vinaka, ia baleta ni yalewa sakulevu, e oti sara ga noqu vinakati koya.”—Ryan.
“Au dau taleitaki ira na yalewa era sega ni ukutaki ira vakasivia se sega ni dau tokara na isulu e kabita na yago me ra vinakati kina.”—Ethan.
“Na yalewa e tokara na isulu e veivagarogaroi ena vesumonataki ira sara ga na tagane ena imatai ga ni gauna e laurai kina. Au na sega ni via veibuku kei na mataqali yalewa va ya.”—Nicholas.
Ka me Kua ni Caka
● Kua ni wede. E kaukaua cake nodra veivakamuai na marama ni vakatauvatani kei ira na tagane. Na kaukaua ni veivakamuai qo e rawa ni caka ena inaki vinaka se ca. (Vakatekivu 29:17, 18; Vosa Vakaibalebale 7:6-23) Ke o dau cakava qo vei ira na tagane kece o sotava, o na kilai ni o dau wede.
Na ka era kaya na tagane: “Ena bula na yalo i tagane ke rau dabe qai veikabikabi toka kei na dua na yalewa rairai totoka, ena maleka toka vua. Au nanuma ke dua na yalewa e dau vakatarai iko vakawasoma ena gauna drau veivosaki tiko kina, e dau wedewede o koya.”—Nicholas.
“Ke dua na yalewa e dau vakatara na ligadra na tagane kece e sotava se dau raikiviti ira lo na tagane kece e pasi e matana, au na sega ni taleitaka na yalewa va ya baleta ni wedewede.”—José.
“Au rawa ni kaya ni kilai e dua e wede, ena nona vakatarai ira kece na tagane e sotava qai dau totolo sara nona vakamuai koya vua na tagane e kauaitaki koya vakalevu.”—Ethan.
● Kua ni kabi vakasivia. Me vaka ga e tukuna na iVolatabu, erau na “lewe dua ga” e rua rau vakamau. (Vakatekivu 2:24) Ena veiwekani qo, erau na sega soti ni galala na veiwatini me vaka na gauna rau a se bera ni vakawati kina; ia sa na tiko na nodrau veidinadinati. (1 Korinica 7:32-34) Ia ke o qai tekivu kila ga e dua na gonetagane, e sega ni dodonu mo via kila e levu na ka me baleti koya se o koya vei iko. Ke o namaka totolo me kauaitaki iko duadua ga, qo e rawa ni vakaleqa nomudrau veitokani.b
Na ka era kaya na tagane: “Au nanuma ni yalewa dau kabi e dau via kila na veika kece au dau cakava, sega ni rawa me lai veimaliwai kei ira eso tale se me kauaitaka tale eso na ka, ia e via kauaitaki au tu ga.”—Darren.
“E sega ni vinaka ke dau text mai vakawasoma e dua na yalewa au se qai sotava ga, qai via kila se o cei e tiko vata kei au, qo meu na qaqarauni sara ga kina.”—Ryan.
“E rui kabi vakasivia e dua na yalewa ke sega ni dau vinakata mo dau veimaliwai vakalevu kei ira na nomu itokani tagane qai dau levaci iko ena gauna o sega ni sureti koya kina.”—Adrian.
Dokai Iko
O na rairai kila eso na yalewa era dau cakava eso na ka me rawa ni vinakati ira kina na tagane. Eso era dau veisautaka nodra itovo me rawa nira vakaitau ga kina—se dua sara ga kina na watidra. Ia na ivakavuvuli ni ‘tamusuka na ka o kaburaka’ e vauci ena tikina qo. (Kalatia 6:7-9) Ke o sega ni raica vakabibi na ivakatagedegede o via bulataka, ena rairai vinakati iko tale ga na tagane e sega ni doka na ivakatagedegede ya.
Sega ni tagane kece ena vinakati iko—ia e rawa ni vinaka qo! Ia ke o kauaitaka na kemu irairai kei na ivakarau ni lomamu, o na “talei sara ena mata ni Kalou”—ena qai vinakati iko tale ga na tagane e ganiti iko dina.—1 Pita 3:4.
Levu tale na ulutaga mai na “Young People Ask” e rawa ni kune ena Web site www.watchtower.org/ype
[iVakamacala e ra]
a Raica na wase 3 ni ivola na Questions Young People Ask—Answers That Work, Volume 2, tabaka na iVakadinadina i Jiova.
b Ia kevaka e rua rau sa veimusumusuki oti, e donu kevaka e rau dau veikauaitaki vakai rau.
VEIKA ME NANUMI
● O na doka vakacava nona rai e dua na gonetagane kei na lomana?
● O na vakaraitaka vakacava ni o dokai iko?
[iYaloyalo ena tabana e 28]
Na loloma kei na veidokai e vaka e rua na taya ni basikeli—e rau yaga ruarua