Vakayagataka Vinaka na Nomu Bula Vakadawai
“Vei ira era rawata qo, mera cakava sara.”—MACIU 19:12.
1, 2. (a) Na cava e tukuna o Jisu, o Paula, kei ira tale na so me baleta na bula vakadawai? (b) Na cava era na rairai nanuma kina eso ni sega ni isolisoli na bula vakadawai?
NA VAKAWATI e dua na isolisoli talei dina ni Kalou vei keda. (Vkai. 19:14) Ia e levu na lotu vaKarisito dawai era lomavakacegu ra qai marautaka tiko na nodra bula. E tukuna o Harold, e dua na tacida e yabaki 95 qai dawai ena nona bula taucoko: “E dau vakamarautaki au na noqu veimaliwai kei ira tale na so kei na noqu dauveikauaitaki, ia au sega ni galili niu tiko taudua. Au vakabauta ni rawa gona ni tukuni ni noqu isolisoli na bula vakadawai.”
2 Io, erau tukuna ruarua o Jisu Karisito kei na yapositolo o Paula ni isolisoli ruarua ni Kalou na bula vakadawai kei na vakawati. (Wilika Maciu 19:11, 12; 1 Korinica 7:7.) Ia me nanumi tiko nira sega ni vakatulewataka kece na dawai mera kua ni vakawati. Ena so na gauna, na kedra ituvaki e vakadredretaka na nodra kunea e dua e veiganiti me kedra isa. Eso tale era vakawati me vica na yabaki, ia e vakasauri ga na nodra sa dawai tale nira veisere se takali na watidra. E rawa ni tukuni vakacava ni isolisoli na bula vakadawai? Era na vakayagataka vinaka vakacava na lotu vaKarisito na nodra bula vakadawai?
iSolisoli Talei
3. Na cava e talei kina na bula vakadawai?
3 O koya e dawai e galala vakalevu cake ni vakatauvatani kei koya e vakawati, e levu cake tale ga na gauna me cakava kina na ka. (1 Kor. 7:32-35) Qori na ka e talei kina na bula vakadawai, ni rawa ni vakarabailevutaka kina e dua na nona cakacaka vakaitalatala, vakalevutaka na nona lomasavu, qai vakavolekati koya sara vei Jiova. Nira kila gona e levu na lotu vaKarisito ni yaga na bula vakadawai, era vakatulewataka kina mera “cakava sara” qori ena loma ni dua na gauna. De dua era sega ni vinakata eso mera dawai, ia ni veisau na kedra ituvaki, era vakasamataka qori ra qai masulaka, era raica kina ni vukei ira o Jiova me dei na lomadra. Era lomavakacegu ena veisau ni kedra ituvaki, era vakatulewataka kina mera dawai.—1 Kor. 7:37, 38.
4. Na cava mera vakadeitaka na lotu vaKarisito dawai me baleta na nodra qaravi Jiova?
4 Era kila na lotu vaKarisito dawai ni sega ni gadrevi sara mera vakawati me qai kilai nira talei vei Jiova ra qai yaga ena nona isoqosoqo. O Jiova e lomani keda yadua. (Maciu 10:29-31) E sega ni dua na ka se tamata me tawasei keda mai na loloma ni Kalou. (Roma 8:38, 39) Se da mani vakawati se dawai, meda nuidei ni yaga kece na noda qaravi Jiova.
5. Na cava e vinakati me qai vakayagataki vinaka kina na bula vakadawai?
5 Ia me vaka ga na isolisoli tale eso, kena ivakaraitaki na taledi ni qiriqiri se qito, e vinakati tale ga na sasaga me qai vakayagataki vinaka na bula vakadawai. Se ra mani tagane se yalewa, itabagone se itabaqase, era vakatulewataka mera dawai se ra cakava qori ena vuku ni kedra ituvaki—era na vakayagataka vinaka vakacava na lotu vaKarisito nikua na nodra bula vakadawai? Meda raica mada na ka eda rawa ni vulica ena so na ivakaraitaki vinaka ni se qai tauyavu na ivavakoso vaKarisito.
Dawai Nira se iTabagone
6, 7. (a) Na itavi dokai cava eratou cakava na luvei Filipi goneyalewa? (b) A vakayagataka vinaka vakacava o Timoci na veiyabaki a dawai tu kina, a vakalougatataki vakacava ena nona soli koya me veiqaravi ni se itabagone?
6 E dauvunau o Filipi, qai va na luvena goneyalewa eratou dau gumatua tale ga na vunau me vakataki tamadratou. (Caka. 21:8, 9) E isolisoli ni yalo tabu na parofisai, ratou qai vakayagataka na isolisoli qori na goneyalewa me vakayacori kina na ka e tukuni ena Joeli 2:28, 29.
7 Na cauravou o Timoci a vakayagataka vinaka tale ga na nona bula vakadawai. A vakavulici ni se gonedramidrami ena “iVolatabu,” rau qai cakava qori na tinana o Unaisi kei na buna o Loi. (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) Ia kena irairai ni ratou qai lotu vaKarisito rauta na 47 S.K., ena imatai ni veisiko i Paula e Lisitira, na taoni eratou tiko kina. Ena ikarua ni veisiko i Paula ena rua na yabaki tarava, sa rairai volekata na yabaki 20 o Timoci se sa sivia. A se gone toka ena gauna oya, se sega ni levu tale ga na ka e kila me baleta na ka dina, ia a “rogo vinaka” o koya vei ira na qase ni ivavakoso e Lisitira kei Ikoniona. (Caka. 16:1, 2) A mani sureti Timoci o Paula me nona itokani ena cakacaka vakaulotu. (1 Tim. 1:18; 4:14) E sega ni kilai a vakawati o Timoci se sega. Ia eda kila ga ni a ciqoma ena marau na veisureti i Paula, qai vica vata na yabaki na nona dawai voli ena nona cakacaka vakaulotu, vakaivakatawa tale ga.—Fpai. 2:20-22.
8. Na cava a uqeti Joni Marika me sauva na isausau vakayalo, a vakalougatataki kina vakacava?
8 Ni se itabagone, a vakayagataka vinaka tale ga o Joni Marika na veiyabaki a dawai voli kina. Eratou a lewena na ivavakoso e Jerusalemi ni se qai tauyavu, o Joni Marika, na tinana o Meri, kei na wekana o Panapasa. Eratou rawaka vinaka toka na vuvale nei Joni Marika, ni ratou vakaitikotiko ena siti qai dua na nodratou dauveiqaravi. (Caka. 12:12, 13) Eratou rawaka vinaka, ia a sega ni nanumi koya ga na cauravou o Marika. A sega ni nanuma me vakawati totolo se tiko dei ga ena dua na vanua. Na nona dau veimaliwai kei ratou na yapositolo ni se gone a rairai uqeti koya me taleitaka tale ga na cakacaka vakaulotu. A marau gona ni tomani rau o Paula kei Panapasa me dau vukei rau ena imatai ni nodrau ilakolako vakaulotu. (Caka. 13:5) Oti, erau a lako vata kei Panapasa, ia ena dua na gauna sara e muri e tukuni ni veiqaravi tiko kei Pita mai Papiloni. (Caka. 15:39; 1 Pita 5:13) E sega ni kilai na dede ni nona dawai voli o Marika. Ia e kilai ga ni vinaka na kena irogorogo, ni dau tu vakarau me veiqaravi, me vakarabailevutaka tale ga na nona veiqaravi.
9, 10. Era rawa ni vakarabailevutaka vakacava na nodra cakacaka vakaitalatala na itabagone lotu vaKarisito dawai nikua? Tukuna na kena ivakaraitaki.
9 E levu tale ga na itabagone ena ivavakoso nikua, era marau ni vakayagataka na nodra bula vakadawai mera vakarabailevutaka kina na nodra veiqaravi. Me vakataki rau o Marika kei Timoci, era kila na dawai ni sega ni ‘dua na ka e vakalatilati ena nodra qarava na Turaga.’ (1 Kor. 7:35) Qori e ka talei dina. E levu na ka era rawa ni cakava—painia, veiqaravi ena vanua e gadrevi vakalevu kina na dautukutuku, vulici ni vosa vou, veivuke ena tara Kingdom Hall se valenivolavola ni tabana, tiko ena Koronivuli ni Vuli Veiqaravi Vakaitalatala, kei na veiqaravi e Peceli. Ke o se itabagone o se dawai tiko, o vakayagataka vinaka tiko na galala e tu vei iko?
10 A tekivu painia na tacida o Mark ni se itabagone, a gole ina Koronivuli ni Vuli Veiqaravi Vakaitalatala, e duidui tale ga na vanua e lesi me lai veiqaravi kina e veiyasa i vuravura. Ni vakasamataka na 25 na yabaki ni nona cakacaka vakatabakidua, e kaya: “Au dau saga meu vukei ira kece na lewe ni ivavakoso, qori ena cakacaka vakaitalatala kei na veivakatawani, au dau veisureti mera mai kana e vale, au tuvanaka tale ga na soqo me veivakayaloqaqataki vakayalo. Na ka kece qori e vakamarautaki au vakalevu.” E laurai ena ka e tukuna o Mark ni vakavu marau vakalevu duadua na soli ka, e levu tale ga na gauna e rawa ni soli ka kina o koya e ogaoga vakalevu ena veiqaravi tabu. (Caka. 20:35) Era rawa ni vakaitavi vakalevu ena cakacaka ni Turaga na itabagone nikua se mani cava era taleitaka, na ka era kenadau kina, se na levu ni ka era kila.—1 Kor. 15:58.
11. Na cava me kua kina ni vakusai na vakawati?
11 E levu na itabagone era na via vakawati ena dua na gauna, ia e sega ni vinaka me vakusai na vakawati. E uqeti ira na itabagone o Paula mera waraka mada mera sa “sivia na bula vakaitabagone,” ni dau kaukaua sara ena gauna qori na gagadre ni veiyacovi. (1 Kor. 7:36) Ena taura toka na gauna mo kilai iko vinaka, mo kila tale ga na ka e gadrevi mo digitaka vinaka kina na kemu isa. Me raici vakabibi na bubului ni vakamau ni vauci kina na nona bula taucoko e dua.—Dauv. 5:2-5.
Dawai ena Dua na Gauna ni Nodra Bula
12. (a) Na cava a cakava o Ana ni veisau na kena ituvaki? (b) A vakalougatataki kina vakacava?
12 O Ana e cavuti ena Kosipeli i Luke, a rairai rarawataka vakalevu na nona mate vakasauri o watina ni se qai yabaki vitu ga na nodrau vakawati. E sega ni kilai erau vakaluveni se sega, se ke vakasamataka me vakawati tale. Ia e tukuna na iVolatabu a se dawai tu ga o Ana ni yabaki 84. Eda kila mai na ka e tukuni ena iVolatabu ni a saga o Ana me vakavolekati koya sara vei Jiova ni veisau na kena ituvaki. A “sega vakadua ni yali mai na valenisoro ena nona dau sokalou ena bogi kei na siga, ena nona lolo kei na nona dau masu.” (Luke 2:36, 37) Kena ibalebale qori a dau vakaliuca o Ana na nona qarava na Kalou. A vinakati e keri na sasaga, me dei tale ga ena nona vakatulewa o Ana. Ia a vakalougatataki kina vakalevu, a raici Jisu ni kau yani ena valenisoro qai tukuna vei ira tale na so na veivakabulai ena vakarau cakava o Jisu na Mesaia.—Luke 2:38.
13. (a) E kilai vakacava ni dau ogaoga vakalevu ena ivavakoso o Tokasa? (b) A vakalougatataki vakacava ena nona caka vinaka kei na nona yalololoma?
13 O Tokasa se o Tavaita e vakaitikotiko e Jopa, dua na ikelekele ni waqa ena gauna makawa ena vuaira kei Jerusalemi. Ni sega ni cavuti ena iVolatabu o watina, kena irairai ni a sega tu ni vakawati. O Tokasa a “dau cakacaka qai dau soli ka vei ira na vakaleqai.” A dau cula e levu na nodra isulu na yada dravudravua kei na so tale, qori na ka era taleitaki Tokasa kina vakalevu. Ni tauvimate mani mate sara, era kerea kece na lewe ni ivavakoso me lako yani o Pita ra qai vakamasuti koya me vakaturi Tokasa na tacidra lomani. E levu era mai vakabauta ni roboti Jopa taucoko na itukutuku ni veivakaturi. (Caka. 9:36-42) De dua era vakila tale ga eso vei ira qori na nona dau yalololoma ni veivuke o Tokasa.
14. Na cava era vakavolekati ira kina vei Jiova na lotu vaKarisito dawai?
14 E levu tale ga ena ivavakoso nikua era vakataki Ana kei Tokasa, era dawai ena dua na gauna ni nodra bula. Eso era se sega ni kunea e dua e veiganiti mera vakawatitaka. Eso tale era veisere se takali o watidra. Ni sega na kedra isa mera talaucaka kina na lomadra, era kila na lotu vaKarisito dawai nira na vakararavi ga vakalevu vei Jiova. (Vkai. 16:3) Qori e dua na ka ni veivakalougatataki vei Silvia, e dua na yalewa dawai sa sivia na 38 na yabaki na nona veiqaravi e Peceli. E kaya: “Au sa veivakayaloqaqataki tu ga, au vinakata ena so na gauna meu bau vakayaloqaqataki mada.” Au dau veinanuyaka, ‘O cei ena vakayaloqaqataki au?’ ” Ia e qai tomana: “E sa qai vakavolekati au ga vei Jiova na noqu vakabauta ni kilai au vinaka cake o koya. Au qai vakila dina na veivakayaloqaqataki au vinakata tu, eso na gauna ena sala sara ga au sega ni namaka.” Nida vakavolekati keda vei Jiova, ena karoni keda dina o koya qai vakayaloqaqataki keda.
15. Era rawa ni vakalevutaka vakacava na nodra “lomasavu” na lotu vaKarisito dawai?
15 Na bula vakadawai e gauna vinaka me vakalevutaki kina na “lomasavu.” (Wilika 2 Korinica 6:11-13.) E kaya o Jolene, e dua na yalewa dawai sa 34 na yabaki na nona cakacaka vakatabakidua: “Au dau saga meu veitokani voleka kei ira e duidui na nodra yabaki ni bula, sega ni o ira ga keimami tabavata. Na bula vakadawai e gauna vinaka dina ni soli ka vei Jiova, nomu vuvale, o ira na mataveitacini, kei ira era tiko tikivi iko. Ni toso na noqu yabaki, e levu cake tale ga na noqu marautaka na noqu bula vakadawai.” O ira na itabaqase, tauvimate, itubutubu ledua, itabagone, kei na so tale ena ivavakoso era marautaka dina na nodra dau veinanumi kei na nodra veitokoni na dawai. Io, eda na marau vakalevu nida dauloloma. O rawa ni vakalevutaka tale ga na nomu “lomasavu”?
Dawai ena Bula Taucoko
16. (a) Na cava a dawai kina ena nona bula taucoko o Jisu? (b) A vakayagataka vinaka vakacava o Paula na nona bula vakadawai?
16 A sega ni vakawati o Jisu ni vinakati me vakavakarau qai vakayacora na cakacaka e lesi vua. A veilakoyaki vakalevu, tekivu vakamataka na nona cakacaka me yacova sara na bogi, lai cabora sara na nona bula me isoro. A yaga vakalevu gona vua na nona bula vakadawai. Na yapositolo tale ga o Paula e dau lakova e udolu vakacaca na maile, a sotava tale ga e levu na leqa ena nona cakacaka vakaitalatala. (2 Kor. 11:23-27) A rawa ni vakawati o Paula, ia ni lesi oti ga me yapositolo a vakatulewataka me sa dawai tu ga. (1 Kor. 7:7; 9:5) E bibi na cakacaka vakaitalatala, rau veiuqeti kina o Jisu kei Paula vei ira era rawa ni dawai vakataki rau mera cakava sara qori. Ia erau sega ni tukuna me kua ni vakawati o koya e via italatala ni Kalou.—1 Tim. 4:1-3.
17. Era vakatotomuri rau vakacava o Jisu kei Paula eso nikua, eda vakadeitaka vakacava ni o Jiova e sega ni guilecavi ira era vakuai ira mera dawai?
17 Eso tale ga nikua era vakatulewataka mai vu ni lomadra mera sa dawai tu ga mera vakayacora vinaka kina na nodra cakacaka vakaitalatala. O Harold e sa vakamacalataki oti mai, sa sivia e 56 na yabaki na nona marautaka tiko na veiqaravi e Peceli. E kaya: “Ni oti e tini na yabaki na noqu veiqaravi e Peceli, au raica rawa ni levu na veiwatini era biubiu e Peceli nira tauvimate se gadrevi mera lai qaravi ira na nodra itubutubu qase. Erau sa takali na noqu itubutubu. Niu taleitaka vakalevu na noqu veiqaravi e Peceli, au sega kina ni via vakaleqa qori ena noqu vakawati.” A vakadinata tale ga qori ena vica na yabaki sa oti o Margaret sa dede sara na nona painia: “Au a rawa ni vakawati, ia au sega ni cakava rawa qori niu sa rui ogaoga ena noqu cakacaka vakapainia. Niu dawai, au galala kina vakalevu meu vakaogai au ena cakacaka vakaitalatala, qori e vakamarautaki au vakalevu.” Io, o Jiova e sega ni guilecavi ira era vakuai ira ena ka era rawa ni cakava me rawa nira tutaka kina na sokalou dina.—Wilika Aisea 56:4, 5.
Vakayagataka Vinaka na Nomu Bula Vakadawai
18. Eda na vakayaloqaqataki ira da qai tokoni ira vakacava na lotu vaKarisito dawai?
18 E veiganiti meda vakacaucautaki ira, meda vakayaloqaqataki ira tale ga na lotu vaKarisito dawai kece era saga tiko ena nodra vinaka kece mera qaravi Jiova. Eda vakamareqeti ira ena nodra itovo vinaka kei na veika era cakava tiko ena ivavakoso. Era na sega ni galili ke da volekati ira meda ‘tacidra, ganedra, tinadra, se luvedra’ vakayalo.—Wilika Marika 10:28-30.
19. O rawa ni vakayagataka vinaka vakacava na nomu bula vakadawai?
19 Se mani o vakatulewataka mo dawai se o cakava qori ena vuku ni kemu ituvaki, me vakadeitaka mada ga vei iko na ivakaraitaki vakaivolatabu kei na nodra ivakaraitaki eso nikua ni o rawa ni marautaka na nomu bula, e rawa ni vakainaki tale ga. Na bula vakadawai e rawa ni vaka eso na iloloma eda sa namaka tiko me soli vei keda, se vaka na kena eda sega ni namaka. E rawa ni vaka tale ga na iloloma e taleitaki ena gauna ga e tauri kina, se vaka na kena e dau qai taleitaki ni toso na gauna. Qori e vakatau vakalevu ena noda ivakarau ni rai. O rawa ni vakayagataka vinaka vakacava na nomu bula vakadawai? Qori ena nomu vakavolekati iko vei Jiova, vakaogai iko vakalevu ena nomu qarava na Kalou, vakalevutaka tale ga na nomu lomasavu. Me vaka ga na vakawati, ena veivakalougatataki tale ga na bula vakadawai ke da vakatotomuria na rai i Jiova da qai vakayagataka vinaka na isolisoli qo.
O se Nanuma Tiko?
• E rawa ni tukuni vakacava ni isolisoli na bula vakadawai?
• Ena veivakalougatataki vakacava na nona dawai e dua ni se itabagone?
• Era na vakavolekati ira vakacava vei Jiova na lotu vaKarisito dawai ra qai vakalevutaka na nodra lomasavu?
[iYaloyalo ena tabana e 18]
O vakayagataka vinaka tiko na galala e tu vei iko mo qarava kina na Kalou?