Lako Tiko ena Sala e Vakararamataki Tiko Ga Mai

“Na nodra sala na yalododonu sa vaka na rarama sa cila tu, sa levu cake tiko na kena rarama ka yacova na siga levu.”​—VOSA VAKAIBALEBALE 4:​18.

1, 2. Na cava era vakila na tamata ni Kalou ni vakararamataki ira tiko ga mai o Jiova?

O CEI e rawa ni vakamacalataka vakavinaka cake mai vei koya na iVurevure ni rarama, na Kalou o Jiova, na ka e cakava na rarama ni matanisiga ena gauna e se buto kina na vanua? (Same 36:9) ‘Ni kida na mataka ena iyalayala kei vuravura,’ e kaya na Kalou, ‘e vuki na vuravura me tautauvata kei na tete ina ka sa tabaki kina, a sa tu mai na ka oya me vaka na isulu.’ (Jope 38:​12-​14) Ni rarama cake tiko ga na matanisiga, sa na laurai vinaka tiko na ibulibuli ni vanua, me vaka ga na kena veisau na irairai ni tete ni kabita na ka e tabaki yani kina.

² E iVurevure tale ga ni rarama vakayalo o Jiova. (Same 43:3) Dina ga ni butobuto sara tu o vuravura, ia e vakararamataki ira tiko na nona tamata na Kalou dina. Na cava e yaco kina? E sauma na iVolatabu: “Na nodra sala na yalododonu sa vaka na rarama sa cila tu, sa levu cake tiko na kena rarama ka yacova na siga levu.” (Vosa Vakaibalebale 4:​18) Na rarama e lako tiko mai vei Jiova oqo e vakararamataka tiko ga na nodra sala na nona tamata. E vakavinakataka cake na nodra isoqosoqo, na ivakavuvuli era vakabauta kei na nodra itovo.

Vakavinakataki na iSoqosoqo ni Torocake na Rarama

3. Na cava e yalataki ena Aisea 60:17?

³ A parofisaitaka o Jiova ena gusu i Aisea: “Ka’u na kauta mai na koula mei sosomi ni parasa, ka’u na kauta mai na siliva mei sosomi ni aironi, ka mei sosomi ni kau na parasa, ka mei sosomi ni vatu na aironi.” (Aisea 60:17) Me vaka ga ni vakilai na veisau e vinaka cake ni sosomitaka na iyaya e vinaka na kena e sega so ni vinaka, era sa vakila tale ga na iVakadinadina i Jiova na vinaka cake ni nodra isoqosoqo ena ‘gauna ni ivakataotioti’ oqo se “iotioti ni veisiga.”​​—Maciu 24:3; 2 Timoci 3:​1, NW.

4. Na cava e tauyavutaki ena 1919, e yaga vakacava?

⁴ Ena itekivu ni gauna ni ivakataotioti oqo, era se dau digitaki ira na qase se dikoni ni ivavakoso o ira na lewe ni ivavakoso ni Gonevuli ni iVolatabu, na yaca era kilai kina na iVakadinadina i Jiova ena gauna oya. Ia, e so vei ira na qase oqo e sega ni tiko dina vei ira na yalo ni veivakalotutaki. So era sega ni vinakata mera vakaitavi ena cakacaka vakavunau ra qai vakayalolailaitaki ira tale ga e so mera kua ni vunau. Oya na vuna e tauyavutaki kina ena 1919 e dua na itavi vou ni service director ena veivavakoso kece. Era sega ni digitaka na lewe ni ivavakoso na service director, ia e digitaki ga vakalou baleta ni digitaki koya na nodra valenivolavola ni tabana na tamata ni Kalou. E so na nona itavi na director oqo e okati kina na kena vakarautaki na cakacaka vakavunau, na lesi ni vanua me caka kina na vunau, me veiuqeti tale ga ena cakacaka vakavunau. E bulabula sara na kena vunautaki na Matanitu ni Kalou ena vica na yabaki e tarava.

5. Na veiveisau cava e vakayacori ena veiyabaki ni 1920?

⁵ Era vakauqeti na lewe ni veivavakoso kece ena nodra vakaroti mera “Kacivaka, kacivaka, kacivaka, na Tui kei na nona matanitu,” ena nodra soqo ni tikina na Gonevuli ni iVolatabu a vakayacori mai Cedar Point, Ohio, e Mereke, ena 1922. Me qai yacova na 1927 sa vakadeitaki kina na Sigatabu me siga vinaka duadua ni cakacaka vakavunau e veivale. Na cava e vinaka kina na siga oya? Levu na itaukeinivale era sega ni dau cakacaka ena Sigatabu. Era saga tale ga na iVakadinadina i Jiova nikua mera lai sikovi ira na itaukeinivale ena gauna era tiko kina e vale me vaka ena muanimacawa se ena veiyakavibogi.

6. Na inakinaki cava e vakadonui ena 1931, e vukea vakacava na kena vunautaki na Matanitu ni Kalou?

⁶ E vukea vakalevu na kacivaki ni Matanitu ni Kalou na ka e yaco ena yakavi ni Sigatabu, 26 Julai, 1931, ena soqo ni tikina e vakayacori mai Columbus, Ohio, mai Mereke. E vakadonui taumada kina e dua na inakinaki, e qai vakadonui tale ga ena veiyasa i vuravura. E kaya vakatikina na inakinaki oya: “Keimami dauveiqaravi ni Kalou o Jiova. Keimami lesi me keimami cakava e dua na cakacaka ena yacana, ena neimami talairawarawa ina nona ivakaro me keimami vakadinadinataki Jisu Karisito, keimami vakaraitaka tale ga vei ira na tamata ni o Jiova e Kalou dina qai Kaukaua Duadua; oya na vuna keimami sa ciqoma kina na yaca e vakatokai keimami sara ga kina na Turaga na Kalou, keimami taleitaka tale ga me keimami kilai qai vakayacani ena yaca, iVakadinadina i Jiova.” (Aisea 43:10) E vakaraitaka vakamatata na yaca oya na nodra cakacaka bibi o ira na vakayacani ena yaca oya! Io, e vakarautaka o Jiova na cakacaka mera cakava o ira na nona tamata. E sega ni tukuni rawa na nodra marautaka na itavi oya.

7. Na veisau cava e caka ena 1932, na cava e vuna?

⁷ E levu na qase ni ivavakoso era vakaitavi vakalevu ena cakacaka vakavunau. Ia ena so na vanua e so vei ira na qase era digitaki era tusaqata sara ga vakaukaua na nodra vakaitavi kece na lewe ni ivavakoso ena cakacaka vakavunau. Ia, e sa vakarau vakayacori e so tale na veisau. Era vakaroti ena Watchtower na veivavakoso ena 1932 mera sa kua ni digitaki ira na qase ni ivavakoso kei ira na dikoni. Ia mera digitaka ga e dua na service committee eratou lewena na tacida tagane kaukaua vakayalo eratou dau vakaitavi ena cakacaka vakavunau. Sa soli gona na veiliutaki vei ira era dau vakaitavi wasoma ena cakacaka vakavunau, oqo e vakavuna me toso sara kina na cakacaka.

Yaco e So Tale na Veisau ni sa Rarama Tiko ga Mai

8. Na veisau cava e caka ena 1938?

⁸ E ‘torocake tiko ga na rarama.’ Ena 1938 sa mai tini kina na nodra veidigitaki na lewe ni ivavakoso. Sa na lesi ira kece na dauveiqaravi ena loma ni ivavakoso “na dauveiqaravi yalo dina ka vuku.” (Maciu 24:​45-​47, VV) Era voleka ni ciqoma na ivavakoso kece ni iVakadinadina i Jiova na veisau oya qai vakavuna me vuavuaivinaka sara na cakacaka vakavunau.

9. Na veisau cava e caka ena 1972, na cava e vinaka cake kina?

⁹ E tekivu ena 1 Okotova, 1972, e dua tale na veisau me baleta na liutaki ni ivavakoso. Era sa liutaka e dua na ilawalawa qase na cicivaki ni ivavakoso ni iVakadinadina i Jiova e veiyasa i vuravura, oqo me sa veisau kina mai na nona dau liutaka tiko na ivavakoso e dua ga na congregation servant. Na veisau oqo e uqeti ira na tagane era matua vakayalo mera rawata na ivakatagedegede ni veiliutaki ena ivavakoso. (1 Timoci 3:​1-7) Oqo e sa vakavuna me levu sara na mataveitacini tagane mera qarava na itavi ena ivavakoso. Era yaga sara vakalevu ena nodra vakatawani ira na iwiliwili levu ni tisaipeli vou era vakabauta na ka dina ena iVolatabu!

10. Na cava e tekivu ena 1976?

¹⁰ Me tekivu ena 1 Janueri, 1976, eratou wasei na iLawalawa Dauvakatulewa ina ono na komiti, me ratou vakatulewataka na veika e baleta na isoqosoqo kei na veivavakoso kece e vuravura. E yaga sara vakalevu na nodratou sa mai vakatulewataka na veibasoga kece ni cakacaka me baleta na Matanitu ni Kalou na “lewe vuqa na daubose” oqo!​​—Vosa Vakaibalebale 15:22; 24:6.

11. Na veisau cava e caka ena 1992, ena vuku ni cava?

¹¹ E yaco tale e dua na veisau ena yabaki 1992, oqo e vaka na ka e yaco ena gauna era sa sereki kina na Isireli era a vesu tu mai Papiloni. Ena gauna oya era sa lewe lailai ga na Livai era qarava na cakacaka ena valenisoro. Era mani vakayagataki o ira na Necinimi era sega ni Isireli mera vukei ira na Livai. Me rawa tale ga ni vukei na dauveiqaravi yalo dina ka vuku me qarava na nona itavi e vuravura, e mai soli tale e so na itavi bibi vei ira e so na ‘so tani tale na sipi’ ena 1992. Era lesi o ira oqo mera dauvukei ira na komiti ni iLawalawa Dauvakatulewa.​​—Joni 10:16.

12. E lesia vakacava o Jiova na vakacegu me noda ivakatawa?

¹² E yaga vakacava oqo? E kaya o Jiova: “Au na lesia na vakacegu me nomu ivakatawa kei na yalododonu me lewai iko.” (Aisea 60:​17, NW) Era bula “vakacegu” na tamata i Jiova ena gauna oqo, e lewai ira tale ga na nodra taleitaka na “yalododonu,” na igu e uqeti ira mera qaravi Jiova tiko ga. E tuvalaki vinaka tale ga na nodra vunautaka na Matanitu ni Kalou kei na nodra vukei ira e so tale mera tisaipeli.​​—Maciu 24:14; 28:​19, 20, VV.

Vakararamataka o Jiova na iVakavuvuli

13. Ena veiyabaki ni 1920, e vakararamataka vakacava o Jiova na nodra sala na nona tamata ena veika era vakabauta?

¹³ E vakararamataka tiko ga mai o Jiova na nodra sala na nona tamata ena vuku ni ivakavuvuli era vakabauta. E kena ivakaraitaki na Vakatakila 12:​1-9. Eratou cavuti e keri e le tolu na ka bula ​​—e “dua na yalewa” bukete e qai vakasucu, na “gata levu,” kei na dua na “gonetagane.” O kila beka se o cei eratou dui vakatakarakarataka? Eratou vakatakilai ena ulutaga “Birth of the Nation” (Sucu e Dua na Matanitu), e tabaki ena ilavelave ni Watch Tower ni 1 Maji, 1925. Na ulutaga oqori e vukei ira na tamata ni Kalou mera kila vinaka na parofisai me baleta na kena sucu se tauyavu na Matanitu ni Kalou. Era raica rawa tale ga kina ni rua tiko na isoqosoqo erau duidui, na isoqosoqo i Jiova kei na isoqosoqo i Setani. Ena 1927/28, era raica rawa kina na tamata ni Kalou ni sega ni tokona na iVolatabu na marautaki ni Kirisimasi kei na siga e sucu kina e dua, ra sa tinia tale ga na nodra dau marautaka na siga ruarua oqori.

14. Na ivakavuvuli cava soti e vakamatatataki ena veiyabaki ni 1930?

¹⁴ E vakararamataki tale e tolu na ivakavuvuli ena veiyabaki ni 1930. Sa vica vata na yabaki na nodra kila voli mai na Gonevuli ni iVolatabu ni o ira na ilawalawa levu se “nai soqosoqo levu” era cavuti ena Vakatakila 7:​9-​17 era sega ni okati kei ira na le 144,000 era na veiliutaki kei Karisito mera tui ra qai bete tale ga. (Vakatakila 5:​9, 10; 14:​1-5) Ia, a se sega ni matata tiko na veika me baleti ira na ilawalawa levu oqo. Me vaka ga na kena laurai vinaka tiko mai na ibulibuli ni vanua kei na kena roka ni sa rarama cake tiko mai, ena 1935 era qai mai kilai kina na ilawalawa levu oqo me o ira era na vakabulai ena “veivakararawataki levu,” era nuitaka tiko na bula e vuravura. E vakamatatataki tale ga ena yabaki oya e dua na ka e dau tarai ira na luvedra na iVakadinadina i Jiova ena vica na vanua. Ni vakilai levu sara tu ga e veiyasa i vuravura na nodra dau cibitaka nodra dui vanua na tamata, era raica rawa na iVakadinadina i Jiova ni kena vakarokorokotaki na kuila e duatani na kena ibalebale. Ena yabaki e tarava e vakamacalataki kina e dua tale na ivakavuvuli dina, oya ni a vakamatei o Karisito ena dua ga na kau dodonu sega ni kauveilatai.​​—Cakacaka 10:39.

15. E vakabibitaki vakacava, ena gauna cava, na vakatatabutaki ni dra?

¹⁵ Ni oti toka ga na iKarua ni i Valu Levu, na gauna e vakayagataki vakalevu kina na soli dra vei ira na sotia era mavoa, sa matata cake sara mai na veika e baleta na vakatatabutaki ni dra. Na Watchtower ni 1 Julai, 1945, e uqeti “ira kece na qaravi Jiova tiko era gadreva na bula tawamudu ena vuravura vou ni yalododonu mera rokova na vakatatabutaki ni dra ra qai muria tale ga na lewa ni Kalou me baleta na tikina bibi oqo.”

16. E sereki ena gauna cava na New World Translation of the Holy Scriptures, na cava e rua na ka e uasivi kina?

¹⁶ E vakilai ena 1946 na kena vinakati e dua na ivakadewa vou ni iVolatabu mera vakayagataki kina na kenadau ena vakavakadewa. Na ivakadewa oqo me kua ni wakia vata na ivakavuvuli ni lotu ni Veivanua Vakarisito. E tekivu na cakacaka ni vakavakadewa oqo ena Tiseba 1947. Ena 1950 sa sereki na New World Translation of the Christian Greek Scriptures ena vosa vakavalagi. Na lima na iwasewase ni iVolatabu Vakaiperiu ena vosa vakavalagi e tekivu sereki veitarataravi tiko mai me tekivu ena 1953. Na iotioti ni iwasewase e sereki ena 1960, ni oti vakalailai e 12 na yabaki mai na gauna e tekivutaki kina na vakavakadewa. Ena 1961, e sereki kina na New World Translation of the Holy Scriptures me dua ga na ivola. Na iVolatabu oqo sa vakadewataki ena levu na vosa, qai levu sara na ka e uasivi kina. E vakacuruma lesu na yaca ni Kalou, o Jiova. Ni muria tale ga na ivolavolai ni vosa e volai taumada kina na iVolatabu, sa qai matata vinaka ga kina na veika dina e vakavuvulitaka na Vosa ni Kalou.

17. Na rarama cava e cila ena 1962?

¹⁷ Ena 1962 e vakamatatataki kina na “iliuliu torocake” e cavuti ena Roma 13:1 (NW) kei na levu ni nona talairawarawa vua e dua na lotu Vakarisito. Ni dikevi vinaka na ika13 ni wase ni Roma kei na veitikinivolatabu me vaka na Taito 3:​1, 2 kei na 1 Pita 2:​13, 17, e laurai kina ni “iliuliu torocake” oya e sega ni Kalou o Jiova kei Jisu Karisito, ia e vakaibalebaletaki ga ina veiliutaki vakamatanitu vakatamata.

18. Na veika dina cava soti e vakamatatataki ena veiyabaki ni 1980 ?

¹⁸ E rarama cake tiko ga na nodra sala na yalododonu ena vica na yabaki e tarava. Ena 1985 e vakamatatataki kina na ibalebale ni nona vakadonui e dua ‘me bula’ kei na nona vakatokai me itokani ni Kalou. (Roma 5:​18; Jemesa 2:​23, VV) E vakamacalataki vakavinaka ena 1987 na ibalebale ni nodra Jupeli na lotu Vakarisito.

19. E vakararamataki ira vakacava na nona tamata o Jiova ena vica na yabaki sa oti?

¹⁹ E qai matata vinaka ena 1995 na nodra tawasei na “sipi” mai vei ira na “me.” E qai vakamacalataki vakamatailalai ena 1998 na raivotu e raica o Isikeli me baleta na valenisoro, sa vakayacori tiko na parofisai oqori. E qai vakamatatataki ena 1999 se mai tu vakacava ‘na ka vakasisila e dauveivakarusai ena vale tabu’ kei na gauna cava e yaco kina oqo. (Maciu 24:​15, 16; 25:32) Ena 2002 e mai kilai vinaka sara kina na ibalebale ni qarava na Kalou “vakayalo ka vakaidina.”​​—Joni 4:​24.

20. Na veisau cava tale era cakava na tamata ni Kalou?

²⁰ Me ikuri ni veiveisau ena loma ni isoqosoqo kei na ivakavuvuli me vakabauti, e veisau tale ga e so na itovo vakarisito. Me kena ivakaraitaki, e laurai ena 1973 ni vakatavako e ‘vakadukadukalitaka na yago,’ e okati tale ga me ivalavala ca bibi. (2 Korinica 7:1) Ni oti e tini na yabaki e vakamatatataki ena Watchtower ni 15 Julai, 1983, na ka eda vakabauta me baleta na vakayagataki ni dakai. Oqo e so ga na ivakaraitaki ni kena levu cake tiko ga na rarama ena noda gauna.

Lako Tiko ga ena Sala e Vakararamataki Tiko ga Mai

21. Na rai cava ena vukei keda meda lako tiko ena sala e vakararamataki tiko ga mai?

²¹ “E bau dredre toka na ciqoma na veisau,” e kaya e dua sa qase ni ivavakoso dede tu mai. Na cava e vukei koya me ciqoma na veiveisau e sotava ena 48 na yabaki e dautukutuku voli kina ni Matanitu ni Kalou? E sauma: “E dodonu me tiko vei keda na rai dodonu. Ke da sega ni ciqoma na veiveisau eda na biu laivi tu ni toso tiko na isoqosoqo. Ni vaka e dau dredre vei au meu ciqoma na veisau, au dau vakasamataka na vosa i Pita vei Jisu: ‘Turaga, me keitou na lako tale vei cei? O i kemuni ga sa tu vei kemuni na vosa ni bula tawa mudu.’ Au qai dau tarogi au, ‘Meu qai lako tale e vei, ina vuravura butobuto?’ Oqo e vukei au meu kabita dei tiko ga na isoqosoqo ni Kalou.”​​—Joni 6:​68, VV.

22. E yaga vakacava vei keda na noda lako tiko ena rarama?

²² E butobuto vakaidina na vuravura eda tiko kina oqo. Ni vakararamataki ira tiko ga na nona tamata o Jiova, sa ra na duidui vakalevu sara vei ira na sega ni qaravi koya e vuravura. E vukei keda vakacava na rarama oqo? Me vaka ga ni na sega ni kauta laivi na qara e loma ni gaunisala nomu cinava yani, ena sega tale ga ni kauta laivi na veika e veivakatarabetaki na rarama ni Vosa ni Kalou. Ia na cina ni Kalou oqo ena rawa ni vukei keda meda kua ni tarabe, me rawa kina nida lako tiko ena sala e vakararamataki tiko ga mai. Meda tomana tiko mada ga na noda vakarorogo ina vosa ni parofisai i Jiova, ni “sa vaka e dua na cina sa caudre tiko e na dua na vanua butobuto.”​​—2 Pita 1:​19, VV.

O se Nanuma Tiko?

• Na veiveisau cava e cakava o Jiova ena nona isoqosoqo me baleti ira nona tamata?

• Ni cila tiko ga na rarama, na veiveisau cava e vakayacori ena ivakavuvuli eda vakabauta?

• Na veiveisau cava o sa sotava, na cava e vukei iko mo ciqoma?

• Na cava o via lako tiko kina ena sala e vakararamataki tiko ga mai?

[iYaloyalo ena tabana e 27]

Na soqo ni tikina e Cedar Point, Ohio ena 1922 e uqeti ira na Gonevuli ni iVolatabu mera cakava na cakacaka ni Kalou

[iYaloyalo ena tabana e 29]

Sereka o N. H. Knorr na “New World Translation of the Christian Greek Scriptures” ena 1950

[iTaba ni Credit Line ena tabana e 26]

© 2003 BiblePlaces.com