O Toso Vata Tiko kei na iSoqosoqo i Jiova?

1. Na isoqosoqo cava sa sosomitaka na matanitu vukitani o Isireli me vakatokai ena yaca i Jiova? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)

O JIOVA ga e tauyavutaka na ivavakoso vaKarisito ena imatai ni senitiuri, e vakalesuya tale ga na sokalou dina ena veigauna sa oti. A veivosakitaki ena ulutaga sa oti, ni sa sosomitaka na matanitu vukitani o Isireli na isoqosoqo vou era lewena na imuri i Jisu taumada, era vakatokai ena yaca i Jiova. Ena veitokoni ni Kalou, e vakabulai na isoqosoqo vou qori ni vakarusai o Jerusalemi ena 70 S.K. (Luke 21:20, 21) Na ka e yaco ena imatai ni senitiuri qori ena via tautauvata kei na ka era na sotava na dauveiqaravi ni Kalou ena gauna qo. Sa voleka me vakarusai na veika e lewa tu o Setani, ia na isoqosoqo ni Kalou ena sega ni vakarusai. (2 Tim. 3:1) Eda vakadeitaka vakacava qori?

2. Na cava e tukuna o Jisu me baleta na “veivakararawataki levu,” ena tekivu vakacava?

² E tukuna o Jisu me baleta nona tiko tawarairai kei na ivakataotioti ni veika vakavuravura: “Ni na qai yaco na veivakararawataki levu ena ivakatagedegede e sega ni bau vakilai me tekivu mai na buli ni vuravura me yacova mai qo, ena sega tale ni qai yaco e muri.” (Maciu 24:3, 21) Ena tekivu na veivakararawataki levu ena nona vakayagataki ira na iliuliu vakapolitiki o Jiova me vakarusai “Papiloni na Ka Levu,” qori na lotu lasu kece e vuravura. (Vkta. 17:3-5, 16) Na cava ena yaco tarava?

YAVALA O SETANI, YACO NA AMAKETONI

3. Ni sa vakarusai o lotu lasu, na cava ena yacovi ira na dauveiqaravi i Jiova?

³ Ni sa vakarusai o lotu lasu, ena saga o Setani kei ira na nona ito e vuravura mera ravuti ira na dauveiqaravi i Jiova. Kena ivakaraitaki me baleti “Koki, na vanua nei Mekoki,” e tukuna kina na iVolatabu: “Ko na cabe [se ravuti ira] me vaka na cava, ko na lako cake mai me vaka na o, mo dou ubia na vanua, ko iko, kei na nomu mataivalu kecega, ia koi kemudou vata kei na veimataqali e vuqa.” Ena rairai rawarawa tu ga na noda ravuti na iVakadinadina i Jiova baleta ni sega ni dua noda mataivalu, da qai dau veiyaloni. Ia ena lauti ira tale na sui ni kedra!—Isik. 38:1, 2, 9-12.

4, 5. Na cava ena cakava o Jiova ni saga o Setani kei na nona ito mera vakarusa na nona dauveiqaravi?

⁴ Na cava ena cakava o Jiova ni saga o Setani kei na nona ito mera vakarusa na nona dauveiqaravi? Ena curu takoso o Jiova me veivakabulai, ena vakaraitaka na nona dodonu me Turaga Cecere ni Lomalagi kei Vuravura. O Jiova e raica na nodra ravuti na nona dauveiqaravi me vaka ga e caka tiko vua. (Wilika Sakaraia 2:8.) Ena totolo gona nona yavala na Tamada vakalomalagi me vakabulai keda. Na veivakabulai qori ena salavata kei nona vakarusai na vuravura i Setani ena Amaketoni, na “ivalu ni siga levu ni Kalou Kaukaua Duadua.”—Vkta. 16:14, 16.

⁵ Me baleta na Amaketoni, e parofisaitaka kina na iVolatabu: “Ni sa dua na ka e veiletitaka ko Jiova, kei ira na veimatanitu, ena ia na veilewai ko koya kei ira na tamata kecega; ena soli ira na tamata ca ki nai seleiwau, sa kaya ko Jiova. Sa kaya vakaoqo ko Jiova ni lewe vuqa, Raica, na ca ena lako voli yani mai na matanitu ki na matanitu, ia na cava levu ena vakatuburi mai nai yalayala kei vuravura. Ia na vuetaki kei Jiova era na davo tu yani e na siga ko ya mai nai yalayala kei vuravura e dua ki nai yalayala kei vuravura kadua: era na sega ni tagicaki, se kau vata mai, se buluti; era na vaka na de-ni-manumanu e na dela ni vanua.” (Jere. 25:31-33) Io, na Amaketoni ena vakaotia na ituvaki ca ni vuravura qo. Sa na takali na vuravura i Setani, ia na isoqosoqo i Jiova e vuravura ena sega ni vakarusai.

VUNA E TUBU TIKO GA KINA NA ISOQOSOQO I JIOVA NIKUA

6, 7. (a) O cei era lewe ni “isoqosoqo levu?” (b) Na tubu cava e yaco ena vica ga na yabaki sa oti?

⁶ E se cici tu ga nikua na isoqosoqo i Jiova e vuravura, e tubu tale tiko ga. Na vuna? Ni o ira na lewe ni isoqosoqo qori e vakadonui ira na Kalou. E vakadeitaka vei keda na iVolatabu: “[E] wanonovi ira tiko na yalododonu na mata i Jiova, e qara tu na daligana ina nodra vakamamasu.” (1 Pita 3:12) Era okati tiko mera yalododonu o ira na “isoqosoqo levu” era “bula sivia na veivakararawataki levu.” (Vkta. 7:9, 14) O ira qori era sega ni dua wale ga na “isoqosoqo.” Ia era “isoqosoqo levu”—nira le levu. Vakacava, o raica ni o dua tale ga vei ira na bula sivia na “veivakararawataki levu”?

⁷ Era gole mai vei na ilawalawa qo? Nodra kumuni e salasalavata kei na dua na parofisai i Jisu me baleta na ivakatakilakila ni nona tiko. E tukuna: “Ena vunautaki mada na itukutuku vinaka ni matanitu ni Kalou ena veiyasa i vuravura me ivakadinadina ina veimatanitu kece, sa na qai yaco na icavacava.” (Maciu 24:14) Qori na cakacaka bibi duadua e cakava tiko nikua na isoqosoqo i Jiova ena iotioti ni veisiga. Ena nodra veivakatisaipelitaki na iVakadinadina i Jiova e veiyasa i vuravura, vica vata na milioni era sa vulica mera sokalou “vakayalo, me yavutaki tale ga ena dina.” (Joni 4:23, 24) Kena ivakaraitaki, ena tini na yabaki sa oti—ena yabaki vakacakacaka ni 2003 ina 2012—sivia na 2,707,000 era papitaiso mera vakaraitaka na nodra yalayala vua na Kalou. Nikua, sa sivia na 7,900,000 na iVakadinadina i Jiova e veiyasa i vuravura, vica tale na milioni era maliwai ira tiko, vakabibi ena soqo ni iVakananumi e veiyabaki. Eda sega ni sakitaka na levu ni keda iwiliwili, ni ‘Kalou ga e vakatubura.’ (1 Kor. 3:5-7) Ia e vakadinadinataki ni tubu qai levu tiko ga e veiyabaki na kedra iwiliwili na isoqosoqo levu.

8. Na cava e tubu tiko ga kina vakalevu na isoqosoqo i Jiova?

⁸ E vakasakiti dina na tubu ni iwiliwili ni dauveiqaravi ni Kalou, baleta ni tokoni ira sara tiko ga nona iVakadinadina o Jiova. (Wilika Aisea 43:10-12.) Sa parofisaitaki tu mai na tubu qori: “Ko koya sa lailai, ena yaco me le dua na udolu; kei koya sa lailai, me matanitu kaukauwa: koi au ko Jiova, ka’u na vakusarawataka e na kena gauna.” (Aisea 60:22) Ena dua na gauna, era le “lailai” toka ga na ivovo ni lumuti, ia e qai tubu na kedra iwiliwili nira sa kumuni mai eso tale na Isireli vakayalo ina isoqosoqo i Jiova. (Kala. 6:16) Ena vuku ni veivakalougatataki i Jiova e veiyabaki, e laurai tiko ga kina na tubu ena isoqosoqo i Jiova nira kumuni na isoqosoqo levu.

KA E VINAKATA VEI KEDA O JIOVA

9. Na cava meda cakava ke da vinakata meda marautaka na veika totoka e yalataki ena Vosa ni Kalou?

⁹ Se da mani lotu vaKarisito lumuti se lewe ni isoqosoqo levu, e rawa nida marautaka na veika totoka e yalataki tu ena Vosa ni Kalou. Meda rawata qori, ena vinakati kina meda muria na ka e vinakata o Jiova. (Aisea 48:17, 18) Vakasamataka mada na ka e vinakati vei ira na Isireli ena Lawa a soli vei Mosese. A buli na lawa me taqomaki ira na Isireli. Kena ivakaraitaki na nodra vakasalataki ena veika e vauca na veiyacovi, bisinisi, nodra qaravi na gone, nodra dokai na lewenivanua kei na so tale. (Lako 20:14; Vunau 19:18, 35-37; Vkru. 6:6-9) Ena yaga tale ga vei keda na noda muria na ka e vinakata o Jiova—eda na sega ni raica kina me icolacola na noda cakava na lomana. (Wilika 1 Joni 5:3.) A taqomaki ira na Isireli na Lawa, nida muria tale ga na lawa i Jiova kei na kena ivakavuvuli, ena sega wale ga ni taqomaki keda, ia ena ‘dei tale ga kina noda vakabauta.’—Taito 1:13.

10. Na cava meda vakatikitikitaka kina na gauna meda vulica wasoma na iVolatabu kei na Sokalou Vakavuvale e veimacawa?

¹⁰ Sa toso sara tiko ga na isoqosoqo i Jiova e vuravura ena vuqa na sala. Kena ivakaraitaki, sa qai vakamatatataki tiko ga na noda kila na ka dina vakaivolatabu. E dodonu ga me yaco qori, ni “nodra sala na yalododonu sa vaka na rarama sa cila tu, sa levu cake tiko na kena rarama ka yacova na siga levu.” (Vkai. 4:18) Ia de dua eda na taroga: ‘Vakacava au sa toso vata tiko kei na isoqosoqo ena kena vakamatatataki na ka dina vakaivolatabu? Au dau vakamatauna na wili iVolatabu e veisiga? Au dau guta ni wilika na noda ivola? E tiko na noqu ituvatuva ni Sokalou Vakavuvale e veimacawa?’ Eda na vakadinata ni sega ni dredre me caka qori. Na ka ga e bibi, me vakatikitikitaki na gauna me vakayacori kina. Sa qai bibi ga vakalevu meda vulica na Vosa ni Kalou, meda muria da qai toso vakayalo—vakabibi ni sa roro voleka mai na veivakararawataki levu!

11. E yaga vakacava na soqo e caka ena gauna makawa, e yaga vakacava nikua na soqoni, soqo ni tabacakacaka kei na soqo ni tikina?

¹¹ Ni kauaitaki keda na isoqosoqo i Jiova, e vakadreti keda meda muria na nona ivakasala na yapositolo o Paula: “Meda dau veinanumi, meda veivakauqeti, meda veilomani, meda caka vinaka tale ga, meda kua ni vakawaletaka na soqoni me vaka e nodra ivalavala eso, ia meda veivakayaloqaqataki, vakabibi nida raica ni sa voleka mai na siga.” (Iper. 10:24, 25) E dau vakayaloqaqataki ira sara ga vakayalo na Isireli na soqo e dau caka e veiyabaki kei na so tale na soqo e caka kina na sokalou. Dua na soqo marautaki ena gauna ya na Solevu ni Valetabanikau, e dau vakayacori ena gauna i Niemaia. (Lako 23:15, 16; Niem. 8:9-18) E yaga tale ga vakalevu vei keda nikua na soqoni, soqo ni tabacakacaka kei na soqo ni tikina. Meda vakayagataka vinaka mada ga na isolisoli kece qori me rawati kina na marau da qai toso vinaka vakayalo.—Taito 2:2.

12. Meda raica vakacava na vunautaki ni Matanitu ni Kalou?

¹² Nida lewena na isoqosoqo i Jiova, eda marautaka meda vakaitavi ena “cakacaka bibi ni kena tukuni na itukutuku vinaka ni Kalou.” (Roma 15:16) Nida vakaitavi ena “cakacaka bibi” qori, eda sa ‘cakacaka vata’ sara tiko ga kei Jiova, na “Kalou Savasava.” (1 Kor. 3:9; 1 Pita 1:15) Na vunautaki ni itukutuku vinaka e vakalagilagi kina na yaca savasava i Jiova. Io, e ka dokai dina nida lesi ena kena kacivaki na “itukutuku vinaka lagilagi ni Kalou mamarau.”—1 Tim. 1:11.

13. Ena vakatau ena cava na noda rawata na bula, kei na vinaka ni noda bula vakayalo?

¹³ E vinakata o Jiova me vinaka tiko ga noda bula vakayalo, qori ena noda kabiti koya da qai tokona na ka kece me baleta na nona isoqosoqo. E tukuna o Mosese vei ira na Isireli : “Au sa cavuti lomalagi kei vuravura edaidai me kila, ni’u sa tauca e matamuni na bula kei na mate, na veivakalougatataki kei na veicudruvi: ia mo ni digitaka mada na bula, mo ni bula kina, koi kemuni kei na nomuni kawa: mo ni lomani Jiova na nomuni Kalou, mo ni vakarorogo ki na nona vosa, mo ni kabiti koya talega: ni sa nomuni vu-ni-bula ko koya, kei koya sa vakabalavutaka na nomuni bula: mo ni tiko kina e na vanua sa bubului kina ko Jiova vei iratou na nomuni qase, vei Eparaama, vei Aisake, vei Jekope, me solia vei iratou.” (Vkru. 30:19, 20) Na noda rawata na bula e vakatau ena noda cakava na loma i Jiova, noda lomani koya, talairawarawa ena nona vosa, da qai kabiti koya.

14. Na cava nona rai e dua na tacida me baleta na isoqosoqo i Jiova e vuravura?

¹⁴ E vola o Brother Pryce Hughes, e dua e dau kabita matua qai muria vakavoleka na isoqosoqo i Jiova: “Au kalougata dina niu mai kila na loma i Jiova ni bera na 1914 . . . Dua na ka au dau kauaitaka vakabibi, oya meu kabita matua na isoqosoqo i Jiova e vuravura. Na ka au sotava ena veiyabaki ya, e vakavulici au ni sega ni ka vakayalomatua meda nuitaka na rai vakatamata. Noqu sa mai vakadeitaka qori, au nakita sara meu na tokona ena yalodina na isoqosoqo. Qori ga na sala ena vakalougatataki keda kina o Jiova se me vakadonui keda.”

TOSO VATA KEI NA ISOQOSOQO NI KALOU

15. Tukuna e dua na ivakaraitaki vakaivolatabu e vakabibitaki kina na rai me tiko vei keda ni veisau eso na ka eda kila mai na iVolatabu.

¹⁵ Me vakadonui keda o Jiova qai vakalougatataki keda, ena vinakati meda tokona na nona isoqosoqo da qai ciqoma na veiveisau e caka me baleta na kilaka vakaivolatabu. Vakasamataka mada qo: Ni sa mate o Jisu, vica vata na udolu na lotu vaKarisito Jiu era se muria tiko ga vagumatua na Lawa a soli vei Mosese, e dredre tale ga mera gole tani mai kina. (Caka. 21:17-20) Ia e vukei ira na ivola i Paula vei ira na Iperiu, era sa qai kila kina ni sega ni bokoci nodra ivalavala ca ena “isoro e cabori me vaka e vakaroti ena Lawa,” e rawati ga ena “kena cabori vakadua ga na yagoi Jisu Karisito.” (Iper. 10:5-10) Sa ra qai veisautaka nodra rai e levu na lotu vaKarisito Jiu, era toso vinaka tale ga vakayalo. Ena vinakati tale ga meda dau vuli vagumatua, me donu tale ga noda rai ni veisau eso na ka eda kila mai na Vosa ni Kalou se ena noda cakacaka vakavunau.

16. (a) Na cava ena marautaki kina na bula ena Parataisi? (b) Na cava mada o vakanamata tu kina ena vuravura vou?

¹⁶ Nida yalodina vei Jiova kei na nona isoqosoqo, ena vakalougatataki keda tiko ga o koya. Nira yalodina na lotu vaKarisito lumuti, era na marautaka na itavi dokai mera veiliutaki kei Karisito e lomalagi. (Roma 8:16, 17) Ke noda inuinui meda bula e vuravura, sa na bau marautaki mada ga na bula ena Parataisi. Nida lewena na isoqosoqo i Jiova, e ka marautaki meda tukuna yani na yalayala ni Kalou me baleta na vuravura vou! (2 Pita 3:13) E tukuna na Same 37:11: “Ko ira na yalomalumalumu era na taukena na vanua; ka na daumarau tiko e na veivakacegui vakaidina.” Eda “na tara vale, ka tiko kina” eda na marautaka tale ga ‘na cakacaka ni ligada.’ (Aisea 65:21, 22) Ena sega tale na ituvaki dredre, bula dravudravua se na walokai. (Same 72:13-16) Sa na sega tale ni veivakamuai o Papiloni na Ka Levu baleta ni sa na vakarusai. (Vkta. 18:8, 21) Era na vakaturi na mate, rawa tale ga nira nuitaka mera bula tawamudu. (Aisea 25:8; Caka. 24:15) Dua dina na ka totoka era vakanamata tu kina na vica vata na milioni era sa yalataki ira vei Jiova! Me rawa nida raica na kena vakayacori na inuinui qori, ena vinakati meda vakavinakataka tiko ga na noda bula vakayalo da qai toso vata tiko ga kei na isoqosoqo i Jiova.

17. Meda raica vakacava na noda sokalou vei Jiova kei na nona isoqosoqo?

¹⁷ Sa voleka ni cava na ituvaki ca qo. Koya gona, me dei mada ga na noda vakabauta da qai vakaraitaka nida doka vakalevu na ituvatuva i Jiova me baleta na sokalou. Qori na ka e cakava na daunisame o Tevita, ena nona lagata: “E dua na ka ka’u sa gadreva vei Jiova, oqori ga ka’u na segata tiko; me’u tiko e na vale i Jiova e na veisiga kecega ni noqu bula, me’u vakaraica na lagilagi i Jiova, ka vakatarotaro tiko [se vakavinavinaka] e na nona vale ni soro.” (Same 27:4) Io, meda kabiti Jiova mada ga, kabiti ira na nona dauveiqaravi, da qai toso vata tiko ga kei na isoqosoqo ni Kalou.