Wase Tolu
Taura Matua na Vosa ni Kalou
1. (a) E raica vakacava o Isireli makawa ni dau vosa dina na Kalou? (b) Na cava e bibi kina vei keda oya?
“DOU sa kila e na lomamuni taucoko kei na yalomuni taucoko, ni sa sega ni lutu e dua na ka e na ka vinaka kecega sa vosataka e na vukumuni ko Jiova na nomuni Kalou; sa yaco kecega vei kemuni.” (Josua 23:14-16) Oqo na ka a kaya o Josua vei ira na qase ni Isireli nira sa lai vakaitikotiko ena Vanua Yalataki. Io era yaco dina na veika a yalataka o Jiova. Na itukutuku oya—kei na veika kece tale era volai tu ena iVolatabu—era maroroi ena vukuda “me rawa kina nai nuinui.”—Roma 15:4.
2. (a) Ni tukuni ni “Kalou sa vakavuna nai Vola Tabu,” na cava beka na kena ibalebale? (b) Nida kila ni uqeti vakalou na iVolatabu, na cava meda cakava kina?
2 E nei Jiova na iVolatabu dina ga nira vakayagataki e rauta ni le 40 na tamata mera vola. Kena ibalebale beka oqo ni a lewa sara tiko ga o koya na kena volai na lewena kece? Io. A vakayagataka kina na yalona tabu kaukaua, na nona igu yavavala. E dina kina na ka e kaya na yapositolo o Paula: “Sai koya na Kalou sa vakavuna nai Vola Tabu kecega, . . . me yaco kina na tamata ni Kalou me vakarau tu, ni sa vakarautaki ki nai valavala vinaka kecega.” O ira kece era vakadinata na tikina oqo era vakabauta ra qai bulataka na ivakasala ni iVolatabu.—2 Timoci 3:16, 17; 1 Cesalonaika 2:13.
Vukei Ira Mera Vakamareqeta
3. Na cava na sala vinaka duadua meda vukei ira kina na sega ni vakabauta na iVolatabu me Vosa ni Kalou?
3 E levu eda vosa vei ira era sega ni vakabauta ni Vosa ni Kalou na iVolatabu. Eda na vukei ira vakacava? Vakalevu ga, na sala vinaka duadua, oya meda cega vei ira na iVolatabu mera wilika na ka e tu e loma. “Sa bula na vosa ni Kalou, ka kaukauwa, ka gata vakalevu ka mucu ga nai seleiwau batirua . . . sa vakalewa sara na nanuma kei nai naki ni yaloda.” (Iperiu 4:12) “Na vosa ni Kalou” e sega ni itukutuku mate; e itukutuku bula! Na veika e yalataki kina ena sega ni daro. Ena lauti koya cake e dua na tamata yalomalumalumu na ka e tukuna na iVolatabu mai na ka eda tukuna ga o keda.
4. Na cava soti na ivakamacala vakaivolatabu era rogoca e so e veisautaka nodra rai me baleta na iVolatabu, ia na cava e veisau kina na nodra rai?
4 E levu era na via tosoya na nodra vakadidike nira raica ga na yaca ni Kalou ena iVolatabu. E so tale e lomadra mera vulica na iVolatabu ni vakaraitaki vei ira na ka e tukuna me baleta na inaki ni bula, na vuna e vakatara kina na ca na Kalou, na ibalebale ni veika lelevu e yaco tu nikua, se na inuinui ni bula tawamudu ena vuravura parataisi. E so e sagai ira na yalovelavela baleta ga na ivalavala ni sokalou era muria, ia era tataleitaki sara nira rogoca ni vakamacalataki vakaivolatabu vei ira na vuna e yaco kina oya kei na ka mera cakava mera tataqomaki kina. Na cava beka era tataleitaki kina vaka oya na tamata yalomalumalumu? Baleta ni ivakamacala era rogoca ena veika bibi kece oqo e vu mai na ivurevure ni itukutuku nuitaki duadua, na iVolatabu.—Same 119:130.
5. (a) Na cava beka era na kaya kina e so nira sega ni vakabauta na iVolatabu? (b) Eda na vukei ira vakacava e vaka oya na nodra rai?
5 Vakaevei ke ra tukuna e so nira sega ni vakabauta na iVolatabu? Me sa tini beka e kea na veivosaki? Me kua, vakabibi ke ra tu vakarau mera rogoca na nomu ivakamacala ra qai veivosaki kei iko. De dua era okata na iVolatabu me nodra ivola na lotu ni Veivanua Vakarisito. Era na sega ni taleitaka na iVolatabu baleta nira raica ni dau veivakaisini na lotu, e siova na politiki, qai sega ni cegu kina na kumuni ilavo. Vakacava mo taroga ke dina oya? De ra na via vuli sara ni tukuni vei ira ni iVolatabu e sega ni vakadonui lotu ni Veivanua Vakarisito baleta na veika vakavuravura e vakacakava voli, nira kila tale ga na veika erau duidui kina na lotu ni Veivanua Vakarisito kei na lotu Vakarisito dina.—Maika 3:11, 12; Maciu 15:7-9; Jemesa 4:4.
6. (a) Na cava o vakadinata kina ni iVolatabu e Vosa ni Kalou? (b) Na cava e so tale na yavu mera vukei kina na tamata mera raica ni Kalou ga a vakavuna na iVolatabu?
6 E so era na tataleitaki ni vakamacalataki ga vei ira e vica na ivakadinadina e dusia ni uqeti vakalou na iVolatabu. Ia vei iko, na cava o raica o vakadinata sara ga kina ni iVolatabu e ivola ni Kalou o Jiova? Baleta beka ni tukuni kina se o cei e vakavuna? Se baleta beka ni tu ena iVolatabu e levu na parofisai matailalai ni veika ena qai yaco, era parofisai e rawa ga nira vu mai na kaukaua e cecere cake vua na tamata? (2 Pita 1:20, 21) De dua e lauti iko na kena veisemati vinaka na lewe ni iVolatabu, dina ga nira vola e 40 na tamata qai taura e 1,600 na yabaki na kena volai? Se na kena donu vinaka vakasaenisi ni veidutaitaki kei na ivola tale e so era volai ena gauna oya? Se na nodra tukutuku beka vakadodonu o ira na vola? Se na kena sega ni vakarusai rawa ena inaki ca? Se cava ga o raica ni lauti iko, mo vakayagataka oqori mo vukea kina e so tale.a
Noda Wili iVolatabu
7, 8. (a) Na cava meda cakava me yaga kina vei keda na iVolatabu? (b) Na cava tale e gadrevi mai na noda dau wilika tu ga vakataki keda na noda iVolatabu? (c) O mai kila sara mada vakacava o iko na inaki i Jiova?
7 Sa vinaka nida vukea tiko e so tale mera vakabauta na iVolatabu, ia o keda tale ga meda dau wilika. Vakaevei, o sa cakava tiko oqori? Sega ni dua tale na ivola e bau tabaki me tautauvata na kena bibi. Ia e sega ni kena ibalebale ni sa rawa nida wilika tu ga vakataki keda, me sega ni gadrevi kina e dua tale na ka. E kaya na iVolatabu meda kua ni tawasei keda meda lai tu duadua ga. Meda kua ni nanuma nida na kila rawa na ibalebale ni ka kece ena noda vakekeli ga vakataki keda. Meda lotu Vakarisito matua, ena gadrevi meda dau vuli vakataki keda, meda tiko wasoma tale ga ena nodra soqoni na tamata ni Kalou.—Vosa Vakaibalebale 18:1; Iperiu 10:24, 25.
8 E vakabibitaki gona ena iVolatabu na tikina oqo ena itukutuku me baleti koya na matanivanua ni Iciopea a wilika tiko na parofisai i Aisea. E dua na agilosi a uqeti Filipi na daukaulotu me tarogi koya na turaga oya: “O sa kila na ka ko sa wilika, se segai?” A sauma ena yalomalumalumu na kai Iciopea: “Au sa rawata vakaevei, kevaka sa sega e dua me tuberi au?” A kerei Filipi sara me vakamacalataka vua na tikinivolatabu oya. Eda kila ni o Filipi a sega ni dua e dau wilika tu ga vakataki koya na iVolatabu, oti oya, e vakamacala sara ena nona nanuma ga. E dua o koya e dau kabita voleka na isoqosoqo rairai ni Kalou. A rawa gona vua me vukea na kai Iciopea ena ivakavuvuli a vakarautaka tiko mai o Jiova ena isoqosoqo oya. (Cakacaka 6:5, 6; 8:5, 26-35) Nikua tale ga, eda na sega ni yalomatuataka rawa vakataki keda na veika sa nakita oti o Jiova. Ena vinakati na veidusimaki loloma e vakarautaka tiko o koya ena nona isoqosoqo rairai.
9. Na ituvatuva ni wili iVolatabu vakacava ena yaga vei keda kece?
9 E vakarautaka na isoqosoqo i Jiova na ivola vakaivolatabu totoka me na matata cake kina vei keda na iVolatabu. Ena ivavakoso ni iVakadinadina i Jiova kece e vuravura e tu tale ga kina na ituvatuva ni wili iVolatabu wasoma e vakarautaki me baleta na Koronivuli ni Vuli Vunau. Ke da saga meda vulica na iVolatabu, eda na qai raica na kena vinaka. (Same 1:1-3; 19:7, 8) Mo saga mo dau wilika na iVolatabu. De o na sega ni kila vinaka na ka kece o wilika tiko, ia e sa na yaga mada ga na veika o sa bau taura rawa mai kina. Me kena ivakaraitaki, ke o wilika wale ga e va se lima na taqana ena dua na siga, o sa na rawa ni wilika tasevu na iVolatabu ena dua na yabaki.
10. (a) O dau wili iVolatabu ena gauna cava? (b) O cei tale e rawa ni vakaitavi kei keda ena wili iVolatabu, ia na cava me kua ni cacavukavuka kina na noda wili iVolatabu?
10 Gauna vakacava mo wili iVolatabu kina? Ke o vagalalataka e 10 se 15 mada ga na miniti e veisiga, ena yaga vakalevu oqori. Ke sega, me dua nomu ituvatuva mo dau wiliwili kina ena dua na gauna lokuci e veimacawa, qai saga mo dei tiko ga ena ituvatuva oqori. Ke o vakawati, sa rawa ni o drau wiliwili vata vakadomoilevu kei watimu. Ke sa rawa nira wilivola na gone, mera wiliwili tale ga. Me vakamatauni ena noda bula na wili iVolatabu, me vaka ga na noda dau kana. Eda kila ni na bula gogo e dua e sega ni dau kana vakavinaka. Na noda bula vakayalo tale ga, kei na noda bula tawamudu, e vakatau ena noda vakayagataka e veigauna “na vosa kecega sa lako mai na gusu ni Kalou.”—Maciu 4:4.
Na Kena iNaki
11. Na cava me inaki ni noda via wili iVolatabu?
11 Na cava me inaki ni noda via wili iVolatabu? Me kua ni kena inaki me wili rawa ga e vica na taqaniveva. Me inaki ga ni noda wiliwili, oya meda kilai koya cake vakavinaka na Kalou, meda lomani koya vakalevu, da qai sokaloutaki koya ena ivalavala e vakadonuya. (Joni 5:39-42) E vinaka me tiko vei keda na rai i koya a vola e dua vei ira na ivola ni iVolatabu, e kaya: “Kemuni Jiova, mo ni vakatakila mai vei au na nomuni sala; ni vakavulici au e na nomuni lakolako.”—Same 25:4.
12. (a) Na cava e yaga kina me rawati “na vuku,” ia nida wiliwili tiko, na sasaga cava ena vinakati meda rawata kina na vuku oya? (b) Na cava na va na usutu meda vakalewa vinaka kina na veika eda wilika ena iVolatabu? (Raica na kato ena taqana e 30.) (c) Vakaraitaka na ivakavakayagataki ni va na usutu oqori ni o sauma na taro ena parakaravu oqo. Cega na tikinivolatabu era sega ni lavetaki.
12 Nida ciqoma na ivakavuvuli i Jiova, meda saga sara meda rawata “na vuku.” Kevaka e sega, eda na qai bulataka rawa ga vakacava na Vosa ni Kalou se meda vakamacalataka vakadodonu? (Kolosa 3:10; 2 Timoci 2:15) Eda na rawata na vuku kevaka eda wiliwili vakamalua, ia kevaka e buawa tiko ga na ka eda wilika, de vinaka meda wilika vakavica me macala sara. Ena vinaka tale ga meda dau vakasamataka vakatitobu oqori, meda dikeva na veiyasana kece. E tiko ena taqana e 30 na va na sala yaga meda cakava kina oqo. Levu sara na tikinivolatabu e rawa nida vakalewa vinaka nida vakayagataka e dua se rua vei iratou na usutu oqori. O na vakadinadinataka ni o sauma na taro ena vica na taqana e liu oqo.
(1) Ni o wilika e dua na tikinivolatabu, ena rawa ni o kila mai kina se Kalou vakacava o Jiova. Kaya mada, ena Same 139:13, 14, eda raica e kea na levu ni nona kauai na Kalou me baleti ira na gone era kunekunetaki tiko: “Ko ni a ubi au e na kete i tinaqu. Au na vakavinavinaka vei kemuni; ni sa ka rerevaki ka vakurabui na noqui bulibuli: a ka veivakurabuitaki na nomuni cakacaka: a ka oqo sa kila vakavinaka na yaloqu.” E totoka dina na veika e bulia o Jiova! Na keda ibulibuli na tamata e vakadinadinataka na levu ni nona lomani keda.
Me vaka e tukuni ena Joni 14:9, 10, nida raica na ivalavala i Jisu vei ira na tamata, oqori e tukuna sara tu ga na ka ena cakava o Jiova. Na cava gona na nomu nanuma me baleti Jiova ni o wilika na veika e volai ena Luke 5:12, 13 kei na Luke 7:11-15?
(2) Ni o wilika e dua na itukutuku, raica se tokona vakacava oqori na usutu ni iVolatabu: na kena vakadinadinataki ni dodonu tu ga na veiliutaki i Jiova kei na kena vakacerecerei na yacana, na ka ena vakayacora na Matanitu ni Kalou, e kena Tui o Jisu Karisito, na Kawa yalataki.
Rau vakabibitaka vakacava na usutu ni iVolatabu o Isikeli kei Taniela? (Isikeli 38:21-23; Taniela 2:44; 4:17; 7:9-14)
E dusi Jisu vakacava na iVolatabu ni o koya ga na Kawa yalataki? (Kalatia 3:16)
E vakamacalataka vakacava na Vakatakila na veika uasivi ena vakayacora na Matanitu ni Kalou? (Vakatakila 11:15; 12:7-10; 17:16-18; 19:11-16; 20:1-3; 21:1-5)
(3) Tarogi iko se o na bulataka vakacava na ka o wilika tiko. Me kena ivakaraitaki, eda wilika ena Lako Yani me yacova na Vakarua na itukutuku ni nodra itovo tawakilikili kei na nodra talaidredre na Isireli. Eda mai kila na itinitini ca ni nodra itovo kei na nodra ivalavala. Meda vuli mai kina meda vakamarautaki Jiova ena noda qarauna meda kua ni vakatotomuria na nodra ivakaraitaki ca na Isireli. “Na ka kecega oqo sa yaco vei ira mei vakatakarakara: a ra sa volai me da vakatavulici kina, oi keda sa yacovi keda nai vakataotioti ni veigauna.”—1 Korinica 10:11.
Na cava eda vulica nida wilika na itukutuku ni nona labati Epeli o Keni? (Vakatekivu 4:3-12; Iperiu 11:4; 1 Joni 3:10-15; 4:20, 21)
Vakaevei na ivakasala vakaivolatabu e tau me baleti ira na lotu Vakarisito era nuitaka na bula i lomalagi, e vauci ira tale ga na nuitaka na bula tawamudu e vuravura? (Tiko Voli mai na Lekutu 15:16; Joni 10:16)
Eda na toso vinaka tu beka vakayalo ena ivavakoso, ia na cava meda na dui dikevi keda tiko ga kina ena kena dau muri vinaka na ivakasala ni iVolatabu? (2 Korinica 13:5; 1 Cesalonaika 4:1)
(4) Dau vakasamataka se o na vakayagataka vakacava na ka o wilika mo vukea kina e so tale. Ra dau kauaitaka e levu mera bulabula vinaka tiko ga, o koya gona, meda wilika vei ira na ka e vakayacora o Jisu mera raica kina ni na qai uasivi cake na ka ena cakava ni sa veiliutaki ena Matanitu qaqa ni Kalou: “A ra sa lewe vuqa sara sa lako mai vua, era sa kauta mai na lokiloki, na mataboko, na galu, na gera, ka lewe vuqa tale, . . . a sa vakabulai ira ko koya.”—Maciu 15:30.
Ena yaga beka vei cei na itukutuku ni nona vakaturi na luve i Jairo? (Luke 8:41, 42, 49-56)
13. Kevaka eda muria tiko ga na ituvatuva ni wili iVolatabu kei na vuli e vakarautaka mai na isoqosoqo i Jiova, na vinaka cava eda na vakila kina?
13 Sa qai yaga ga vakalevu na noda dau wili iVolatabu nida vakasamataka na va na usutu sa cavuti oti mai! Sa macala tu ga ni sega ni ka rawarawa na wili iVolatabu. Ia na kena yaga eda na vakila ena noda bula taucoko, nida na tubucake meda kaukaua tiko ga vakayalo ena noda dau wili iVolatabu. Kevaka eda vakamatauna na wili iVolatabu, eda na vakila nida na veivolekati cake kei na Tamada dau loloma, o Jiova kei ira na tacida vakarisito. Ena yaga tale ga oqori meda muria dei na ivakasala e kaya meda “taura tiko na vosa ni bula.”—Filipai 2:16.
[iVakamacala e ra]
a Ke o via kila na vuna e yaga me dikevi kina na iVolatabu, wilika na Noda iVola Kece, tabaka na iVakadinadina i Jiova.
Railesuvi
• Na cava e volai qai maroroi tiko kina na iVolatabu me yacova sara mai na noda gauna?
• Eda na vukea vakacava e so tale mera mai raica vakabibi na iVolatabu?
• Na cava e yaga kina na noda dau wili iVolatabu tiko ga vakataki keda? Na cava na va na usutu eda na vakayagataka meda vakalewa vinaka kina na veika eda wilika?
[Kato/iYaloyalo ena tabana e 30]
NI O SA WILIKA E DUA NA TIKINA MAI NA IVOLATABU, TOVOLEA MO RAICA SE
Cava e tukuna vei iko me baleti Jiova
Tokona vakacava na usutu levu ni iVolatabu
Yaga vakacava ina nomu bula
O na vukei ira kina vakacava e so tale