Cata na Veivakaisini o Jiova

‘Ni kua ni veivakaisini.’​—MALAKAI 2:​10, NW.

1. Na cava e vinakata na Kalou meda cakava ke da via bula tawamudu?

O VINAKATA mo bula tawamudu? Ke o nuitaka na inuinui e yalataka na iVolatabu, o na rairai kaya, ‘Io.’ Ia kevaka o gadreva me vakadonui iko na Kalou mo rawa kina ni bula tawamudu ena vuravura vou, ena vinakati mo cakava na veika e vinakata na Kalou. (Dauvunau 12:13; Joni 17:3) Ena dredre beka me cakava na tamata ivalavala ca na veika oya? Sega, baleta ni cavuta sara ga o Jiova na vosa ni veivakauqeti oqo: “Na yalololoma ga ka’u sa vinakata, ka segai nai madrali; kei na kila na Kalou, ka segai nai soro kama.” (Osea 6:6) O koya gona e rawa sara ga vua na tamata e dau cala me cakava na veika e vinakata na Kalou.

2. Era vakaisini Jiova vakacava e levu na Isireli?

² Ia, era sega ni vinakata kece na tamata mera cakava na loma ni Kalou. A vakaraitaka o Osea ni levu sara mada ga na Jiu era sega ni vinakata mera cakava na ka e vinakata na Kalou. Nira lewe ni dua na matanitu, era sa veiyalayalati kei na Kalou mera muria na nona lawa. (Lako Yani 24:​1-8) Ia, sega ni dede mai na gauna oya era sa ‘vakacacana na veiyalayalati’ nira sa beca na lawa. E kaya kina o Jiova nira ‘vakaisini koya’ na Isireli. (Osea 6:7) E vaka kina e levu na tamata me tekivu mai na gauna oya me yacova mai oqo. Ia e cata o Jiova na veivakaisini, se e vakaisini o koya se o ira na qaravi koya.

3. Na cava ena dikevi ena vuli oqo?

³ O Osea e sega ni parofita duadua ga e vakabibitaka na ivakarau ni nona raica na veivakaisini na Kalou, na ivakarau ni rai e dodonu me tu tale ga vei keda na nuitaka tiko meda lai marautaka na bula marau. Ena ulutaga e liu eda dikeva kina na itukutuku ni parofita o Malakai, eda digova kina na imatai ni wase ni nona ivola. Meda gole mada ina ikarua ni wase ni ivola oya meda raica kina na rai ni Kalou me baleta na veivakaisini. Dina ga ni vakamacalataka tiko o Malakai na veika era cakava na tamata ni Kalou ni oti e vicasagavulu na yabaki mai na nodra sereki mai Papiloni, ia e yaga tale ga vei keda ena gauna oqo na veika e tukuni ena wase e rua.

Ra Cudruvi na Bete

4. Na cava e vakasalataki ira kina na bete o Jiova?

⁴ E doladola na wase e rua ena nona vosataki ira na bete o Jiova baleta nira vakanadakuya na nona ivalavala dodonu. Kevaka era sega ni via muria na bete na nona ivakasala mera vakadodonutaka na nodra sala, era na sotava na leqa vakaitamera. Raica mada na imatai ni rua na tikina: “Ia koi kemudou mada na bete, sa baleti kemudou nai vakaro oqo. Kevaka dou sa bese ni vakarogoca, ia kevaka dou sa bese ni vakasara ki na lomamudou, mo dou vakarokorokotaka na yacaqu, sa kaya ko Jiova ni lewe vuqa, ka’u na vakayacora sara na cudru ko ya kivei kemudou, ka vakacataka na ka dou sa vakalougatataki kina.” Ke ra vakavulici ira na lewenivanua ena lawa ni Kalou na bete ra qai muria tale ga, era na vakalougatataki. Ia nira sega ni kauaitaka na loma ni Kalou era na qai sotava ga kina na leqa vakaitamera. Ena vuki ga me cudru na vosa ni veivakalougatataki era tauca na bete.

5, 6. (a) Na cava era cudruvi kina na bete? (b) E vakaraitaka vakacava o Jiova ni beci ira na bete?

⁵ Na cava era beitaki kina na bete? Oqo e vakamatatataka na tikina e 7: “Ia sa dodonu me tiko e na gusuna na bete na vuku, ka me tarogi ga mai na gusuna na vunau: ni sai talatala i Jiova ni lewe vuqa ko koya.” Sivia na duanaudolu na yabaki e liu, sa vakaraitaka tu kina na lawa ni Kalou e soli ena liga i Mosese ni a nodra itavi na bete mera “vakavulici ira na Isireli e na vunau kecega sa vosataka o Jiova.” (Vunau ni Soro 10:11) E ka ni rarawa ni a qai vola o koya e vola na 2 Veigauna 15:3: “Sa yali vakadede vei ira na Isireli na Kalou dina, ka sa yali na bete sai vakavuvuli, ka yali talega na vunau.”

⁶ E se vaka tiko ga oqori ena gauna i Malakai ena ikalima ni senitiuri B.S.K. Era sega tiko ga ni vakavulici ira na lewenivanua ena lawa ni Kalou na bete. E dodonu vinaka na nodra cudruvi. Vakasamataka mada na vosa kaukaua e tauca vei ira o Jiova. E kaya na Malakai 2:3: “Ka’u na kaburaka talega na de-ni-manumanu ki na matamudou, na de-ni-manumanu ni nomudoui soro tabu.” E kaukaua dina na cudru oya! E dodonu me dau kautani ina ibili ni itikotiko me lai vakamai na denimanumanu. (Vunau ni Soro 16:27) Ia ni tukuna o Jiova me kaburaki e matadra na denimanumanu, e vakaraitaka oya nira beci qai sega tale ga ni vakadonuya na nodra isoro kei ira tale ga na vakacabora.

7. Na cava e cudruvi ira kina na dau vakavuvulitaka na lawa o Jiova?

⁷ Sivia e duanaudolu na yabaki ni bera na gauna i Malakai, a digitaki ira na Livai o Jiova mera dau qarava na valeniveitavaki kei na dua na gauna e muri na valenisoro kei na cakacaka tabu era qaravi kina. Era dauveivakavulici ena matanitu o Isireli. Era na vakabulai, era na kune vakacegu tale ga kei ira na lewenivanua ke ra qarava vinaka na nodra ilesilesi. (Tiko Voli Mai na Lekutu 3:​5-8) Ia, era sa sega ni rerevaka na Kalou me vaka e liu na Livai. Mani tukuna kina o Jiova vei ira: “Ia koi kemudou, dou a lesu tani mai na sala; dou a vakatarabetaki ira na lewe vuqa e na vunau; dou a vakacacana na veiyalayalati kei Livai . . . ni dou a sega ni vakabauta na noqu sala.” (Malakai 2:​8, 9) Nira sega ni vakavuvulitaka na ka dina ra qai ivakaraitaki ca, era yaco na bete mera vakacalai ira e levu na Isireli. Sa rauta me cudruvi ira o Jiova.

Muria na iVakatagedegede ni Kalou

8. E dredre beka vua na tamata me muria na ivakatagedegede ni Kalou? Vakamacalataka.

⁸ Meda kua ni nanuma ni a dodonu mera vosoti na bete oya baleta nira tamata ivalavala ca, ni na dredre mera muria na ivakatagedegede ni Kalou. E rawa vei ira mera muria na ivakaro ni Kalou, baleta e sega ni namaka o Jiova mera cakava na ka era sega ni rawa ni vakayacora. E sega ni vakatitiqataki ni so vei ira na bete ena gauna oya era muria na ivakatagedegede ni Kalou me vakataki Jisu na “bete levu.” (Iperiu 3:1) E rawa ni kainaki kina me baleti Jisu: “Sa tiko e na gusuna na vunau daudina, ka sa sega ni kune e na tebenigusuna e dua na ka ca: sa lako vata kei au ko koya e na veivinakati kei na yalododonu, a ra sa lewe vuqa sa saumaka tani ko koya mai na nodra caka cala.”​—Malakai 2:6.

9. O cei e vakaraitaka raraba tiko na ka dina ena noda gauna?

⁹ Sa ra veiqaravi tale tiko ga ena sivia e dua na senitiuri na taci Karisito lumuti e nodra inuinui na bula e lomalagi nira ‘matabete yalosavasava era cabora tiko na isoro vakayalo e vinaka vua na Kalou.’ (1 Pita 2:5) Era liutaka sara tiko ga na kena vakaraitaki raraba na veika dina mai na iVolatabu. Ni o vulica na veika dina era vakavuvulitaka, o sega beka ni vakadinata ni tu dina e gusudra na ivunau dina? Era sa vukei ira e lewe levu mera goletani mai na ivakavuvuli ni lotu lasu. Sa ra yaco kina e vica vata na milioni mai na veiyasa i vuravura mera vulica na ka dina mai na iVolatabu me rawa kina nira nuitaka na bula tawamudu. O ira oqo era vakavuvulitaka tale ga na ivunau dina vei ira na vica vata tale na milioni.​—Joni 10:16; Vakatakila 7:9.

Vuna Meda Qaqarauni Kina

10. Na cava e so na ka meda qaqarauni kina?

¹⁰ Ia, e tiko na vuna meda qaqarauni kina. Ni rawa nida calata kina na ivakavuvuli ena Malakai 2:​1-9. Eda dau qarauna beka me kua ni kune ena tebenigusuda e dua na ka ca? Me kena ivakaraitaki, era vakabauta li o ira na lewe ni noda vuvale na noda vosa? Era vakabauti keda tale ga na tacida ena ivavakoso? E rawa nida bulia na noda vosa me vaka ni dodonu na kena irogorogo ia e nakiti me vakacalai ira era rogoca. Se e veivakaisini beka na ivalavala ni noda caka bisinisi. Ena sega beka ni raica o Jiova oya? Kevaka eda vakayacora na veika ca oya, ena vakadonuya beka na noda isoro, na vua ni tebenigusuda eda vakacaucautaki koya kina?

11. O cei e dodonu me qaqarauni?

¹¹ E vakaraitaka na Malakai 2:7 ni dodonu mera qaqarauni tale ga o ira era vakavuvulitaka na Vosa ni Kalou ena ivavakoso. E kaya ni ‘dodonu me tiko e gusudra na vuku, ka me tarogi ga mai na gusudra na ivunau.’ E itavi bibi na nodra dau veivakavulici, ni tukuna na Jemesa 3:1 nira na “cudruvi vakalevu kina.” Dina ni dodonu me bulabula na nodra veivakavulici, ia me dau yavutaki ga ena Vosa volai ni Kalou kei na ivakasala mai na isoqosoqo i Jiova na veika era vakavuvulitaka. Ke ra cakava oqo, ena qai “rawa me ra na vakavulici ira na tani.” Oya na vuna era vakasalataki kina: “Tovolea e na nomu i gu taucoko mo vakaraitaki iko e na mata ni Kalou me vaka e dua na tamata cakacaka sa sega ni dua na ka me madua kina; ka dau tukuna vakadodonu sara na ka dina baleta na Kalou.”​—2 Timoci 2:​2, 15, VV.

12. Na cava mera qarauna na dauveivakavulici?

¹² Kevaka eda sega ni qaqarauni, ena rawa nida temaki meda vakacuruma ina veika eda vakavuvulitaka na noda dui nanuma ga. Oqo ena rerevaki sara vua e dua e dau vakaliuca ga nona nanuma ke mani veisaqasaqa na nona nanuma kei na ka e vakavuvulitaka na isoqosoqo i Jiova. Ia e vakaraitaka na Malakai wase e 2 nida namaki ira na dauveivakavulici ena ivavakoso mera vakavuvulitaka ga na ivakavuvuli ni Kalou, sega ni ka era nanuma ga, baleta ena rawa ni vakacalai ira na sipi. E kaya o Jisu: “Ko koya sa vakacala e dua vei ira na lalai oqo era sa vakabauti au, sa vinaka vua kevaka ka vakarubeci e domona e dua na vatu i qaqi levu, ka vakadromutaki e na wasaliwa titobu.”​—Maciu 18:6.

Vakawati kei na Tawavakabauta

13, 14. Na cava e dua na veivakaisini e vakaraitaka o Malakai?

¹³ Tekivu ena tikina e 10, e tukuna tale na Malakai wase e 2 na ca ni veivakaisini se cakacaka vakailasu. E vakabibitaka o Malakai e rua na vanua e tokaruataki kina na veivakaisini se “cakacaka vakailasu.” Ni bera ni vakasala o Malakai, e taroga taumada: “Sa dua bau ga na tamada kecega, se segai? sa dua bau ga na Kalou sa buli keda, se segai? a cava eda sa dui cakacaka vakailasu kina vua na kai noda, ni da vakacacana na veiyalayalati sa ia kei ira na noda qase?” E kuria na tikina e 11 ni nodra veivakaisini se cakacaka vakailasu na Isireli e vakacacana “na ka e tabu me nei Jiova.” Na itovo ca cava era cakava? E vakaraitaka na tikina vata oqori na itovo ca oya: Era “vakawati kei na luvena na kalou tani.”

¹⁴ E kena ibalebale oqo ni so vei ira na Isireli era lewe ni matanitu e yalataki tu vei Jiova, era vakawatitaki ira na sega ni qaravi Jiova. E vukei keda na wase taucoko meda kila na bibi ni cala era vakayacora. E kaya na tikina e 10 ni dua bau ga na tamadra. Oqo e sega ni o Jekope (qai veisautaki me Isireli) se o Eparama se o Atama. E vakaraitaka na Malakai 1:6 ni ‘tamadra’ o Jiova. Era veiwekani na matanitu o Isireli kei Jiova ena vuku ni nodra veiyalayalati kei na tukadra. E kaya e dua na lawa ena veiyalayalati oya: “Mo ni kakua talega ni veiwatini kei ira; mo ni kakua ni musuka na luvemuni yalewa vua na luvena tagane.”​—Vakarua 7:3.

15. (a) Na cava era kaya e so ena nodra raica vakamamada nodra vakawatitaki ira na tawavakabauta? (b) Na cava e kaya o Jiova me baleta na vakawati?

¹⁵ Era na kaya beka e so: ‘E itovo vinaka na tagane se yalewa au domona oqo. Ena rawa me mai sokalou dina tale ga.’ E vakadeitaka ga na rai vaka oya na ivakasala ni Kalou: “Sa ka dauveivakaisini duaduaga na yalo ni tamata.” (Jeremaia 17:9) E laurai na rai ni Kalou me baleta na nodra vakawatitaki na tawavakabauta ena Malakai 2:​12: “Ena muduka tani ko Jiova na tamata ko ya sa cakava na ka oqo.” Oya na vuna eda vakauqeti kina na lotu Vakarisito meda vakawati ga “kei koya sa nona na Turaga.” (1 Korinica 7:​39) Ena sega ni “muduki tani” na lotu Vakarisito ke vakawati kei na dua e sega ni vakabauta. Ia, ke tawavakabauta tiko ga o koya, na cava ena yacovi koya ena gauna ena vakaotia kina na Kalou na ivakarau ni veika oqo ena dua ga na gauna lekaleka oqo?​—Same 37:​37, 38.

Vakalolomataki Watidra

16, 17. Era veivakaisini vakacava e so?

¹⁶ E vakamacalataka tarava o Malakai na ikarua ni veivakaisini: nodra vakalolomataki watidra nira sereki ira vakatawadodonu. E kaya na tikina e 14 ni wase e 2: “Ni sai vakadinadina ko Jiova vei kemudrau kei na watimu ni ko a cauravou, o koya ko sa cakacaka vakailasu vua, ia ka sa nomui tokani ko koya, kei na watimu ko a veiyalayalati kaya.” Nira vakaisini watidra o ira na Jiu tagane ra qai sereki ira, e yaco na icabocabonisoro nei Jiova me vaka e ‘luvuci ena wainimata.’ (Malakai 2:​13) O ira na tagane oya era sereki watidra ena yavu e sega ni dodonu, era biuti ira na watidra ni cauravou, me rawa kina nira lai vakawatitaki ira na yalewa gone era sega ni qaravi Jiova. Era vakatara me yaco na veika oqori na bete dauveidabui! Ia, e kaya na Malakai 2:​16: “Niu sa cata na veibiu [se, “veisere,” NW] sa kaya ko Jiova, na Kalou ni Isireli.” Qai vakaraitaka e muri o Jisu ni rawa ga na veisere me qai rawa kina vua e sega ni cala me vakawati ke veibutakoci na kena isa.​—Maciu 19:9.

¹⁷ Dikeva mada vakatitobu na vosa i Malakai, mo raica kina na kena tatara ina loma ni tamata kei na yalo ni veikauaitaki dina era koto kina. E tukuna ni “sa nomui tokani ko koya, kei na watimu ko a veiyalayalati kaya.” O ira na tagane kece oqo era dui vakawatitaki ira era vakabauta vata, era yalewa ni Isireli, me watidra tudei. Erau rairai vakawati gone, ia e sega ni dodonu me bokoca na nodrau veiyalayalati ena gauna ni vakamau na toso ni gauna kei na nodrau sa qase.

18. E yaco vakacava ena gauna oqo na ivakasala i Malakai me baleta na veivakaisini?

¹⁸ E ganiti keda tale ga ena gauna oqo na ivakasala oya. E ka ni rarawa ni so era beca na ivakasala ni Kalou me baleta na vakawati ga ena Turaga. E rarawataki tale ga na nodra sega ni saga e so me dei tiko ga na ivau ni nodra vakawati. Ia, era vaqara ulubale me rawa kina nira muria na sala e cata na Kalou nira sereki watidra dina ga ni sega ni dodonu vakaivolatabu me rawa kina mera vakawati tale. Era ‘vakaocai Jiova’ nira cakava na veika oya. Ena gauna i Malakai, o ira na beca na ivakasala ni Kalou era doudou ni kaya ni cala na rai i Jiova. Era kaya: “Sa evei li na Kalou ka lewa vakadodonu?” Sa dua dina na rai cala! Meda kua mada ga ni coko ena dai oya.​—Malakai 2:​17.

19. Era na rawata vakacava na yalo tabu ni Kalou na tagane kei na yalewa vakawati?

¹⁹ Ia e vakaraitaka tale ga o Malakai ni so na tagane vakawati ena nona gauna era sega ni vakaisini watidra. E ‘tiko ga vei ira na vo ni yalo ni Kalou.’ (Tikina e 15) E ka marautaki nira tiko ena isoqosoqo ni Kalou ena gauna oqo na tagane vaka oya era ‘dokai watidra.’ (1 Pita 3:7) Era sega ni vakalolomataki ira vakayago na watidra se vosa beci ira, era sega ni surevaka na ivalavala ni veiyacovi vakasisila, era sega tale ga ni vakalolomataki watidra ena nodra wedevi ira na yalewa tani se sarava na iyaloyalo vakasisila. E kalougata tale ga na isoqosoqo i Jiova nira lewena tale ga e levu na yalewa lotu Vakarisito vakawati era yalodina vua na Kalou ra qai muria na nona lawa. Era kila vinaka na tagane kei na yalewa oqo na veika e cata na Kalou, era qai sasagataka mera muria vinaka na nona ivakasala. Saga mo vakataki ira, “talairawarawa vua na Kalou” mo tauca kina na veivakalougatataki ni yalo tabu.​—Cakacaka 5:​29.

20. Na gauna cava sa roro voleka mai?

²⁰ Sa voleka sara na gauna me lewai vuravura kina o Jiova. Eda na dui vakatusa vua na veika eda vakabauta kei na veika eda a cakava. “Eda na dui vakatusai keda kecega vua na Kalou.” (Roma 14:12) Ia oqo na taro e vakavure vakasama vei keda ena gauna oqo: O cei ena bula ena siga i Jiova? Ena qai vakamacalataki oqori ena ikatolu kei na iotioti ni ulutaga.

Vakamacalataka Mada

• Na cava e cudruvi ira kina na bete e Isireli o Jiova?

• Na cava e sega ni dredre kina meda muria na ivakatagedegede i Jiova?

• Na cava meda qarauna kina na noda veivakavulici ena gauna oqo?

• Na cava e rua na ka e vakacala o Jiova?

[iYaloyalo ena tabana e 15]

Era cudruvi na bete ena gauna i Malakai nira sega ni muria na sala i Jiova

[iYaloyalo ena tabana e 16]

Meda qarauna meda vakavuvulitaka ga na sala i Jiova, sega ni veika eda dui nanuma

[iYaloyalo ena tabana e 18]

O Jiova e totogitaki ira na Isireli era sereki watidra vakatawadodonu ra qai vakawatitaki ira na yalewa era sega ni qaravi Jiova

[iYaloyalo ena tabana e 18]

Era doka na lotu Vakarisito ena gauna oqo na nodra veiyalayalati ni vakawati