Na iVola na “Song of the Sea” e iSema Vakasakiti

ENA 22 ni Me, 2007, a vakaraitaki ena valenimaroroi iyaya makawa mai Jerusalemi e vakatokai na Israel Museum, e dua na tiki ni ivolavivigi vakaIperiu mai na ikavitu se ikawalu ni senitiuri S.K. Qori e ilavelave ni Lako Yani 13:19–​16:1. E wili kina na sere e vakatokai na “Song of the Sea”​—na sere ni qaqa era lagata na Isireli nira vakabulai oti vakacakamana ena Wasa Damudamu. Na cava e bibi kina na cereki ni ivolavivigi qo?

Na kena isau e vauci kina na tikinisiga a volai kina na ivolavivigi. Na ivolavivigi era vakatokai me iVolavivigi ni Waitui Mate era volai ena ikatolu ni senitiuri B.S.K. me lai yacova sara na imatai ni senitiuri S.K. Era a kune ena rauta na 60 na yabaki sa oti. Ia ni se bera ya, na ivolavivigi vakaIperiu makawa duadua a bau kune na Aleppo Codex, a volai ena 930 S.K. Ia e lailai wale sara na tiki ni ivolavivigi vakaIperiu era kune nira volai ena vicanadrau na yabaki ena maliwa ni rua na itabagauna qori.

E kaya o James S. Snyder, na dairekita ni valenimaroroi iyaya makawa e Isireli: “Na ivolavivigi e tiko kina na Sere ni Waitui, e sema na itabagauna a volai kina na iVolavivigi ni Waitui Mate . . . kei na itabagauna a qai volai kina na Aleppo Codex.” E kaya ni ivolavivigi qori kei na so tale na ivolavivigi makawa ni iVolatabu era “ivakaraitaki vakasakiti ni kena sega ni veisautaki vakadua na vakasama ena ivolavivigi.”

E vakabauti ni a kune na ivola qori kei na levu tale na ivola ena dua na valenilotu mai Cairo, e Ijipita ena ika19 ni senitiuri. Ia, a sega ni liaca na bibi ni ivola qori na turaga a qai mai maroroya​—e dua na dausoqoni ivola vakaIperiu. A qai kila ga ni veivosaki kei na dua e kenadau ena ivola va qori ena veiyabaki ni 1970. A mani vakawainimatetaki me kilai na gauna a volai kina, qai maroroi tu me yacova na gauna e lai vakaraitaki kina ena Israel Museum.

A qai vakamacalataka na bibi ni tiki ni ivolavivigi qori o Adolfo Roitman, na iliuliu ni Shrine of the Book ena valenimaroroi iyaya makawa e Isireli. A lesi tale ga me taqomaka na iVolavivigi ni Waitui Mate. “Na ivola me baleta na Song of the Sea e vakaraitaka na kena lavetaki vakadodonu na iVolatabu era vakadewataka na Masorete ena vica vata na senitiuri. E veivakadrukai dina ni se tautauvata tu ga na ivolavolai ni Song of the Sea nikua ni vakatauvatani kei na kena volai ena ika7 kei na ika8 ni senitiuri.”

E Vosa uqeti ni Kalou na iVolatabu, qai taqomaka sara ga o Jiova. Kena ilutua, era lavetaka vakadodonu na iVolatabu o ira na kenadau ena volavola. O koya gona, e dodonu vakaoti na iVolatabu eda vakayagataka tiko ena gauna qo.

[iYaloyalo ni Credit Line ena tabana e 32]

Courtesy of Israel Museum, Jerusalem