Tudei Tiko ga ni Talaidredre o Luvemu
A SAGA me tuberi luvenatagane me lomana na Kalou o Jiova e dua na marama lotu Vakarisito, eda na vakayacani koya me o Josivini. E talaidredre qai biubiu mai vale o luvena ni sa cauravou. “Sa bau dua na ka mosimosi,” e kaya o Josivini. “Au vakila niu dabuitaki, lomabibi qai rarawa. Au yalolailai.”
De o vakatale ga oya ena nomu saga mo susugi ira na luvemu mera lomana ra qai qarava na Kalou, qai kena seva ni dua se so na luvemu era vakanadakui koya. O na vosota vakacava na ka mosimosi oqo? Na cava ena vukei iko mo na tudei tiko ga ena nomu qaravi Jiova?
Nira Talaidredre na Luve i Jiova
Na imatai ni ka mo vakila ni o Jiova e kila vakavinaka sara tu ga na ivakarau ni lomamu. Eda wilika ena Aisea 49:15, “E dua li na yalewa me na guilecava na luvena sa sucu, me kua ni lomana na luve ni ketena? io, ena sa guilecava beka, ia koi au ka’u na sega ni guilecavi iko.” Io, e vakila o Jiova na ka vata ga era vakila na tama kei na tina. Vakasamataka mada na nona marau nira vakacaucau ra qai qaravi koya o ira kece na luvena era agilosi. Nona sauma “mai na covulaca” na nona vakatataro na peteriaki o Jope, a nanuma o Jiova na gauna marautaki era a duavata kina kei ira na nona lewenivuvale vakayalo ena nona kaya: “Ko a tiko maivei ni ka’u a tauyavutaki vuravura? . . . Ni ra a sere vata na kalokalo i volasiga, ka ra kaila e na reki ko ira kecega na luve ni Kalou?”—Jope 38:1, 4, 7.
Yaco na gauna a qai raica na Kalou dina na nona talaidredre e dua na luvena, e agilosi uasivi a qai yaco me o Setani, e kena ibalebale “Dauveivorati.” Qai raica tale ga o Jiova na nodrau veitomani ena talaidredre na imatai ni luvena uasivi a bula vakatamata o Atama, kei na watina o Ivi. (Vakatekivu 3:1-6; Vakatakila 12:9) E muri, “era a biuta na nodra i tikotiko dodonu” ra qai talaidredre vua na Kalou e so tale na agilosi era luve ni Kalou.—Juta 6, VV.
E sega ni tukuna vei keda na iVolatabu na ivakarau ni loma i Jiova nira veitomani ena talaidredre e so na luvena uasivi. E vakamatatataka ga vei keda: “Sa raica ko Jiova ni sa ka levu nai valavala ca ni tamata e vuravura, io sa ca walega e na veisiga kecega nai naki kecega kei na nanuma ni lomana. A sa veivutuni ko Jiova ni sa bulia na tamata e vuravura, a sa rarawa kina na lomana.” (Vakatekivu 6:5, 6) E vakavuna tale ga na ‘rarawa’ kei na ‘cudru’ i Jiova na nodra talaidredre na nona tamata digitaki na Isireli.—Same 78:40, 41.
E sega ni vakabekataki ni o Jiova e kauaitaki ira na itubutubu era cudru qai rarawa ni talaidredre na luvedra. E dulaka tu na iVolatabu na ivakasala yaga qai veivakauqeti e rawa ni vukei ira na itubutubu vaka oqo mera na vosota. E uqeti ira na Kalou mera biuta vua na nodra lomaocaoca, ra vakamalumalumutaki ira, ra qai tudei nira vorati Setani na Tevoro. Meda raica sara mada oqo na ivakasala yaga ena vukei iko mo na tudei tiko ga ni talaidredre na luvemu.
Biuta Vei Jiova na Nomu Lomaocaoca
E kila vinaka tu o Jiova ni so na ka e dau vakavuna na nodra lomaocaoca vakalevu na itubutubu, mai na nodra leqataka nira na vakamavoataki ira ga na gone se caka vei ira e so na ka. E dusia na yapositolo o Pita e dua na sala meda na vosota kina na leqa oqo kei na so tale na ka eda dau kauaitaka. E vola: “Biuta vei [Jiova] na nomudou lomaocaoca kecega, ni sa daunanumi kemudou ko koya.” (1 Pita 5:7) Na cava e vinaka kina vei ira na itubutubu e talaidredre na luvedra na veisureti kei na veivakadeitaki oqo?
Ni se gone na luvemu, rairai o dau qaqarauni ena nomu karoni koya mai na veika dredre, e rairai dau muria na nomu veidusimaki. Ni sa qase cake, sa na rairai sega soti ni rogoci iko, e dina ga ni o na via karoni koya tiko ga mai na ca.
O koya gona, ni talaidredre na luvemu qai vakavuna nona leqa vakayalo, ca na lomana se mavoa o na rairai beitaki iko kina. A vaka sara ga oqo o Josivini, sa cavuti oti mai. A tukuna: “Ena veisiga yadua, au lomaleqataka na noqu guce, au dau vakasamataka voli na veika sa yaco oti meu kila na ka au malumalumu kina.” Ena gauna sara ga vaka oqori e vinakata o Jiova mo ‘biuta vua na nomu lomaocaoca kece ga.’ Ke o cakava vaka kina, ena vukei iko o koya. “Mo biuta vei Jiova na nomui colacola bibi,” e tukuna na daunisame, “ena tokoni iko ko koya: ena sega ni laivi ira na yalododonu me ra vakayavalataki e na dua na gauna.” (Same 55:22) A vakila o Josivini na vakacegu vaka oqo. A vakamacalataka: “Au dau tukuna vei Jiova na ka e tu e lomaqu. E cegu na lomaqu niu talaucaka vua na ka kece.”
Ni o itubutubu ivalavala ca, o na lekata e so na ka ni o tuberi luvemu tiko. Ia, na cava mo vakabibitaka kina na veika o lekata oqori? E sega ni dau cakava oqori o Jiova, ni a uqeti vakalou na daunisame me lagata: “Kevaka ko ni sa nanuma, Jiova, nai valavala ca o cei kemuni na Turaga, me na bula rawa?” (Same 130:3) Kevaka mada ga mo a itubutubu uasivi, ena rairai talaidredre ga na luvemu. O koya gona, talaucaka na lomamu vei Jiova ena masu, ena qai vukei iko o koya mo na vosota rawa. Ia, kevaka o gadreva mo tudei ena nomu qaravi Jiova me qai kua ni vakayagataki iko o Setani, mo cakava e levu tale na ka.
Vakamalumalumutaki Iko
“Vakamalumalumutaki kemudou e ruku ni liga kaukauwa ni Kalou,” e vola o Pita, “me vakalevulevui kemudou cake ko koya e na gauna sa lokuci.” (1 Pita 5:6) Na cava e gadrevi kina na yalomalumalumu ni talaidredre na luvemu? Me ikuri ni noda beitaki keda ga kei na mosi ni yalo, ena rawa ni veivakamadualaki ke tiko e vale e dua na gone talaidredre. O na rairai kauai sara vakalevu ke vakarogocataka nomudou vuvale na ka e cakava o luvemu, vakauasivi ke vakasivoi mai na ivavakoso. Noda vakacalai keda kei na noda beci keda ga ena vakayalolailaitaki keda meda kua ni lako ina soqoni vakarisito.
Ena gadrevi vei iko na yalomatua ni sotavi na ituvaki vaka oqo. E veivakaroti na Vosa Vakaibalebale 18:1: “Ni sa tawasei koya tani na tamata, sa qara na ka e domona, a sa veivorati kei na vuku kece.” Ni o sotava tiko na ituvaki rarawataki, na nomu soqoni vakawasoma o na rogoca kina e so na ivakasala yaga qai veivakayaloqaqataki. “Taumada, au a sega sara ga ni taleitaka meu sotava e dua,” e tukuna o Josivini. “Au a qai vakananuma na bibi ni noqu kania wasoma na kakana vakayalo. Kevaka mada ga meu a tiko e vale, au na vakasamataka voli ga na noqu leqa. E vukei au na dau tiko ena soqoni me donu tiko ga na noqu rai ena veika vakayalo e veitaraicake. Au vakavinavinakataka niu a sega ni dau tiko duadua ga niu na calata kina na nodra veitokoni na taciqu vakayalo.”—Iperiu 10:24, 25.
Nanuma tale ga ni o keda yadua ena vuvale eda na dui ‘colata na noda icolacola’ vakarisito. (Kalatia 6:5) E namaka o Jiova vei ira na itubutubu mera lomani ira ra qai vakavulici luvedra. E namaka tale ga vei ira na gone mera talairawarawa ra qai dokai ira na nodra itubutubu. Ke ra sa solia kece kina na nodra vinaka na itubutubu ena nodra tuberi na luvedra ena ‘ivunau kei na ivakavuvuli i Jiova,’ era na rogo vinaka kina na itubutubu vua na Kalou. (Efeso 6:1-4) Ke talaidredre na gone ena nona veivakavulici vakayalololoma na itubutubu, ena rogo ca ga kina o gone. E kaya na Vosa Vakaibalebale 20:11: “Ia na gone sa kilai e na nonai valavala, se savasava ka dodonu na nona cakacaka, se segai.” Na nona talaidredre o Setani e sega ni vakaleqa na irogorogo i Jiova vei ira na kilai koya vinaka.
Tudei ni O Vorata na Tevoro
“Dou yalomatua, dou vakatawa,” e veivakasalataki kina o Pita. “Sa veilakoyaki voli na nomudou meca na tevoro, me vaka na laioni sa tagi, a sa vakasaqara eso me tiloma.” (1 Pita 5:8) Me vaka ga na laione, na Tevoro e dau taketetaki ira na gone kei ira na lecaika. Ena gauna e liu, era dau wavoki e Isireli na laione ra qai veimecaki kei ira na manumanu manoa. Ke lakosese e dua na luvenisipi, ena rawarawa sara ni laukana. Ena so na gauna ena soli bula na tinanisipi me taqomaka na luvena. Ia, na sipi qase mada ga ena sega ni rawa ni vala kei na dua na laione. O koya gona, e sa gadrevi vei ira na ivakatawanisipi mera yaloqaqa nira taqomaka na qelenisipi.—1 Samuela 17:34, 35.
Mera taqomaki na nona sipi ivakatakarakara mai vua na “laioni sa tagi,” sa vakarautaka kina o Jiova na ivakatawa vakayalo mera qarava na qelenisipi ena ruku i koya “nai Vakatawa levu,” o Jisu Karisito. (1 Pita 5:4) E veiuqeti o Pita vei ira na tagane era lesi ni kaya: “Ni vakatawa na qele ni sipi ni Kalou era sa tiko e na kemuni maliwa; me kakua ni ka ni veivakasaurarataki, ia me caka ga e na yalo makutu; me kakua ni ka ni vaqara i sau ga, ia e na yalo ga e taleitaka me veiqaravi.” (1 Pita 5:1, 2, VV) Sa rawa vei ira na ivakatawa oqo mera vukei ira na itabagone mera vakadodonutaki vakayalo ena nomuni veitokoni na itubutubu.
Ke ra via vunauci luvemu talaidredre o ira na ivakatawa vakarisito, de dua o na via taqomaki luvemu mai na veivakadodonutaki. Oqo e dua na cala bibi. E tukuna o Pita: “Vorati koya [na Tevoro]”—sega ni o vorati ira na ivakatawa vakayalo.—1 Pita 5:9.
Ni Bibi na Veivakadodonutaki
Ke sega ni veivutuni na luvemu e lotu Vakarisito papitaiso, sa na bibi na nona vakadodonutaki—ena vakasivoi mai na ivavakoso. Na nomudrau veitaratara e sa na vakatau ena nona yabaki kei na so tale na ituvaki.
Ke se gone na luvemu qai tiko e vale, sa na dodonu ga mo na vakarautaka na ka me bula kina. E nomu itavi tale ga mo vakavulica qai vakadodonutaki koya. (Vosa Vakaibalebale 1:8-18; 6:20-22; 29:17) De o na vinakata mo drau vulica vata na iVolatabu, me vakaitavi sara ga kina. Dusimaka vua e so na tikinivolatabu kei na so na ivola vakaivolatabu e vakarautaka “na dauveiqaravi yalo dina ka vuku.” (Maciu 24:45, VV) O rawa ni kauti koya ina soqoni vakarisito, mo drau qai dabe vata. O cakava oqo ena nomu nuitaka me tara na lomana na veivakasalataki vakaivolatabu.
Ena duidui ke sa qase qai sega ni tiko e vale o koya e vakasivoi. E vakasalataki ira na lotu Vakarisito mai Korinica makawa na yapositolo o Paula: “Dou kakua ni dautiko vata kei na dua sa vakatokai me wekada, o koya sa dauyalewa tiko, se daukocokoco, se dausoro ki na matakau, se dauveivakasewasewani, se daumateni, se daukovekove: mo dou kakua ni kana vata kaya sa vakakina.” (1 Korinica 5:11) Ke gadrevi na veitaratara kei koya e vakasivoi ena qaravi ni veika vakavuvale, me na yalana na itubutubu lotu Vakarisito na nodrau veimaliwai.
Nira vunauci luvemu talaidredre na ivakatawa lotu Vakarisito, e sega ni ka vakayalomatua ke o cata se vakalailaina na ka era cakava ni yavutaki vakaivolatabu. Na nomu totaki luvemu talaidredre ena sega sara ga ni taqomaki kina mai vua na Tevoro. O na vakaleqa kina nomu bula vakayalo. Ia, na nomu tokoni ira na ivakatawa o na “tu dei [kina] e na vakabauta,” o sa vukei luvemu sara tiko ga.—1 Pita 5:9.
Ena Vakabulai Iko o Jiova
Ke talaidredre na luvemu, nanuma ni sega ni o iko duadua ga o sotava oqori. Era sotava tale ga e so na itubutubu lotu Vakarisito. Se ka ni rarawa cava eda sotava, ena vakabulai keda o Jiova.—Same 68:19.
Nuitaki Jiova ena masu. Veimaliwai wasoma kei na ivavakoso vakarisito. Tokona na nodra veivunauci na ivakatawa era lesi. Ni o cakava oqo, o na tudei tiko ga. Na nomu ivakaraitaki vinaka ena vukei luvemu me ciqoma na nona veisureti o Jiova me lesu vua.—Malakai 3:6, 7.
[iYaloyalo ena tabana e 18]
O na vakaukauataki ena masu kei na ivavakoso vakarisito