Vakarautaki ni Suinivosa

E LEVU era lesi mera vosa ena ivavakoso era vakayagataka e dua na gauna levu mera vola yadua sara ga kina na ka mera tukuna, tekivu ena ikau ni vosa me yaco sara ina kena itinitini. Dua na ka na levu ni veva era vakavola, me yacova ni sa qai dua e donu vei ira. Rawa ni dua na gauna balavu nodra saga tiko oqo.

Vakacava o iko, o dau vakarautaka vaka oqo na nomu vosa? O via kila e dua na kena icakacaka rawarawa? Ni o sa kila rawa na icakacaka ni kena vakarautaki na suinivosa, sa na sega tale ni qai gadrevi mo vola vakamatailalai na vosa mo cavuta. Sa na qai levu na gauna mo na vakatovotovotaka kina na nomu vosa. Ena sega wale ga ni rawarawa vei iko ni o sa na mai vosa, ena maleka tale ga na vakarogoca, qai uqeta na lomadra na vakarorogo.

Na vunau soqovi levu e dau caka ena ivavakoso e sa dau vakarautaki ga na kena suinivosa. Ia, e levu na vunau e sega. Ena soli beka ga vei iko e dua na usutu mo vosa kina. Se yavutaki nomu vosa mai na dua na ulutaga sa tabaki oti. So na gauna e soli wale sara ga vei iko e so na ivakaro. Na ilesilesi kece vaka oqo ena vinakati kina mo vakarautaka nomu suinivosa.

Ena vakarawarawataka nomu kila na icakacaka ni suinivosa ni o raica na kena sabolo ena taqana e 41. Dikeva ni veitikina bibi taucoko e volai ena tutuna sara i sau ena imawi, qai volai ena matanivola lelevu. Ena ruku ni tikina bibi kece, sa ra qai volai kina na vakasama era tokona. Na ikuri ni tikina e so o na vakayagataka me tokoni ira na vakasama oqo era volai e rukudra, qai veitarataravi sobu na kedra yawa mai na tutuna imawi. Dikeva vinaka na suinivosa oqo. O na raica ni rua na tikina bibi erau salavata sara ga kei na ulutaga. Dikeva tale ga ni veitikina lalai era tiko ena ruku ni tikina bibi era sega ni iukuuku wale ga. Sega, o ira na tikina lalai oqo era tokona sara ga na veitikina bibi era toka e cake.

Ni o vakarautaka e dua na suinivosa, ena sega sara beka ni vaka na irairai ni sabolo oqo. Ia, ni sa matata vei iko na kena icakacaka, sa na rawarawa sara nomu kumuna e so na itukutuku, mo vakarautaka sara e dua na vosa vinaka ena loma ga ni dua na gauna lekaleka. Ia, mo tekivu e vei?

Vakalewa, Digia, Tuvana

Me na dua nomu usutu. Me kua ni rabailevu nomu usutu, me kua ni dua ga na vosa. Na nomu usutu e uto sara ga ni itukutuku o via vakasavuya, ena vakatakila sara ga na yasana o na vakamacala mai kina. Ke o lesi mo vosa ena dua na usutu vakarautaki, vakalewa yadua na kena vosa. Ke yavutaki na nomu usutu mai na itukutuku ena dua na ivola, vulica vinaka na itukutuku oqori qai vakasamataka vata tiko kei na nomu usutu. Ia, sa na qai nomu itavi mo bulia nomu usutu ke vakaraitaki ga vei iko na vanua me kau mai kina nomu ivakamacala. Ia, ni bera oqo, ena yaga mo vakekeli mada. Dolava nomu vakasama, oqo ena vakarawarawataka nomu toboka na vakasama vovou.

Ni o vakekeli tiko, tarogi iko tiko ga: ‘Na cava e bibi kina na ulutaga oqo vei ira era na vakarogoci au? Na cava na inaki ni noqu vosa?’ Me kua ni nomu inaki me caka ga me rawa na itavi e lesi vei iko, se me rogorogo vinaka wale ga, me dua na ka o vakavulica vei ira na vakarorogo. Ni sa matata na inaki ni nomu vosa, vola sara. Kua ni guilecava na nomu inaki oqo ni o vakarautaka tiko na nomu itavi.

Ni sa macala na inaki ni nomu vosa, o sa digitaka tale ga e dua na usutu ena rawati kina na inaki oqori (se o sa veinanuyaka vinaka se o na rawata vakacava na nomu inaki ni o raica vata kei na usutu sa lesi vei iko), sa rawa ni o qai tekivu vakelia na itukutuku ena ganita ga na nomu usutu kei na inaki ni nomu vosa. Vakasaqara na vakasama ena yaga sara ga vei ira na vakarorogo. Me kua ni rabailevu tu ga na nomu ivakamacala, vakelia e so na itukutuku matata e yaga, e veivakavulici tale ga. Me veirauti na levu ni ka o vakelia. E rawa ni levu tale na ka o vakelia, lailai na ka o rawa ni vakayagataka, mo digia vinaka gona na kena ga mo na vakayagataka.

Me matata vei iko na tikina bibi kece mo na vakayagataka me tokona na nomu usutu, me na rawa tale ga kina na inaki ni nomu vosa. Oqo sara ga na uto ni nomu ivakamacala, na nomu suinivosa. Me vica na nomu tikina bibi? Ke lekaleka nomu gauna, sa rawa ni rauta ga e rua, ke o vosa me dua mada ga na aua, sa rawa ni rauta ga e lima. Na lailai ga ni nomu tikina bibi na kena rawarawa mera nanuma na vakarorogo.

Ni sa rawa na nomu usutu, sa matata tale ga vei iko na tikina bibi mo vakayagataka, sa rawa ni o tuvanaka sara na veika o sa vakelia mai. Digitaka na vakasama e so ena tokona sara ga vakadodonu na veitikina bibi o sa vakarautaka. Digitaka na itukutuku ena rogorogo vou kina na nomu ivakamacala. Ni o digia na tikinivolatabu me tokona nomu veitikina bibi, dikeva e so na vakasama o na vakayagataka mo vakamacalataka kina me vakaibalebale. Biuta na veika o vakelia ena ruku ga ni tikina bibi e ganita. Ke so na itukutuku e sega ni ganita e dua na tikina bibi, kauta laivi​—veitalia mada ga ke rogorogo vinaka​—se biuta ena dua na nomu waqanivola de na yaga ena dua tale na gauna. Vakayagataka ga na itukutuku vinaka duadua. Ke sivia na ka o vakamacala kina, ena vakavuna mo vosa vakatotolo, ena vovodea kina nomu ivakamacala. E vinaka cake mo vakamacalataka vei ira na vakarorogo e vica wale ga na tikina bibi era yaga dina, mo vakamacalataka vinaka tale ga. Kua ni vosa tiko ga ni sa oti nomu gauna.

Ena gauna oqo, ke o se bera ni tuvana vakaveitarataravi na veika o sa vakarautaka, tuvana sara. Oqo na ka a cakava na dauvola Kosipeli, o Luke. Ni sa kumuna e levu sara na itukutuku dina me baleta na ka e via vola, sa qai “tuvana vakavinaka.” (Luke 1:3, VV) De o via tuvana me muria na toso ni gauna se vakamuria ga na veitaravi ni vakasama, me liu beka mai na ka e yaco qai tarava na ka e lai vakavurea se ka e lai basika kina, se leqa kei na kena iwali, me caka ga ena dua na kena icakacaka mo na rawata kina na inaki ni nomu vosa. Me kua ni tamoi vakasauri na nomu ivakamacala. Me maravu nomu kauti ira na vakarogoci iko mai na dua na vakasama ina dua tale, mo kua ni veiladeyaki vakasauri mera qai sega ni sema rawa na vakarorogo na nomu ivakamacala. Na nomu ivakamacala e dodonu me vakamuai ira ina tikina o vinakata mera kila. Ni o vakarautaka tiko na veitikina mo vakabibitaka, vakasamataka se na vakacava nodra rogoca na vakarorogo. Ena rawarawa beka mera muria na nomu ile? Ena uqeti ira beka na ka era rogoca mera muria sara, me salavata kei na inaki ni nomu vosa?

Oti oya, vakarautaka nomu ikaunivosa me dreti ira na vakarorogo mera rogoca nomu ivakamacala, me vakaraitaka vei ira ni ka o na vakarau tukuna e baleti ira sara ga. Rawa ni o vola sara ga na imatai ni vica na nomu iyatuvosa. Kena iotioti, vakarautaka e dua na itinitini e veivakauqeti, ena rawati kina na inaki ni nomu vosa.

Ke o vakarautaka totolo nomu suinivosa, ena levu na gauna mo vakavinakataka kina ni bera nomu vakaitavi. O na raica beka ni vinaka mo tokona nomu ivakamacala ena so na fika, dua beka na vosa vakatautauvata, se dua na italanoa dina. Nomu cavuta e dua na ka e yaco tiko se dua na ka e kauaitaki tiko vakalevu ena vakarawarawataka nodra raica na vakarorogo se yaga vakacava vei ira na nomu ivakamacala. Ni o railesuva tiko nomu vosa, o na raica ni so na itukutuku o vakarautaka o rawa ni bulia me ganita na ivavakoso. Nomu vakalewa na nomu itavi kei na nomu vakavinakataka tiko ga e bibi sara ga ena nomu tuvanaka e dua na suinivosa vinaka me lai basika kina e dua na vosa e momona.

Eda duidui, e so era vakarautaka nodra vosa era vakavola e levu na ka, e so e sega soti. Ia, kevaka o tuvana nomu vosa ena vica wale ga na tikina bibi, kauta laivi na veika e sega ni veiganiti, qai tuvana veitarataravi na veitikina lalai ena ruku ni veitikina bibi, ona raica ni sa na sega tale ni o qai vakavola tiko na vosa yadua mo cavuta ena veigauna o vakarautaka kina nomu vosa. Sa na vakabula gauna dina! Ena torocake tale ga na ivakatagedegede ni nomu vosa. Ena laurai levu sara ga ni sa yaga vei iko na Koronivuli ni Vuli Vunau.