Nuitaki na Veivakadreti i Jiova

‘E nuitaki na veivakadreti i Jiova, e vakavukui ira era sega ni vuku.’​—SAME 19:7.

O NA SAUMA VAKACAVA?

Na veivakadreti cava e vakarautaka o Jiova ena iVolatabu?

Ena yaga vakacava vei keda na lotu vaKarisito nikua na veivakadreti i Jiova?

Na cava eda nuitaka kina na veivakadreti i Jiova?

1. Na cava eda dau vulica na dauveiqaravi ni Kalou, ena yaga vakacava noda dau taleva na ulutaga va qo?

NI O vakarautaka tiko na ulutaga me vulici ena Vale ni Vakatawa, vakacava o dau kaya, ‘Au nanuma nida sa vulica oti na ulutaga qo.’ Ke sa vica na yabaki na nomu dau tiko ena soqoni, de dua o na liaca ni so na ulutaga e dau talevi vakalevu. Na noda vulica na veika me baleta na Matanitu ni Kalou, na ivoli, cakacaka ni veivakatisaipelitaki, kei na so na itovo me vaka na loloma kei na vakabauta, era tiki ni keda itakitaki vakayalo. Nida dau taleva na ulutaga va qo, ena vukei keda me dei noda vakabauta, eda na ‘muria na vosa, sega nida rogoca wale ga.’​—Jeme. 1:22.

2. (a) E dau vakaibalebaletaki ina cava na veivakadreti ni Kalou? (b) E duidui vakacava na veivakadreti ni Kalou ni vakatauvatani kei na lawa vakatamata?

² Na nauni vakaIperiu e vakadewataki me “veivakadreti” e dau vakaibalebaletaki ina lawa kei na nona ivakaro na Kalou vei ira na nona tamata. Na lawa vakatamata e dau veiveisau se vakuri, ia na lawa kei na ivakaro i Jiova e dau nuitaki tu ga. E vinaka qai yaga tawamudu na nona lawa, dina ni duidui na gauna qai duidui na ituvaki a soli kina. E tukuna na daunisame: “A kena dodonu na nomuni vosa [se veivakadreti] sa sega ni mudu rawa.”​—Same 119:144.

3, 4. (a) Na cava e dau okati ena so na gauna ena veivakadreti i Jiova? (b) Ena yaga vakacava vei ira na Isireli nira muria na veivakadreti qori?

³ De dua o na liaca ni nona veivakadreti o Jiova e dau okati ena so na gauna mera ivakasala. Era dau vakayagataki na parofita ni Kalou mera vakasalataki ira na Isireli. Kena ivakaraitaki, nira voleka ni curuma na Vanua Yalataki, a vakasalataki ira o Mosese: “Mo ni qarauni kemuni, me kakua ni vakacalai na lomamuni, mo ni qai lesu tani kina, ka qarava na kalou tani eso, ka cuva vei ira; a sa tubu kina vei kemuni na cudru i Jiova.” (Vkru. 11:​16, 17) E vakamacalataka na iVolatabu na nona dau vakadreti ira vakayalololoma na Isireli na Kalou.

⁴ Ena levu tale na gauna, e dau uqeti ira na Isireli o Jiova mera rerevaki koya, mera talairawarawa vua, mera vakalagilagia tale ga na yacana. (Vkru. 4:​29-31; 5:​28, 29) Ke ra muria na veivakadreti qori, era na vakalougatataki vakalevu.​—Vunau 26:​3-6; Vkru. 28:​1-4.

KA ERA CAKAVA NA ISIRELI NI VAKADRETI IRA NA KALOU

5. Na cava a vala kina o Jiova ena vuku i Tui Esekaia?

⁵ Ena ituvaki dredre kece a sotava o Isireli ena veigauna sa oti, a dina tu ga na Kalou ena nona yalayala. Kena ivakaraitaki, a kabai Juta na tui Asiria o Senakaripi qai via vuaviritaki Tui Esekaia, ia a tala o Jiova na nona agilosi me veivakabulai. Ena dua ga na bogi, a vakamatea na agilosi ni Kalou “na tamata qaqa kecega, kei ira sa kenai liuliu” ena mataivalu ni Asiria, mani seva na inaki i Senakaripi ena nona lesu ena madua ina nona vanua. (2 Vei. 32:21; 2 Tui 19:35) Na cava a vala kina na Kalou ena vuku i Tui Esekaia? Ni “kabiti Jiova ko koya [Esekaia]; sa sega ni vuki tani me sega ni muri koya tiko, sa vakabauta ga na nonai vakaro.”​—2 Tui 18:​1, 5, 6.

6. A nuitaki Jiova vakacava o Tui Josaia?

⁶ Dua tale na ivakaraitaki o Tui Josaia, a talairawarawa ina ivakasala i Jiova. Ni se yabaki walu, “a sa caka dodonu ko koya e na mata i Jiova, . . . ka sega ni gole ki nai matau se ki nai mawi.” (2 Vei. 34:​1, 2) A vakaraitaka o Josaia nona nuitaki Jiova ena nona vakasavasavataka na matanitu mai na qaravi matakau qai vakalesuya na sokalou dina. Nona cakava qori a vakalougatataki kina, vakalougatataki tale ga o Isireli taucoko.​—Wilika 2 Veigauna 34:​31-33.

7. Na cava e yaco nira sega ni nuitaka na Isireli na veivakadreti i Jiova?

⁷ Ia e ka ni rarawa nira sega ni dau nuitaka vakaoti na tamata ni Kalou na veivakadreti i Jiova. Ena loma ni veisenitiuri sa sivi, era lomalomaruataka na veivakadreti ni Kalou. Ni lailai na nodra vakabauta, e levu na gauna era dau “veikauyaki ena cagi kece ni vakavuvuli” me vaka ga a tukuna na yapositolo o Paula. (Efeso 4:​13, 14) Me vaka ga e parofisaitaki, ke ra sega ni nuitaka na veivakadreti ni Kalou, era na tamusuka na ka ca.​—Vunau 26:​23-25; Jere. 5:​23-25.

8. Na cava eda vulica ena nodra ivakaraitaki na Isireli?

⁸ E yaga vakacava vei keda na nodra ivakaraitaki na Isireli? Me vakataki ira ga, eda vakasalataki da qai vakadodonutaki nikua na dauveiqaravi ni Kalou. (2 Pita 1:12) Eda vakadreti ena gauna kece eda wilika kina na vosa uqeti vakalou. Ni tu vei keda na galala ni vakatulewa, eda rawa ni digitaka meda talairawarawa ina veidusimaki i Jiova se meda cakava ga na ka e donu vei keda. (Vkai. 14:12) Meda dikeva mada eso na vuna e vinaka kina meda nuitaka na veivakadreti i Jiova kei na yaga ni noda muria.

TALAIRAWARAWA VUA NA KALOU MO BULA

9. E vakaraitaka vakacava o Jiova nona tokoni ira na Isireli ena vanualiwa?

⁹ Nira vakarau lakova na Isireli na “vanua liwa ka rerevaki” me 40 na yabaki, a sega ni vakaraitaka vakamatailalai o Jiova na sala ena veidusimaki kina, veitaqomaki qai veikaroni. Ia e vakaraitaka vakavica ni rawa nira nuitaki koya kei na nona ivakaro. A vakayagataka na duru o ena siga kei na duru bukawaqa ena bogi. E vakaraitaka sara ga e keri o Jiova na nona tokoni ira ena nodra ilakolako vakarerevaki qori. (Vkru. 1:19; Lako 40:​36-38) E vakarautaka tale ga na ka era gadreva mera bula kina. “A sa sega ni madra mai na nodrai sulu, a sa sega ni vuvuce na yavadra.” Io, ‘era sega ni dravudravua ena dua na ka.’​—Niem. 9:​19-21.

10. E liutaki ira tiko vakacava na nona tamata nikua o Jiova?

¹⁰ Sa voleka na vuravura vou ni yalododonu meda bula kina na dauveiqaravi ni Kalou nikua. Vakacava eda dau nuitaki Jiova me vakarautaka na ka eda gadreva meda bula sivita kina na “veivakararawataki levu” sa roro tiko mai? (Maciu 24:​21, 22; Same 119:​40, 41) E sega ni vakarautaka o Jiova na duru o se na duru bukawaqa me liutaki keda ina vuravura vou. Ia e vakayagataka tiko na nona isoqosoqo me rawa nida yadra tiko kina. Kena ivakaraitaki, eda dau vakadreti meda vaqaqacotaka na noda bula vakayalo ena noda wili iVolatabu vakataki keda, Sokalou Vakavuvale, kei na noda dau tiko wasoma ena soqoni kei na cakacaka vakaitalatala. Vakacava eda sa vakayacora eso na veiveisau meda muria kina na veidusimaki qori? Nida vakayacora qori ena vukei keda meda bucina na vakabauta ena rawa kina nida bula ena vuravura vou.

11. E vakaraitaka vakacava na Kalou ni kauaitaki keda?

¹¹ Na veidusimaki eda ciqoma e sega wale ga ni vukei keda meda yadra tiko vakayalo, e yaga tale ga ena noda bula e veisiga. Kena ivakaraitaki, eda dau uqeti me tiko vei keda na rai donu me baleta na iyau, me rawarawa tale ga na noda bula meda kua kina ni lomaocaoca vakalevu. E yaga tale ga na veidusimaki me baleta na isulusulu kei na isasauni, na digitaki ni ka ni veivakamarautaki e yaga, kei na rai donu e vauca na vuli torocake. Vakasamataka tale ga na noda dau vakasalataki ena ka meda cakava meda taqomaka kina noda vale, motoka, Vale ni Soqoni, kei na noda vakarautaki keda ena leqa tubukoso e rawa ni yaco. Na ivakasala kece qori e vakaraitaka ni kauaitaka na Kalou na noda bula.

NA VEIVAKADRETI E VUKEI IRA NA LOTU VAKARISITO TAUMADA MERA YALODINA TIKO GA

12. (a) Na cava e dau vakabibitaka vakalevu o Jisu vei ratou na nona tisaipeli? (b) Na ivakaraitaki ni yalomalumalumu cava e sega ni guilecava rawa o Pita, cava eda vulica kina?

¹² Era dau vakadreti na tamata ni Kalou ena imatai ni senitiuri. E tukuna vakavica o Jisu vei ratou nona tisaipeli ni bibi me ratou vulica na yalomalumalumu. Ia a sega wale ga ni tukuna me ratou yalomalumalumu, e vakaraitaka sara ga. Ena iotioti ni nona bogi e vuravura, a soqoni ratou nona yapositolo ina kana vata ni Lakosivia. Ni ratou kana tiko, a tucake o Jisu qai vuya na yavadratou na yapositolo​—na itavi e dau cakava na dauveiqaravi. (Joni 13:1-17) Eratou sega ni guilecava rawa na yapositolo na ivakaraitaki ni yalomalumalumu qori. Me vaka ni a tiko na yapositolo o Pita ena kanavata qori, a rawa ni vakasalataki ira na nona itokani vakabauta ni oti e 30 na yabaki ena bibi ni yalomalumalumu. (1 Pita 5:5) E dodonu me uqeti keda na ivakaraitaki i Jisu meda dau yalomalumalumu nida veimaliwai.​—Fpai. 2:​5-8.

13. Na itovo bibi cava a vakadreti ira kina na nona imuri o Jisu mera bucina?

¹³ E dau vakabibitaka tale ga o Jisu vei ratou na nona tisaipeli ni bibi me dei na nodratou vakabauta. Ni ratou sega ni vakabula rawa na tisaipeli e dua na gonetagane e curumi tevoro, eratou tarogi Jisu kina: “Na cava keitou sega ni vakasava rawa kina na timoni ya?” A sauma o Jisu: “E lailai na nomudou vakabauta. Au tukuna vakadodonu vei kemudou, ke vaka mada ga na levu ni sore ni musita na nomudou vakabauta . . . ena sega na ka e dredre vei kemudou.” (Maciu 17:​14-20) Ena nona cakacaka vakaitalatala, a dau vakavulici ratou na nona tisaipeli ni bibi na vakabauta. (Wilika Maciu 21:​18-22.) Vakacava eda vakayagataka vinaka tiko na ivakasala e vakarautaki ena soqo lelevu, soqo lalai, kei na soqoni vaKarisito me dei kina na noda vakabauta? Qori e sega wale ga ni gauna marautaki, ia e gauna vinaka meda vakaraitaka kina nida nuitaki Jiova.

14. Na cava e bibi kina nikua meda bucina na loloma e vakavulica o Karisito?

¹⁴ E vutucoqa ena iVolatabu vaKirisi vaKarisito na veivakadreti meda veilomani. A tukuna o Jisu ni ikarua ni ivakaro levu duadua meda ‘lomana na kainoda me vaka ga na noda lomani keda.’ (Maciu 22:39) Na taci Jisu vakacabecabe o Jemesa, e vakatoka mada ga na loloma me “lawa ni tui.” (Jeme. 2:8) E vola na yapositolo o Joni: “Kemuni na wekaqu lomani, au sega ni vola yani qo e dua na ivunau vou, na ivunau makawa ga e sa tu vei kemuni mai na ivakatekivu.” (1 Joni 2:​7, 8) Na cava e vakaibalebaletaka tiko o Joni ni cavuta na “ivunau makawa”? E vakaibalebaletaka tiko na ivakaro meda veilomani. E “makawa” baleta ni a vakarautaka o Jisu ena vica sagavulu na yabaki yani e liu, “mai na ivakatekivu.” Ia e vakatokai tale ga me “vou” baleta ni vinakati kina na loloma vosota, qori na ka ena gadrevi vei ira na tisaipeli nira sotava na ituvaki era vulagi kina. Nida tisaipeli i Karisito, vakacava eda dau muria na ivakasala ena vukei keda meda vorata na yalo ni nanumi keda ga e takalevu ena vuravura qo, e rawa ni batabata kina noda lomani ira na wekada?

15. Na cava na inaki levu ni nona gole mai vuravura o Jisu?

¹⁵ E dau kauaitaki ira na tamata o Jisu. E vakadinadinataki qori ena nona vakabulai ira na tauvimate, malumalumu kei na nona vakaturi ira na mate. Ia e sega ni nona inaki levu me veivakabulai vakayago. E yaga vakalevu cake vei ira na lewenivanua na nona ivunau kei na veivakavulici. Ena sala cava? Eda kila ni o ira era vakabulai qai vakaturi ena imatai ni senitiuri era lai qase ra qai mate tale, ia o ira na ciqoma na itukutuku e vunautaka o Jisu e rawa nira rawata na bula tawamudu.​—Joni 11:​25, 26.

16. E vakacava na rabailevu ni kena vunautaki na Matanitu ni Kalou kei na cakacaka ni veivakatisaipelitaki nikua?

¹⁶ Na cakacaka vakavunau a tekivutaka o Jisu ena imatai ni senitiuri sa vakayacori tiko nikua ena kena ivakatagedegede e levu cake. Io, e vakaroti ira na nona tisaipeli o Jisu: “O koya gona, ni lako moni vakavulici ira na lewe ni vanua kece ga mera noqu tisaipeli.” (Maciu 28:19) Era muria sara ga qori na tisaipeli, vakatale ga kina o keda nikua! E sivia na vitu na milioni na iVakadinadina i Jiova ena sivia na 230 na vanua era gumatua ni kacivaka na Matanitu ni Kalou, era dau vakavulici ira tale ga e vica vata na milioni ena iVolatabu. Qori e vakadinadinataka nida sa bula tiko ena iotioti ni veisiga.

NUITAKI JIOVA NIKUA

17. Na ivakasala cava erau tukuna o Paula kei Pita?

¹⁷ E macala gona ni veivakadreti e vukei ira na lotu vaKarisito taumada mera dei ena vakabauta. Vakasamataka mada na kena uqeti Timoci na veivakadreti ni yapositolo o Paula. A tiko vakavesu e Roma o Paula, ia e uqeti Timoci me ‘taura matua tiko ga na ivakarau ni vosa dina a rogoca vua.’ (2 Tim. 1:13) Ni oti na nona uqeti ira na tacina vakayalo mera bucina na itovo me vaka na vosota, veilomani vakamataveitacini, kei na lewa matau, e qai kaya na yapositolo o Pita: “Au dau tu vakarau kina meu taleva na ka kece qo, e dina ni oni kila vinaka, oni dei tale ga ena ka dina.”​—2 Pita 1:​5-8, 12.

18. Era raica vakacava na lotu vaKarisito taumada na veivakadreti?

¹⁸ Io, na ivola erau vola o Paula kei Pita e yavutaki ena “ka era tukuna e liu na parofita yalosavasava.” (2 Pita 3:2) Vakacava era cata na lotu vaKarisito taumada na veivakadreti qori? Sega. Era kila ni qori e nona loloma na Kalou, ni na vukei ira mera ‘sobuti vakalevu ena loloma soli wale kei na nodra kila na noda Turaga, na noda iVakabula o Jisu Karisito.’​—2 Pita 3:18.

19, 20. Na cava meda nuitaka kina na veivakadreti i Jiova, ena yaga vakacava qori?

¹⁹ Nikua, e levu na vuna meda nuitaka kina na veivakadreti i Jiova e laurai ena nona Vosa nuitaki, na iVolatabu. (Wilika Josua 23:14.) Ena drauniveva yadua, eda vulica kina na ka e dau cakava o Jiova vei ira na kawatamata ivalavala ca ena vica vata na udolu na yabaki sa oti. Na itukutuku makawa qo a volai me yaga vei keda. (Roma 15:4; 1 Kor. 10:11) Eda sa raica na vakayacori ni parofisai vakaivolatabu. Na parofisai e rawa ni vakatauvatani ina veivakadreti e tau ni bera ni yaco e dua na ka. Kena ivakaraitaki, vica vata na milioni era sa tabili mai ena sokalou savasava vei Jiova, me vaka ga e parofisaitaki ni na yaco ena “gauna maimuri.” (Aisea 2:​2, 3) Na kena torosobu tale ga na ituvaki kei vuravura, e vakayacori kina na parofisai vakaivolatabu. Me vaka sa veivosakitaki mai, na rabailevu ni cakacaka vakavunau nikua e vuravura e vakayacori kina na parofisai i Jisu.​—Maciu 24:14.

²⁰ E levu dina na ka e volatukutukutaka na Dauveibuli ena iVolatabu me rawa kina nida nuitaki koya. Vakacava sa yaga tiko vei keda na noda kila qori? E bibi meda nuitaka na nona veivakadreti. Qori na ka e cakava o Rosellen. E tukuna: “Gauna au nuitaki Jiova kina vakatabakidua, au vakadinadinataka na nona dau veimaroroi kei na nona dau veivakaukauataki.” Me yaga mada ga vei keda na noda muria na veivakadreti i Jiova.

[iYaloyalo ena tabana e 7]

[iYaloyalo ena tabana e 8]

Na veivakadreti i Jiova e uqeti Josaia me tokona na sokalou dina (Raica na parakaravu 6)

[iYaloyalo ena tabana e 10]

Nida muria na veivakadreti i Jiova eda na raica me tu vinaka noda Vale ni Soqoni (Raica na parakaravu 11)