Vakaraitaka Nomu Vakabauta ena iVakarau ni Nomu Bula

“Na vakabauta kevaka sa sega ni tu vata kei na cakacaka, sa mate ga.”​—JEMESA 2:17.

1. Na cava era kauaitaka kina na lotu Vakarisito taumada na nodra vakabauta kei na nodra cakacaka?

ERA vakaraitaka na nodra vakabauta na lotu Vakarisito taumada ena ivakarau ni nodra bula. E uqeti ira na lotu Vakarisito kece na tisaipeli o Jemesa: “Dou muria na vosa ka kakua ni rogoca walega.” E qai kuria: “Me vaka sa mate na yago ni sa takali na yalo, sa mate vakakina na vakabauta ni sa takali na cakacaka.” (Jemesa 1:​22; 2:​26) Ni oti e 35 na yabaki mai na gauna e volavola kina, e levu na lotu Vakarisito era se vakaraitaka tiko ga na nodra vakabauta ena nodra cakacaka. Ia e ka ni rarawa ni so era sa sega ni cakava vaka kina. E vakacaucautaka na ivavakoso e Simurina o Jisu; ia e kaya vei ira e levu na lewe ni ivavakoso o Sariti: “Au sa kila na nomu cakacaka, ni sa yacamu walega na bula, o sa mate ga.”​​—Vakatakila 2:​8-​11; 3:1.

2. Na cava mera taroga na lotu Vakarisito me baleta na nodra vakabauta?

² Mani uqeti ira mai Sariti o Jisu kei ira tale ga era na qai wilika na nona vosa, mera nanuma na gauna era se qai rogoca kina na ka dina mera qai vakatawa tale tiko ga vakayalo. (Vakatakila 3:​2, 3) Meda tarogi keda mada: ‘Sa vakacava tiko na noqu cakacaka? E vakaraitaka beka na noqu cakacaka niu solia tiko na noqu maqosa kece ena noqu vakaraitaka tiko na noqu vakabauta ena veika kece au cakava, sega wale ga ena cakacaka vakavunau kei na tiko ena soqoni vakaivavakoso?’ (Luke 16:10) E rawa nida veivosakitaka e levu na ka eda dau cakava, ia meda veivosakitaka mada ga e dua: na noda vakayaco soqo ni marau, okati kina na soqo e marautaki kina na nodra vakamau na lotu Vakarisito.

Soqo ni Marau Lalai

3. Na cava e kaya na iVolatabu me baleta na tiko ena soqo ni marau?

³ Levu vei keda eda dau marautaka na noda sureti ina nodra soqo ni marau na lotu Vakarisito. O Jiova “na Kalou mamarau,” e vinakata mera mamarau tale ga na nona tamata. (1 Timoci 1:​11, NW) E uqeti Solomoni me vola na ka dina oqo: “Au a qai kaya sa vinaka na marau, ni sa sega na ka e vinaka cake vua na tamata e ruku ni mata-ni-siga, ka me kana ga, ka gunu, ka marau: ni na tikotiko ga kaya na ka oqo e na nona oca e na veisiga ni nona bula.” (Dauvunau 3:​1, 4, 13; 8:​15) E rawa ni vakilai na mamarau oqori ena nodra kanavata e dua na vuvale se ena dua na nodra soqo ni marau na dau sokalou dina.​​—Jope 1:​4, 5, 18; Luke 10:​38-​42; 14:​12-​14.

4. Na cava me kauaitaka o koya e vakarautaka na soqo ni marau?

⁴ Ke o vakarautaka e dua na soqo vaka oqo o qai lewa na ka me vakayacori, e dodonu mo lalawataka vinaka na veika me caka, ke o mani sureti ira mada ga e lewe vica ga ina dua na kana se veitalanoa. (Roma 12:13) O na vinakata mo raica “me rairai vinaka na ka kecega” me lewai iko tale ga “na vuku mai cake.” (1 Korinica 14:40; Jemesa 3:​17) A vola na yapositolo o Paula: “Se dou kana, se dou gunu, se cava na ka dou sa kitaka, mo dou kitaka kecega me vakarokorokotaki kina na Kalou. Dou kakua ni vakacala e dua.” (1 Korinica 10:​31, 32) Na cava e so na ka me vakasamataki vinaka? Ke laurai vakailiu oqori ena vakadeitaka ni ka o cakava kei na ka era cakava na nomu vulagi e vakaraitaka ni oni cakava tiko na ka oni vakabauta.​​—Roma 12:2.

E Mataqali Soqo Vakacava?

5. Na cava me vakasamataka vinaka kina o koya e caka soqo na kena vakarautaki na yaqona ni vavalagi kei na ivakatagi?

⁵ E levu na dau caka soqo era dau vaqaqa se mera vakarautaka na yaqona ni vavalagi se me kua. E sega ni gadrevi na yaqona me rawa ni qai marautaki kina na soqo. Vakasamataka ni o Jisu e vakarautaka na kedra kakana na lewe vuqa era lako mai vua, e solia ga vakalevu vei ira na madrai kei na ika. E sega ni tukuna na iVolatabu ni a solia vakacakamana vei ira na waini, dina ga ni a rawa me vakayacora oya. (Maciu 14:​14-​21) Ke o lewa me vakayagataki na yaqona ni vavalagi ena nomu soqo, me vakarauta ga na ka e vakarautaki, qai tiko tale ga na ka mera gunuva o ira na sega ni gunu yaqona. (1 Timoci 3:​2, 3, 8; 5:​23; 1 Pita 4:3) Kua ni vakauqeta e dua me gunuva e dua na ka ena kati koya ‘me vaka na ikati ni gata.’ (Vosa Vakaibalebale 23:​29-​32) Vakacava na ivakatagi kei na lagasere? Kevaka e vakayagataki na ivakatagi, o na digitaka vinaka na sere, o qai kauaitaka na irorogo ni vakatagi kei na qaqanisere. (Kolosa 3:8; Jemesa 1:​21) E levu na lotu Vakarisito era marautaka vakalevu na kena vakatagitaki na Kingdom Melodies se lagati sara ga na sere era katoni tu kina. (Efeso 5:​19, 20) Qai dau raica tiko na levu ni irorogo ni vakatagi me kua ni vakaleqa na veitalanoa se vakaleqai ira na veivale voleka.​​—Maciu 7:​12.

6. E laurai votu vakacava na nona vakabauta o koya e caka soqo ena ka e veivosakitaki ena soqo kei na veika tale e vakayacori?

⁶ Ena gauna ni soqo ni marau, e rawa vei ira na lotu Vakarisito mera veitalanoataka e levu na ulutaga, wilika ena domoilevu e so na ka e volai, se ra talanoataka na veika era sotava. Ke dewa tani na veivosaki, e rawa vua e vakarautaka na soqo me vakamua donu tale mai. Me raica tale ga me kua ni dua me sa nona kece tiko na vosa. Ke raica ni sa via vaka tiko kina, me moica vaqaseqase me rawa ni levu era vosa qai okati ira na itabagone mera vosa tale ga se me veivosakitaki na ka era rawa ni vakaitavi kina e lewe levu. Era na marautaka kece kina na soqo o ira na qase kei na lalai. Ke oni lewa vinaka na ka e caka na dau caka soqo, era na vakila na tiko kina ni “laurai vei kemuni na i vakarau ni yalo e malumalumu.” (Filipai 4:​5, VV) Era na vakila ni laurai votu na nomuni vakabauta ena ivakarau ni nomuni bula.

Vakamau kei na Kena Soqo ni Marau

7. Na cava me lalawataki vinaka kina na vakamau kei na kena soqo ni marau?

⁷ Na nodra vakamau na lotu Vakarisito e gauna dina ni marau. O ira na tamata ni Kalou ena gauna sa oti, okati kina o Jisu kei ira na nona tisaipeli, era dau vakaitavi tale ga ena marau oqori e dau salavata kei na kana magiti. (Vakatekivu 29:​21, 22; Joni 2:​1, 2) E laurai ena noda gauna ni dodonu me laurai na lewa matau kei na veiraurau ni rai ni dau lalawataki na soqo e marautaki kina na vakamau. Ni dau kena ivakarau ga me caka na soqo e marautaki kina na vakamau, me na laurai votu ena gauna oqori na nona vakabauta na lotu Vakarisito.

8, 9. E vakadinadinataka vakacava na ka eda wilika ena 1 Joni 2:​16, 17 na ka e dau caka ena levu na vakamau?

⁸ E levu na tamata era sega ni kila se sega ni kauaitaka na ivakavuvuli vakalou era raica na soqo ni marau ni vakamau me gauna era vakayacora kina na veika e sega ni dau caka, se vakayagataka na gauna oqori me ulubale ni nodra cakava na veika oya. E vola ena dua na ivoladraudrau ni Urope e dua na yalewa vakawati vou me baleta nona vakamau e vaka na vakamau “vakatui”: ‘Keirau vodo ena dua na kareti ratou dreta e va na ose qai muri keirau e dua tale ratou dreta e 12 na ose era vodo kina e dua na matabani era vakatagi tiko. Oti oya keimami qai vakayagataka e dua na kakana totoka ni caka tiko na vakatagi; e totoka dina vakaoti. Oya sara ga na ka au vinakata, meu ranadi ena dua na siga.’

⁹ E duidui na ka e vakayacori ena veiyasa i vuravura, ia na veika e tukuni oya e vakadeitaka ga na veika e vola na yapositolo o Joni: “Na ka kecega sa tu e vuravura, na gagadre ca ni yago, na gagadre ca ni mata, kei na dokadokai keda e na ka ni bula oqo, sa sega ni tubu maivei Tamada, mai vuravura ga.” O nanuma beka ni rau na vinakata na nodrau vakamau na lotu Vakarisito matua me vaka na vakamau “vakatui” e vakaiyanaqa na kena soqo ni marau? Sega, ni rau lalawataka na nodrau vakamau, me rau kauaitaka ni o koya ga e “cakava na ka sa vinakata na Kalou, sa tu dei ga ka sega ni mudu.”​​—1 Joni 2:​16, 17.

10. (a) Na cava e dodonu me lalawataki vinaka kina e dua na vakamau e veiraurau vinaka? (b) Me vakatulewataki vakacava o ira era na sureti?

¹⁰ Era vinakata na veiwatini lotu Vakarisito me dodonu qai veiraurau na nodra rai, ia ena vukei rau na iVolatabu. Dina ni bibi na siga ni vakamau, ia erau kila na veiwatini ni oqo e itekitekivu ga ni nodrau bula vakawati e rua na lotu Vakarisito erau via bula tawamudu ena gauna e se bera mai. E sega ni vinakati me levu sara na soqo e marautaki kina na nodrau vakamau. Ke rau mani vinakata me dua na kena soqo, me rau cakacakataka na kena isau kei na veika me caka kina. (Luke 14:​28, VV) Ena nodrau bula vakawati, e vakaraitaka na iVolatabu ni na ulunivuvale o tagane. (1 Korinica 11:3; Efeso 5:​22, 23) E nona itavi na tagane vou me vakarautaka na soqo e marautaki kina na vakamau. Ia ena rogoci yalewa erau na vakamau me baleta na levu ni vulagi erau rawa ni sureta ena kana ni vakamau. Ena via dredre me rau sureti ira kece na nodrau itokani kei na wekadrau. Rau na vakatulewa vinaka sara kina. Rau na nuitaka ga ni kevaka erau na sega ni sureti ira e so na nodrau itokani lotu Vakarisito, era na kila na vuna ra qai sega ni cudru.​​—Dauvunau 7:9.

‘iLiuliu ni Soqo’

11. Na itavi cava e cakava na ‘iliuliu ni soqo’ ena gauna ni vakamau?

¹¹ Ke rau lewa o rau na vakamau me caka e dua na kena soqo ni marau, rau na vakadeitaka vakacava ni na rakorako na veika e vakayacori kina? Sa vicasagavulu na yabaki na nodra muria voli mai na iVakadinadina i Jiova na icakacaka ni soqo e vakayacori ena soqo e marautaki kina na vakamau e Kena e tiko tale ga kina o Jisu. A tiko e dua na ‘iliuliu ni soqo,’ e dua erau vakabauta vata. (Joni 2:​9, 10, VV) Ena digitaka tale ga na tagane vou e dua na lotu Vakarisito matua me taura na itavi oqo. Ni sa macala vua na veika e vinakata na tagane vou, me qai cakava na veika oya na iliuliu ni soqo ni se bera na soqo kei na gauna ni soqo.

12. Na cava me vakasamataka na tagane vou ke nanuma me vakayagataki na yaqona ni vavalagi?

¹² Me vaka na tikina e vakamacalataki ena parakaravu 5, e so na veiwatini era sega ni vakatara me vakayagataki na yaqona ni vavalagi ena soqo ni marau ni vakamau de vakayagataki vakasivia qai vakacacana na marautaki ni soqo. (Roma 13:13; 1 Korinica 5:​11) Ia, kevaka ena vakarautaki na yaqona ni vavalagi, ena raica na tagane vou me soli ga vakarauta. A tiko na waini ena soqo e marautaki kina na vakamau a tiko kina o Jisu e Kena, na vanua e vakarautaka kina o koya na waini uasivi. E taleitaki sara na ka e qai tukuna na iliuliu ni soqo: “Na tamata kece ga era dau solia taumada na waini vinaka, ia ni ra sa gunu vakalevu ko ira na vulagi, era na qai solia na waini vinaka vakarauta ga, ia o iko o maroroya tiko ga na waini vinaka me yacova sara mai oqo.” (Joni 2:​10,VV) E sega ni tokona o Jisu na mateni ena ka e cakava oya, ni kila o koya ni cala na mateni. (Luke 12:​45, 46) Nona kurabuitaka na waini vinaka oya, e vakaraitaka tiko kina na iliuliu ni soqo ni sa dau raica nira mateni e so na sureti ina soqo e marautaki kina na vakamau. (Cakacaka 2:​15; 1 Cesalonaika 5:7) O koya gona, e dodonu me rau vakadeitaka na tagane vou kei koya na lotu Vakarisito e lesia me iliuliu ni soqo mera muria na tiko ena soqo na ivakaro matata oqo: “Dou kakua ni mateni e na waini, ni sa ia kina na ka vakasisila.”​​—Efeso 5:​18; Vosa Vakaibalebale 20:1; Osea 4:​11.

13. Na cava me rau vakasamataka o rau na veiwatini ke rau nakita me vakayagataki na ivakatagi ena soqo e marautaki kina na nodrau vakamau, ena vuku ni cava?

¹³ Me vaka ena soqo kece, ke vinakati me vakayagataki na ivakatagi, me vakasamataki vinaka na kena rogo levu me kua ni vakaleqa na rogoci ni veitalanoa. E kaya e dua na qase ni ivavakoso: “Ni sa toso na bogi, ni sa tasoro na veivosaki qai tekivu na danisi, so na gauna sa rogo levu tale ga na ivakatagi. E rawa ni yaco na ivakatagi a tekivu malumu me sa kosakosa me sega ni rogo rawa kina na veitalanoa. E gauna vinaka ni veimaliwai na soqo e marautaki kina na vakamau. E rarawataki dina ke mai vakaleqa tale na ivakatagi e rui rogo levu!” E dodonu tale ga me rau lewa vinaka na tikina oqo o koya na tagane vou kei na iliuliu ni soqo, me kua ni soli na lewa ni irorogo ni ivakatagi vei ira na dau vakatagi, se era saumi mai mera mai vakatagi se sega. E vola o Paula: “Na ka kecega dou sa kitaka se dou vosa se dou cakacaka, me ia kece e na yaca ni Turaga ko Jisu.” (Kolosa 3:​17) Nira lesu ina nodra veivale na sureti mai ena soqo ni marau ni vakamau, era na nanuma beka na ivakatagi era rogoca me ivakaraitaki ni nodrau saga na vakamau vou me rau cakava na ka kece ga ena yaca i Jisu? E dodonu me vaka kina.

14. Na cava mera nanuma na lotu Vakarisito me baleta na vakamau?

¹⁴ Io, e rawa ni nanumi dede na vakamau e vakarautaki vinaka. Rau kaya o Adam kei Edyta, sa 30 na yabaki na dede ni nodrau vakawati, me baleta e dua na vakamau: “E vakilai sara ga na kena vakarisito na veika e caka kina. Na sere e vakayagataki e vakalagilagi kina o Jiova kei na so tale ga na ka ni veivakamarautaki totoka. E sega ni vakabibitaki na danisi kei na ivakatagi. E maqosa qai veivakauqeti na veika kece e caka kina qai salavata kei na ivakavuvuli vakaivolatabu.” E macala ni rawa sara ga vei rau na tagane kei na yalewa vou me rau vakaraitaka na nodrau vakabauta ena nodrau cakacaka ena gauna oya.

Na iLoloma ni Vakamau

15. Na ivakasala cava ena iVolatabu e rawa nida vakayagataka nida soli iloloma ni vakamau?

¹⁵ E dau kena ivalavala ena levu na vanua mera dau soli iloloma vei rau na vakamau o ira na nodrau itokani kei na wekadrau. Ke o via soli iloloma, na cava mo nanuma tiko? Vakasamataka na ka e vola na yapositolo o Joni me baleta na “dokadokai keda e na ka ni bula oqo.” E tukuna o koya ni dokadoka oya e sega ni laurai vei ira na lotu Vakarisito era vakaraitaka na nodra vakabauta ena veika era cakava, ia e tiko ga vei ira na kai ‘vuravura ena lako tani yani.’ (1 Joni 2:​16, 17) Me salavata kei na ka e vola o Joni, e veiganiti beka vei rau na se qai vakawati me rau kacivaka na yacadra na soli iloloma? Era cautaka e so na ilavo o ira na lotu Vakarisito e Masitonia kei Akaia vei ira na mataveitacini e Jerusalemi, ia e sega ni bau kacivaki na yacadra na cau. (Roma 15:26) E levu vei ira na lotu Vakarisito era soli iloloma ni vakamau era sega ni via kilai, era sega ni via rogo kina. Raica na ivakasala i Jisu ena Maciu 6:​1-4.

16. E rawa vakacava vei rau na veiwatini vou me rau kua ni veivakamaduataki ena kena soli na iloloma?

¹⁶ Ke tukuni se o cei e solia na iloloma cava, oqo ena rawa ni tini ena “veiqati” ni na kilai kina se o cei e solia na iloloma e vinaka cake qai saulevu. Rau na sega kina ni kacivaka o rau na vakamau vou na yacadra o ira na soli iloloma. Ni kacivaki na yacadra o ira na soli iloloma de ra na madua kina na sega ni solia rawa e dua na iloloma. (Kalatia 5:​26; 6:​10) E sega ni cala me rau kila na veiwatini vou se o cei e solia na iloloma cava. Rau rawa ni kila oqo ena nodrau wilika na card e olo vata kei na iloloma, ia e sega ni dau wiliki raraba. Nida volia, solia, se ciqoma na iloloma ni vakamau, e rawa nida vakaraitaka kece kina ni laurai na noda vakabauta ena ka eda cakava.a

17. Na cava mera saga na lotu Vakarisito me baleta na nodra vakabauta kei na nodra cakacaka?

¹⁷ Noda vakadinadinataka na noda vakabauta e sega ni okati ga kina na noda bula savasava, na noda dau lakova na soqoni vakaivavakoso, kei na noda vakaitavi ena cakacaka vakavunau. Me laurai mada ga na bula ni noda vakabauta ena veika kece eda cakava. Io, eda rawa ni vakaraitaka na noda vakabauta ena cakacaka “vinaka sara,” okati kina ena gauna e vakamacalataki e cake.​​—Vakatakila 3:2.

18. E rawa ni dina vakacava na Joni 13:17 ena nodra vakamau na lotu Vakarisito kei na soqo tale e so?

¹⁸ Ni oti nona vakaraitaka na ivakaraitaki vinaka o Jisu vei iratou na nona yapositolo yalodina ena nona vuya na yavadratou, e kaya vei iratou: “Kevaka dou sa kila na veika oqo, dou sa kalougata kevaka dou sa kitaka.” (Joni 13:​4-​17) Ena vanua o vakaitikotiko kina nikua, ena sega beka ni vinakati se e sega ni kena ivakarau mo vuya na yavadra era vulagi mai vale. Ia me vaka eda raica ena ulutaga oqo, e rawa nida vakaraitaka na noda vakabauta ena noda veikauaitaki, okati kina na veika eda cakava ena soqo ni kena marautaki na nodra vakamau na lotu Vakarisito. E rawa nida vakaraitaka na noda vakabauta vaka oya nida vakamau se nida sureti ina dua na soqo ni vakamau se ina dua na nodra soqo na lotu Vakarisito era via vakaraitaka na nodra vakabauta ena nodra cakacaka.

[iVakamacala e ra]

O na Sauma Vakacava?

O vakaraitaka vakacava na nomu vakabauta

• ni o vakarautaka e dua na soqo ni marau?

• ni o vakarautaka na vakamau kei na kena soqo ni marau?

• ni o solia se ciqoma na iloloma ni vakamau?

[iYaloyalo ena tabana e 24]

Ke o sureti ira mada ga e lewe vica, me lewai iko “na vuku mai cake”