E Bula na Vosa i Jiova
Veitikina Bibi Mai na iVola na Malakai
SA OTI e vitusagavulu na yabaki na kena tara tale na valenisoro e Jerusalemi. Ni toso na gauna, sa malumalumu na nodra veiwekani na Jiu kei na Kalou. Sa dukadukali mada ga na nodra itovo na bete. O cei ena tukuna vei ira na kedra ituvaki dina qai vakaukauataki ira tale vakayalo? A lesia na itavi oqori o Jiova vei Malakai na parofita.
E laulau qai uqeti vakalou na parofisai ena ivola oqo a vola ga o Malakai, na otioti ni ivola ena iVolatabu vakaIperiu. Ena yaga noda kauaitaka vakabibi na parofisai i Malakai nida vakavakarau tiko ena “siga i Jiova e levu ka rerevaki,” ena vakarusai kina na ivakarau ca ni veika oqo.—Malakai 4:5.
ERA “VAKATARABETAKI IRA NA LEWE VUQA” NA BETE
E vakaraitaka o Jiova na lomana vei ira na Isireli ena nona kaya: “Au a lomani kemudou.” Ia ra beca na yaca i Jiova na bete. Ra beca vakacava? “Dou sa vakacabora e na noqui cabocabo-ni-soro na kakana sa sega ni savasava” kei na ‘manumanu lokiloki se tauvimate.’—Malakai 1:2, 6-8.
Era “vakatarabetaki ira na lewe vuqa e na vunau” na bete. ‘Era sa dui cakacaka vakailasu kina vua na kai nodra’ na lewenivanua. So era vakawatitaki ira na yalewa ra sega ni Jiu. So tale era cakacaka vakailasu vei ira na ‘watidra era vakamau kina nira se cauravou.’—Malakai 2:8, 10, 11, 14-16.
Saumi na Taro Vakaivolatabu:
2:2—E “vakacataka” vakacava o Jiova ‘na ka era veivakalougatataki kina’ na bete talaidredre? Oqori na nona vakavuna o Jiova me ca na veivakalougatataki era vinakata na bete.
2:3—Na cava na ibalebale ni kena ‘kaburaki na denimanumanu’ e matadra na bete? A vakarota na Lawa me dau vakamai ena ibili ni koro na denimanumanu a vakacabori. (Vunau ni Soro 16:27) Ia na kaburaki ni denimanumanu e matadra na bete e vakaraitaka ni sega ni vakadonuya o Jiova na nodra isoro, ra qai vakasisila vua o ira na vakacabora tiko.
2:13—Na wainimata i cei e ubia na icabocabonisoro i Jiova? Oqori na wai ni matadra na yalewa vakawati era mai tagi ena vale tabu ra qai masu vei Jiova ena vusolo ni lomadra. Cava era rarawataka? Nira sereki ira vakatawadodonu na watidra Jiu—e kena irairai mera vakawatitaki ira kina na yalewa tani ra gone sara.
Na Ka Eda Vulica:
1:10. Sega ni taleitaka o Jiova na nodra isoro na bete kocokoco, nira dau lavaka mera saumi nira qarava e so mada ga na itavi lalai, me vaka na sogoti ni katuba kei na waqari ni buka ni icabocabonisoro. E bibi gona me uqeti keda ena noda sokalou—okati kina na noda cakacaka vakavunau—na noda lomani Jiova kei ira tale e so, sega ni noda rawaka vakailavo!—Maciu 22:37-39; 2 Korinica 11:7.
1:14; 2:17. E sega ni taleitaka o Jiova na veivakaisini.
2:7-9. Mera vakadeitaka na lesi mera veivakavulici ena ivavakoso, nira vakavuvulitaka ga na ka e salavata kei na Vosa ni Kalou, na iVolatabu, kei na ivola yavutaki vakaivolatabu e vakarautaka na “dauniyau yalo dina.”—Luke 12:42, VV; Jemesa 3:11.
2:10, 11. E vinakata o Jiova mera kauaitaka vakabibi na sokaloutaki koya na ivakasala mera vakawati ga “kei koya sa nona na Turaga.”—1 Korinica 7:39.
2:15, 16. Mera na rokova na dau sokalou dina na nodra veiyalayalati ni vakawati kei na watidra era vakamautaka nira se cauravou.
‘NA TURAGA ENA LAKO MAI INA NONA VALE TABU’
“Na Turaga [o Jiova na Kalou] . . . ena lako vakidacala mai ki na nona vale tabu” kei “nai talatala ni veiyalayalati [o Jisu Karisito].” Ena “toro voleka vei kemudou [nona tamata] me ia na veilewai na Kalou,” qai sega ni berabera nona lewai ira na daucakacala kece. Era volai tale ga ena dua “nai vola ni veivakananumi” o ira na rerevaki Jiova.—Malakai 3:1, 3, 5, 16.
Ena yaco dina mai na siga “ena waqa me vaka na lovo” era na vakarusai kina na daucakacala. Ia ni bera oya, ena talai e dua na parofita me “vagolea ko koya na lomadra na qase vei ira na gone, kei na lomadra na gone vei ira na nodra qase.”—Malakai 4:1, 5, 6.
Saumi na Taro Vakaivolatabu:
3:1-3—Gauna cava erau lako mai kina ena vale tabu na “Turaga” kei “nai talatala ni veiyalayalati,” o cei a talai me liu vei rau? A lako mai ina nona vale tabu o Jiova ena 10 Naisani, 33 S.K., ni tala mai na nona mata me vakasavasavataka. Qori na gauna a curu kina ina valenisoro o Jisu qai cemuri ira na veivoli tiko. (Marika 11:15) A yaco oqori ni oti e tolu veimama na yabaki nona lumuti me Tui Digitaki. Kena irairai ni oti tale ga e tolu veimama na yabaki na nona dabe vakatui o Jisu mai lomalagi, a tomani Jiova me rau lai dikeva na valenisoro vakayalo, qai laurai ni dodonu mera vakasavasavataki o ira na qaravi Jiova tiko kina. A talai o Joni na Dauveipapitaiso ena imatai ni senitiuri me vakarautaki ira na Jiu ina nona lako yani o Jisu. Dua tale ga a talai mai ena noda itabagauna, me caramaka na sala i Jiova ni bera ni dikeva o koya na valenisoro vakayalo. Ena veiyabaki ni 1880, era tekivu vakavulici ira na yalomalumalumu ena yavu ni ka dina vakaivolatabu e dua na ilawalawa gonevuli ni iVolatabu.
3:10—E vakaibalebaletaka beka na soli ni “sigana” se na duanaikatini, na noda solia na ka kece e tu vei keda vei Jiova? Ni a bokoca na Lawa a soli vei Mosese na mate i Jisu, sa sega tale ni qai okati ena sokalou na soli ni duanaikatini. Ia, e vakatakarakarataka tiko e dua na ka na soli oqori. (Efeso 2:15) E sega ni kena ibalebale na noda solia na ka kece e tu vei keda. E dau soli na duanaikatini ena veiyabaki, ia e vakadua ga na noda solia noda ka kece vei Jiova—na gauna eda yalayala kina da qai vakaraitaka ena noda papitaiso. Tekivu mai na gauna oya, sa nei Jiova na ka kece eda taukena. Ia e solia vei keda na galala meda digia e dua na iwase ni ka e tu vei keda—na duanaikatini vakaivakatakarakara—meda qaravi koya kina. Ena vu sara ga mai lomada na ka eda solia, qai veiganiti kei na keda ituvaki. E okati ena noda isoro vei Jiova na ka eda vakayagataka ena vunautaki ni Matanitu ni Kalou kei na nodra tuberi e so mera tisaipeli i Jisu, oya na noda gauna, noda kaukaua kei na ka eda taukena. Okati tale ga kina na noda dau tiko ena soqoni, noda vakacegui ira na tauvimate kei na tacida vakayalo itabaqase, kei na noda cau meda tokona na sokalou dina.
4:3—Era na “butuqaqi ira” vakacava “na tamata ca” na dausokalou vei Jiova? Era na sega ni vakaitavi na tamata ni Kalou e vuravura ena nodra ‘butuqaqi na tamata ca,’ oya mera vakaitavi ena veivakarusai i Jiova. Ia e vakaibalebaletaki ga ina nodra vakaitavi ena marau mai vu ni lomadra ena kena cibitaki na qaqa ni sa vakarusai na vuravura ca e lewa tu o Setani.—Same 145:20; Vakatakila 20:1-3.
4:4—Na cava meda “nanuma” kina ‘na lawa a soli vei Mosese’? Sega ni gadrevi vei ira na lotu Vakarisito mera muria na Lawa oqo, ia e “[i]vakatakarakara ni veika vinaka me na muri mai.” (Iperiu 10:1) O koya gona, eda na qai kila ga na kena vakayacori na veika e volai ena Lawa a soli vei Mosese ke da dau vakasamataka vakabibi. (Luke 24:44, 45) E okati tale ga ena Lawa “nai vakatakarakara ni veika mai lomalagi.” E bibi meda vulica nida na kila kina na ivakavuvuli kei na ivalavala vakarisito.—Iperiu 9:23.
4:5, 6—E vakatakarakarataki cei na ‘parofita o Ilaija’? A parofisaitaki ni na vakaitavi o “Ilaija” ena nodra vakavinakataki tale se vakarautaki na lomadra na tamata. Ena imatai ni senitiuri S.K., a dusi Joni na Dauveipapitaiso o Jisu Karisito, me o “Ilaija.” (Maciu 11:12-14; Marika 9:11-13) Ia, ena liu tale ga mai o koya e vakatakarakarataki “Ilaija” ena noda gauna “ena qai lako mai emuri na siga i Jiova e levu ka rerevaki.” O Ilaija oqori e vakatakarakarataki koya na “dauveiqaravi yalodina ka vuku.” (Maciu 24:45, VV) Era gugumatua tiko gona na ilawalawa lumuti lotu Vakarisito oqo ena nodra tuberi na tamata me vinaka tale na nodra veiwekani kei na Kalou.
Na Ka Eda Vulica:
3:10. Ena sega ni vakalougatataki keda o Jiova ke da sega ni qaravi koya ena noda vinaka kece.
3:14, 15. Era vakawaletaka na Jiu na nodra qaravi Kalou nira raica na nodra ivakaraitaki ca na bete. E bibi gona mera dau ivakaraitaki vinaka o ira na qarava tiko na ivavakoso vakarisito.—1 Pita 5:1-3.
3:16. E nanumi ira vinaka tu na qaravi koya ena rere kei na yalodina o Jiova. Ena sega ni guilecavi ira, ena vakabulai ira tale ga ena gauna sa na vakarusa kina na vuravura ca i Setani. Meda dei tiko gona ena noda yalodina vua na Kalou.—Jope 27:5.
4:1. Ena siga i Jiova, erau na saumitaro na ‘taba [ni kau]’ kei na ‘waka [ni kau]’—ira na itubutubu kei na luvedra. E bibi dina nodra itavi na itubutubu mera tuberi luvedra vinaka! Mera saga vakaukaua na tama kei na tina lotu Vakarisito me vakadonui ira na Kalou, qai vinaka na nodra veiwekani kei koya.—1 Korinica 7:14.
“Rerevaka na Kalou”
O cei ena vakabulai ena “siga i Jiova e levu ka rerevaki”? (Malakai 4:5) “Kemudou sa rerevaka na yacaqu,” e kaya o Jiova, “ena cadra mai . . . na Mata-ni-Siga ni yalo dodonu, ia na veivakabulai ena kauta lako e na tabana; ka dou na lako yani ka tubu cake me vaka na luve ni pulumokau e na loma ni bai.”—Malakai 4:2.
Ena cilavi ira na rerevaka na Kalou “na Mata-ni-Siga ni yalo dodonu” o Jisu Karisito, qai vakadonui ira o Jiova. (Joni 8:12) Era vakila tale ga “na veivakabulai ena kauta lako e na tabana”—oya na veivakabulai vakayalo ena gauna oqo, kei na vakabulai taucoko ni yago, vakasama kei na loma ni tamata ena vuravura vou e vakarautaka na Kalou. (Vakatakila 22:1, 2) Era na mamarau me “vaka na luve ni pulumokau.” Nida vakanamata ina veivakalougatataki, meda qai nanuma dei mada ga na ivakasala i Tui Solomoni: “Mo rerevaka na Kalou, ka muria na nona vunau: ni sai koya ga oqo nai tavi taucoko ni tamata.”—Dauvunau 12:13.
[iYaloyalo ena tabana e 26]
E gugumatua qai yalodina ena qaravi Kalou na parofita o Malakai
[iYaloyalo ena tabana e 29]
Me salavata kei na iVolatabu na ka eda vakatavulica
[iYaloyalo ena tabana e 29]
Era rokova na nodra veiyalayalati ni vakawati o ira na qaravi Jiova